https://www. "Krowa racicami się doi"! Schorzenia kończyn u bydła Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 31 lipca 2018 Aby krowy były zdrowe, dawały mleko w zakładanej ilości i o optymalnej jakości, należy zadbać o zwierzę całościowo. Nie tylko wymię jest istotnym elementem krowy, lecz cały jej organizm wymaga pielęgnacji od zewnątrz i od wewnątrz. Nie jest to związane tylko z wynikami produkcji, ale przede wszystkim z zachowaniem najlepszego dobrostanu względem całego stada i każdej krowy z osobna. Pomimo tak oczywistych aspektów, jak dążenie do zapewnienia krowom jak najlepszych warunków, powszechnie występującym problemem są schorzenia kończyn, szczególnie w stadach wysokowydajnych krów. Skutki zaniechania korekcji racic 1 / 5
https://www. Zaniedbanie wykonywania regularnej korekcji racic to częsta przyczyna schorzeń. Częstą przyczyną pojawiania się takich dolegliwości jest zaniedbanie konieczności wykonywania regularnej korekcji racic. Problem nie dotyczy tylko tej części krowy, ale całego jej organizmu. Choroby racic wiążą się bowiem z pojawianiem się innych dysfunkcji. Zwierzęta z problemami zdrowotnymi racic częściej borykają się z zapaleniem błony śluzowej macicy. Dochodzi też częściej do ograniczenia parametrów rozrodu. Wiąże się to z takimi zjawiskami, jak opóźnienie zwijania macicy po wycieleniu. Przyczynia się to również do problemów z funkcjonowaniem jajników, a tym samym płodnością. Drastyczny spadek mleczności Ciężkie kulawizny przyczyniają się do ograniczeń w produkcji mleka i mogą powodować spadek mleczności nawet o 80%. W konsekwencji tak drastycznego zmniejszenia wydajności krowy są przedwcześnie brakowane. Podaje się, że poziom brakowania krów w wyniku schorzeń kończyn wynosi od kilku do kilkudziesięciu procent (Mordak R. 2008). 2 / 5
https://www. Ciężkie kulawizny są przyczyną drastycznych spadków mleczności. Przyrost racic w ciągu miesiąca to 3 milimetry, a podczas chodzenia w naturalny sposób ulegają ścieraniu. Jednak ze względu na efekt domestykacji i ograniczenie możliwości przemieszczania się zwierząt, nie zawsze róg raciczny ma warunki do naturalnej korekcji. Dlatego rekomenduje się przywracanie kształtu wyjściowego racicy dwa razy do roku. Ponadto zaleca się również ciągłe monitorowanie ich stanu. Przyczyny stanów zapalnych u krów Głównym celem korekcji racic jest przywrócenie właściwych warunków oparcia palców. Gdy nie przeprowadza się regularnie tego zabiegu róg racicy rozrasta się. Po bokach podwija się na zewnątrz, a przód wywija się ku górze i jest bardziej narażony na pękanie. Przez tak rozrośnięty róg puszki racicowej dochodzi do załamania osi pęcinowo-racicowej i przeciążenia piętki, która jest miejscem charakteryzującym się cieńszym rogiem. W konsekwencji powstają stany zapalne. Celem korekcji racic jest przywrócenie prawidłowych warunków oparcia palców. W wyniku wzrostu napięcia ścięgien zginaczy palca torebki stawu racicowego może dojść do 3 / 5
https://www. zapalenia stawu racicznego oraz kości. Oczywiście wiąże się to z bólem, problemem z poruszaniem, zmniejszeniem łaknienia i przez to narażeniem na rozwój innych jednostek chorobowych. Grunt to higiena Nie tylko zaniedbanie zabiegu korekcji racic może przyczynić się do pojawienia się schorzeń w ich obrębie. Właściwa pielęgnacja racic polega również na zwracaniu uwagi na to, po czym stąpają krowy. Choroby racic bardzo często są powodowane niewłaściwą higieną obory. Wpływ ma na to również stan podłoża pastwisk i miejsc, gdzie zwierzęta są przepędzane. Choroby racic u bydła Zaniedbana, wilgotna ściółka, zabłocone i nieutwardzone wybiegi dla zwierząt i niski stan higieny stanowisk to idealne warunki do rozwoju różnych chorób. Jednym ze skutków takich złych warunków jest gnicie rogu. Najczęściej rozwija się w okolicach piętek, u zwierząt, które narażone są na nieodpowiednie podłoże, np. na stanie w oborniku. Przy łagodnej postaci zalecza się poprzez korekcję i zastosowanie dziegcia. Niemniej może ono przybrać też ostrzejszą formę, gdzie trzeba włączyć silniejsze medykamenty. Zaniedbana, wilgotna ściółka, zabłocone i nieutwardzone wybiegi dla zwierząt i niski stan higieny stanowisk to idealne warunki do rozwoju różnych chorób. Inną dolegliwością kończyn jest zanokcica, która dotyczy szpary międzyracicowej. Rozwija się pod wpływem działania bakterii beztlenowych. Do infekcji dochodzi przez urazy tej strefy racicy, które powstają z powodu uszkodzeń mechanicznych. Przy zaniedbanej ściółce daje to możliwość przeniknięcia drobnoustrojów chorobotwórczych. Pod względem etiologii nie bez znaczenia w przypadku tej dolegliwości jest podłoże z nierównościami (w tym pastwiska). Może się ono przyczynić do występowania urazów puszki racicowej i w konsekwencji do wnikania bakterii. Zwierzęta o większej masie ciała i z wadami postawy oraz racic narażone są na pojawienie się wrzodu podeszwy. Profilaktyka schorzeń Profilaktyka większości schorzeń racic polega na zachowaniu odpowiednich warunków zoohigienicznych obory i wybiegów dla zwierząt, z dużym naciskiem na stan podłoża oraz przeprowadzania regularnej i prawidłowej korekcji racic. Jeśli jest taka możliwość, to zwierzęta powinny mieć warunki do swobodnego chodzenia. Tak, aby zwiększyć naturalne ścieranie się rogu racicznego. 4 / 5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) https://www. Na rozwój schorzeń kończyn mogą wpływać uwarunkowania genetyczne. Poza wspomnianymi czynnikami do rozwoju chorób racic przyczyniają się błędy żywieniowe i nieprawidłowo zbilansowana dawka pokarmowa, oraz deficyt związków mineralnych oraz witamin A, D, E oraz biotyny. Schorzenia a uwarunkowania genetyczne Czynniki mające wpływ na rozwój tych schorzeń, które nie są związane bezpośrednio z działalnością człowieka, to uwarunkowania genetyczne. Zwierzęta z małą wytrzymałością układu kostnego, stawów i rogu racicowego są bardziej podatne na rozwój schorzeń kończyn. Można oczywiście ograniczyć działanie tego czynnika poprzez selekcję krów. Ponadto krowy o większej budowie ciała są też bardziej narażone na powstawanie wspomnianego wrzodu podeszwy. Zadbaj o podstawy Fakt, że choroby racic wymieniane są wraz z zapaleniem gruczołu mlekowego i problemami w rozrodzie, jako powodujące spore straty w hodowli, powinno skłaniać do wyostrzenia czujność względem stanu zdrowia kończyn. Ze względu na wpływ schorzeń racic na ograniczenie wydajności mlecznej, można by zmodyfikować znane dla hodowców powiedzenie krowa racicami się doi. Ważne jest więc, by zadbać o podstawy. Przede wszystkim jednak głównym powodem ich eliminacji musi być właściwy dobrostan. 5 / 5