Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia B8-1005/2015 5.10.2015 PROJEKT REZOLUCJI złoŝony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B8 0761/2015 zgodnie z art. 128 ust. 5 Regulaminu w sprawie kary śmierci (2015/2879(RSP)) Ignazio Corrao, Marco Zullo, Fabio Massimo Castaldo w imieniu grupy EFDD RE\1074941.doc PE568.492v01-00 Zjednoczona w róŝnorodności
B8-1005/2015 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie kary śmierci (2015/2879(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie zniesienia kary śmierci, w szczególności rezolucję z dnia 7 października 2010 r. w sprawie Światowego Dnia przeciwko Karze Śmierci 1, uwzględniając protokoły 6 i 13 do europejskiej konwencji praw człowieka, uwzględniając art. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, uwzględniając wytyczne UE w sprawie kary śmierci, uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka ONZ, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, uwzględniając rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ, zwłaszcza rezolucje 62/149 i 63/138 dotyczące wprowadzenia moratorium na wykonywanie kary śmierci w oczekiwaniu na jej całkowite zniesienie, uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniŝającego traktowania albo karania z 1984 r., uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z 1979 r., uwzględniając deklarację końcową przyjętą na 5. Światowym Kongresie przeciwko Karze Śmierci, który odbył się w Madrycie w dniach 12 15 czerwca 2013 r., uwzględniając analizę dotyczącą wpływu problemu narkotyków na świecie na korzystanie z praw człowieka, wydaną przez Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka we wrześniu 2015 r., uwzględniając obchodzony co roku w dniu 10 października Światowy i Europejski Dzień przeciwko Karze Śmierci, uwzględniając pytanie skierowane do Rady w sprawie kary śmierci (O-000103/2015 B8 0761/2015), uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, Ŝe Unia Europejska zajmuje zdecydowane i zasadnicze stanowisko przeciwko karze śmierci, w ramach którego ustanowiła powszechne moratorium na jej 1 Dz.U. C 371 E z 20.12.2011, s. 5. PE568.492v01-00 2/7 RE\1074941.doc
wykonywanie z myślą o powszechnym zniesieniu kary śmierci, które stanowi główny cel polityki Unii w zakresie praw człowieka; B. mając na uwadze, Ŝe tegoroczny Światowy Dzień przeciwko Karze Śmierci obchodzony dnia 10 października skoncentruje się na podnoszeniu świadomości w zakresie stosowania kary śmierci za przestępstwa związane z narkotykami ; C. mając na uwadze, Ŝe 101 krajów zniosło karę śmierci w odniesieniu do wszystkich przestępstw; mając na uwadze, Ŝe w 2014 r. co najmniej 22 państwa wykonały karę śmierci, a co najmniej 2466 osób skazano na śmierć; D. mając na uwadze, Ŝe 33 państwa stosują karę śmierci za przestępstwa związane z narkotykami, co prowadzi do około 1000 egzekucji rocznie; mając na uwadze, Ŝe powszechnie wiadomo, iŝ w 2015 r. wykonywano karę śmierci za tego typu przestępstwa w Chinach, Iranie, Indonezji i Arabii Saudyjskiej; mając na uwadze, Ŝe karę śmierci orzekano w 2015 r. w przypadku przestępstw związanych z narkotykami w Chinach, Indonezji, Iranie, Kuwejcie, Malezji, Arabii Saudyjskiej, na Sri Lance, w Zjednoczonych Emiratach Arabskich i w Wietnamie; mając na uwadze, Ŝe przestępstwa te mogą obejmować róŝne zarzuty związane z handlem narkotykami bądź posiadaniem narkotyków; E. mając na uwadze, Ŝe w ostatnich 12 miesiącach na całym świecie doszło do ponownego zwiększenia stosowania kary śmierci za przestępstwa związane z narkotykami, a w niektórych państwach (jak Iran i Arabia Saudyjska) kara śmierci za przestępstwa związane z narkotykami wykonywana jest w znacznie przyśpieszonym tempie, w innych