Menu Start wprowadzenie

Menu Start wprowadzenie Menu Start stanowi bramę do programów, folderów i ustawień na komputerze. Jest określana mianem menu, ponieważ zawiera listę opcji do wyboru, podobnie jak menu w restauracji. Zgodnie ze znaczeniem słowa start jest często miejscem, w którym można rozpoczynać operacje lub otwierać elementy. Menu Start służy najczęściej do wykonywania następujących czynności: Uruchamianie programów Otwieranie najczęściej używanych folderów Wyszukiwanie plików, folderów i programów Dostosowywanie ustawień komputera Wyłączania komputera Przełączania na inne konto użytkownika Aby otworzyć menu Start, kliknij przycisk Start logo Windows na klawiaturze. w lewym dolnym rogu ekranu lub naciśnij klawisz Menu Start składa się z trzech podstawowych obszarów: W dużym oknie po lewej stronie jest wyświetlana lista programów zainstalowanych na komputerze użytkownika. Dokładny wygląd tej listy może różnić się od przedstawionego, ponieważ Menu Start wykrywa, które programy były używane i umieszcza je w lewym oknie w obszarze Ostatnio używane programy. Najczęściej używane programy możemy przypiąć, tzn. dodać na stałe do Menu Start, aby ułatwić sobie szybszy dostęp do nich. Pełna lista programów zainstalowanych na komputerze dostępna jest po kliknięciu polecenia Wszystkie programy. U dołu lewego okienka znajduje się pole wyszukiwania, które umożliwia wyszukiwanie programów i plików na komputerze na podstawie wpisanego terminu do wyszukania. Wyszukiwanie rozpoczyna się już po wpisaniu fragmentu szukanej frazy. Prawe okno menu Start zapewnia dostęp do domyślnych dla systemu Windows folderów, ustawień i funkcji. Jest to również miejsce, w którym użytkownicy przełączają się między kontami oraz gdzie wyłączamy komputer. str. 29

Otwieranie programów z menu Start Widok Menu Start i jego wybrane elementy Jednym z najczęstszych zastosowań menu Start jest otwieranie programów zainstalowanych na komputerze. Aby otworzyć program wyświetlany w lewym okienku menu Start, kliknij ten program. Program zostanie otwarty, a menu Start zostanie zamknięte. Jeśli potrzebnego programu nie ma na liście, kliknij opcję Wszystkie programy u dołu lewego okienka. W lewym okienku zostanie wyświetlona długa lista programów w kolejności alfabetycznej, a za nią lista folderów. Kliknięcie jednej z ikon programów spowoduje uruchomienie programu i zamknięcie menu Start. Co znajduje się wewnątrz folderów? Więcej programów. Na przykład po kliknięciu folderu Akcesoria zostanie wyświetlona lista programów przechowywanych w tym folderze. Kliknij dowolny program, aby go otworzyć. Aby powrócić do widoku programów, który został wyświetlony przy pierwszym otwarciu menu Start, kliknij przycisk Wstecz w dolnej części menu. Jeśli nie pamiętasz, do czego służy określony program, przesuń wskaźnik myszy nad jego ikonę lub nazwę. Zostanie wyświetlona etykieta, w której często znajduje się opis programu. Na przykład po wskazaniu ikony str. 30

programu Kalkulator zostanie wyświetlony komunikat: Umożliwia wykonywanie prostych działań arytmetycznych za pomocą ekranowego kalkulatora. Ta procedura działa także w przypadku elementów znajdujących się w prawym okienku menu Start. Pole wyszukiwania Pole wyszukiwania jest jednym z najwygodniejszych sposobów znajdowania plików, folderów i programów. Dokładna lokalizacja tych elementów nie ma znaczenia za pośrednictwem pola wyszukiwania zostaną przeszukane na dyskach komputera, płytach CD bądź DVD znajdujących się w czytniku oraz pendrive lub kart pamięci podłączonych w danej chwili do komputera i wyświetlone programy oraz wszystkie foldery bieżącego użytkownika. Pole wyszukiwania w menu Start str. 31

