Załcznik nr 102 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Technologia chemiczna A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 7 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 2500. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 210. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada podstawow wiedz z zakresu nauk chemicznych i technicznych oraz chemicznych procesów technologicznych, a take umiejtnoci korzystania z niej w pracy zawodowej i yciu z zachowaniem zasad prawnych i etycznych. Powinien zna podstawowe problemy ochrony rodowiska oraz kierowa si w swoich działaniach zawodowych zasad zrównowaonego rozwoju. Powinien posiada podstawowe umiejtnoci kierowania zespołami ludzkimi oraz firm. Absolwent powinien by przygotowany do podjcia pracy zawodowej w przemyle chemicznym i przemysłach pokrewnych oraz firmach produkujcych nowoczesne materiały na stanowiskach zwizanych z organizacj i prowadzeniem procesów produkcyjnych. Zakres wiedzy ekonomicznej powinien umoliwi mu podjcie samodzielnej działalnoci gospodarczej. Absolwent studiów powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym z zakresu kierunku studiów. Absolwent powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia oraz by przygotowany do podjcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 450 45 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 525 51 Razem 975 96 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
Godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 450 45 Treci kształcenia w zakresie: 1. Matematyki 120 2. Fizyki 60 3. Chemii 240 4. Elektrotechniki i elektroniki 30 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 525 51 Treci kształcenia w zakresie: 1. Technologii chemicznej 2. Termodynamiki technicznej i chemicznej 3. Inynierii chemicznej 4. Maszynoznawstwa i aparatury przemysłu chemicznego 5. Automatyki i pomiaru wielkoci fizykochemicznych 6. Zarzdzania jakoci i produktami chemicznymi 7. Bezpieczestwa technicznego 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie matematyki Treci kształcenia: Elementy teorii zbiorów i logiki matematycznej. Cigi i szeregi liczbowe. Podstawowe właciwoci funkcji jednej i wielu zmiennych. Funkcje elementarne. Równania i układy równa. Elementy rachunku róniczkowego i całkowego. Równania róniczkowe zwyczajne i czstkowe. Elementy geometrii analitycznej. Elementy analizy wektorowej. Zagadnienia optymalizacji. Statystyka matematyczna. Podstawy metod numerycznych. Wybrane metody analizy numerycznej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si metodami matematycznymi w opisie zjawisk fizycznych i procesów chemicznych; technologicznego wykorzystania metod matematycznych. 2. Kształcenie w zakresie fizyki Treci kształcenia: Mechanika, kinematyka i dynamika ruchu postpowego, obrotowego i drgajcego. Maszyny proste. Równowaga ciał sztywnych. Grawitacja. Statyka i dynamika płynów. Elementy termodynamiki. Fale w orodkach sprystych fale dwikowe. Elementy optyki falowej i akustyki. Elektryczne i magnetyczne właciwoci materii. Fale elektromagnetyczne. Fizyka jdrowa promieniotwórczo naturalna i sztuczna. Elementy fizyki półprzewodników. Podstawy mechaniki kwantowej i termodynamiki statystycznej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zjawisk i procesów fizycznych wystpujcych w technologii chemicznej; pomiaru i okrelania wielkoci fizycznych; wykorzystania praw przyrody w technice. 3. Kształcenie w zakresie chemii Treci kształcenia: Podstawowe pojcia i prawa chemii. Budowa atomu i czsteczki. Układ okresowy pierwiastków. Wizania chemiczne. Nazewnictwo zwizków chemicznych. Reakcje chemiczne stechiometria. Kwasy, zasady i sole budowa, właciwoci. Zwizki nieorganiczne budowa, klasyfikacja, właciwoci. Zwizki koordynacyjne. Podstawowe grupy zwizków organicznych budowa, właciwoci, wystpowanie. Elementy stereochemii izomeria. Reaktywno zwizków organicznych mechanizmy reakcji addycji, substytucji, eliminacji. Metody otrzymywania zwizków organicznych. Zwizki metaloorganiczne. Pobieranie i przygotowywanie prób do analiz. Podstawy analizy jakociowej i ilociowej. Rozdzielanie i identyfikacja wybranych jonów w roztworach 2