dąŝy się do przywrócenia kary śmierci za przestępstwa związane z narkotykami (jak w przypadku Omanu) lub do zniesienia wieloletniego moratorium na wykonywanie kary śmierci (jak w przypadku Indonezji i Pakistanu); F. mając na uwadze, Ŝe według doniesień w pierwszych sześciu miesiącach 2015 r. liczba osób, na których Iran wykonał karę śmierci za przestępstwa związane z narkotykami wyniosła 394, podczas gdy w całym roku 2014 r. karę śmierci wykonano w tym państwie na 367 osobach; mając na uwadze, Ŝe połowa wszystkich przypadków wykonania kary śmierci w Arabii Saudyjskiej w tym roku dotyczyła przestępstw związanych z narkotykami, podczas gdy w 2010 r. odsetek ten wynosił jedynie 4%; mając na uwadze, Ŝe w Pakistanie co najmniej 112 osób oczekuje na wykonanie kary śmierci za przestępstwa związane z narkotykami; G. mając na uwadze, Ŝe nadal wydawane są wyroki śmierci przez ukamienowanie, a w ostatnich latach pod zarzutem cudzołóstwa ukamienowano setki kobiet; mając na uwadze, Ŝe ukamienowanie uznawane jest za formę tortur; H. mając na uwadze, Ŝe na wykonanie kary śmierci w krajach trzecich oczekują dziesiątki europejskich obywateli, a na wielu z nich wyrok ten wydano w związku z przestępstwami związanymi z narkotykami; I. mając na uwadze, Ŝe art. 6 ust. 2 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych stanowi, Ŝe kara śmierci moŝe być stosowana jedynie w przypadku najcięŝszych zbrodni; mając na uwadze, Ŝe Komitet Praw Człowieka ONZ oraz specjalni sprawozdawcy ONZ ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji RE\1074941.doc 3/7 PE568.492v01-00
i ds. tortur oświadczyli, iŝ nie naleŝy skazywać na karę śmierci za przestępstwa związane z narkotykami; J. mając na uwadze, Ŝe Międzynarodowy Organ Kontroli Środków Odurzających nawołuje państwa stosujące karę śmierci do zniesienia jej w przypadku przestępstw związanych z narkotykami; K. mając na uwadze, Ŝe orzekanie kary śmierci w przypadku przestępstw związanych z narkotykami wiąŝe się z naruszaniem szeregu innych praw człowieka, takich jak prawo do rzetelnego procesu sądowego i prawa do niebycia poddawanym torturom i innym formom niewłaściwego traktowania; mając na uwadze, Ŝe obowiązkowy wymiar kary śmierci i jej stosowanie w przypadku przestępstw związanych z narkotykami są sprzeczne z prawem i normami międzynarodowymi; L. mając na uwadze, Ŝe Komisja i państwa członkowskie przekazały co najmniej 60 mln EUR na realizowane przez Biuro NZ ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) programy walki z narkotykami skupiające się na zwalczaniu narkotyków w krajach, które aktywnie stosują karę śmierci za przestępstwa związane z narkotykami; M. mając na uwadze, Ŝe w niezaleŝnych audytach z operacji UNODC w Pakistanie i Iranie oraz w niedawnych raportach organizacji pozarządowych wyraŝono obawy dotyczące wdraŝania wytycznych dotyczących praw człowieka przez krajowe biura tej agencji ONZ oraz bezpośredniego związku między finansowaniem zwalczania narkotyków a wyrokami śmierci wydanymi w tych krajach za przestępstwa związane z narkotykami; N. mając na uwadze, Ŝe w ramach unijnego Instrumentu na rzecz przyczyniania się do Stabilności i Pokoju i poprzedzającego go Instrumentu na rzecz Stabilności Komisja zainicjowała dwa regionalne działania na szeroką skalę mające na celu zwalczanie narkotyków programy dotyczące szlaku kokainowego i szlaku heroinowego, które obejmują swoim zasięgiem kraje stosujące karę śmierci za przestępstwa związane z narkotykami; mając na uwadze, Ŝe na mocy art. 10 rozporządzenia w sprawie IcSP Komisja jest zobowiązana do stosowania wytycznych operacyjnych dotyczących przestrzegania praw człowieka i prawa humanitarnego w działaniach mających na celu zwalczanie przestępczości