Regiony biogeograficzne
1876 r. A. R. Wallace
1896 r. R. Lydekker 1. Arctogea - Palearktyka - Nearktyka - kraina etiopska - kraina orientalna 2. Neogea 3. Notogea
1973r. Paul Müller
Królestwa i krainy zoogeograficzne 1. Królestwo holarktyczne (Holarctis) - kraina nearktyczna (Nearctis) - kraina palearktyczna (Palaearctis) 2. Królestwo paleotropikalne (Palaeotropis) - kraina etiopska (Aethiopis) - kraina orientalna (Orientalis) - kraina madagaskarska (Madagassis) 3. Królestwo australijskie (Australis) 4. Królestwo neotropikalne (Neotropis) 5. Królestwo antarktyczne (Archinotis)
Kryteria wyodrębniania jednostek zoogeograficznych: skład gatunkowy podobieństwa różnice stopień endemizmu charakterystyczne braki
WSPÓŁCZYNNIKI (MIARY) PODOBIEŃSTWA Jaccard C/(N1+N2-C) Dice (Bray-Curtis; Soerenson) 2C/(N1+N2) Kulczyński C/(N1+N2-2C) Simpson C/N1 C liczba taksonów wspólnych dla obu miejsc N1 liczba taksonów obecnych w miejscu 1 N2 liczba taksonów obecnych w miejscu 2
ANALIZA PODOBIEŃSTWA FAUNY PTAKÓW WYSP ANTARKTYCZNYCH dendrogram indeks Bray-Curtis
LINIE BIOGEOGRAFICZNE WALLACE A I NASTĘPCÓW (GRANICA REGIONÓW AUSTRALIJSKIEGO I ORIENTALNEGO) Wallace, Huxley PTAKI Murray, Sclatter SSAKI Weber, Mayr 50%/50% Lydekker BRZEG SZELFU
Endemizm ssaków lądowych Eurazja 3 K. Orientalna 13 Ameryka Płn. 13 Holarktyka 19 Afryka 36 Ameryka Płd. 47 Australia 91 Kontynent % rodzin endemicznych Cox & Moore, 11.2
GLOBALNY PODZIAŁ NA PAŃSTWA BIOGEOGRAFICZNE Morrone 2002, 2009 Państwo Holarktyczne (=Laurazja) 1. Region Nearktyczny 2. Region Palearktyczny Państwo Holotropikalne (= wsch. Gondwana) 3. Neotropikalny 4. Afrotropikalny 5. Orientalny 6. Australotropikalny Państwo Australijskie (= zach. Gondwana) 7. Andyjski 8. Przylądkowy a. Afroumiarkowany 9. Antarktyczny 10. Nowogwinejski 11. Australoumiarkowany 12. Nowozelandzki
Występowanie organizmów to wynik historii Ziemi
Teoria dryfu kontynentalnego Alfred L. Wegener (1880-1930)
Obserwacje geologiczne Wegenera identyczne skamieniałości lądowe po obu stronach Atlantyku linie brzegowe Afryki i Ameryki Południowej Appalachian Mts Scotish Highlands skamieniałości tropikalnych roślin na Spitsbergenie
Dowody na istnienie Pangei Podobieństwo linii brzegowych kontynentów Te same fauny kopalne Te same formacje geologiczne Wędrujący biegun południowy Wspólne zlodowacenia w przeszłości
Dryf kontynentalny według diagramu z pracy Alfreda Wegenera Die Entstehung der Kontinente und Ozeane 1915
Pangea 300 mln lat temu
Teoria dryfu kontynentalnego Wegener 1915
Płyty tektoniczne
Granica pomiędzy płytą euroazjatycką i północnoamerykańską (Álfagjá, Islandia)
Spreading (rozrastanie się) dna oceanicznego
Dynamika płyt tektonicznych
Epicentra trzęsień ziemi
Trochę historii Rozpad Rodinii, uformowanej przed 1100 mln lat 600 mln lat temu
Trochę historii Laurentia Siberia Baltica Kontynenty przykryte płytkimi morzami. Nowo utworzony superkontynent Gondwana 500 mln lat temu
Trochę historii Siberia Laurentia Baltica 450 mln lat temu
Trochę historii Siberia Kazkhstania Laurentia Baltica Laurentia i Baltica zderzają się, tworząc kontynent czerwonego piaskowca. 400 mln lat temu
Trochę historii Siberia Baltica Kazakhstania Laurentia Gondwana We wczesnym karbonie powstaje superkontynent Eurameryki. Czapa lodowa na biegunie południowym. 340 mln lat temu
Trochę historii Pangea Siberia Kazakhstania North China South China Eurameryka zderza się z Gondwaną; powstaje Pangea. Wyodrębnia się Morze Tetydy 280 mln lat temu
Trochę historii Jeden superkontynent - Pangea. Zwierzęta lądowe mogą migrować od bieguna do bieguna. 220 mln lat temu
Trochę historii Tworzy się kontynent południowo-środkowej Azji. Zaczyna się rozpad superkontynentów 200 mln lat temu
Trochę historii North America Eurasia West Gondwana East Gondwana Początek rozpadu Gondwany; tworzy się Ocean Atlantycki. 150 mln lat temu
Trochę historii North America Eurasia South America Africa Antarctica India Australia 120 mln lat temu
Trochę historii North America Eurasia South America Africa India Australia Antarctica Otwarcie oceanu Atlantyckiego; subkontynent indyjski zaczyna oddzielać się od Madagaskaru i przesuwa się w kierunku Eurazji. Pn. Ameryka wciąż połączona z Europą, Australia z Antarktydą. 105 mln lat temu
Trochę historii 65 mln lat temu
