Plan Odnowy Miejscowości Adelin Adelin, marzec 2011
Załącznik do Uchwały Nr V/32/2011 Rady Gminy Zabrodzie z dnia 24 marca 2011 roku Spis Treści I. Wstęp... 3 II. Charakterystyka miejscowości... 4 III. Analiza zasobów... 7 IV. Analiza SWOT... 9 V. Planowane inwestycje w miejscowości Adelin w latach 2011-2018... 11 VI. Powiązania planu odnowy miejscowości Adelin z innymi dokumentami... 12 2
I. Wstęp Konieczność opracowania Planu Odnowy miejscowości wynika z wytycznych Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, a w szczególności wytycznych Osi 3 PROW Działanie Odnowa i Rozwój Wsi. Oś 3 zakłada między innymi wspieranie działań mających wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi. W ramach działania finansowaniem zostaną objęte projekty z zakresu: 1. Budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów publicznych pełniących funkcje kulturalne, w szczególności domów kultury i świetlic. 2. Budowy, przebudowy, ścieżek rowerowych, szlaków pieszych, placów zabaw, miejsc rekreacji, służących do użytku publicznego. 3. Zakup towarów służących przedsięwzięciom związanym z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych oraz tradycyjnych zawodów. 4. Związane z kształtowaniem centrów wsi jako obszaru przestrzeni publicznej, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów, parkingów, chodników lub oświetlenia ulicznego. 5. Urządzania i porządkowania terenów zielonych. 6. Budowy, przebudowy lub remontu małej infrastruktury turystycznej. 7. Zagospodarowania zbiorników i cieków wodnych na rzecz rekreacji lub poprawy estetyki miejscowości. 8. Rewitalizacji budynków zabytkowych, odnawiania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych i miejsc pamięci. 9. Budowy, przebudowy, remontu lub wyposażania obiektów przeznaczonych na cele promocji lokalnych produktów i usług, w szczególności pawilonów, punktów wystawowych, sal ekspozycyjnych lub witryn. 10. Wyburzenia i rozbiórki zdewastowanych budynków i budowli publicznych w celu uporządkowania terenu miejscowości. Plan Odnowy Miejscowości Adelin jest jednym z elementów wpływającym na rozwój, odnowę wsi oraz poprawę warunków pracy i życia mieszkańców. Opracowanie i uchwalenie takiego dokumentu stanowi niezbędny warunek przy ubieganiu się o dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Działanie Odnowa i Rozwój Wsi. Obszarem realizacji Planu Odnowy Miejscowości Adelin jest obszar tej miejscowości. 3
II. Charakterystyka miejscowości Położenie Miejscowość Adelin jest położona w odległości 41 km na północny-wschód od Warszawy na krawędzi Pradoliny Narwi, pograniczu Międzyrzecza Łomżyńskiego i Puszczy Kamienieckiej. Pod względem administracyjnym Adelin jest jednym z 22 sołectw gminy Zabrodzie, liczącej około 5,6 tysiąca mieszkańców. Nasza gmina jest jedną z 325 na Mazowszu. Razem z 5 innymi (Wyszków, Brańszczyk, Długosiodło, Rząśnik i Somianka) tworzy powiat Wyszkowski. Położona jest w północno-wschodniej części województwa, na obszarze bardzo atrakcyjnej krajobrazowo, przyrodniczo i turystycznie doliny dolnego Bugu. Rzeka Bug stanowi również północno-zachodnią granicę gminy Zabrodzie. Adelin położony jest w polodowcowym terenie pełnym wzniesień i kotlinek. Jako gmina graniczymy z: 1. gminą Wyszków od północy, 2. gminą Jadów od wchodu, 3. gminą Dąbrówka od południowego-zachodu, 4. gminą Somianką od północnego-zachodu 5. gminą Tłuszcz od południa. Jako miejscowość graniczymy z: 1. Zabrodzie 2. Choszczowe 3. Mościska 4. Lipiny 5. Dębinki 6. Wysychy 4
Mapa Adelin i okolice