analiza grawimetryczna i wolumetryczna. Metody spektralne, elektrochemiczne, chromatograficzne, dyfraktometryczne i termoanalityczne w analizie chemicznej. Standaryzacja i ocena wiarygodnoci metod analitycznych. Elementy termodynamiki chemicznej, termochemia. Kinetyka chemiczna. Właciwoci fazy gazowej, ciekłej i stałej. Roztwory. Procesy sorpcji termodynamika i kinetyka. Elektrochemia potencjał elektrody, ogniwa, elektroliza. Elementy chemii koloidów. Elementy chemii kwantowej. Podstawy spektroskopii molekularnej elektronowej, oscylacyjnej i magnetycznego rezonansu jdrowego. Samoorganizacja materii. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si nazewnictwem chemicznym; opisu okresowych właciwoci i reaktywnoci pierwiastków; syntezy i okrelania właciwoci podstawowych zwizków nieorganicznych i organicznych; opisu zachowania i reaktywnoci zwizków nieorganicznych i organicznych; identyfikacji wybranych zwizków nieorganicznych i organicznych; analizy strukturalnej zwizków organicznych; posługiwania si podstawowymi technikami laboratoryjnymi syntezy, oczyszczania i potwierdzania tosamoci zwizków chemicznych; modelowania syntez zwizków organicznych; stosowania wybranych metod i procedur analitycznych do jakociowego i ilociowego oznaczania zwizków chemicznych; dokonywania oceny statystycznej i wiarygodnoci wyników analiz; pomiaru oraz okrelania podstawowych właciwoci fizykochemicznych zwizków; oceny zachowania i reaktywnoci zwizków chemicznych w relacji do ich budowy; korzystania z metod fizykochemicznych w technologii chemicznej. 4. Kształcenie w zakresie elektrotechniki i elektroniki Treci kształcenia: Maszyny elektryczne, silniki elektryczne. Transformatory. Instalacje elektryczne. Miernictwo elektryczne. Obwody elektryczne prdu stałego i przemiennego. Struktura i projektowanie napdu elektrycznego. Elementy półprzewodnikowe. Generatory drga elektrycznych. Prostowniki i układy zasilajce. Układy elektroniczne pomiarowe i napdowe. Elementy techniki mikroprocesorowej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia i opisu działania podstawowych maszyn elektrycznych, sprztu pomiarowego i układów kontrolno-pomiarowych; stosowania elektrycznych układów napdowych i elektronicznych układów sterowania. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie technologii chemicznej Treci kształcenia: Surowce energetyczne i noniki energii. Surowce pierwotne wgiel, ropa naftowa, gaz ziemny, rudy metali, minerały. Surowce rolinne i zwierzce. Surowce pouytkowe. Wzbogacanie, oczyszczanie, rozdzielanie i płytkie uszlachetnianie surowców. Przetwarzanie surowców pierwotnych we wtórne. Skojarzona gospodarka surowcami. Proces chemiczno-technologiczny a reakcja chemiczna. Rozwój metody technologicznej koncepcja chemiczna, koncepcja technologiczna, projekt procesowy. Zasady technologiczne. Analiza stechiometryczna, termodynamiczna i kinetyczna procesu technologicznego. Bilans masowy i cieplny procesu. Schematy technologiczne. Typy reaktorów chemicznych. Podstawowe procesy jednostkowe w technologii chemicznej: periodyczne, półcigłe, cigłe, katalityczne, wysokotemperaturowe, cinieniowe. Wybrane procesy technologiczne: przemysłowej syntezy nieorganicznej i organicznej, elektrochemiczne, otrzymywania materiałów ceramicznych i cementu, destruktywnego przerobu ropy naftowej, petrochemiczne, lekkiej syntezy, w zakresie chemii gospodarczej. Materiały specjalne (stosowane w elektronice). Barwniki i pigmenty. Polimery i tworzywa sztuczne metody otrzymywania, masa czsteczkowa, stany fazowe i temperatury charakterystyczne, lepkosprno i właciwoci mechaniczne, zwizek midzy budow a właciwociami. Elastomery i plastomery. Wybrane grupy polimerów: poliolefiny, polimery winylowe, kauczuki, poliestry, poliamidy, poliuretany. Polimery specjalne. Polimery naturalne. Modyfikacja i przetwarzanie polimerów. Recykling materiałów polimerowych. Materiały metaliczne, stopy. Materiały ceramiczne, szkło, spieki. Kompozyty. 3
