Codziennik przegląd wiadomości Sytuacja inflacyjna nadal korzystna 15 listopada 2005 Inflacja obniżyła się w październiku z 1,8% do 1,6%. Chociaż spadek był nieco słabszy niż spodziewał się rynek, dane nie powinny budzić obaw banku centralnego. Nadal trudno doszukać się śladów presji popytowej na ceny. Według naszych szacunków inflacja netto, tj. po wyłączeniu cen paliw i żywności pozostała w październiku poniżej 1,3%. Statystyki pieniężne za październik, które pokazały spowolnienie rocznej dynamiki kredytów i depozytów, były przejściowo zaburzone przez bardzo wysoką bazę (jednorazowy wzrost agregatów pieniężnych w październiku 2004). Jednak patrząc na miesięczne zmiany na rynku kredytów, wydaje się, że ożywienie popytu na pożyczki przybiera na sile. Dane o handlu zagranicznym opublikowane przez GUS potwierdziły wcześniej obserwowane, pozytywne tendencje. Jest to optymistyczna wskazówka co do danych NBP nt. bilansu płatniczego, które zostaną opublikowane dzisiaj o 16:00. Wczorajsza reakcja rynku na czwartkowe wydarzenia w Sejmie (sukces rządu w głosowaniu nad wotum zaufania) była pozytywna. Złoty i obligacje wzmocniły się. Wydaje się, że rynek ciepło przyjął stabilizację na scenie politycznej i oczekuje teraz na szczegóły planów gospodarczych rządu i pierwsze decyzje. Gorące wydarzenia Inflacja lekko spadła... na jakiś czas Inflacja w październiku spadła, ale nieco mniej niż oczekiwano Mimo jednorazowego spadku, tempo wzrostu cen jest w umiarkowanym trendzie rosnącym, który nie zagraża jednak celowi inflacyjnemu Stopa inflacji spadła w październiku do 1,6% r/r z 1,8% w poprzednim miesiącu. Wynik był nieznacznie powyżej konsensusu rynkowego (i naszej prognozy) na poziomie 1,5%. Spadek w porównaniu do września wynikał głównie z dwóch czynników: niższych cen paliw (-0,5% m/m) w reakcji na obniżkę akcyzy na benzynę w połowie września, oraz słabszego niż przed rokiem wzrostu cen żywności (0,9% m/m wobec 1,2% m/m w 2004). Tymczasem koszty użytkowania mieszkania i nośników energii wzrosły o 0,7% m/m, nieco bardziej niż oczekiwaliśmy, pod wpływem wzrostu cen gazu. Ogólnie, dane świadczą o nadal dość korzystnej sytuacji inflacyjnej, chociaż należy pamiętać, że ceny paliw mogą ponownie zacząć rosnąć na początku 2006 roku, po wycofaniu tymczasowej obniżki akcyzy i przełożeniu słabszego kursu złotego wobec dolara na ceny na stacjach benzynowych. Z drugiej strony, trudno wskazać na sygnały presji popytowej na ceny konsumentów, co może łagodzić obawy banku centralnego o tzw. efekty drugiej rundy. Tak czy inaczej, czwarty kwartał będzie okresem dość niskiej inflacji - przewidujemy 1,5% w listopadzie i 1,7% w grudniu - ale później wzrost CPI przyspieszy do ok. 2% w I kwartale 2006 w związku ze wspomnianym powyżej wzrostem cen paliw oraz efektem niskiej bazy. Nadal będzie to jednak inflacja poniżej celu 2,5%, w związku z czym nie widzimy na razie silnych argumentów wskazujących na zagrożenie podwyżkami stóp, co jest już przewidywane przez niektórych uczestników rynku. Jednak biorąc pod uwagę wysoki stopień niepewności co do polityki gospodarczej rządu oraz rosnące ryzyko kursowe, przestrzeń do dalszych obniżek wyraźnie się zawęziła. Naszym zdaniem RPP może się zdecydować na kolejną redukcję Maciej Reluga Główny Ekonomista (22) 586 8363 Piotr Bielski (22) 586 8333 Piotr Bujak (22) 586 8341 Cezary Chrapek (22) 586 8342 Email: ekonomia@bzwbk.pl
