I wojna światowa to wojna sprowokowana przez dwa bloki polityczno-militarne. Trójprzymierze (blok państw centralnych) i Trójporozumienie (Entente Cordiale serdeczne porozumienie)
TRÓJPRZYMIERZE
TRÓJPOROZUMIENIE
Cud nad Marną IX 1914 Joseph Joffre Helmuth von Moltke Karl von Bülow Alexander von Kluck Albrecht Wirtemberski Siły 1 176 000 żołnierzy w 62 dywizjach około 372 000 żołnierzy Siły francuskie 1 937 000 żołnierzy w 81 dywizjach Straty ok. 455 000 żołnierzy
Tanenberg 23-29 sierpień 1914 Paul von Hindenburg Erich Ludendorff Siły Russia: 210 000 Germany 416 000 Straty Germany 10 236 Russia 30 000 zabitych i zaginionych; 95 000 wziętych do niewoli
WOJNA POZYCYJNA stabilizacja frontu
1914-1915 Załamanie się planu Schlieffena. Powstrzymanie ofensywy niemieckiej w bitwie nad Marną 5-9 września 1914 r. "Cud nad Marną", dał gen. Joffre ogromną popularność. Jako Wódz Naczelny przyjął strategię na wyczerpanie. Nie rozpoznał zamiarów niemieckich w roku 1916, co doprowadziło do osłabienia załogi Verdun zimą 1915/1916. Po doświadczeniach szybkiego upadku belgijskich twierdz, przestał wierzyć w możliwości fortów. Był rzecznikiem wyprowadzenia wojska w pole.
Poszukiwanie nowych rozwiązań- bitwa na wyczerpanie. Erich von Falkenhayn Generał Piechoty i Szef Sztabu Generalnego : 14.09.1914-30.08.1916 Zmusić Francuzów do maksymalnego skrócenia frontu i koncentracji na niedużym obszarze. Zmusić ich do walki i wybić. Gdy wyczerpana walkami i stratami Francja straci wolę walki, osamotnieni Brytyjczycy wycofają się z wojny. Jakiego miejsca Francuzi będą bronić do upadłego? Za jakie miejsce będą umierać? Gdzie można wykrwawić armię francuską?
Operacja pod kryptonimem Gericht (sąd). Philippe Pétain Wbrew pozorom Mały Willy był dobrym dowódcą i wiedział kiedy należy przestać. Cenił żołnierzy i nie szafował ich krwią.
Niemcy II Rzesza Francja III Republika 337 tysięcy 362 tysiące Czy było warto? 1./ Verdun stało się symbolem narodowej dumy, hartu ducha, i woli walki. 2./Francja na nowo odkryła swoją tożsamość. 3./Stworzono podwaliny pod nową Europę. (William Martin)
22 września 1984 - francuski prezydent Francois Mitterrand i kanclerz federalny Helmut Kohl podają sobie ręce nad grobami Verdun - złożenie hołdu pamięci poległych podczas obydwu wojen światowych - symbol pojednania między Francją i Niemcami.
Józef Piłsudski przyjechał do Verdun 6 lutego 1921 i udekorował miasto Krzyżem Virtuti Militari, wygłaszając przy tej okazji następujące przemówienie: "Miasto to stało się symbolem i przedmiotem podziwu wszystkich, którzy wiązali swe nadzieje ze zwycięstwem sztandaru francuskiego. Dobre wojsko nie może istnieć bez ożywionego dobrym duchem obywatelskim społeczeństwa, którego ideały znowuż nie mogą być urzeczywistnione bez dobrego wojska. I dlatego składając hołd bohaterskiemu wysiłkowi żołnierzy, świadomych obowiązku i dzielnych obywateli, nadaję w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej miastu Verdun krzyż Virtuti Militari."
Bitwa nad Sommą (1 lipca - 18 listopada 1916) - największa bitwa I wojny światowej, która pochłonęła ponad milion ofiar. Bitwa rozegrała się między siłami brytyjskimi i niemieckimi nad rzeką Sommą w północnej Francji (Pikardia).