Prawe okno menu Start Prawe okienko menu Start zawiera łącza do wybranych, domyślnych folderów systemu Windows. Wszystkie z tych folderów są częścią systemu Windows. Poniżej omówiono każdy z nich: Folder osobisty. Otwiera folder osobisty, którego nazwą jest nazwa użytkownika obecnie zalogowanego w systemie Windows (na rysunku obok jest to użytkownik o nazwie LUTW). Z kolei ten folder zawiera pliki użytkownika, w tym foldery: Dokumenty, Obrazy, Muzyka. Dokumenty. Otwiera bibliotekę Dokumenty, w której można przechowywać pliki tekstowe, arkusze kalkulacyjne, prezentacje oraz innego rodzaju dokumenty. Obrazy. Otwiera bibliotekę Obrazy, w której można znaleźć i przeglądać obrazy cyfrowe i pliki graficzne. Muzyka. Otwiera bibliotekę Muzyka, w której można znaleźć i odtwarzać pliki muzyczne oraz inne pliki audio. Gry. Otwiera folder Gry, z którego można uzyskać dostęp do wszystkich gier zainstalowanych na komputerze. Komputer. Otwiera okno, z którego można uzyskać dostęp do dysków, aparatów fotograficznych, drukarek, skanerów i innego sprzętu podłączonego do komputera. Panel sterowania. Otwiera folder Panel sterowania, w którym można dostosowywać wygląd i funkcje komputera, dostosowywać ustawienia myszy, odinstalowywać programy. To tutaj tworzy się i zarządza kontami użytkowników. Urządzenia i drukarki. Otwiera okno, w którym można przeglądać informacje o drukarce i innych urządzeniach zainstalowanych na komputerze. Programy domyślne. Otwiera okno umożliwiające wybranie programu, który ma być używany przez system Windows do otwierania określonych typów plików (nie zaleca się zmiany domyślnych ustawień w przypadku początkujących użytkowników) str. 32

Pomoc i obsługa techniczna. Otwiera okno Pomocy i obsługi technicznej systemu Windows, w którym można przeglądać i wyszukiwać tematy Pomocy dotyczące korzystania z systemu Windows i komputera. PORADA: Pojęcie Biblioteka jest oficjalną definicją i nową funkcjonalnością systemu Windows 7. W praktyce użytkownicy rzadko używają sformułowania otwórz Bibliotekę obrazy, zwykle mówi się Obrazy lub Moje obrazy (tak nazywał się ten folder w starszych wersjach Windowsa). Biblioteki oprócz tego, że zachowują się jak klasyczne foldery, posiadają jeszcze inne funkcje służące do organizacji i zarządzania plikami. Jednak ich znajomość na tym etapie nauki nie jest niezbędna. Przycisk Zamknij U dołu prawego okienka znajduje się przycisk Zamknij. Służy on do wyłączania komputera. Należy kliknąć przycisk, aby wyłączyć komputer. Kliknięcie strzałki obok przycisku Zamknij powoduje wyświetlenie menu (patrz rysunek poniżej), z dodatkowymi opcjami: przełączania i wylogowywani kont użytkowników, ponownego uruchamiania komputera oraz wprowadzania go w stan Uśpij, co omówiono w części Prawidłowe wyłączanie komputera. Kliknij przycisk Zamknij, aby wyłączyć komputer lub kliknij strzałkę, aby wyświetlić więcej opcji. Obsługa programów Otwieranie i zamykanie programów Otwieranie programów plików oraz folderów odbywa się w ten sam sposób. Jeśli ikona programu znajduje się na Pulpicie, możesz użyć jednego z poniższych sposobów aby go otworzyć: Sposób 1 kliknij dwukrotnie myszą - przesuwamy kursor na ikonę i utrzymujemy go nieruchomo, dwukrotnie klikamy lewym przyciskiem myszy w ikonę. str. 33

