Projekt z dnia 1 października 2012 r. UCHWAŁA NR... RADY GMINY PIĄTNICA z dnia... 2012 r. w sprawie przyjęcia do realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2013-2016 Na podstawie art. 18 ust. 1, w związku z art. 7 ust. 1 pkt 6a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn zm. 1) ) oraz art. 179 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887 z późn zm. 2) ) uchwala się, co następuje: 1. Uchwala się Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2013-2016 stanowiący załącznik Nr 1 do uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Dariusz Kossakowski 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974 i Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111 i Nr 223, poz. 1458; z 2009 r. Nr 52, poz. 420 i Nr 157, poz. 1241, z 2010 r. Nr 28, poz. 142 i poz. 146, Nr 40, poz. 230 i Nr 106, poz. 675 oraz z 2011 r. Nr 21, poz. 113, Nr 117, poz. 679, Nr 134, poz 777 i Nr 149, poz. 887 i Nr 217, poz. 1281 oraz z 2012 r. poz. 567. 2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 579. Strona 1
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr... Rady Gminy Piątnica z dnia 1 października 2012 r. Rozdział 1. Wstęp Gminy Program Wspierania Rodziny ma na celu stworzenie systemu wsparcia rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci, co w efekcie powinno doprowadzić do przywrócenia rodzinie zdolności do wypełniania funkcji opiekuńczo - wychowawczych. Program jest skierowany do rodzin: 1. o niskiej świadomości roli rodziny; 2. o słabym przygotowaniu do pełnienia ról w rodzinie oraz budowania więzi rodzinnych; 3. o małej aktywności własnej i jednocześnie prezentujących zachowania roszczeniowe; 4. o niskiej aktywności zawodowej. Dzieci i inne osoby zależne od troski i opieki innych członków rodziny wymagają szczególnej uwagi, ze względu na to, że nie mogą same zadbać o swoje dobro i mają ograniczone lub nie mają żadnych możliwości samoobrony w razie świadomych lub nieświadomych zaniechań lub działań powodujących ich krzywdę. Wyrazem uznania szczególnej sytuacji takich osób jest na przykład konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526). Rodziny przeżywające trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci mogą mieć jeden lub wiele sprzężonych ze sobą problemów. Wśród najczęściej występujących jest: przemoc, bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, potrzeba ochrony macierzyństwa, wielodzietność, sieroctwo czy problemy wychowanków całodobowych placówek opiekuńczo - wychowawczych, a także bezrobocie. Dysfunkcje, które spowodowały, że rodzina przeżywa trudności definiuje się następująco: Przemoc w rodzinie często wyczerpuje znamiona przestępstwa, znęcania się z art. 207 Kodeksu karnego. Polega ono na zadawaniu cierpień fizycznych lub psychicznych członkowi swojej rodziny. W przypadku małoletnich dzieci znęcanie się polega na zadawaniu dolegliwości fizycznej lub psychicznej wykraczającej poza granice karcenia. Formą przemocy może być również nie tylko bicie i szarpanie, ale także dręczenie dzieci głodem. Potrzeba ochrony macierzyństwa to zespół cech właściwych matce, czy po prostu umiejętność bycia matką. Najczęściej z tego powodu trudności przeżywają nieletnie matki oraz kobiety w rodzinach wielodzietnych i niepełnych. Rodzina wielodzietna to rodzina składająca się z kilkorga dzieci, nie mniej niż trzech. Rodzina niepełna to rodzina pozbawiona ojca lub matki. Zwłaszcza w takich rodzinach występuje bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, co powoduje konieczność udzielania im pomocy. Sieroctwo to stan, w którym dziecko pozbawione jest rodziców, przy czym, gdy oboje rodzice nie żyją - dziecko jest sierotą, gdy jedno - półsierotą. Rozróżnia się sieroctwo biologiczne (naturalne) jako skutek śmierci rodziców i sieroctwo społeczne, polegające na pozbawieniu dziecka normalnego środowiska rodzinnego na skutek rozbicia rodziny. Z pojęciem sieroctwa społecznego łączy się także pojęcie sieroctwa duchowego, odnoszące się do sytuacji osamotnienia dziecka w rodzinie własnej, a więc do braku opieki i wsparcia ze strony rodziców biologicznych. Młodzież, która uległa demoralizacji po opuszczeniu placówki opiekuńczo - wychowawczej może mieć trudności w przystosowaniu się do życia. Strona 1