Kaiserschlacht, 1918 Bitwa Kaisera, zwana też ofensywą wiosenną lub ofensywą Ludendorffa to seria ataków z wiosny 1918 r. która znana jest m. in. z powodu znacznych jak na wojnę pozycyjną postępów, poczynionych przez wojska niemieckie. Była to ostatnia ofensywa wojsk Kaisera w pierwszej wojnie światowej, a jej porażka ostatecznie zwiastowała załamanie niemieckiej armii.
Ofensywa 100 dni Ofensywa Focha- okres od 8 sierpnia 1918 r. (czarny dzień armii niemieckiej) do 11 listopada, ofensywy aliantów, która wyparła armię niemiecką z terytorium Francji za Linię Hindenburga. Ferdinand Foch
Czołgi!!!!! Tanks!!!
Lotnictwo Rozwój i wyodrębnienie się rodzajów lotnictwa: rozpoznawcze, myśliwskie, bombowe, aerostaty.
Broń maszynowa CKM- ciężki karabin maszynowy RKM ręczny karabin maszynowy LKM- lekki karabin maszynowy
Moździerze-prosty ale skuteczny (broń stromotorowa) Przekleństwo wojny okopowej
Artyleria I wojny światowej Armaty i haubice
szef Sztabu Generalnego gen. Franz Conrad von Hötzendorf Zadaniem głównych sił CK miało być pokonanie Serbii. Reszta wojsk miała osłonić granicę przed ewentualną akcją Rosji. Zdecydowana postawa Rosji zmusiła Franza Conrada von Hötzendorfa do zmiany planu. W Galicji zgromadził blisko 3/5 sił i przygotowywał się do ataku wyprzedzającego licząc na szybkie rozstrzygnięcie niemieckie w walce z Francją i pomoc niemiecką. Wspólne uderzenie obu sojuszników wzięłoby w kleszcze armie rosyjskie znajdujące się na zachód od Wisły w tzw. Polskim Klinie. Prognozowane zwycięstwo wynikające ze współpracy z Niemcami symbolizuje powyższa karta pocztowa.
Gen. Leonid Konstantinowicz Artamonow
gen. Franz Conrad von Hötzendorf Nikołaj Iwanow naczelny dowódca Frontu Południowo- Zachodniego. W skład Frontu wchodziły: 4, 5, 3,8 i 7 Armie.
gen. Paweł Adamowicz Plehwe gen. Anton Jegorowicz von Salza gen. Nikołaj Władimirowicz Ruzski gen. Aleksiej Aleksandrowicz Brusiłow Gen. Władimir Nikitin Gen. Heinrich Kummer Victor Dankl Victor Dankl gen. Moritz Auffenberg gen. Rudolf Brudermann Hermann Kövess
23-25 sierpnia 1914 bitwa 1 A. pod Kraśnikiem 24 sierpień walki przemyskiej 45 dywizji strzelców landwery pod dowództwem gen. Stephana Ljubčića Janów Frampol
26 sierpień 2 wrzesień bitwa pod Komarowem 4.A i atak Brudermana krótkie uderzenie
26-30 sierpień bitwa nad Złotą i Gniłą Lipą.
