Główne kierunki w obszarze ekonomii społecznej i solidarnej
2019 stan spraw Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2023 roku. Ekonomia Solidarności Społecznej (KPRES). Aktualizacja wytycznych CT 9. Działania realizowane w ramach projektów PO WER. Nowe konkursy w ramach PO WER. Zmiany w standardach OWES.
Znaczenie KPRES w polityce Rządu KPRES Operacjonalizuje kierunki wyznaczone w SOR Wyznacza obszary ważne dla przeglądu śródokresowego Zarysowuje kierunki ES w nowej perspektywie finansowej Przegląd śródokresowy Okazja do zrewidowania RPO i PO WER pod kątem nowych wyzwań określonych w KPRES Okazja do dyskusji o nowej perspektywie SOR, Dostępność+ Ustawa Systemowo zakorzenia ES Wyznacza ramy działań w nowej perspektywie finansowej Nowa perspektywa Wyzwania związane z nowymi rozwiązaniami ustawowymi (np. LPRS) Kształt systemu wsparcia ES
KPRES kontekst strategiczny Rok 2019 będzie kluczowym okresem dla programowania rozwoju ekonomii społecznej w regionach. Z jednej strony prowadzone będą prace związane z aktualizacją regionalnych programów rozwoju ekonomii społecznej, z drugiej należy spodziewać się coraz intensywniejszej debaty na temat kształtu nowej perspektywy finansowej. W najbliższej perspektywie istotne jest przede wszystkim dopasowanie RPRES - ale już w kontekście nowej perspektywy - do zaktualizowanego KPRES.
KPRES - obszary Uchwała nr 11 Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2019 r. zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia programu pod nazwą Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej (M.P. z 2019 r. poz. 214). Obszar I Obszar II Obszar III Obszar IV Solidarna wspólnota lokalna Solidarny rynek pracy Konkurencyjna przedsiębiorczość społeczna. Solidarne społeczeństwo. Wzmacnianie współpracy PES z samorządem lokalnym. Wspieranie PES w zakresie realizacji usług społecznych. Definicja przedsiębiorstwa społecznego. Katalog osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Zasady funkcjonowania OWES. Wsparcie PES (usługi i mikrogranty). Zwiększanie rozpoznawalności PES wśród przedstawicieli samorządów. Wspieranie PES w zamówieniach publicznych. Instrumenty finansowe. Ścieżka reintegracji. Sieciowanie. Innowacje.
KPRES - wskaźniki Województwo Liczba miejsc pracy stworzonych w ramach realizacji RPO Liczba miejsc pracy zaplanowanych w RPO Dolnośląskie 1 470 641 Kujawsko-Pomorskie 1 225 636 Lubelskie 1 260 302 Lubuskie 700 700 Łódzkie 1 155 773 Małopolskie 1 085 600 Mazowieckie 1 995 687 Opolskie 525 168 Podkarpackie 1 295 1 079 Podlaskie 910 473 Pomorskie 1 120 500 Śląskie 3 255 2 075 Świętokrzyskie 595 250 Warmińsko-Mazurskie 945 400 Wielkopolskie 1 645 1 500 Zachodniopomorskie 1 050 300 RAZEM 20 230 11 084 NAZWA WSKAŹNIKA OBSZAR I SOLIDARNA WSPÓLNOTA LOKALNA W 2023 r. JST przeznaczać będą 2% budżetu na zlecanie świadczenia usług społecznych użyteczności publicznej i realizacji zadań publicznych w zakresie rozwoju lokalnego, podmiotom ekonomii społecznej i solidarnej. OBSZAR II SOLIDARNY RYNEK PRACY Do 2023 r. powstanie 35 tys. nowych, wysokiej jakości miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. OBSZAR III KONKURENCYJNA PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ SPOŁECZNA Do 2023 r. liczba podmiotów ekonomii społecznej i solidarnej prowadzących działalność gospodarczą lub odpłatną działalność pożytku publicznego zwiększy się o 5 tys. OBSZAR IV SOLIDARNE SPOŁECZEŃSTWO Do 2023 r. członkostwo osób młodych (16 34 lata) w podmiotach ekonomii społecznej i solidarnej zwiększy się do 28%. ŹRÓDŁO WARTOŚĆ BAZOWA (2016 r.) WARTOŚĆ DOCELOWA (2023 r.) GUS 1% 2% MRPiPS 0 35 tys. GUS 30,2 tys. 35,2 tys. GUS 26,2% 28%
