Rynek biomasy na Węgrzech 2013-10-30 14:20:47
2 Coraz większy udział w rynku energetycznym ma energia uzyskana z odnawialnych źródeł energii. Rynek biomasy na Węgrzech Coraz większy udział w rynku energetycznym ma energia uzyskana z odnawialnych źródeł energii stwierdził Attila Horváth, Sekretarz Stanu ds. Rozwoju i Polityki Klimatycznej oraz Kluczowych Usług Publicznych na konferencji organizowanej przez gazetę Napi Gazdaság w ramach Forum Energii z Pelletu 2013 w 2012 r. udział ten wyniósł 9,3%. Produkcja energii elektrycznej w ramach produkcji energii ze źródeł odnawialnych pozostaje na niezmiennym poziomie, natomiast produkcja energii cieplnej znacznie wzrosła, głównie dzięki produkcji z zastosowaniem biomasy, a w tym coraz większej popularności kotłów na pellet. Udział energii cieplnej produkowanej z biomasy w ramach energii uzyskanej z odnawialnych źródeł energii wzrósł z 75% w 2010r. do 81,5% w 2012r. W poszczególnych przetargach ogłoszonych na projekty związane z zieloną energią w latach 2011-2012 rozdysponowano 150 mld HUF, zaś w systemie KÁT (System Obowiązkowego Przyjęcia) dalsze 20-30 mld HUF rocznie. P. Horváth powiedział, że ta gałąź przemysłu jest warta wsparcia ze strony władz ze względu na fakt, że biomasa stanowi podstawę na Węgrzech dla produkcji energii ze źródeł odnawialnych i dlatego w planach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (KEOP) na lata 2014-2020r. dotacje na tego typu projekty będą należeć do kluczowych. W opinii p. Horvátha również rozwój technologii pelletu będzie prowadzić do obniżenia cen produktu, co sprawi, że stanie się bardziej dostępny również dla odbiorcy detalicznego. Według Béli Glattfeldera, Przewodniczącego Węgierskiej Platformy na rzecz Odnawialnej Energii i europarlamentarzysty z ramienia partii Fidesz, w planach działań dla Węgier w sferze zielonej energii do 2020r. jest podniesienie o 50% wykorzystania biomasy. W tym celu jednakże potrzebne są znacznie wydajniejsze kotły, a także wykorzystanie w większym zakresie odpadów leśnych i rolnych, czy produktów ubocznych produkcji rolnej i dodatkowo rozwinięcie kultury zakładania szybkorosnących szkółek drzewnych na zasoby drewna przeznaczonego na cele energetyczne, czym powiększy się dostępny potencjał energetyczny biomasy z 40 PJ na 60 PJ. W opinii europosła, polityka rolna EU będzie zachęcać rolników, zwłaszcza tych, którzy nie chcą korzystać z programów zazieleniania terenów poprzez sadzenie roślin motylkowatych na 5% ich ziem uprawnych, czy zostawiać ziemi odłogiem, do zakładania w/w szkółek. Lasy z przeznaczeniem na cele energetyczne w porównaniu do węgierskich lasów tradycyjnych mogą przynieść nawet 10-krotnie wyższy zwrot z inwestycji rocznie oraz 2-krotnie większy zysk w porównaniu z produkcją kukurydzy na cele energetyczne. Platforma na rzecz Odnawialnej Energii w dwóch obszarach uznała za ważne wprowadzenie ulg podatkowych. Jednym z jej postulatów jest wprowadzenie ulg dla osób fizycznych w podatku dochodowym (PIT), które mają w planach inwestycje w ramach tej tematyki wg. p. Glattfeldera to rozwiązanie jest już dyskutowane w odpowiednich resortach. Drugim postulatem jest natomiast, aby w przypadku podmiotów posiadających już jakąś jednostkę produkującą energię z odnawialnych źródeł energii i posiadającą jej nadwyżki przy dalszej odsprzedaży, podmiot prawny nie musiał płacić VAT-u (lub odpowiednio PIT). P. Glattfelder dodał również, że KEOP nie sprzyja na dzień dzisiejszy rynkowi biomasy przez wyznaczenie warunku dla budynku, którego ma dotyczyć dotacja, że musi on należeć do kategorii energetycznej A, B lub C. Przy większości wiejskich budynków użyteczności publicznej jest to warunek nie do spełnienia, ponieważ na ogół są to obiekty należące do niższej kategorii (przy czym zwrot z inwestycji w ogrzewanie biomasą następuje już po 5 latach, a ocieplenia domu dopiero po 15-20 latach, nie wspominając przy tym, że tego typu inwestycje sprzyjają też powstawaniu nowych miejsc pracy). Proces rozpatrywania poszczególnych wniosków również powinien zostać przyspieszony, gdyż zbyt długi czas oczekiwania na wynik uniemożliwił już realizację wielu projektów w/w tematyce. P. Glattfelder zaznaczył, że poprzez zapewnienie wymiernej, systemowej polityki wsparcia, co stanowi stosunkowo mały nakład pieniężny, można by przyczynić się do ożywienia rynku. Z danych udostępnionych przez firmę Dalkia Energia Zrt. 20 ze 100, czyli ok. 20% sieci ciepłowniczych użyła w tym sezonie grzewczym biomasę jako jedno z paliw. Według eksperta z w/w firmy, będącej właścicielem 11 mniejszych i średnich sieci ciepłowniczych oraz elektrociepłowni w Pécs, koszty inwestycji przejścia z gazu
3 ziemnego na biomasę jako paliwa zwrócą się w przeciągu kolejnych 8-12 lat. Według spółki na produkcję w mniejszych i średnich sieciach ciepłowniczych o mocy 45-50 MG potrzeba ok. 30 tys. ton biomasy, a oszczędności wynikające z użycia tego paliwa mogą osiągnąć wielkość 80-100 mln HUF rocznie, gdyż cena paliwa z biomasy, w zależności od jego rodzaju, jest mniejsza o 30-40% od ceny gazu ziemnego, w czego efekcie zużyje się o 10 mln m³ mniej gazu ziemnego. Procentowy udział zielonej energii w produkcji energii (%) Rok Energia elektryczna Energia cieplna 2010 17,4 70,8 2011 12,1 79,0 2012 10,3 83,5 Źródło: Ministerstwo Rozwoju Narodowego Zużycie energii przez mieszkańców (2010,%) Węgiel i produkty węglowe 3 Prąd 17 OZE 10 Produkty olejowe 2 Energia cieplna 3 Gaz ziemny 56
4 Drewno opałowe 9 Źródło: Instytut Badań Gospodarczych Századvég Opracowanie: G. Jankiewicz, WPHI Budapeszt
5