Nanomateriały. Rozwój zrównowaonych, energooszczdnych, materiałooszczdnych, małoodpadowych lub bezodpadowych technologii. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: opisu surowców stosowanych w technologii chemicznej i materiałów; doboru odpowiednich dla danej produkcji z uwzgldnieniem wymaganego stopnia czystoci surowców; stosowania surowców pouytkowych; posługiwania si wiedz chemiczn w ocenie moliwoci realizacji procesu w skali technologicznej; opracowania, realizacji i kontroli procesu technologicznego; doboru surowców optymalnych dla uzyskania oczekiwanego produktu; uzyskiwania podstawowych materiałów polimerowych, metalicznych i ceramicznych oraz ich identyfikacji; okrelania właciwoci fizycznych, chemicznych, mechanicznych i termicznych materiałów; stosowania tworzyw sztucznych, materiałów metalicznych i ceramicznych; postpowania z odpadami; stosowania przyjaznych rodowisku technologii. 2. Kształcenie w zakresie termodynamiki technicznej i chemicznej Treci kształcenia: Termodynamika procesów odwracalnych. Podstawy termodynamiki procesów nieodwracalnych. Termodynamiczne kryteria równowagi, stała równowagi. Właciwoci gazów rzeczywistych, przemiany charakterystyczne. Roztwory doskonałe i rzeczywiste opis, właciwoci, termodynamika. Równowagi fazowe. Termodynamika i kinetyka procesów elektrochemicznych. Techniczne obliczenia termodynamiczne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania termodynamiki do okrelania moliwoci przebiegu procesów chemicznych; okrelania kierunku przebiegu reakcji na podstawie parametrów termodynamicznych; stosowania termodynamiki technicznej do modelowania procesów technologicznych. 3. Kształcenie w zakresie inynierii chemicznej Treci kształcenia: Operacje dynamiczne: przepływ płynów, mieszanie, opadanie czstek ciał stałych w płynach, filtracja. Operacje cieplne: ruch ciepła, przewodzenie, wnikanie i przenikanie ciepła. Zatanie roztworów w aparatach wyparnych. Operacje dyfuzyjne prawa dyfuzyjnego ruchu masy. Destylacja i rektyfikacja. Ekstrakcja. Suszenie. Absorpcja. Adsorpcja. Krystalizacja. Podstawy oblicze do projektowania aparatów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: opisu przepływów jedno- i wielofazowych płynów o rónych charakterystykach reologicznych w wybranych elementach konstrukcyjnych aparatury przemysłowej; opisu procesów wymiany ciepła i masy w operacjach mechanicznych, dyfuzyjnych i cieplno-dyfuzyjnych; wykonywania podstawowych oblicze projektowych. 4. Kształcenie w zakresie maszynoznawstwa i aparatury przemysłu chemicznego Treci kształcenia: Właciwoci materiałów konstrukcyjnych. Elementy maszyn i urzdze: połczenia, napdy, rurocigi, armatura. Typowe elementy aparatów chemicznych. Przenoniki. Pompy i sprarki. Urzdzenia do rozdrabniania i przesiewania. Mieszadła i mieszalniki. Aparaty do rozdzielania zawiesin. Wymienniki ciepła. Wyparki. Krystalizatory. Aparaty do destylacji i rektyfikacji. Absorbery. Adsorbery. Ekstraktory. Suszarki. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: opisu i stosowania operacji jednostkowych w technologiach chemicznych; opisu i doboru tworzyw konstrukcyjnych stosowanych do budowy aparatury procesowej; opisu maszyn w aparatach i urzdzeniach przemysłowych; projektowania prostej aparatury do produkcji chemicznej. 5. Kształcenie w zakresie automatyki i pomiaru wielkoci fizykochemicznych Treci kształcenia: Podstawowe pojcia z zakresu automatyki. Sterowanie w układzie otwartym i zamknitym, regulacja, regulatory. Podstawowe urzdzenia automatyki przemysłowej. Sterowanie typowymi procesami technologii chemicznej. Pomiary wybranych wielkoci fizycznych: temperatury, cinienia, poziomu, natenia przepływu, składu. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykonywania pomiarów technologicznych; stosowania aparatury kontrolno-pomiarowej w przemyle chemicznym; wykorzystywania elementów automatyki przemysłowej; sterowania procesami technologicznymi. 4