Trochę historii Kolizja subkontynentu indyjskiego z Azją (wypiętrzenie Tybetu i Himalajów); oddzielenie Australii od Antarktydy 35 mln lat temu
Trochę historii Ochłodzenie obu biegunów; Kontury podobne do współczesnych, ale Florydaznaczna część Azji pod wodą. 20 mln lat temu
Trochę historii Maksimum zlodowacenia pleistoceńskiego 18 000 lat temu
Trochę historii Współczesny układ kontynentów, które wciąż są w ruchu. teraz
1973r. Paul Müller
Wróćmy do Gondwany North America Eurasia South America Africa Antarctica India Australia 120 mln lat temu
Paleotropik 3 krainy: - etiopska - madagaskarska - orientalna
małpy człekokształtne Pongidae szympans zwyczajny Pan troglodytes gibon kilka gatunków bonobo Pan paniscus goryl Gorilla gorilla orangutan Pongo pygmaeus
małpy wąskonose Cercopithecidae koczkodan rudy Erythrocebus patas hulman tzw.święta małpa w Indiach, Kambodża mandryl Papio sphinx nosacz Nasalis larvatus dżelada brunatna Theropithecus gelada rokselana Rhinopithecus roxellanae
małpiatki np. Lorisowate - rodzina endemiczna potto Perodicticus potto galago Galago sp. lori kukang Nycticebus coucang
trąbowce Proboscidea - rząd endemiczny słoń afrykański Loxodonta africana słoń indyjski Elephas indicus
nosorożce Rhinocerotidae - rodzina endemiczna nosorożec czarny Diceros bicornis nosorożec indyjski Rhinoceros unicornis nosorożec jawajski Rhinoceros sondaicus nosorożec biały Ceratotherium simum
kotowate Felidae lew Panthera leo tygrys Panthera tigris
Łuskowce Pholidota - rząd endemiczny
kanczyle Tragulidae - rodzina endemiczna
Palaeotropik kraina etiopska ssaki endemiczne ryjoskoczki Macroscelididae złotokrety Chrysochloridae wiewiórolotki Anomaluridae wodnice Potamogalinae kretoszczury Bathyergidae postrzałki Pedetidae
Palaeotropik kraina etiopska ssaki endemiczne żyrafy Giraffidae mrówniki Tubulidentata hipopotamy Hippopotamidae
Palaeotropik kraina etiopska antylopy gnu impala oryks kongoni kudu
Palaeotropik kraina etiopska charakterystyczne braki: polnikowate jeleniowate wielbłądy niedźwiedzie
Palaeotropik kraina etiopska ptaki endemiczne struś afrykański sekretarze Sagittaridae trzewikodzioby Balaenicipitidae bananojady (= turako) Musophagidae
Palaeotropik kraina orientalna endemity lotokoty Cynocephalidae wyraki Tarsiidae tupaje Tupaiidae turkuśniki Irenidae gawiale Gavialidae
Palaeotropik kraina orientalna charakterystyczne braki: skoczkowate, Dipodidae wielbłądy, Camelidae góralki, Hyracoidea mrówniki, Tubulidentata strusie, Struthionidae
Państwo Australijskie torbacze
Państwo Australijskie torbacze niełazy Dasyuridae mrówkożery Myrmecobiidae Thylacomyidae krety workowate Notoryctidae jamrajowate Peroryctidae
Państwo Australijskie torbacze kangurowate koala wombaty drzewnicowate ostronogi pałankowate
Państwo Australijskie endemiczne ptaki kiwi Apteryx nogale Megapodidae kazuary Casuariidae lirogony Menuridae altanniki Ptilonorhynchidae rajskie ptaki Paradisaeidae
WIELKA AMERYKAŃSKA WYMIANA BIOTYCZNA [The Great American Biotic Interchange] mln lat temu Wydarzenia 220-160 Ameryka Płd. połączona z Gondwaną i Ameryką Płn. 140-75 Ameryka Płd. oddziela się, biota ewoluują w izolacji. 75-65 Stopniowe wykształcenie połączenia z kamienia na kamień z Ameryką Płn. 65 Zderzenie z bolidem, wielkie wymieranie 55-3,5 Archipelagi, w tym wulkaniczne Antyle, tworzą system Z kamienia na kamień. 3,5-2,5 Wyłonienie się Przesmyku Panamskiego połączenie (z filtrem). 2-0 Epoka lodowcowa: obniżenie poziomu oceanu, rozwój sawann
WIELKA AMERYKAŃSKA WYMIANA BIOTYCZNA [The Great American Biotic Interchange] POCHODZENIE PÓŁNOCNE POCHODZENIE POŁUDNIOWE Wymiana nie była zrównoważona połowa gatunków współczesnych ssaków Ameryki Pd. pochodzi z Ameryki Pn., ale tylko ok. 10% fauny Ameryki Pn stanowią przybysze z południa.
Neotropik ssaki torbacze torbacze: rodziny endemiczne: zbójniki, beztorbikowate i dydelfowate
Neotropik ssaki endemiczne szynszylowate Chinchillidae almiki hutiowate Capromyidae koszatniczki Octodontidae nutriowate Myocastoridae kapibary Hydrochoeridae
Neotropik ssaki endemiczne pancerniki liścionosy leniwce wampiry płaksowate ponocnice
Neotropik tapiry
Neotropik ptaki endemiczne nandu skrzydłoszpony kusacze kariamy tukany
Neotropik charakterystyczne braki: owadożerne myszy świniowate pustorogie słonie konie wiwery hieny
Antarctis endemity foka Weddella foka Rossa krabojad lampart morski
Antarctis endemity