stóp w listopadzie jedynie jeśli dane o PKB okażą się wyraźnie słabsze niż oczekiwano, a rządowy program gospodarczy nie rozczaruje pod względem perspektyw polityki fiskalnej. W tym świetle istotne może się okazać spotkanie pomiędzy przedstawicielami rządu i banku centralnego zaplanowane na przyszły tydzień (patrz niżej). Noga z RPP pozytywnie zaskoczony przez dane o inflacji Co ciekawe, podczas gdy większość analityków rynkowych spodziewała się nieco niższej inflacji w październiku, członek RPP Marian Noga powiedział wczoraj, że jest pozytywnie zaskoczony przez dane. Jego zdaniem inflacja pozostanie mniej więcej stabilna do końca roku, w przedziale 1,6-1,7%. Konkluzja: Inflacja nieznacznie powyżej oczekiwań rynku, ale nie powinno to mieć większego znaczenia dla decyzji RPP, dla której znacznie ważniejsze będą dane o PKB i rządowe propozycje w zakresie polityki gospodarczej. Wzrost podaży pieniądza również przejściowo niższy Dynamika agregatów monetarnych zaburzona przez efekt wysokiej bazy Podaż pieniądza zwiększyła się w październiku o 8,7% r/r po wzroście o 12,7% r/r we wrześniu i wobec przeciętnego wzrostu o prawie 11% r/r w okresie styczeń-wrzesień. Wynik ten jest lepszy od oczekiwań rynku (8,1% r/r) i naszej prognozy (8,4% r/r). Pogorszenie dynamiki agregatów monetarnych było powszechnie oczekiwane ze względu na bardzo silny, choć jednorazowy wzrost depozytów ogółem i kredytów ogółem w październiku 2004 r. związany z ofertą publiczną akcji PKO BP, która spotkała się z ogromnym popytem lewarowanym przy pomocy kredytów bankowych. Z tego powodu wzrost depozytów ogółem w październiku br. spowolnił do 6,3% r/r z 11,6% r/r we wrześniu, a kredyty ogółem zwiększyły się tylko o 4,5% r/r wobec wzrostu o 9,6% r/r miesiąc wcześniej. Ponieważ efekt bazy utrudnia ocenę przebiegu trendu zmian agregatów monetarnych, statystyki pieniężne za październik nie będą istotnym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji w polityce pieniężnej (w praktyce nawet w normalnych warunkach odgrywają one istotną rolę). Należy jednak zauważyć, że dane pokazały pewne ożywienie na rynku kredytów, ponieważ kredyty dla gospodarstw domowych przyrosły od końca września o blisko 4 mld zł (3% m/m), a kredyty dla przedsiębiorstw o 1 mld zł (0,8% m/m). Choć część tego wzrostu trzeba przypisać deprecjacji złotego o ponad 1,5%, zwiększającej wartość złotową kredytów denominowanych w walutach obcych, to sygnalizuje to również kontynuację tendencji wzmocnienia popytu na kredyt. Konkluzja: Statystyki pieniężnej za październik były pod wpływem efektu wysokiej bazy, ale widoczne są w nich pewne oznaki kontynuacji ożywienia na rynku kredytów. Małe znaczenie danych dla rynku. Eksport i import nadal szybko wzrastają Dane GUS o handlu zagranicznym pokazały kontynuację pozytywnych tendencji w polskim handlu zagranicznym Według danych podanych wczoraj przez GUS, w pierwszych dziewięciu miesiącach roku deficyt handlowy wyniósł 6,69 mld wobec 9,19 mld w analogicznym okresie poprzedniego roku. Eksport liczony w euro zwiększył się w tym czasie o 18,5% r/r, a import o 10,5% r/r. Dynamiki te były więc zbliżone do stóp wzrostu obserwowanych po ośmiu miesiącach roku, wynoszących odpowiednio 19,2% r/r i 10,6% r/r, co sugeruje, że sytuacja w handlu zagranicznym w samym wrześniu nie uległa istotnej zmianie. Chociaż wzrost eksportu spowolnił nieco, to nadal jest wyższy niż wzrost importu, co 2
potwierdza, że w III kwartale br. eksport netto był nadal ważnym motorem wzrostu gospodarczego. Dane GUS można traktować jako wskazówkę na temat dzisiejszych danych NBP o bilansie płatniczym za wrzesień i potwierdziły nasze prognozy kontynuacji solidnej ekspansji obrotów handlu zagranicznego. Jeśli chodzi o dzisiejsze dane banku centralnego zakładamy, że zarówno dynamika eksportu, jak i importu utrzymała się na wysokim poziomie zbliżonym do 12% r/r, potwierdzając moc zewnętrznego popytu na polskie towary i rosnącą siłę popytu wewnętrznego. Według naszych prognoz deficyt na