Podstawowe dane miejscowości Adelin Powierzchnia: 444ha Liczba ludności: (stan na dzień 31 marca 2010 roku) 190 osób Drogi: Wieś Adelin charakteryzuje rozproszona zabudowa, jednakże główne drogi przebiegające przez Adelin są utwardzone. Drogami o największym natężeniu ruchu na terenie Adelina są: - droga powiatowa Nr 28 556 Kuligów-Dręszew-Niegów-Obrąb - droga gminna Nr 440621W Zabrodzie-Tłuszcz Drogi te krzyżują się w miejscowości Zabrodzie i droga powiatowa prowadzi do drogi ekspresowej S-8 (węzeł Niegów). Instytucje: Na terenie wsi Adelin nie ma szkoły, ośrodka zdrowia ani kościoła Adelin należy do parafii Mostówka. Położenie komunikacyjne: Na terenie Adelina znajduje się stacja kolejowa Grzegorzewo (nazwa dawnego przysiółka). Pociągi jeżdżą na trasie Ostrołęka Tłuszcz. Z uwagi na bliskie położenie drogi ekspresowej S-8, liniom autobusowej i kolejowej mieszkańcy Adelina mają dobre połączenie z Warszawą i Wyszkowem. Gospodarka: Na terenie miejscowości nie ma podmiotów gospodarczych. Mieszkańcy zajmują się rolnictwem i działalnością pozarolniczą poza terenem Adelina. Historia: Na terenie obecnego Adelina w XI XIII wieku istniało stanowisku wczesnośredniowieczne. Pierwotna nazwa wsi to Zaganki pochodziła od rodzaju drobnolistne pokrzywy, która rosła w ogrodach w pobliżu osiedli. Zaganki w 1868 roku liczyły 19 domów i 460 morgów. W w798 roku w dokumentach pojawiają się Zagawki. W roku 1867 występuje Grzegorzówka, a w 1877 Grzegorzewo. W połowie XIX wieku właścicielką folwarku Zabrodzie z nomenklaturą Grzegorzewo była Adela Jeżewska. Wieś Zagawki wraz z gruntami o powierzchni 260 ha od tej pory zaczęto nazywać Adelinem. We wsi było
wówczas 19 domów, w których mieszkało ponad 200 osób. Na terenie Adelina pracowały dwa wiatraki należące do Pana Piotra Przybysza. Na początku XX wieku majątek liczył około 1500 ha wraz z miejscowościami: Zabrodzie, Adelin, Choszczowe, Kiciny i Grzegorzewo, a władał nim Jacuński. Dwór był murowany i posiadał lokalny wodociąg. Obecnie w tym miejscu znajdują się resztki fundamentów i krzewy różnych gatunków bzu rosnące wokół dawnego ogrodzenia. Na początku XIX wieku na każdym polu sadzono przynajmniej jeden dąb szypułkowy. Rosło ich wówczas kilkadziesiąt. Do końca XX wieku zachowało się tylko 7 sztuk. Niektóre z nich mają obwód ponad 5 m, liczą około 150 200 lat. III. Analiza zasobów Analiza zasobów zawiera wykaz elementów materialnych wsi, które mogą być wykorzystane dla rozwoju miejscowości, w działaniach na rzecz jej rozwoju. Rodzaj zasobu Walory krajobrazu Walory szaty roślinnej, świat zwierzęcy Wody powierzchniowe Gleby, kopaliny Drogi, dostępność komunikacyjna Sąsiedztwo Opis zasobu jakim wieś dysponuje Środowisko przyrodnicze, położenie Otoczenie lasów, malowniczy, zróżnicowany krajobraz, nieodległe usytuowanie rzeki Bug, obszaru Natura 2000 oraz parków krajobrazowych Bliskość wielu siedlisk ptaków, starodrzew, atrakcyjne rekreacyjnie tereny lasów i łąk Rzeka Fiszor w otoczeniu malowniczych terenów łąkowo-leśnych Przeważają gleby klasy IV, V i VI żwirowe i piaszczyste Z uwagi na przebiegającą przez Adelin linię kolejową oraz nieodległą trasę s-8 mieszkańcy tej miejscowości mają do dyspozycji komunikację PKP oraz autobusową do pobliskiego Wyszkowa, Radzymina, Tłuszcza i Warszawy. Sąsiednie miejscowości: Zabrodzie, Choszczowe, Mościska, Lipiny, Dębinki oraz Wysychy 7
Walory architektury wiejskiej, zabytki Walory ukształtowania przestrzeni publicznej Tereny mieszkaniowe Tereny dla funkcji rekreacyjno turystycznej Miejsca tradycyjnych spotkań, place i miejsca publiczne Miejsca sportu i rekreacji Szlaki turystyczne Miejsca pracy Miejsca noclegowe, gastronomia Środowisko kulturowe We wsi znajduje się kilka chat drewnianych pobudowanych w latach 50-tych XX wieku oraz kapliczek i krzyży przydrożnych. Brak zorganizowanej przestrzeni publicznej, brak miejsc zabaw dla dzieci, brak terenów sportowych dla młodzieży Obiekty i tereny Opracowywane jest studium zagospodarowania przestrzennego, w którym przewiduje się nowe tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową Istnieje możliwość wykonania chodnika dla pieszych Brak świetlicy wiejskiej i innych publicznych miejsc Brak Istniejące drogi mogą być podstawą wytyczenia atrakcyjnych szlaków turystycznych pieszych, rowerowych i konnych Gospodarka, rolnictwo Rolnictwo oraz pozarolnicze miejsca pracy poza miejscowością Brak miejsc noclegowych i gastronomicznych Centrum miejscowości Adelin: Centrum miejscowości wyznaczone zostało na podstawie analizy obszaru o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne. Centrum wsi to obszar wyznaczony wzdłuż drogi powiatowej Nr 4421W oraz drogi gminnej działka nr ew. 146 i 282. 8
