Polityka państwa w zakresie regulacji wprowadzających zasadę energooszczędności gospodarki Łukasz Bartuszek DEPARTAMENT ENERGETYKI W MINISTERSTWIE GOSPODARKI Kraków, dn. 6 lipca 2012 r.
2 POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO 2030 R. Główne cele to: konsekwentne zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki do poziomu UE-15 dążenie do utrzymania zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego (rozwoju gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowania na energię pierwotną) Główne działania: ustawa o efektywności energetycznej, która wprowadza system białych certyfikatów gwarantujący korzyści finansowe dla przedsięwzięć zapewniających duże oszczędności energii dalsze stymulowanie rozwoju wysokosprawnej kogeneracji
3 USTAWA O EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Ustawa określa: Krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią: 9% do 2016 r. Zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej. Zasady uzyskania i umorzenia świadectwa efektywności energetycznej. Zasady sporządzania audytu efektywności energetycznej oraz uzyskania uprawnień audytora efektywności energetycznej. Podmioty objęte regulacją: Odbiorcy końcowi tj. zgodnie z dyrektywą 2006/32/WE: osoby fizyczne lub prawne zakupujące energię na własny użytek, Przedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem oraz przesyłem lub dystrybucją energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego, Towarowy dom maklerski lub dom maklerski w odniesieniu do transakcji realizowanych na giełdzie towarowej na zlecenie odbiorców końcowych, Przedsiębiorstwa będące dostawcami środków poprawy efektywności energetycznej.
4 ŚWIADECTWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ CZYLI BIAŁE CERTYFIKATY Wydawane za inwestycje nakierowane na: - zwiększenie oszczędności energii przez odbiorców końcowych, - zwiększenie oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych, - zmniejszenia strat energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego w przesyle lub dystrybucji. Prawa majątkowe wynikające ze świadectw efektywności energetycznej są zbywane (w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych). Rodzaje przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej: modernizacja: oświetlenia, urządzeń gospodarstwa domowego, urządzeń potrzeb własnych, urządzeń wykorzystywanych w procesach przemysłowych, lokalnych sieci ciepłowniczych i źródeł ciepła, przebudowa lub remont budynków, odzysk energii w procesach przemysłowych, ograniczenie strat sieciowych, strat w transformatorach oraz przepływów mocy biernej, izolacja instalacji przemysłowych. Pełny wykaz przedsięwzięć - obwieszczenie w Dzienniku Urzędowym RP Monitor Polski
5 NOWELIZACJA USTAWY O EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Realizacja zobowiązania do podjęcia działań rządowych w celu zmniejszenia liczby zawodów regulowanych w Polsce. Propozycja nowelizacji ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej uchla wszystkie regulacje dotyczące uzyskiwania uprawnień audytora efektywności energetycznej Podmiot nie musi potwierdzać kwalifikacji w drodze administracyjnej, tj. przed komisją kwalifikacyjną powołaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Projekt ustawy o zmianie ustawy o efektywności energetycznej został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 26 czerwca br.
6 AKTY WYKONAWCZE DO USTAWY O EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywności energetycznej. Konsultacje międzyresortowe i konsultacje społeczne od 2.05. Spotkania uzgodnieniowe. Rozporządzenie Ministra Gospodarki w zakresie określenia warunków i trybu organizowania przetargów. Konsultacje międzyresortowe i konsultacje społeczne od 30.05. Spotkania uzgodnieniowe. Rozporządzenie Ministra Gospodarki w zakresie określenia wielkości obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw efektywności energetycznej i uiszczenia opłaty zastępczej. Konsultacje międzyresortowe i konsultacje społeczne od 11.06. Pierwszy przetarg na białe certyfikaty na przełomie 2012 i 2013 roku
7 DRUGI KRAJOWY PLAN DZIAŁAŃ DOTYCZĄCY EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ DLA POLSKI Ścieżka dochodzenia do osiągnięcia celu indykatywnego w zakresie oszczędności energii na poziomie 4,5 Mtoe przewidzianego na 2016 r. Projekty w zakresie efektywności energetycznej realizowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ok. 0,7 Mtoe Według szacunków NFOŚiGW Fundusz Termomodernizacji i Remontów ok. 0,7 Mtoe Według szacunków Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A Kampanie informacyjne i tzw. działania miękkie ok. 0,9 Mtoe Według szacunków Ministerstwa Gospodarki System białych certyfikatów ok. 2,2 Mtoe Według szacunków Ministerstwa Gospodarki
8 KRAJOWY CEL INDYKATYWNY DLA POLSKI W ZAKRESIE OSZCZĘDNOŚCI ENERGII ZGODNIE Z DYREKTYWĄ 2006/32/WE Zużycie energii finalnej 2001 2002 2003 2004 2005 Średnia z lat 2001-2005 Całkowite zużycie energii finalnej 649070 628172 642418 656583 703011 655 851 GWh Mieszkalnictwo w tym gosp. dom 223436 210410 205421 202525 216004 Usługi 61592 68105 72594 70001 69536 Przemysł 197466 188383 194907 201083 217830 Transport 106542 104461 118045 131407 147434 Rolnictwo 60034 56813 51451 51567 52207 Wyłączenia: zużycie energii w instalacjach wymienionych w Zał. 1 do dyrektywy 2003/87/WE (ETS) Zużycie energii finalnej z wyłączeniem instalacji wymienionych w Zał. 1 do dyrektywy 2003/87/WE Cel w zakresie oszczędności energii przyjęty na 2016 r. ( 9% ) 61 943 GWh 593 908 GWh 53452 GWh
9 KRAJOWY PLAN DZIAŁAŃ DOTYCZĄCY EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ KPD określa: cel indykatywny wyrażony w jednostce bezwzględnej w zakresie oszczędności energii na rok 2016 tj. 53 452 GWh (4,5 Mtoe) środki oraz działania służące do osiągnięcia krajowych celów indykatywnych. Pierwszy Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej został przyjęty w dniu 31 lipca 2007 r. Drugi Krajowy Plan dotyczący efektywności energetycznej został przyjęty 17 kwietnia 2012 r. przez RM i niezwłocznie przekazany do Komisji Europejskiej.