Sposób 2 zaznacz i naciśnij Enter - przesuwamy kursor na ikonę i utrzymujemy go nieruchomo, klikamy ikonę zostanie podświetlona ciemniejszym kolorem, co oznacza, że została zaznaczona, naciskamy przycisk Enter na klawiaturze. Sposób 3 kliknij na ikonie prawym przyciskiem myszy i wybierz z menu kontekstowego polecenie Otwórz - przesuwamy kursor na ikonę i utrzymujemy go nieruchomo, naciskamy prawy przycisk myszy pojawia się dodatkowa ramka, możemy puścić przycisk i przesuwamy kursor na opcję Otwórz, gdy napis Otwórz jest zaznaczony ciemniejszym kolorem, klikamy (naciskamy raz lewy przycisk myszy). PORADA Pierwszy sposób może okazać się trudny dla osób, które wcześniej nie miały styczności z myszą, ponieważ podwójne kliknięcie należy wykonać dość szybko. Dlatego warto zmienić w ustawieniach myszy, szybkość podwójnego kliknięcia. Sposób jak to zrobić został opisany w dziale Korzystanie z myszy. Jeśli na pulpicie nie ma ikony programu, który chcemy uruchomić, należy odszukać go w Menu Start. Kliknij przycisk Start, sprawdź czy w lewym oknie menu w obszarze ostatnio uruchamianych programów znajduje się ten, którego szukasz. Jeśli nie, kliknij przycisk Wszystkie programy. Aby rozwinąć pełną listę aplikacji znajdujących się na naszym komputerze. Programy są tu ułożone alfabetycznie, co ma ułatwić ich przeszukiwanie. Po odnalezieniu szukanego programu, kliknij na nim raz. Program otworzy się. Aby zamknąć program, kliknij w czerwony przycisk krzyżyka w prawym górnym rogu programu. ĆWICZENIE 5 Otwieranie programu 1. Otwórz Menu Start. 2. Znajdź folder Gry. 3. W folderze Gry, otwórz program Pasjans. 4. Za pomocą myszki, spróbuj rozegrać partię, następnie zamknij program. Tworzenie skrótu do programu Jeśli wymagany jest szybki dostęp do ulubionych programów (lub plików), można utworzyć do nich tzw. Skrót na Pulpicie. Skróty to łącza do programów, dokumentów czy plików. Zamiast każdorazowo przeszukiwać foldery, gdy chcesz otworzyć konkretny plik lub program, łatwiej jest utworzyć do niego skrót na Pulpicie. Po dwukrotnym kliknięciu skrótu obiekt zostanie otwarty. Skrót jest ikoną reprezentującą łącze do danego obiektu, a nie sam obiekt, dlatego jeśli skrót zostanie usunięty, oryginalny obiekt nie jest usuwany. Skróty można rozpoznać po strzałce w lewym dolnym rogu ikony (patrz rysunek poniżej). str. 34

Ikona pliku (po lewej) i ikona skrótu (po prawej) Aby dodać skrót na pulpicie Załóżmy, że chcemy utworzyć skrót do programu Kalkulator. Domyślnie program ten znajduje się w Menu Start, w folderze Akcesoria. Zatem, żeby utworzyć skrót, wykonaj kolejno kroki: 1. Otwórz Menu Start i odszukaj program Kalkulator, w tym celu najpierw kliknij polecenie Wszystkie programy, następnie znajdź folder Akcesoria. 2. Wskaż folder Akcesoria i kliknij na nim raz. Folder otworzy się. 3. Na liście poleceń i programów w folderze znajdź program Kalkulator. 4. Kliknij prawym przyciskiem myszy nazwę programu, następnie z rozwiniętego menu wybierz i kliknij polecenie Wyślij do, a następnie kliknij polecenie Pulpit (utwórz skrót). Na pulpicie pojawi się ikona skrótu. str. 35

Sposób tworzenia skrótu na Pulpicie na przykładzie programu Kalkulator ĆWICZENIE 6 Tworzenie skrótu na pulp icie 1. Analogicznie do instrukcji dotyczących tworzenia skrótu programu Kalkulator, utwórz na Pulpicie skrót Kalkulatora 2. Utrwal sposób tworzenia skrótu do programu i powtórz zadanie wykonując skrót do programu Paint. str. 36