KPRES kluczowe definicje EKONOMIA SPOŁECZNA sfera aktywności obywatelskiej i społecznej, która przez działalność gospodarczą i działalność pożytku publicznego służy: integracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych marginalizacją społeczną, tworzeniu miejsc pracy, świadczeniu usług społecznych użyteczności publicznej (na rzecz interesu ogólnego) oraz rozwojowi lokalnemu. EKONOMIA SOLIDARNA część ekonomii społecznej, której podstawowym celem jest aktywizacja zawodowa i integracja społeczna, w tym reintegracja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, oraz rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych
KPRES kluczowe definicje EKONOMIA SPOŁECZNA I SOLIDARNA EKONOMIA SOLIDARNA EKONOMIA SPOŁECZNA Przedsiębiorstwa społeczne Spółdzielnie socjalne Spółdzielnie inwalidów i niewidomych Zakłady Pracy Chronionej Jednostki reintegracyjne: CIS, KIS, WTZ, ZAZ Organizacje pozarządowe Organizacje kościelne Spółki nonprofit Spółdzielnie pracy Koła gospodyń wiejskich
KPRES kluczowe definicje USŁUGI SPOŁECZNE UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ pomoc społeczna, zatrudnienie socjalne, opieka nad dziećmi do lat 3, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, edukacja, promocja zatrudnienia, aktywizacja lokalnego rynku, ochrona zdrowia, wspieranie osób niepełnosprawnych. ZADANIA PUBLICZNE W ZAKRESIE ROZWOJU LOKALNEGO rewitalizacja, kultura, kultura fizyczna, turystyka, ochrona środowiska i przyrody, gospodarka wodna, wspieranie i upowszechnianie idei samorządowej, promocja przedsiębiorczości na szczeblu lokalnym.
KPRES kluczowe definicje Osoby zagrożone wykluczeniem społecznym: bezrobotni; osoby do 30. roku życia oraz po ukończeniu 50. roku życia, posiadające status osoby poszukującej pracy, bez zatrudnienia; poszukujący pracy niepozostające w zatrudnieniu lub niewykonujące innej pracy zarobkowej; osoby niepełnosprawne; osoby z zaburzeniami psychicznymi; osoby, o których mowa ustawie o zatrudnieniu socjalnym; rolnicy, których dochód wynosi nie więcej niż dochód z 6 hektarów przeliczeniowych; osoby spełniające kryteria dochodowe, o których mowa w ustawie o pomocy społecznej; opiekunowie osób niepełnosprawnych; osoby usamodzielniane.
KPRES kluczowe definicje Przedsiębiorstwo społeczne działalność gospodarcza lub odpłatna; osobowość prawną; zatrudnienie co najmniej 30% osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; zakaz podziału zysku lub nadwyżki bilansowej; jest zarządzany na zasadach partycypacyjnych prowadzi wobec zatrudnionych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym proces reintegracyjny; zapewnia, że wynagrodzenia wszystkich pracowników, w tym kadry zarządzającej nie przekraczają wartości, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Nowe podmioty ekonomii społecznej Zakłady Pracy Chronionej. Koła gospodyń wiejskich.