Pojawienie się bezrobocia w rodzinie oznacza nie tylko stratę czasem jedynego źródła dochodu stanowiącego podstawę egzystencji, lecz prowadzi również do utraty bezpieczeństwa socjalnego. Osoba bezrobotna nie jest w stanie utrzymać siebie i swojej rodziny, a co gorsze nie może również zaspokoić podstawowych potrzeb swych domowników; Rozdział 2. Diagnoza sytuacji w gminie Według szacunkowych danych Narodowego Spisu Ludności i Mieszkańców przeprowadzonego w 2011 r. w gminie Piątnica zamieszkuje około 2 646 rodzin. Około 800 z nich przeżywa różnego rodzaju trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci w związku z czym potrzebują skutecznej pomocy, dla dobra dzieci, aby mogły niepozbawione środowiska rodzinnego rozwijać się i socjalizować nie ulegając demoralizacji. Ze wsparcia pomocy społecznej rocznie korzysta 216 rodzin. Powodem udzielania pomocy poza niskimi dochodami jest: wielodzietność, bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych, bezrobocie, długotrwała choroba, niepełnosprawność. Ponadto rodziny o najniższych dochodach korzystają ze wsparcia finansowego udzielanego w ramach systemu świadczeń rodzinnych. W gminie Piątnica rocznie z zasiłków rodzinnych i dodatków do zasiłków rodzinnych korzysta 775 rodzin, natomiast świadczenia opiekuńcze pobiera - 210 rodzin W sytuacji gdy rodzice biologiczni nie zapewniają dzieciom prawidłowej opieki i wychowania dzieci orzeczeniem właściwego Sądu Rodzinnego są umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej lub placówkach opiekuńczo - wychowawczych. Rodzinna piecza zastępcza jest sprawowana w dwóch formach: rodzina zastępcza spokrewniona i rodzina zastępcza niezawodowa. W rodzinnej pieczy zastępczej przebywa ogółem 19 dzieci. Dzieci te przebywają w 4 rodzinach zastępczych spokrewnionych, w 1 rodzinie zastępczej niezawodowej. Natomiast w placówkach opiekuńczo - wychowawczych przebywa 6 dzieci. Kolejną grupą rodzin przeżywających trudności to rodziny niewydolne wychowawczo, którym postanowieniem Sądu została ograniczona władza rodzicielska i ustanowiony nadzór kuratora sądowego. Obecnie w gminie Piątnica jest 12 takich rodzin. Biorąc pod uwagę, że tak znaczna ilość rodzin zamieszkujących w gminie przeżywa różnego rodzaju trudności, dla dobra rodziny, która jest podstawową komórką społeczeństwa oraz naturalnym środowiskiem rozwoju, a w szczególności dla dobra dzieci należy określić i podjąć działania w zakresie wspierania rodziny. Rozdział 3. Zadania problemowe i sposób ich realizacji I. Zapobieganie marginalizacji i degradacji społecznej rodziny; 1) zatrudnienie i ponoszenie kosztów utrzymania stanowiska asystenta rodziny, 2) zawieranie umów z rodzinami wspierającymi, 3) organizowanie festynów rodzinnych: Dnia Dziecka, Dnia Matki, itp., 4) zapewnienie pomocy psychologicznej i pedagogicznej rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczej. - Pedagodzy i Psycholodzy szkół z terenu Gminy Piątnica - organizacje pozarządowe działające na rzecz rodziny II. Poprawa jakości życia w rodzinach zagrożonych ubóstwem i niedostatkiem społecznym; 1) zapewnienie opieki dzieciom wymagającym oddziaływania wychowawczego w świetlicach szkolnych i placówkach wsparcia dziennego, 2) udzielanie rodzinom najuboższym i niezaradnym życiowo pomocy z funduszu pomocy społecznej, żywności z Europejskiego Programu Pomocy Żywnościowej (PEAD) i stypendiów, Strona 2
3) podejmowanie działań mających na celu zwiększenie aktywności zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem zawodowym z powodu bezrobocia. - Zespół Obsługi Szkół - szkoły z terenu gminy Piątnica - organizacje pozarządowe III. Zagwarantowanie w budżecie gminy środków finansowych na współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domom dziecka, placówce opiekuńczo - zastępczej i interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym. - Rada Gminy Rozdział 4. Źródła finansowania Zadania realizowane w ramach Programu będą finansowanie ze środków budżetowych gminy Piątnica, w tym dotacji celowych oraz funduszy Unii Europejskiej a także ze środków własnych realizatorów. Strona 3
Uzasadnienie Konieczność podjęcia niniejszej uchwały wynika z faktu, że ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz.887 z późn. zm.) nakłada na gminy obowiązek uchwalenia gminnych programów wspierania rodziny. W związku z powyższym zachodzi konieczność uchwalenia przez Radę Gminy Piątnica Gminnego programu wspierania rodziny na lata 2013-2016. Strona 1