Przypinanie programu do paska zadań Program można przypiąć do paska zadań, tzn. umieścić go na stałe na pasku zadań, aby uzyskać możliwość szybkiego i wygodnego otwierania tego programu bez konieczności jego wyszukiwania w Menu Start. Aby przypiąć program do paska zadań wykonaj jedną z następujących czynności: Jeśli program nie jest uruchomiony, kliknij przycisk Start, a następnie Wszystkie programy i wyszukaj pożądany program. Kliknij na nim prawym przyciskiem myszy, a następnie kliknij polecenie Przypnij do paska zadań. Można przypiąć program z menu Start do paska zadań, ale nie odwrotnie. Jeśli program jest już uruchomiony, kliknij prawym przyciskiem myszy jego przycisk na pasku zadań, a następnie kliknij polecenie Przypnij ten program do paska zadań. PORADA Program można też przypiąć do paska zadań, przeciągając ikonę jego skrótu z pulpitu lub z Menu Start na pasek zadań. Usuwanie (odpinanie) programu z paska zadań Aby usunąć przypięty program z paska zadań, należy kliknąć na nim prawym klawiszem myszy. Otworzy się menu, tzw. lista szybkiego dostępu, na której należy kliknąć polecenie Odepnij ten program od paska zadań. Obsługa okien Niezależnie jaki obiekt otworzymy (program, plik tekstowy, obraz, stronę internetową) zawsze będzie wyświetlany na ekranie w polu lub ramce nazywanej oknem (stąd pochodzi nazwa systemu operacyjnego Windows - ang. windows znaczy okna ). Okno jest sposobem przedstawiania aplikacji, plików i folderów. Mówimy więc, że programy otwierają się w oknach. Ponieważ okna są wszechobecne w systemie Windows, ważne jest, aby zapoznać się ze sposobami, w jakie można je przesuwać i zamykać lub zmieniać ich rozmiar. Elementy okna Chociaż poszczególne okna różnią się zawartością, występują w nich pewne wspólne elementy. Przede wszystkim okna są zawsze wyświetlane na pulpicie w głównym obszarze roboczym ekranu. Poza tym większość okien zawiera takie same elementy podstawowe. str. 37

Elementy okna programu, na przykładzie aplikacji Notatnik Elementy typowego okna: Pasek tytułu. Wyświetla nazwę dokumentu i nazwę programu (lub nazwę folderu, jeśli użytkownik pracuje w folderze). Przyciski Minimalizuj, Maksymalizuj / Przywróć i Zamknij. MINIMALIZUJ kliknięcie na nim spowoduje, że okno zniknie z ekranu minimalizując je do przycisku na pasku zadań, który ono reprezentuje. Minimalizujemy okno, kiedy chcemy odłożyć je na później, odsłonić Pulpit i wywołać inne okno. PRZYWRÓĆ jeśli okno zajmuje cały ekran, tak będzie wyglądać środkowy przycisk. Po jego kliknięciu nastąpi przywrócenie okna do poprzedniego rozmiaru (okno będzie zajmować tylko część ekranu). MAKSYMALIZUJ pojawia się, jeżeli okno nie zajmuje całego ekranu, tylko jego część. Po jego kliknięciu okno wypełnia cały ekran. str. 38

ZAMKNIJ przycisk zamyka okno Pasek menu. Zawiera elementy, które można kliknąć, aby dokonać wyboru opcji w programie. Pasek przewijania. Umożliwia przewijanie zawartości okna, aby wyświetlić informacje znajdujące się obecnie poza obszarem ekranu. Obramowania i narożniki. Te elementy można przeciągać za pomocą wskaźnika myszy, aby zmieniać rozmiar okna. W innych oknach mogą znajdować się dodatkowe przyciski, pola lub paski. Jednak zawierają one zazwyczaj także przedstawione elementy podstawowe. Przykłady okien. Z lewej okno programu Paint, z prawej okno programu Notatnik Przenoszenie i zmiana rozmiaru okna Aby przenieść okno, wskaż jego pasek tytułu za pomocą wskaźnika myszy. Następnie przeciągnij okno do wybranego miejsca (Dla przypomnienia Przeciąganie oznacza następujące czynności: wskazanie elementu, przytrzymanie lewego przycisku myszy, przeniesienie elementu za pomocą wskaźnika, a następnie zwolnienie przycisku myszy). str. 39