I oblężenie 17 września 10 października 17 września 1914. Wzięło w nim udział 91800 żołnierzy rosyjskich dowodzonych przez 133 oficerów liniowych. Szturmem dowodził generał Szczerbaczow. 3 października zaatakowano wschodnią część twierdzy, czyli forty XIV "Hurko", XV "Borek", IV "Optyń", I/2 "Byków", I/3 "Pleszowice", I/4 "Maruszka Las", I/5 "Popowice", I/6 "Dziewięczyce". Nie udało się zdobyć żadnego fortu prócz I/1 "Łysiczka", do którego Rosjanom udało się wedrzeć, ale zostali szybko otoczeni i pokonani przez obrońców twierdzy. 8 października przeprowadzono drugi szturm od strony północnej na forty Xa "Pruchnicka Droga", XIa "Cegielnia", XI "Duńkowiczki" i XII "Żurawica". Rosjanom nie udało się nawet dotrzeć do linii zasieków, ponieśli zarazem ogromne straty. Pierwsze oblężenie zakończyło się 10 października 1914 porażką wojsk rosyjskich. Straty ze strony rosyjskiej oceniono na około 10 tysięcy zabitych, rannych i zaginionych. Straty załogi twierdzy wyniosły około 313 zabitych, 1282 rannych,290 zaginionych. Gen. Radko Dimitrow Dimitriew Dmitrij Grigorjewicz Szczerbaczow
II oblężenie 5 listopad 1914 23 marzec 1915 r. Tym razem nie dochodziło do bezpośrednich starć zbrojnych, lecz wojska rosyjskie otoczyły twierdzę odcinając jednocześnie dostęp do dostaw zaopatrzenia. Sroga zima przyczyniła się do szybkiego wyczerpywania się zapasów twierdzy. Stopniowo zmniejszane racje żywnościowe zmusiły obrońców do dokonania uboju prawie 10 tysięcy koni będących na zaopatrzeniu. Z czasem coraz więcej żołnierzy zapadało na choroby. Zaczęto odnotowywać coraz częstsze dezercje. W dniach 17-19 marca dokonano nieudanej próby przebicia się przez pierścień wroga, a straty oszacowano na 5,5 tysiąca zabitych, rannych i zaginionych. W odpowiedzi wojska rosyjskie przeprowadziły szturm ze wszystkich stron, lecz twierdzę zdołano jeszcze obronić. W wyniku coraz gorszej sytuacji obrońców, dowództwo twierdzy w porozumieniu z Naczelnym Dowództwem Armii w dniu 20 marca 1915 wydało rozkaz zniszczenia twierdzy i poddania się. Od 18 marca zaczęto niszczyć wszelkie zapasy żywności i dobra materialne. 22 marca wysadzono w powietrze działa, forty i mosty na Sanie. 23 marca 1915 o godzinie 6 w sztabie rosyjskiej armii złożono akt kapitulacji twierdzy. Wkrótce do miasta wkroczyły wojska rosyjskie.2 kwietnia 1915 do Przemyśla przybył car Mikołaj II w celu osobistego odwiedzenia zdobytej twierdzy oraz uhonorowania zdobywców. Każdy żołnierz otrzymał w nagrodę 5 rubli, a oficerowie zostali odznaczeni orderami. Gen. Andrzej Nikołajewicz Seliwanow
Car Rosji Mikołaj II i Wielki Książę Mikołaj Mikołajewicz
Przemyśl Trzecie oblężenie 18 maj 3 czerwiec 1915 r.
Rosyjski jeniec dowódca Twierdzy Hermann Kusmanek von Burgneustädten,
Ofensywa Brusiłowa 4 czerwiec- 20 wrzesień 1916 Ofensywa Kierieńskiego 1-19 lipiec 1917
I WOJNA ŚWIATOWA
FRONT WŁOSKI Dnia 23 maja 1915 Włochy przystąpiły do wojny po stronie państw ententy i tak zaczęła się historia ciężkiego zmagania Włoch z ich dawnym sojusznikiem, czyli Austro-Węgrami. Tyrol Isonzo Włosi przeprowadzili podczas tej wojny aż 11 bitew nad Isonzo, które kończyły się mniejszą, lub większą porażką, ale z małymi korzyściami terytorialnymi, lecz nie zawsze. Pierwsza bitwa rozpoczęła się 27 maja 1915, a ostatnia skończyła się 13 września 1917. Między 5 a 6 bitwą nad Isonzo Austro-Węgry przeprowadziły 15 maja 1916 ofensywa w Tyrolu, która zakończyła się włoskim kontratakiem. 24 października 1917 Austro-Węgry przy wsparciu Cesarstwa Niemieckiego podjęły nową ofensywę (bitwa pod Caporetto), ale tym razem z nad Isonzo. Ofensywa zakończyła się sukcesem państw centralnym (zepchnięto wroga na linię Piawy), ale nie udało się zrealizować głównego celu tej ofensywy, czyli wykluczyć Włochy z wojny.
