APROBATA TECHNICZNA ITB AT /2015. Świetliki rurowe Solatube WARSZAWA

APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-9383/2015 Świetliki rurowe Solatube WARSZAWA

Aprobata techniczna została opracowana w Zakładzie Aprobat Technicznych przez mgr inż. Piotra SZCZEPANIAKA Projekt okładki: Ewa Kossakowska GW II Kopiowanie aprobaty technicznej jest dozwolone jedynie w całości Wykonano z oryginałów bez opracowania wydawniczego Copyright by Instytut Techniki Budowlanej Warszawa 2015 ISBN 978-83-249-8190-8 Dział Upowszechniania Wiedzy 02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21, tel.: 22 843 35 19 Format pdf wydano w kwietniu 2015 r. zam. 181/2015

Seria: APROBATY TECHNICZNE Egzemplarz archiwalny APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-9383/2015 Na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (tekst jednolity: DzU z 2014 r., poz. 1040), w wyniku postępowania aprobacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie, na wniosek firmy: TUBE LIGHT POLAND Exped GmbH spółka komandytowa Plac Rodła 8, 70-419 Szczecin stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobów pod nazwą: Świetliki rurowe Solatube w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który jest integralną częścią niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin ważności: 20 stycznia 2020 r. D Y R E K T O R Instytutu Techniki Budowlanej dr inż. Marcin M. Kruk Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne Dokument Aprobaty Technicznej ITB AT-15-9383/2015 zawiera 17 stron. Tekst tego dokumentu można kopiować tylko w całości. Publikowanie lub upowszechnianie w każdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej.

AT-15-9383/2015 2/17 Warszawa, 20 stycznia 2015 r. Z A Ł Ą C Z N I K POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY... 3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA... 3 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA... 4 3.1. Materiały i elementy... 4 3.2. Świetliki rurowe... 5 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT... 6 5. OCENA ZGODNOŚCI... 6 5.1. Zasady ogólne... 6 5.2. Wstępne badanie typu... 7 5.3. Zakładowa kontrola produkcji... 7 5.4. Badania gotowych wyrobów... 8 5.5. Częstotliwość badań... 8 5.6. Metody badań... 8 5.7. Pobieranie próbek do badań... 9 5.8. Ocena wyników badań... 9 6. USTALENIA FORMALNO PRAWNE... 9 7. TERMIN WAŻNOŚCI... 10 INFORMACJE DODATKOWE... 10 RYSUNKI... 12

AT-15-9383/2015 3/17 1. PRZEDMIOT APROBATY Przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej ITB są świetliki rurowe produkowane przez firmę Solatube International Inc., której upoważnionym przedstawicielem w Polsce jest firma TUBE LIGHT POLAND Exped GmbH spółka komandytowa, Plac Rodła 8, 70-419 Szczecin. Aprobata obejmuje świetliki w pięciu typach: 1) Solatube M74 DS, o średnicy tunelu światłonośnego 740 mm, 2) Solatube 750 DS, o średnicy tunelu światłonośnego 530 mm, 3) Solatube 330 DS, o średnicy tunelu światłonośnego 530 mm, 4) Solatube 290 DS, o średnicy tunelu światłonośnego 350 mm, 5) Solatube 160 DS, o średnicy tunelu światłonośnego 250 mm. Świetliki Solatube, składają się z trzech podstawowych elementów: a) kopuły wykonanej z poliwęglanu (PC) lub akrylu (PMMA), jednopowłokowej w przypadku świetlika Solatube M74 DS lub dwupowłokowej w przypadku pozostałych typów świetlików, umieszczonej na podstawie wykonanej ze stali nierdzewnej, drewna sosnowego lub nieplastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-U), b) sztywnej rury światłonośnej, wykonanej z blachy aluminiowej o grubości 0,5 mm, z wewnętrzną powierzchnią odbijającą światło, c) dyfuzora, montowanego w stropie, wykonanego z akrylu (PMMA) lub nieplastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-U). Budowę świetlików objętych niniejszą Aprobatą Techniczną pokazano na rys. 1 5. Wymagane właściwości techniczno-użytkowe świetlików objętych niniejszą Aprobatą Techniczną podano w p. 3. 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA Świetliki rurowe, objęte niniejszą Aprobatą Techniczną, są przeznaczone do doświetlania pomieszczeń światłem naturalnym. Mogą być wbudowywane w połacie dachów o pochyleniu od 0 do 65, w budynkach mieszkalnych jedno- i wielorodzinnych, użyteczności publicznej oraz przemysłowych. Świetliki rurowe, objęte niniejszą Aprobatą Techniczną, mogą być stosowane w zakresie wynikającym z właściwości technicznych podanych w p. 3. Świetliki rurowe powinny być stosowane zgodnie z dokumentacją techniczną, opracowaną dla określonego obiektu z uwzględnieniem: obowiązujących norm i przepisów techniczno-budowlanych, w szczególności rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków

AT-15-9383/2015 4/17 technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, z późniejszymi zmianami), postanowień niniejszej Aprobaty Technicznej, instrukcji montażu i wbudowywania, opracowanej przez Producenta świetlików rurowych i dostarczanej odbiorcom z każdą partią wyrobów. 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA 3.1. Materiały i elementy Do wykonywania elementów składowych świetlików objętych Aprobatą powinny być stosowane: blacha aluminiowa o grubości 0,4 1 mm, gatunku EN AW-1050A wg normy PN-EN 573-3:2014, stan H42 wg normy PN-EN 515:1996, blacha stalowa o grubości 1,5 3 mm, powlekana ogniowo powłoką cynkową, gatunku DX51D+Z275-M-A-C wg normy PN-EN 10346:2011, blacha ze stali nierdzewnej o grubości 1,2 mm, gatunku 1.4306 wg normy PN-EN 10088-2:2007, kształtowniki z PVC-U, o klasie A wg normy PN-EN 12608:2004, twardości 75 jednostek w skali D wg Shore a, określanej wg normy PN-EN ISO 868:2005, temperaturze mięknienia wg Vicata co najmniej 75 C, określanej wg normy PN-EN ISO 306:2014 oraz udarności wg Charpy ego nie mniejszej niż 10 kj/m 2, określanej wg normy PN-EN 179-1:2010, drewno sosnowe, klejone warstwowo oraz impregnowane próżniowo, o gęstości nie mniejszej niż 350 kg/m 3 i wilgotności wynoszącej 8 15%, spełniające wymagania normy PN-EN 942:2008, elementy z akrylu (PMMA) o gęstości co najmniej 1,17 g/cm 3, określanej wg normy PN-EN ISO 1183-1:2013, wytrzymałości na rozciąganie co najmniej 55 MPa i module sprężystości przy rozciąganiu co najmniej 2400 MPa, określanych wg norm PN-EN ISO 527-1:2012 i PN-EN ISO 527-2:2012, kopuły z poliwęglanu (PC) o gęstości co najmniej 1,20 g/cm 3, określanej wg normy PN-EN ISO 1183-1:2013, wytrzymałości na rozciąganie co najmniej 60 MPa i module sprężystości przy rozciąganiu co najmniej 2300 MPa, określanych wg norm PN-EN ISO 527-1:2012 i PN-EN ISO 527-2:2012.