Zmiany rozmiaru okna możemy dokonać za pomocą przycisków Maksymalizuj/ Przywróć, a także dowolnie zmieniać wielkość okna przeciągając jego obramowanie. 1. Zmiana wielkości okna przy pomocy przycisków Maksymalizuj/Przywróć: Aby powiększyć okno na cały ekran, kliknij przycisk Maksymalizuj lub kliknij dwukrotnie pasek tytułu okna. Aby przywrócić zmaksymalizowane okno do widoku niepełnego ekranu, kliknij jego przycisk Przywróć (wyświetlany zamiast przycisku Maksymalizuj) lub ponownie kliknij dwukrotnie pasek tytułu okna. 2. Zmiana wielkości okna za pomocą przeciągania obramowania: Przy widoku niepełnego ekranu, widoczne jest obramowanie okna. Można je wykorzystać do zmiany rozmiaru okna. Aby zmienić rozmiar okna (dowolnie zmniejszyć go lub powiększyć), wskaż obramowanie lub narożniki okna. Gdy wskaźnik myszy zmieni się w dwukierunkową strzałkę (patrz rysunek poniżej), przeciągnij obramowanie lub narożnik, aby zmniejszyć lub powiększyć okno. Przeciągnij obramowanie lub narożnik okna, aby zmienić jego rozmiar WARTO WIEDZIEĆ: Chociaż większość okien można maksymalizować i zmieniać ich rozmiar, istnieją okna o stałym rozmiarze, na przykład okno programu Kalkulator. Nie można też zmienić rozmiaru okna, które zostało zmaksymalizowane. Należy najpierw przywrócić jego poprzedni rozmiar. ĆWICZENIE 7 Zmiana rozmiaru okien 1. Otwórz program Paint. 2. Przeciągając obramowanie zmień rozmiar okna programu tak, aby zajmowało połowę ekranu. 3. Następnie otwórz program Notatnik i zmień rozmiar okna programu do połowy ekranu. 4. Przeciągając okna ułóż je obok siebie (jak na poniższym rysunku). 5. Zamknij oba okna. str. 40

Ukrywanie okna Ukrywanie okna jest nazywane także minimalizowaniem. Aby tymczasowo ukryć zawartość okna bez jego zamykania, można je zminimalizować. Aby zminimalizować okno, kliknij przycisk Minimalizuj. Okno zniknie z pulpitu i będzie widoczne tylko jako przycisk na pasku zadań. Potocznie zamiast mówić zminimalizuj okno, używa się również określenia zrzucamy okno na pasek. Przycisk paska zadań Aby ponownie wyświetlić zminimalizowane okno na pulpicie, kliknij przycisk okna na pasku zadań. Okno zostanie wyświetlone w takim samym rozmiarze jak przed zminimalizowaniem. Zamykanie okna Zamknięcie okna powoduje usunięcie go z pulpitu i paska zadań. Jeśli praca z programem lub dokumentem została zakończona i nie jest wymagany natychmiastowy powrót do niego, można go zamknąć. Aby zamknąć okno, kliknij przycisk Zamknij. str. 41

ĆWICZENIE 8 Zrzucanie okna na pasek zadań Znajdź na Pulpicie lub menu Start program Internet Explorer. Otwórz program i wykonaj kolejno następujące czynności: 1. Zminimalizuj okno programu do paska zadań. 2. Przywróć okno programu z paska zadań. 3. Jeśli okno nie zajmuje całego ekranu, zmaksymalizuj okno, a następnie przywróć widok niepełnego ekranu. 4. Zamknij okno programu. Przełączanie między oknami Cechą charakterystyczną systemu Windows jest to, że umożliwia on otwarcie wielu okien jednocześnie. To znaczy, że w tym samym czasie możemy mieć uruchomionych kilka programów, otwartych kilka dokumentów czy folderów, a co najważniejsze, możemy się między nimi dowolnie przełączać. Na przykład chcąc skopiować treści z Internetu do Notatnika, otwieramy dwa programy: przeglądarkę internetową oraz program Notatnik, podobnie kiedy chcemy skopiować zdjęcia z aparatu fotograficznego, otworzymy folder w aparacie zawierający zdjęcia oraz folder na komputerze, do którego chcemy przenieść fotografie, tym samym będziemy mieć dwa otwarte okna jednocześnie. Widok kilku otwartych okien programów jednocześnie z aktywnym oknem programu Notatnik str. 42