KPRES zadania OEWS Wspieranie procesu reintegracji w przedsiębiorstwie społecznym. Podnoszenie kompetencji pracowników PS bony szkoleniowe. Mikrogranty. Wspieranie PES w korzystaniu z instrumentów zwrotnych. Wspieranie sieciowania i tworzenia konsorcjów PES. Wzmacnianie potencjału PES w zakresie ubiegania się o zamówienia publiczne. Współpraca z PES i samorządem lokalnym.
Wytyczne CT 9 Implementacja kluczowych rozwiązań wynikających z KPRES dotyczących m.in.: definicji PS, katalogu osób których zatrudnienie w PS będzie wspierane, wsparcia w zakresie reintegracji. Nowe rozwiązania w zakresie działania OWES: bony szkoleniowe, mikrogranty, stawka jednostkowa, zasady korzystania ze wsparcia pomostowego. Konsultacje publiczne aktualizacji Wytycznych CT9 w drugiej połowie marca br.
Ekonomia społeczna w PO WER Projekt Koordynacyjny III OFESIS (5-6 czerwca). Upowszechnianie modelu tworzenia RPRES. Modele tworzenia programów rozwoju ES na poziomie lokalnym (LPRS). Przygotowanie instrumentarium wzajemnościowego funduszu (poręczeniowego). Projekt ZSMES Konsultacje społeczne założeń koncepcji systemu monitorowania sektora ekonomii społecznej. Budowa narzędzia informatycznego. Przygotowanie projektu karty badania. Przygotowanie kart wskaźników. Projekt Akredytacyjny Nabór wniosków o przyznanie akredytacji. Przegląd i aktualizacja standardów. Warsztaty (5) i spotkania konsultacyjnoinformacyjne (5) dotyczące systemu wsparcia. ogólnopolska konferencja dot. akredytacji ośrodków wsparcia ekonomii społecznej.
Ekonomia społeczna w PO WER Projekt Znaki Jakości II edycji konkursu na Znaki jakości Ekonomii Społecznej i Solidarnej (5 kategorii). Wizyta studyjna dla laureatów I edycji. Wyniki konkursu na OFESIS. Projekt SIRES Wsparcie regionów w opracowaniu luba aktualizacji RPRES. Debata nad przyszłością ES w nowej perspektywie finansowej. Projekt Forum aktywności OWES Spotkania sieciujące. Ogólnopolska konferencja sieciująca OWES. II cykl szkoleń i doradztwa
Ekonomia społeczna w PO WER Projekt instrumenty zwrotne dla PES Wybór pośredników finansowych do zarządzania funduszami pożyczkowymi. Wybór pośrednika finansowego do zarządzania funduszem reporęczeniowym. Projekt Krajowa Sieć Reintegracji Utworzenie 32 KIS. Działania edukacyjno-konsultacyjne i animacyjne realizowane na terenie 6 wybranych województw. Opracowanie rekomendacji dla nowego profilu usług reintegracji. Projekt Energia społeczna (wiązki usług) badania i konsultacje dotyczące zapotrzebowania na wiązki usług społecznych. Opracowanie pięciu modeli PS. diagnoza zapotrzebowania na usługi społeczne w konkretnych społecznościach lokalnych. włączenie w procesy konsultacyjne: mieszkańców, PES i przedstawicieli JSTm.
Ekonomia społeczna w PO WER Projekt Społecznie przede wszystkim! Rekomendacje dla MRPiPS i JST dotyczące sposobu zlecania usług społecznych PES PROJEKT ZAKOŃCZONY
Ekonomia społeczna w PO WER nowe projekty Nowy model współpracy instytucji zatrudnienia socjalnego. Od: 2018-06-01 do: 2021-05-31 Wdrożenie modelu współpracy podmiotów zatrudnienia socjalnego z innymi instytucjami i podmiotami świadczącymi usługi społeczne. m.in. Przez organizowanie zajęć przygotowawczych w podmiotach zatrudnienia socjalnego (CIS i KIS) dla osób, które w przyszłości będą mogły założyć własny PES specjalizujący się w konkretnych usługach społecznych. STRATEGOR. Od: 2019-01-01 do: 2020-12-25 Opracowanie narzędzia do programowania strategicznego w obszarze przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu społecznemu na poziomie lokalnym dla jednostek samorządu terytorialnego. MBA dla kadry PES. Okres realizacji 30 miesięcy Opracowanie i wdrożenie programu podyplomowych studiów menadżerskich i MBA w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem społecznym. Franczyza społeczna Okres realizacji 30 miesięcy Dostosowanie idei franczyzy do zasad ekonomii społecznej. Efektem projektów będzie powstanie czterech systemów franczyzy społecznej, opartych na franczyzie biznesowej.