zorganizowanej; 1. ponownie potępia stosowanie kary śmierci oraz zdecydowanie popiera wprowadzenie moratorium na tę karę jako rozwiązanie zmierzające do jej zniesienia; po raz kolejny podkreśla, Ŝe zniesienie kary śmierci przyczyni się do umocnienia godności ludzkiej; 2. potępia wszelkie egzekucje niezaleŝnie od tego, gdzie mają miejsce; jest nadal powaŝnie zaniepokojony skazywaniem na śmierć nieletnich i osób upośledzonych umysłowo lub intelektualnie oraz wzywa do natychmiastowego i ostatecznego zaprzestania takich praktyk, które łamią międzynarodowe standardy praw człowieka; 3. wyraŝa głębokie zaniepokojenie praktyką kamienowania, która nadal stosowana jest w Pakistanie, Nigerii, Afganistanie, Iranie, Iraku, Sudanie, Somalii i Arabii Saudyjskiej oraz wzywa rządy ww. państw do bezzwłocznego wprowadzenia przepisów zabraniających kamienowania i innych form wykonywania kary śmierci na osobach skazanych pod zarzutem cudzołóstwa lub innych przestępstw, a takŝe do przywrócenia moratorium na wykonywanie kary śmierci; PE568.492v01-00 4/7 RE\1074941.doc
4. wskazuje na fakt, Ŝe osiem państw (Mauretania, Sudan, Iran, Arabia Saudyjska, Jemen, Pakistan, Afganistan i Katar) ustanowiło przepisy przewidujące karę śmierci za homoseksualizm, a w prowincjach Nigerii i Somalii oficjalnie wdraŝa się karę śmierci za akty seksualne z osobami tej samej płci; wzywa te państwa do zaprzestania uznawania homoseksualizmu za przestępstwo i apeluje do Brunei Darussalam o odstąpienie od przewidywanego obecnie wprowadzenia w 2016 r. kary śmierci za homoseksualizm; wzywa Europejską SłuŜbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do utrzymania wysokiego priorytetu walki z uznawaniem homoseksualizmu za przestępstwo, zgodnie z wytycznymi UE na rzecz promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym (LGBTI); 5. wzywa ESDZ i państwa członkowskie do dalszej walki ze stosowaniem kary śmierci oraz nawołuje z mocą państwa, które nadal wykonują karę śmierci, do dostosowania się do minimalnych norm międzynarodowych, do zmniejszenia zakresu, w jakim stosowana jest kara śmierci, oraz redukcji jej wykonywania, a takŝe do opublikowania jasnych i rzetelnych danych dotyczących liczby wyroków i przypadków wykonania kary śmierci; wzywa ESDZ do zachowania czujności w odniesieniu do rozwoju sytuacji we wszystkich krajach oraz do wykorzystania wszystkich środków oddziaływania pozostających do jej dyspozycji; 6. wzywa państwa, które zniosły karę śmierci lub wprowadziły obowiązujące od wielu lat moratoria na jej wykonywanie, do powstrzymania się od przywracania kary śmierci, a takŝe zachęca je do dzielenia się zgromadzonymi w tym obszarze doświadczeniami; 7. pozostaje w pełni przekonany co do tego, Ŝe wyroki śmierci nie zniechęcają do procederu handlu narkotykami i nie chronią jednostek przed naduŝywaniem narkotyków; wzywa kraje, w których obowiązuje kara śmierci, do wprowadzenia alternatywnych kar w przypadku przestępstw związanych z narkotykami, które to kary skupiają się w szczególności na programach profilaktyki narkotykowej i programach zmniejszania szkód; 8. wyraŝa głębokie zaniepokojenie w związku z faktem, Ŝe finansowane z europejskich środków programy antynarkotykowe w państwach, w których obowiązuje kara śmierci, mogą zachęcać do wydawania wyroków kary śmierci i do ich wykonywania, zwłaszcza w związku z ustanowieniem celów i wskaźników dotyczących wzrostu przypadków zatrzymywania, aresztowania i skazywania, a takŝe z zaostrzeniem kar; 9. przypomina kierowane do Komisji i państw członkowskich zalecenie, by zniesienie kary śmierci za przestępstwa związane z narkotykami było warunkiem otrzymywania pomocy finansowej, pomocy technicznej, wsparcia w zakresie budowania zdolności oraz innego wsparcia na wdraŝanie polityki antynarkotykowej; 10. wzywa Komisję i państwa członkowskie do potwierdzenia niepodwaŝalnej zasady, iŝ europejska pomoc i wsparcie nie mogą ułatwiać działań w zakresie egzekwowania prawa prowadzących do wydawania i wykonywania wyroków śmierci na osobach zatrzymanych w wyniku tych działań; 11. ubolewa z powodu braku przejrzystości, jaki charakteryzuje pomoc i wsparcie w zakresie zwalczania narkotyków dostarczane przez Komisję i państwa członkowskie do RE\1074941.doc 5/7 PE568.492v01-00