rachunku obrotów bieżących wyniósł 520 mld, a deficyt handlowy 420 mln (konsensus rynkowy jest w obu przypadkach o około 100 mln niższy). Dane powinny być neutralne dla rynku finansowego, ponieważ deficyt, choć większy niż miesiąc wcześniej, będzie niższy niż rok wcześniej. Nasza prognoza implikuje, że skumulowany deficyt obrotów bieżących za ostatnie 12 miesięcy w relacji do PKB zmniejszył się do 1,8% z 1,9% po sierpniu. Konkluzja: Solidny wzrost eksportu i importu we wrześniu potwierdził ekspansję gospodarczą napędzaną w istotnym stopniu przez eksport netto. Nowy rząd o gospodarce Premier zapewnia, że koszty planowanych działań w ramach polityki społecznej będą ograniczone ale tak długo jak nie znamy szczegółów programu gospodarczego rządu, trudno jest oceniać jego wiarygodność Nowa minister finansów spotka się z RPP Premier Kazimierz Marcinkiewicz powiedział wczoraj, że nowe inicjatywy w zakresie polityki społecznej, które wymienił w swoim expose wygenerują wydatki lekko przekraczające 1 mld zł w 2006 roku, i że na pewno znajdą się fundusze na sfinansowanie tych obietnic. Propozycje nowego rządu obejmują m.in. wydłużenie urlopów macierzyńskich, wprowadzenie nowych form pomocy dla dzieci, nowy system stypendialny oraz tzw. becikowe. Premier powiedział też, że oszczędności w wydatkach publicznych mają docelowo osiągnąć 5 mld rocznie, chociaż w 2006 roku wyniosą zapewne tylko połowę tej kwoty, czyli ok. 2,5 mld zł. Per saldo, daje to możliwość nieznacznej redukcji deficytu w 2006 r. z poziomu 32,5 mld zł zaproponowanego przez poprzednią ekipę, ale to wciąż za mało by dopiąć deficyt na poziomie 30 mld zł. Gdzie znaleźć dodatkowe środki? Prawdopodobnie dla ocalenia kotwicy 30 mld zł nowy rząd po prostu przyjmie znacznie bardziej optymistyczne założenia makroekonomiczne do budżetu, zgodnie z naszymi wcześniejszymi przypuszczeniami. I rzeczywiście, wydaje się, że rządowe prognozy puchną w oczach - wczoraj premier powiedział, że wzrost PKB w przyszłym roku wyniesie ok. 5% (w niedawno opublikowanym dokumencie zakładał 4,5%, a rząd Belki przewidywał 4,3%). Nadal czekamy na publikację bardziej szczegółowych planów rządu dotyczących budżetu na 2006 rok, ponieważ jak do na razie trudno zweryfikować wiarygodność deklarowanego przez premiera celu w postaci 30 mld zł deficytu. Być może więcej informacji pojawi się w przyszłym tygodniu, co sugerował ostatnio doradca premiera. Byłyby to niezwykle przydatne informacje również dla banku centralnego przed kolejną decyzją w sprawie stóp procentowych. Według Reutera, w przyszłym tygodniu nowa minister finansów Teresa Lubińska ma się spotkać z prezesem NBP oraz Radą Polityki Pieniężnej w celu dyskusji nad właściwą współpracą pomiędzy rządem i władzami monetarnymi. Możliwe, że w spotkaniu będzie również uczestniczył premier Kazimierz Marcinkiewicz. 3
Konkluzja: Trudno ocenić wiarygodność rządowych deklaracji dopóki nie są znane szczegółowe plany działań i zmian w budżecie na 2006 rok. Być może takie informacje poznamy w przyszłym tygodniu. Notowania złotego (14.11.2005) Min Max Fixing EUR 3.9920 4.0390 3.9958 USD 3.3985 3.4400 3.3988 Kursy walutowe (dzisiejsze otwarcie) EURUSD 1.1707 CADPLN 2.8687 USDPLN 3.4061 DKKPLN 0.5373 EURPLN 3.9869 NOKPLN 0.5176 CHFPLN 2.6041 SEKPLN 0.4172 JPYPLN* 2.8939 CZKPLN 0.1364 GBPPLN 5.9556 HUFPLN* 1.5951 *100 jednostek Rentowności na rynku wtórnym (14.11.2005) Bony Rentowność Zmiana (pb) 3M 4.29 0 6M 4.32 0 9M 4.35 0 12M 4.39 0 Obligacje Rentowność Zmiana (pb) 2L 4.77-11 3L 4.86-10 4L 5.11-11 5L 5.29-9 8L 5.43-10 10L 5.43-10 Stawki WIBOR (14.11.2005) Termin Stawki Zmiana (pb) O/N 4.61 0 T/N 4.62 1 SW 4.63 0 2W 4.63 0 1M 4.64 1 3M 4.65 0 6M 4.73 0 9M 4.78-4 1L 