6. Kształcenie w zakresie zarzdzania jakoci i produktami chemicznymi Treci kształcenia: Poziom jakoci, elementy i modele systemów jakoci. Działania techniczne, organizacyjne, ekonomiczne i motywacyjne w zakresie jakoci na produkcj. Jako w zarzdzaniu produkcj. Odpowiedzialno producenta za cykl ycia produktu. Regulacje prawne w zakresie zarzdzania chemikaliami (karta bezpieczestwa substancji, recykling, utylizacja chemikaliów) programy realizowane przez przemysł chemiczny w tym zakresie. Zasady bezpieczestwa w zakresie transportu i przechowywania chemikaliów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: zarzdzania produkcj z uwzgldnieniem wymaga w zakresie jakoci; bezpiecznego stosowania składowania, transportu oraz utylizacji chemikaliów. 7. Kształcenie w zakresie bezpieczestwa technicznego Treci kształcenia: Analiza statystyczna przyczyn wypadków lub awarii i ich skutków. Elementy analizy ilociowej ryzyka. Jakociowa i ilociowa analiza bezpieczestwa procesowego. Zapobieganie awariom w przemyle chemicznym. Zarzdzanie bezpieczestwem. Konwencje midzynarodowe i Dyrektywy UE w zakresie bezpieczestwa technicznego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: oceny zagroe i ryzyka w przemyle chemicznym; bezpiecznego postpowania oraz zapobiegania wypadkom i awariom; postpowania w przypadku zaistnienia wypadków lub awarii; stosowania midzynarodowych przepisów w zakresie bezpieczestwa technicznego. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 6 tygodni. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny zawiera treci humanistyczne w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu grafiki inynierskiej. 4. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu ochrony własnoci intelektualnej, bezpieczestwa i higieny pracy oraz ergonomii. 5. Kształcenie powinno obejmowa wszystkie treci podstawowe oraz wszystkie treci kierunkowe. Na realizacj kierunkowych treci kształcenia w zakresie technologii chemicznej naley przeznaczy minimum 300 godzin. Na realizacj kadego z pozostałych zakresów kierunkowych treci kształcenia naley przeznaczy minimum 30 godzin. 6. Przynajmniej 60% zaj powinny stanowi seminaria, wiczenia laboratoryjne, audytoryjne lub projektowe. 7. Za techniczne uznaje si treci podstawowe z zakresu elektrotechniki i elektroniki oraz wszystkie treci kierunkowe. 8. Student powinien wykona i przedstawi projekt wybranego procesu technologicznego zawierajcy: opis; podstawowe obliczenia bilansowe; schemat blokowy oraz technicznopomiarowy. 5
9. Student otrzymuje 15 punktów ECTS za przygotowanie pracy dyplomowej (projektu inynierskiego) i przygotowanie do egzaminu dyplomowego. ZALECENIA Przy tworzeniu programów nauczania mog by stosowane kryteria FEANI (Fédération Européenne d'associations Nationales d'ingénieurs). 6
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwaj nie krócej ni 3 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 900. Liczba punktów ECTS nie powinna by mniejsza ni 90. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada rozszerzon w stosunku do studiów pierwszego stopnia wiedz z zakresu wybranych zagadnie współczesnej chemii i technologii chemicznej, pogłbion w wybranej specjalnoci. Absolwent powinien by przygotowany do: prowadzenia bada technologicznych w wybranej specjalnoci; formułowania koncepcji chemicznej procesu; tworzenia koncepcji technologicznej i projektowania procesu; realizacji procesu; modernizacji procesu; rozwijania technologii we współpracy ze specjalistami z innych dyscyplin oraz wdraania procesów i produktów do praktyki. Powinien by zna problematyk ochrony rodowiska oraz bezpiecznego i zrównowaonego prowadzenia procesów technologicznych. Powinien umie samodzielnie rozwizywa zagadnienia technologiczne z zachowaniem zasad prawnych, ekonomicznych oraz etycznych. Powinien umie organizowa prac grupow i kierowa prac zespołów. Absolwent powinien posiada umiejtnoci umoliwiajce podjcie pracy w przemyle, technologicznych instytutach badawczych, biurach projektowych, sektorach administracji i zarzdzania. Absolwent powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego oraz by przygotowany do podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 180 18 Razem 180 18 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 1. Inynierii reaktorów chemicznych 2. Zjawisk powierzchniowych i przemysłowych procesów katalitycznych 3. Modelowania procesów technologicznych 4. Podstaw biotechnologii 5. Ochrony rodowiska w technologii chemicznej 180 18 7