10 ROZLICZENIE CELU POŚREDNIEGO DLA 2010 ROKU ( 2 % ) NA PODSTAWIE DYREKTYWY 2006/32/WE W DRUGIM KRAJOWYM PLANIE DZIAŁAŃ DOTYCZĄCYM EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ Cel w zakresie oszczędności energii finalnej Oszczędności energii finalnej uzyskane i oszacowane (2016) W wartościach absolutnych (GWh) Procentowo do średniego zużycia z lat 2001-2005 W wartościach absolutnych (GWh) Procentowodo średniego zużycia z lat 2001-2005 2010 11 878 2 % 35 320 5,9 % 2016 53 452 9 % 67 211 11 %
11 WSPARCIE FINANSOWE Środki publiczne: Fundusz Termomodernizacji i Remontów - dotacja z budżetu państwa w wysokości 200 mln zł rocznie. Fundusz został jednorazowo poszerzony o środki z projektu Global Environment Facility w wysokości ok. 5,8 mln dol. (ok. 16 mln zł) Programy NFOSiGW: Program priorytetowy - Efektywne wykorzystanie energii - dofinansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych oraz audyty całkowity budżet do 2015 roku wynosi 820 mln zł. System Zielonych Inwestycji (GIS) - Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej do 2014 budżet bezzwrotny w wysokości 537 mln zł, oraz Zarządzanie energią w budynkach wybranych podmiotów sektora finansów publicznych - do 2015 budżet bezzwrotny w wysokości 500 mln zł. Program Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju Program PolSEFF Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce dla MSP zainteresowane inwestowaniem w nowe technologie obniżające wydatki na energię (EE i OZE) 150 mln EUR - kredyt inwestycyjny do 1 mln EUR
FUNDUSZ TERMOMODERNIZACJI I REMONTÓW utworzony w Banku Gospodarstwa Krajowego na mocy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych, znowelizowany ustawą z marca 2009 r. premia termomodernizacyjną wypłacana przez BGK jako umorzenie 20 % kredytu. o premię termomodernizacyjną mogą się ubiegać właściciele lub zarządcy budynków mieszkalnych, budynków użyteczności publicznej w okresie 1999 2011 zostało pozytywnie rozpatrzonych ponad 22 tys. wniosków. z budżetu państwa w tym okresie przyznano premii na sumę 1 mld 43 mln zł. (ok. 240 mln EUR). dotacja z budżetu państwa w wysokości ok. 200 mln zł rocznie. (w roku 2011 200 mln zł, w roku 2012 180 mln zł), środki z projektu Global Environment Facility w wysokości ok. 5,8 mln dol. (ok. 16 mln zł)
13 OBECNY SYSTEM ETYKIETOWANIA PRODUKTÓW Ustawa - Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn. zm.) - art. 52, 53 oraz 56 ust. 1 pkt 11. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 maja 2005 r. w sprawie wymagań dotyczących dokumentacji technicznej, stosowania etykiet i charakterystyk technicznych oraz wzorów etykiet dla urządzeń w zakresie efektywności energetycznej (Dz. U. Nr 98, poz. 825). Produkty objęte wymaganiami etykietowania na podstawie ww. przepisów: lodówki, zamrażarki i ich kombinacje, pralki, suszarki i ich kombinacje, zmywarki do naczyń, piekarniki elektryczne domowe, lampy użytku domowego, klimatyzatory domowe.
14 USTAWA O OBOWIĄZKACH W ZAKRESIE INFORMOWANIA O ZUŻYCIU ENERGII PRZEZ PRODUKTY WYKORZYSTUJĄCE ENERGIĘ wdraża dyrektywę 2010/30/UE w sprawie wskazania poprzez etykietowanie oraz standardowe informacje o produkcie, zużycia energii oraz innych zasobów przez produkty związane z energią; rozszerza zakres produktów objętych wymaganiami w zakresie etykietowania (katalog produktów jest otwarty, KE wydaje akty delegowane w ramach dyrektywy na poszczególne produkty do 2015 r. ); nakłada dodatkowe wymagania na dostawców i dystrybutorów produktów wykorzystujących energię w zakresie informowania o zużyciu energii, w tym w reklamie i promocji produktu; wprowadza system kontroli wykonywania obowiązków w zakresie etykietowania. System kontrolowania tworzą: wojewódzcy inspektorzy Inspekcji Handlowej oraz Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Organem monitorującym system jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta.
AKTY DELEGOWANE WPROWADZAJĄ NOWY WZÓR ETYKIETY jednolity w całej Unii Europejskiej; kolorowe strzałki rozróżniające efektywność energetyczną urządzeń: kolor ciemno-zielony oznacza najefektywniejsze urządzenia, a czerwony najmniej efektywne; dodatkowe klasy energetyczne: A+. A++ i A+++ ; nazwa lub marka producenta oraz model produktu; piktogramy podkreślające wybrane parametry wydajności oraz cechy urządzeń; roczne zużycie energii wyrażone w kwh. piktogramy oraz pasek efektywności energetycznej mogą się zmieniać w zależności od rodzaju sprzętu.
Dziękuję za uwagę Ministerstwo Gospodarki Pl. Trzech Krzyży 3/5 00-507 Warszawa tel +48 22 693 50 00 fax +48 22 693 40 46 email mg@mg.gov.pl web www.mg.gov.pl Departament Energetyki