4.84-2 Monitor rynku Po długim weekendzie polski rynek finansowy rozpoczął nowy tydzień w pozytywnych nastrojach, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę obecną sytuację na scenie politycznej. Można było oczekiwać, że po tym jak mniejszościowy rząd PiS zdobędzie wotum zaufania dzięki głosom partii populistycznych, na rynku zaczną odgrywać większą rolę niepokoje dotyczące kształtu programu gospodarczego. Wygląda jednak na to, że inwestorzy póki co czekają na konkretne propozycje rządu np. dotyczące zmiany propozycji budżetowych na przyszły rok. Dlatego też zarówno na rynku walutowym, jak i obligacji obserwowana jest pewna stabilizacja. Wczoraj złoty umocnił się na otwarciu o ok. 1% i był notowany nawet poniżej poziomów 4,0 i 3,4 odpowiednio wobec euro i dolara. W ciągu dnia obserwowane były wahania w okolicach tych poziomów, co uzależnione było również od wahań kursu EURUSD, który chwilowo spadł ponownie poniżej poziomu 1,17. Rynek obligacji również zanotował wczoraj umocnienie w porównaniu do poziomów obserwowanych przed weekendem. Rentowność pięcioletniej obligacji spadła do 5,25% w wyniku ogłoszenia niskiej podaży na środową aukcję oraz w reakcji na umocnienie na światowych rynkach obligacji (szczególnie w piątek). Dane o inflacji, które okazały się wyższe od oczekiwań rynku (choć niewiele wyższe i bez konsekwencji dla polityki pieniężnej) doprowadziły do delikatnej korekty na rynku, które w sumie zamknął się jednak wczoraj około 10 pb poniżej poziomów notowanych przed długim weekendem. Ministerstwo Finansów ogłosiło wczoraj, że w środę zaoferuje 1 miliard obligacji pięcioletnich, podczas gdy wcześniej podany przedział wynosił 1,0-2,5 mld. Konkluzja: Polski rynek dość stabilny biorąc pod uwagę sytuację polityczną. Wczorajsze silne otwarcie sugeruje, że inwestorzy wolą w spokoju oczekiwać na pierwsze decyzje nowego rządu (budżet 2006). Przegląd międzynarodowy Dziś opublikowanych będzie klika danych ekonomicznych na świecie. Niemiecki indeks ZEW za listopad oczekiwany jest na poziomie 45 w porównaniu z 39,4 w poprzednim miesiącu. W Stanach Zjednoczonych podane zostaną dwie informacje za październik - oczekiwany jest spadek sprzedaży detalicznej o 0,7% m/m i wzrost cen producenta o 0,2% m/m. 4
Niniejsza publikacja przygotowana przez Bank Zachodni WBK S.A. (członka Grupy AIB) ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi oferty ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Podjęto wszelkie możliwe starania w celu zapewnienia, że informacje zawarte w tej publikacji nie są nieprawdziwe i nie wprowadzają w błąd, jednakże Bank nie gwarantuje dokładności i kompletności tych informacji oraz nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie tych informacji oraz straty, które mogły w konsekwencji tego wyniknąć. Bank Zachodni WBK S.A., jego spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Bank Zachodni WBK S.A. lub jego spółki zależne mogą świadczyć usługi dla lub zabiegać o transakcje z którąkolwiek spółką wymienioną w tej publikacji. Niniejsza publikacja nie jest przeznaczona do użytku prywatnych inwestorów. Klienci powinni kontaktować się z analitykami Banku oraz przeprowadzać transakcje poprzez jednostki Banku Zachodniego WBK S.A. lub Grupy AIB w jurysdykcjach swoich krajów, chyba że istniejące prawo zezwala inaczej. W przypadku tej publikacji zastrzeżone jest prawo autorskie oraz obowiązuje ochrona praw do baz danych. W sprawie dodatkowych informacji, dostępnych na życzenie, prosimy kontaktować się z: Bank Zachodni WBK S.A., Pion Skarbu, Zespół Głównego Ekonomisty, ul. Marszałkowska 142, 00-061 Warszawa, Polska, telefon (22) 586 8363, 586 8333, e-mail: ekonomia@bzwbk.pl, www.bzwbk.pl 5