Wyznaczony obszar zaznaczony został na załączonej mapie poniżej Centrum wsi Adelin IV. Analiza SWOT Przeprowadzenie analizy SWOT jest jednym z czynników umożliwiających podjęcie prawidłowej decyzji na podstawie posiadanych informacji. Jej przeprowadzenie jest niezbędne do prawidłowej oceny sytuacji. 1. Silne strony atuty rozwoju sołectwa atrakcyjne położenie w malowniczej okolicy dobra sytuacja komunikacyjna 9
sieci energetyczne, telekomunikacja okazy starodrzewia, duża różnorodność ptactwa oraz cisza atrakcyjność osiedleńcza, czyste powietrze z dala od zakładów przemysłowych 2. Słabe strony czynniki ograniczające rozwój sołectwa brak infrastruktury rekreacyjnej i sportowej dla młodzieży brak chodników, ścieżek rowerowych brak dostępu do internetu szerokopasmowego brak infrastruktury turystycznej (tablice informacyjne, miejsca wypoczynku, mała gastronomia, miejsca noclegowe itp.) niewystarczająca promocja walorów miejscowości 3. Szanse i okazje możliwości rozwoju sołectwa, wynikające z otoczenia zwiększenie się dostępności do kapitałów i środków pomocowych, w tym pochodzących z Unii Europejskiej modernizacja dróg gminnych przebiegających przez Adelin jako dróg szlakowych możliwość stworzenia atrakcyjnego krajobrazowo, wygodnego z uwagi na powiązania komunikacyjne miejsca zamieszkania wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego 4. Zagrożenia czynniki niesprzyjające, wynikające z otoczenia wstąpienie do UE, otwarcie rynków pracy w krajach członkowskich może doprowadzić do odpływu młodzieży za pracą żywiołowa parcelacja i zabudowa nie szanująca otoczenia przyrodniczego oraz uwarunkowań historycznych doprowadzić może do utraty walorów krajobrazowych brak stabilności w polityce wspierania rozwoju obszarów wiejskich 10
V. Planowane inwestycje w miejscowości Adelin w latach 2011 2018 Nazwa inwestycji Cel - przeznaczenie Przewidywany termin realizacji Szacunkowy koszt Źródło finansowania Rozbudowa oświetlenia ulicznego Zagospodarowa nie centrum wsi Adelin (w tym budowa chodnika) Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków Wytyczenie szlaków konnych pieszych Poprawa bezpieczeństwa oraz atrakcyjności wsi Poprawa bezpieczeństwa oraz atrakcyjności wsi Dbałość o ochronę środowiska Wzrost atrakcyjności turystycznej wsi Wykaz planowanych zadań inwestycyjnych w latach 2011 2018 2011-2012 25 000,00 Budżet Gminy 2011-2012 500 000,00 2012 2014 500 000,00 2015-2018 30 000,00 Budżet Gminy oraz środki pozyskane z funduszy Unii Europejskiej w ramach PROW lub LGD Budżet Gminy oraz środki pozyskane z funduszy Unii Europejskiej w ramach PROW lub RPO WM Budżet Gminy oraz środki pozyskane z funduszy Unii Europejskiej w ramach PROW, lub LGD Najpilniejsza jest realizacja zadań poprawiających warunki życia mieszkańców oraz dających szansę na rozwój wsi. Dlatego głównym celem w 2011 oraz 2012 roku budowa chodnika, nasadzenie krzewów ozdobnych oraz montaż lamp oświetleniowych. Dzięki tej inwestycji znacząco poprawi się wizerunek wsi oraz wzrośnie bezpieczeństwo mieszkańców. 11
VI. Powiązania planu odnowy miejscowości Adelin z innymi dokumentami Opracowany Plan Odnowy Miejscowości Adelin jest spójny z następującymi dokumentami: Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego 2007-2013 Strategią Rozwoju Gminy Zabrodzie Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Zabrodzie 12