Jeśli w danym czasie użytkownik otwiera więcej niż jeden program lub plik, szybko może zgromadzić wiele okien na pulpicie. Ponieważ okna zakrywają się nawzajem lub też zajmują cały ekran, niekiedy trudno zobaczyć, co jest pod nimi, i zapamiętać, które okna są otwarte. Przydaje się wtedy pasek zadań. Po każdym otwarciu programu, folderu lub pliku w systemie Windows jest tworzony odpowiadający mu przycisk na pasku zadań. Korzystanie z paska zadań Pasek zadań umożliwia organizowanie wszystkich okien. Każdemu oknu odpowiada przycisk na pasku zadań. Aby przełączyć do innego okna, wystarczy kliknąć odpowiadający mu przycisk paska zadań. Okno zostanie wyświetlone przed innymi oknami, stając się oknem aktywnym, tj. oknem, w którym użytkownik właśnie pracuje. Wskazanie przycisku okna na pasku zadań powoduje wyświetlenie podglądu okna Wyświetlanie podglądów otwartych okien Aby w łatwy sposób zidentyfikować okno, należy wskazać jego przycisk na pasku zadań. Wskazanie przycisku paska zadań spowoduje wyświetlenie miniaturowego podglądu okna, niezależnie od tego, czy zawartością okna jest dokument, zdjęcie czy nawet odtwarzany film wideo. Podgląd ten, zwany także miniaturą, jest szczególnie przydatny w sytuacjach, gdy nie można zidentyfikować okna po samym tytule. Jeśli w oknie jest odtwarzany film wideo lub animacja, będą one odtwarzane także w podglądzie. Informowanie o otwartych oknach Na przycisku znajduje się ikona reprezentująca otwarty program. Na kolejnym rysunku są otwarte dwa programy, Kalkulator i Saper, z których każdy ma swój przycisk na pasku zadań. str. 43

Na pasku zadań jest wyświetlany przycisk każdego programu Należy zauważyć, że okno programu Saper jest wyświetlone przed oknem Kalkulatora, co oznacza, że okno programu Saper jest oknem aktywnym, czyli jest gotowe do pracy. Aby przejść do innego okna, należy kliknąć jego przycisk na pasku zadań. W tym przykładzie kliknięcie przycisku programu Kalkulator na pasku zadań powoduje wyświetlenie jego okna na pierwszym planie. Kliknij przycisk na pasku zadań, aby przejść do danego okna Minimalizowanie i przywracanie okien Gdy okno jest aktywne (jego przycisk na pasku zadań jest wyróżniony), kliknięcie przycisku na pasku zadań powoduje zminimalizowanie okna. To oznacza, że okno zniknie z pulpitu. Zminimalizowanie str. 44

okna nie powoduje zamknięcia go ani usunięcia jego zawartości, a powoduje tylko tymczasowe usunięcie z pulpitu. Okno można również zminimalizować, klikając przycisk Minimalizuj w prawym górnym rogu okna. Przycisk Minimalizuj (po lewej) Na poniższym rysunku okno programu Kalkulator jest zminimalizowane, ale nie zamknięte. Widać, że program jest nadal uruchomiony, ponieważ na pasku zadań wyświetlany jest odpowiadający mu przycisk. Kiedy okno Kalkulatora zostanie zminimalizowane, jest widoczny tylko przycisk tego programu na pasku zadań Aby przywrócić zminimalizowane okno (wyświetlić je ponownie na pulpicie), należy kliknąć jego przycisk na pasku zadań. ĆWICZENIE 9 Przełączanie między oknami 1. Otwórz program Paint oraz program Pasjans. Jeżeli wykonałeś Ćwiczenie 6, skorzystaj ze skrótów na pulpicie, żeby otworzyć programy. Jeśli nie wykonałeś poprzedniego zadania, otwórz programy za pomocą Menu Start. 2. Zminimalizuj okna obu programów 3. Wskaż po kolei przyciski programów na pasku zadań, żeby wywołać ich miniatury. 4. Przywróć okna na pulpicie. 5. Zamknij okna programów. str. 45