BITWA NAD PIAWĄ I VITTORIO VENETO Austro-Węgry (pozbawione pomocy Cesarstwa Niemieckiego) 15 czerwca 1918 rozpoczęły próbę przełamanie obrony włoskiej nad Piawą. Ofensywa trwała do 23 czerwca 1918 i skończyła się tragicznie dla atakującego. 24 października 1918 zaczęła się bitwa pod Vittorio Veneto, na linie obronne Austro-Węgier ruszyła armia włoska, której zadaniem było zająć tereny włoskich roszczeń. Bitwa zakończyła się rozejmem z Austro-Węgrami 3 listopada 1918. Góra Col di Lana znajdująca się w Tyrolu podczas walk na przełomie 1915/1916 została (dosłownie) wysadzona w powietrze przez włoską armię, a dzisiaj jest pomnikiem upamiętniającym ciężkie walki na froncie włoskim. Col di Lana 1915 Na tym froncie walczyli również Polacy, którzy pochodzili z Galicji. Jako udokumentowani mieszkańcy Austro-Węgier zostali wcieleni do armii. Dzisiaj można spotkać ich groby na terenach dawnych działań wojennych.
23 maja 1915 Włochy dołączyły do Ententy. Cała granica włosko-austriacka miała charakter górzysty. Jedynymi możliwymi obszarami walk mogły być tereny wokół wybrzuszenia trydenckiego oraz na wschód od doliny Isonzo. Piawa, Isonzo, Dolomity, Coll di Lana Góra Śmierci, wojna drabinowa
FRONT BAŁKAŃSKI 12 sierpnia 1914 Austro-Węgry napadły na Serbię, która była w sojuszu z Rosją. Pierwsze próby podbicia Serbii przez Austro-Węgry zakończyły się fiaskiem, dopiero gdy przyszła pomoc Niemiec i Bułgarii Serbia upadła. Linia frontu utworzyła się na granicy Greckiej i z niej Ententa wyprowadzała kolejne ofensywy, które ostatecznie przyniosły kapitulację Bułgarii i wyzwolenie Serbii. Serbia Czarnogóra Wielka Członkowie Ententy: Brytania Rosja Francja Włochy Grecja Półwysep Bałkański -> Kraje biorące czynny udział w walce: Członkowie państw centralnych: Austro-Węgry Niemcy Bułgaria
Lotnictwo Rozwój i wyodrębnienie się rodzajów lotnictwa: rozpoznawcze, myśliwskie, bombowe, aerostaty.
Broń maszynowa CKM- ciężki karabin maszynowy RKM ręczny karabin maszynowy LKM- lekki karabin maszynowy
Okopy i transzeje Fortyfikacje polowe w okresie Wielkiej Wojny
Hełm Hełm Brodiego (1915), francuski Arian 1915 i niemiecki Stahlhelm M 16
Bilans wojny był zatrważający w ciągu 52 miesięcy walk zginęło, zmarło z ran lub zaginęło (i zostało uznanych za zabitych) około: 1,8-2,1 mln Niemców, 1,3-1,7 mln Rosjan (według innych szacunków nawet 2,2 mln), 1,4 mln Francuzów, 1,1-1,3 mln obywateli Austro- Węgier, 750 tys. Brytyjczyków, 600 tys. Włochów. Łącznie poległo lub zmarło z ran ok. 9,5 mln żołnierzy (szacunki wahają się od 8,4 do 11,8 mln); ok. 20 mln odniosło rany. Wśród ofiar (poległych i zaginionych bez wieści) było ok. 500 tys. Polaków, żołnierzy różnych armii zaborczych. Nie żyją już weterani tej wojny ostatnim z nich, czynnie uczestniczącym w działaniach zbrojnych, był Claude Stanley Choules, służący w brytyjskiej marynarce wojennej. Choules zmarł w Australii w 2011 r., w wieku 110 lat.