Wyniki monitoringu połowowego okoni (Perca fluviatilis L., 1758) w Zatoce Pomorskiej w latach 211 214 dr inż. Sebastian Król 1
Okoń (Perca fluviatilis L., 1758) DANE BIOLOGICZNE: długość 2-35 cm, maksymalnie 51 cm, masa ponad 2 kg; tarło - wczesna wiosna ikra składana na roślinach lub na dnie w formie długich taśm zlepiona galaretowatą substancją dla ochrony; odporne na niskie ph; średnie wymagania tlenowe; odporny na wysokie temperatury wody do 36 ºC; gatunek euryhalinowy - zasiedla, także słonawe zatoki morskie. dorosłe to drapieżniki, różnice w ubarwieniu zależne od siedliska; ROZSIEDLENIE : gatunek najbardziej pospolity wśród gatunków ryb słodkowodnych; zasiedla wody niemal w całej Europie jeziora, rzeki, zalewy, zatoki; Estuarium Odry zasiedla jedna populacja okoni, przemieszczających się w różne akweny pod wpływem rozmaitych czynników; osobniki młodociane (grupy wieku +, 1+), które pozostają w wodach Zalewu utrzymują się w przybrzeżnych, płytkich rejonach Zalewu Szczecińskiego i wód przyległych; osobniki dorosłe, które przemieszczają się na Zatokę występują zarówno blisko lądu, w strefie przybrzeżnej do 3 jak i dalej, nawet do kilkunastu mil morskich od lądu. WĘDRÓWKI: w Zalewie Szczecińskim rozwija się stadium młodociane; w Zatoce Pomorskiej tworzy koncentracje żerowiskowe; po tarle część populacji okoni wywędrowuje z Zalewu Szczecińskiego na Zatokę Pomorską, gdzie znajduje bogatą bazę pokarmową oraz chłodniejszą i czystą wodę; charakterystyczne dla okoni jest przemieszczanie się z miejsc odpoczynku do miejsc, w których żerują. Wędrówki tego typu w wodach słodkich nie przekraczają 4 kilometrów. Znacznie dłuższe przemieszczanie się tej ryby ma charakter wędrówek rozrodczych oraz wędrówki zimowiskowe i troficzne w poszukiwaniu korzystniejszych miejsc żerowiskowych. POŁOWY: duże znaczenie przemysłowe - eksport; aktualny wymiar ochronny - 17 cm; brak okresów lub stref ochronnych; Zatoka Pomorska - głownie przy zastosowaniu wontonów okoniowopłociowych lub też jako przyłów przy pomocy innych narzędzi stawnych, przy zastosowaniu trału z włokiem dennym w strefie od 3 do 6 od lądu; Zalew Szczeciński i wody przyległe - głównie przy użyciu żaków. bardzo popularny w połowach wędkarskich; połowy okoni w Zatoce Pomorskiej wykazują dużą sezonowość, co związane jest m. in. z wędrówką tych ryb pomiędzy Zatoką Pomorską i Zalewem Szczecińskim 2
Wybrane zagadnienia wyników monitoringu połowowego okoni przeprowadzonego w Zatoce Pomorskiej w latach 211 214: zmiany wydajności połowowych w zależności od miejsca połowu zmiany wydajności połowowych w zależności od okresu połowu zmiany struktury długościowej w wybranych okresach roku zmiany udziału okoni wymiarowych i niewymiarowych w połowach w zależności od rejonu połowu przyrosty średniej długości całkowitej wybranych roczników zmiany średniej masy wybranych roczników 3
wydajność szt./h trałowania ZMIANY WYDAJNOŚCI POŁOWOWYCH OKONI NA WYBRANYCH TRASACH 25 211 212 213 214 2 15 1 5 A C G R V W 4
wydajność szt./h trałowania ZMIANY WYDAJNOŚCI POŁOWOWYCH OKONI W POSZCZEGÓLNYCH LATACH 25 Trasa A Trasa C Trasa G Trasa R Trasa V Trasa W 2 15 1 5 211 212 213 214 5