Ekonomia społeczna w PO WER nowe projekty Pakiet edukacyjny dla nauczycieli Okres realizacji 30 miesięcy Rozstrzygnięcie konkursu - marzec 2019 r. Opracowanie pakietu edukacyjnego w zakresie ekonomii społecznej dla nauczycieli i jego pilotażowe wdrożenie w szkołach ogólnokształcących i zawodowych, z wyłączeniem szkół podstawowych. Społecznie odpowiedzialne terytorium Okres realizacji 27 miesięcy Opracowanie i pilotażowe wdrożenie kompleksowego programu edukacyjnego zwiększającego poziom zlecania i powierzania przez JST realizacji usług społecznych podmiotom ekonomii społecznej, w tym przedsiębiorstwom społecznym (rozwój społecznie odpowiedzialnego terytorium).
Ekonomia społeczna w PO WER nowe projekty Szkolenia dla OWES Okres realizacji 24-36 miesięcy Ogłoszenie konkursu II kw. 2019 r. Podnoszenie kompetencji kadr OWES, w tym w zakresie standardów usług OWES i w zakresie przygotowania konsultantów OWES do wspierania podmiotów ekonomii społecznej w zakresie ubiegania się o zamówienia publiczne. Rzecznictwo i doradztwo dla regionów Okres realizacji 36 miesięcy Ogłoszenie konkursu III kw. 2019 r. Działania rzecznicze i doradztwo na poziomie regionalnym i ponadregionalnym w zakresie spójności polityk publicznych w obszarze ekonomii społecznej oraz współpraca w tym zakresie z ROPS, m.in. opracowywanie rekomendacji i wytycznych. Sieci i klastry Okres realizacji 24 miesiące Ogłoszenie konkursu IV kw. 2019 r. Tworzenie i rozwój ponadregionalnych sieci podmiotów ekonomii społecznej, w tym partnerstw, klastrów, franczyz oraz włączanie podmiotów ekonomii społecznej w funkcjonujące już sieci, partnerstwa i klastry podmiotów gospodarczych działających na rynku komercyjnym.
Zmiany w standardach OWES 23 stycznia br. zmiany w standardach: zobowiązanie do wsparcia PS w zakresie reintegracji, wspieranie PES w korzystaniu z instrumentów zwrotnych, lista PS, wspieranie PES w ubieganiu się o regionalne i krajowe znaki jakości, intensywniejsze wspieranie istniejących PS, wspieranie PES w korzystaniu ze środków krajowych (PFRON, FP), wspieranie sieciowania.
Zmiany w standardach OWES Kompleksowy i pogłębiony przegląd standardów OWES służący: uproszczeniu, zwiększeniu możliwości ich weryfikacji, uspójnieniu z zapisami KPRES i wytycznych CT 9. Praca nad standardami w formule partycypacyjnej z zaangażowaniem Komitetu Akredytacyjnego oraz OWES, IZ i PES. W ramach projektu akredytacyjnego zaplanowano 10 spotkań (w tym 5 warsztatów) w trakcie których będzie okazja do pracy nad standardami.
Dziękuję za uwagę! Andrzej Radniecki Departament Ekonomii Społecznej i Solidarnej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ekonomiaspoleczna@gov.pl