3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie inynierii reaktorów chemicznych Treci kształcenia: Analiza termodynamiczna i kinetyczna układu reakcyjnego reakcje zalene i niezalene. Kinetyka procesów homogenicznych oraz heterogenicznych. Wpływ postpu reakcji, temperatury i cinienia na szybko reakcji. Metody znajdowania stałych kinetycznych. Bilans róniczkowy procesu. Reaktory okresowe i półokresowe. Zbiornikowe reaktory przepływowe. Homogeniczne reaktory rurowe. Modelowanie procesów kontaktowych w ziarnie katalizatora. Reaktory kontaktowe. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykonywania podstawowych oblicze reaktorowych; analizy kinetyki procesów zachodzcych w reaktorach; charakteryzowania pracy reaktorów rónych typów; stosowania reaktorów. 2. Kształcenie w zakresie zjawisk powierzchniowych i przemysłowych procesów katalitycznych Treci kształcenia: Materiały o rozwinitej powierzchni. Właciwoci elektryczne, mechaniczne i optyczne powierzchni. Zjawiska powierzchniowe. Procesy sorpcji na granicach faz. Reakcje chemiczne zachodzce na powierzchni. Reakcje ciało stałe-gaz. Utlenianie, pasywacja i struktura cienkich warstw. Kataliza i katalizatory w układach homogenicznych i heterogenicznych. Przemysłowe procesy katalityczne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zjawisk zachodzcych na powierzchni; stosowania podstawowych katalizatorów w technologiach chemicznych. 3. Kształcenie w zakresie modelowania procesów technologicznych Treci kształcenia: Modelowanie statystyczne, fizykochemiczne, systemowe. Dobór danych do modelowania. Ocena statystyczna modelu. Modelowanie matematyczne. Konstrukcja modelu, typy modelu. Zagadnienia symulacji, optymalizacji i powikszania skali. Stosowanie flowsheetingu do modelowania procesu chemicznego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: tworzenia modeli zjawisk i procesów w technologii chemicznej; projektowania eksperymentu do weryfikacji modelu i/lub wyznaczania współczynników w nim wystpujcych; obsługi nowoczesnych symulatorów komputerowych. 4. Kształcenie w zakresie biotechnologii Treci kształcenia: Metabolizm komórkowy i jego regulacja na poziomie molekularnym oraz przez czynniki rodowiskowe. Metody produkcji najwaniejszych metabolitów o znaczeniu praktycznym. Wykorzystanie potencjału metabolicznego drobnoustrojów oraz komórek rolinnych i zwierzcych w procesach biochemicznych. Podstawy teoretyczne i praktyczne stosowania katalizy enzymatycznej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystania organizmów ywych i biokatalizatorów do produkcji substancji biologicznie czynnych i chemicznych o znaczeniu przemysłowym; prowadzenia procesów biosyntezy, biokonwersji i biotransformacji metodami biotechnologicznymi. 5. Kształcenie w zakresie ochrony rodowiska w technologii chemicznej Treci kształcenia: Podstawowe problemy ochrony rodowiska zwizane z działalnoci gospodarcz człowieka obieg substancji w przyrodzie, ochrona ekosystemów. ródła skae przemysłowych. Monitorowanie skae przemysłowych. Projektowanie bezpiecznych dla rodowiska obiektów przemysłowych. Podstawowe metody zapobiegania przedostawaniu si zanieczyszcze przemysłowych do rodowiska. Unieszkodliwiania emisji, oczyszczanie cieków, gospodarka odpadami i produktami pouytkowymi. Prawo i organizacja ochrony rodowiska w Polsce. Konwencje midzynarodowe w zakresie ochrony rodowiska. 8
Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: oceny ródeł i monitorowania skae przemysłowych; podejmowania działa zapobiegajcych przedostawaniu si zanieczyszcze do rodowiska; stosowania przepisów prawnych w zakresie ochrony rodowiska. IV. INNE WYMAGANIA 1. Powinny by realizowane wszystkie treci kierunkowe w minimalnym wymiarze 30 godzin kady z zakresów kształcenia. 2. Przynajmniej 60% zaj powinny stanowi seminaria, wiczenia laboratoryjne, audytoryjne lub projektowe. 3. Student powinien wykona i przedstawi projekt procesu technologicznego wraz z projektem procesowym. 4. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 9