frekwencja frekwencja frekwencja Zmiany struktury długościowej okoni w okresie wiosenno-letnim 25% 2% maj 211 rok lipiec 211 rok wrzesień 211 rok 17 cm wymiar ochronny czerwiec 214 rok lipiec 214 rok sierpień 214 rok wrzesień 214 rok 35% 17 cm wymiar ochronny 3% 25% 15% 2% 1% 15% 5% 1% 5% % 4 6 8 1 12 14 16 18 2 22 24 26 28 3 32 34 36 38 4 klasy długościm, l.t. (cm) % 4 6 8 1 12 14 16 18 2 22 24 26 28 3 32 34 36 38 4 klasy długości, l.t. (cm) okres zimowy 211-212 okres zimowy 212-213 okres zimowy 213-214 2% 17 cm wymiar ochronny Struktura długościowa okoni w okresie zimowym 15% 1% 5% % 4 6 8 1 12 14 16 18 2 22 24 26 28 3 32 34 36 38 4 klasa długości, l.t. (cm) 6
frekwencja STRUKTURY DŁUGOŚCIOWE OKONI W OKRESACH LETNICH 3% 25% 2% 17 cm wymiar ochronny lipiec 211 rok wrzesień 211 rok lipiec 212 rok wrzesień 212 rok lipiec 213 rok wrzesień 213 rok lipiec 214 rok wrzesień 214 rok 15% 1% 5% % 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 17 18 19 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 3 31 32 33 34 35 36 37 38 39 4 klasa długości, l.t (cm) 7
wydajność szt./h trałowania WYDAJNOŚCI OKONI WYMIAROWYCH I NIEWYMIAROWYCH W POŁOWACH W ZALEŻNOŚCI OD ODLEGŁOŚCI OD LĄDU 9 8 niewymiarowe wymiarowe 7 6 5 4 3 2 1 do 3 od 3 do 6 od 6 do 15 do 3 od 3 do 6 od 6 do 15 do 3 od 3 do 6 od 6 do 15 do 3 od 3 do 6 od 6 do 15 211 rok 212 rok 213 rok 214 rok 8
masa [g] masa [g] PRZYROST ŚREDNIEJ MASY OKONI W ZALEŻNOŚCI OD ŚREDNIEJ DŁUGOŚCI 14 13 12 11 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 pokolenie + (masa) pokolenie 1+ (masa) pokolenie + (śr. dług.) pokolenie 1+ (śr. dług.) 19,5 17,36 98, 14, 74,11 11,9 36,6 16,45 6,5 9, 3,1 1,2 maj 211 lipiec 211 wrzesień 211 listopad 211 2 19 18 17 16 15 14 13 12 11 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 długość l.t. (cm) 9 8 7 6 5 4 3 2 1 pokolenie + (śr. dług.) pokolenie + (masa) pokolenie 1+ (masa) pokolenie 1+ (śr. dług.) 17,7 2 18,3 18 79,8 16 13,3 72,5 14 1,3 12 1 8 32, 6 12,9 4 16,7 5,3 1,1 2 1,5 maj 212 lipiec 212 wrzesień 212 listopad 212 długość l.t. (cm) 9
masa [g] PRZYROST ŚREDNIEJ MASY OKONI W ZALEŻNOŚCI OD ŚREDNIEJ DŁUGOŚCI pokolenie 2+ (masa) pokolenie 2+ (śr. dług.) 35 3 23,1 25,1 27,3 32,7 3 25 25 2 15 1 18,7 194,2 242,5 2 15 1 długość l.t. (cm) 5 94, 5 maj 212 lipiec 212 wrzesień 212 listopad 212 1
Tabela. Wydajności połowowe okoni [szt/godz] w zaciągach badawczych 214 rok. Worek a=2mm Miesiąc A C G R V W Śr. A-W I 5 3 1 14 2 5, II 1 3 1 1 1, III 3 4 4 17 1 4,8 IV 21 6 9 5 1 1 16,2 V 117 165 76 44 5 81,4 VI 76 332 5 49 85 2 99, VII 15 9 38 33 54 8 18,7 VIII 115 567 249 115 1 211,1 IX 399 118 66 95 28 7 28,8 X 93 276 278 7 7 7 111,3 XI 9 1 7 3 1 2 5,3 XII 1 4 4 1 7 3,4 PRZYKŁADOWA BAZA DANYCH MACIERZE DANYCH Tabela. Wydajności połowowe okoni [szt/godz] w zaciągach badawczych 214 rok. Worek a=1mm Miesiąc A C G R V W Śr. A-W B F Z Śr. B-Z J I 4 2 6 14 6 5,3 II 2,7 2 III 2 1 4 2,7 IV 46 6 24 2 16 15,7 338 58 388 261,3 4 V 4 14 2 2 6 7,7 114 2 1666 594, 8556 VI 52 572 13 18 4 144,3 266 346 48 22, 144 VII 28 136 776 72 8 17, 326 126 724 692, 8 VIII 122 364 116 38 11 8 3,3 4 117 376 648,7 946 IX 234 42 298 18 156 12 189,7 476 332 848 552, 1288 X 448 134 294 6 12 18 152, 644 486 1716 948,7 856 XI 6 6 34 2 8 9,3 22 2 1 11,3 XII 146 2 2 25, 3 2 1,7 Średni 99,1 15,7 247,6 26,5 28,7 4,7 261,8 342,4 577,6 1263,2 11
D Z I Ę K U J Ę Z A U W A G Ę 12