celów operacji antynarkotykowych w krajach, które w agresywny sposób stosują karę śmierci za przestępstwa związane z narkotykami; 12. wnosi o to, by Komisja publikowała roczne rozliczenie środków finansowych udzielonych przez nią na programy antynarkotykowe w krajach, które utrzymują karę śmierci za przestępstwa związane z narkotykami, a takŝe, by publikowała jednocześnie informacyjne streszczenie obejmujące cele, na które finansowanie to zostało przeznaczone, gwarancje dotyczące praw człowieka, zastosowane w celu dopilnowania, by finansowanie to nie umoŝliwiało skazywania na karę śmierci, oraz zakres, w jakim państwa będące beneficjentami zastosowały się do europejskich warunków; 13. wzywa Komisję do bezzwłocznego wdroŝenia operacyjnych wytycznych określonych w art. 10 rozporządzenia w sprawie IcSP, do ścisłego ich zastosowania do programów dotyczących szlaku kokainowego i szlaku heroinowego oraz, w przypadku nieprzestrzegania i braku zgodności z wytycznymi, do natychmiastowego zawieszenia tych programów; 14. wzywa Komisję i państwa członkowskie do uzaleŝnienia dalszego finansowania antynarkotykowych programów UNODC od wykazania przez UNODC, w jaki sposób w administrowaniu tymi funduszami zastosowane zostaną podstawowe zasady wytycznych dotyczących praw człowieka, a dokładnie, jak finansowanie zostanie zamroŝone lub wstrzymane w przypadku dalszego wykonywania kary śmierci wobec oskarŝonych o przestępstwa związane z narkotykami przez państwo będące beneficjentem pomocy; 15. wzywa Komisję do zastosowania się do zalecenia zawartego w planie działania UE w zakresie walki z narkotykami (2013 2016), zgodnie z którym opracowanie i wdroŝenie wytycznych w zakresie praw człowieka i narzędzi oceny skutków ma na celu dopilnowanie, by prawa człowieka były skuteczne wbudowane w zewnętrzne działania UE związane z narkotykami ; 16. wzywa ESDZ, Komisję i państwa członkowskie do określenia wytycznych dotyczących kompleksowej i skutecznej polityki europejskiej w zakresie kary śmierci w odniesieniu do dziesiątek europejskich obywateli oczekujących na wykonanie wyroku w krajach trzecich, która to polityka powinna obejmować solidne i wzmocnione mechanizmy z zakresu systemu identyfikacji, świadczenia pomocy prawnej i przedstawicielstwa dyplomatycznego; 17. wzywa UE i jej państwa członkowskie do dopilnowania, by sesja specjalna Zgromadzenia ONZ w sprawie ogólnoświatowego problemu narkotyków, która ma się odbyć w kwietniu 2016 r., podjęła problem stosowania kary śmierci za przestępstwa związane z narkotykami oraz potępiła jej stosowanie; 18. pochwala i popiera dalsze działania na rzecz zniesienia kary śmierci na całym świecie prowadzone przez organizacje pozarządowe; wzywa Komisję do dalszego finansowania projektów w tej dziedzinie, jako priorytetu Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka; 19. wzywa Podkomisję Praw Człowieka oraz Komisję Spraw Zagranicznych (AFET) do przygotowania sprawozdania w sprawie kary śmierci na świecie; PE568.492v01-00 6/7 RE\1074941.doc
20. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu ONZ, przewodniczącemu Zgromadzenia Ogólnego ONZ oraz rządom państw członkowskich ONZ. RE\1074941.doc 7/7 PE568.492v01-00