AT-15-9383/2015 5/17 3.2. Świetliki rurowe 3.2.1. Kształt i wymiary. Kształt i wymiary elementów świetlików powinny być zgodne z rysunkami 1 5. Odchyłki wymiarów, w przypadku szerokości, długości oraz średnic elementów pierścieniowych, nie powinny być większe niż ± 1 mm. Na powierzchni kopuły świetlika nie powinny występować wady w postaci spękań i rys. 3.2.2. Odporność na uderzenie ciałem twardym. W wyniku opuszczenia kulki stalowej o masie 250 g z wysokości 1 m, zgodnie z normą PN-EN 1873:2009, powierzchnia kopuły świetlika nie powinna ulec uszkodzeniu. 3.2.3. Odporność na uderzenie ciałem miękkim. Kopuła oraz elementy konstrukcyjne świetlika nie powinny ulec uszkodzeniu w wyniku opuszczenia, zgodnie z normą PN-EN 1873:2009, worka o masie 50 kg z wysokości: 2,4 m (klasa SB 1200) w przypadku świetlików Solatube DS 750, 1,6 m (klasa SB 800) w przypadku pozostałych świetlików. 3.2.4. Odporność na obciążenie dociskające. Elementy składowe świetlika nie powinny ulec pęknięciom, uszkodzeniom mocowań lub trwałej deformacji pod działaniem dociskającego obciążenia równomiernie rozłożonego o wartości 2500 Pa klasa DL 2500 wg normy PN-EN 1873:2009. 3.2.5. Odporność na obciążenie odrywające. Elementy składowe świetlika nie powinny ulec pęknięciom, uszkodzeniom mocowań lub trwałej deformacji pod działaniem odrywającego obciążenia równomiernie rozłożonego o wartości 3000 Pa klasa UL 3000 wg normy PN-EN 1873:2009. 3.2.6. Wodoszczelność. Świetliki zamontowane pod kątem od 0 do 65 nie powinny wykazywać przecieków przy zraszaniu ich powierzchni wodą w ilości 2,0 3,0 l/m 2 min przez okres 1h, zgodnie z normą PN-EN 1873:2009. 3.2.7. Przepuszczalność powietrza. Współczynnik infiltracji powietrza wg normy PN-EN 1026:2001 powinien wynosić a 1,0 m 3 /(m h dapa) 2/3 (klasa 2 zgodnie z normą PN-EN 12207:2001).

AT-15-9383/2015 6/17 3.2.8. Izolacyjność cieplna. Wartość współczynnika przenikania ciepła świetlików powinna wynosić: a) 1,9 W/(m 2 K) w przypadku świetlików Solatube M74 DS, b) 2,0 W/(m 2 K) w przypadku świetlików Solatube 750 DS i Solatube 330 DS, c) 2,2 W/(m 2 K) w przypadku świetlików Solatube 290 DS, d) 2,3 W/(m 2 K) w przypadku świetlików Solatube 160 DS. 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT Świetliki rurowe Solatube powinny być dostarczane w opakowaniach, zabezpieczających je przed mechanicznym zniszczeniem, oraz przechowywane i transportowane zgodnie z instrukcją producenta, w sposób zapewniający niezmienność ich parametrów technicznych. Do każdego opakowania powinna być dołączona informacja zawierająca co najmniej następujące dane: nazwę handlową wyrobu oraz jego przeznaczenie, nazwę i adres producenta, numer Aprobaty Technicznej ITB AT-15-9383/2015, numer i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności, podstawowe warunki stosowania i przechowywania, znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobów znakiem budowlanym powinien być zgodny z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (DzU nr 198/2004, poz. 2041, z późniejszymi zmianami). 5. OCENA ZGODNOŚCI 5.1. Zasady ogólne Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1, p. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (DzU nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności

AT-15-9383/2015 7/17 z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9383/2015 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (DzU nr 198/2004, poz. 2041, z późniejszymi zmianami) oceny zgodności świetlików rurowych Solatube z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9383/2015 dokonuje Producent, stosując system 3. W przypadku systemu 3 oceny zgodności, Producent może wystawić krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9383/2015 na podstawie: a) wstępnego badania typu przeprowadzonego przez akredytowane laboratorium, b) zakładowej kontroli produkcji. 5.2. Wstępne badanie typu Wstępne badanie typu jest badaniem potwierdzającym wymagane właściwości techniczno-użytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu. Wstępne badanie typu świetlików rurowych Solatube obejmuje: odchyłki wymiarów, odporność na uderzenie ciałem twardym, odporność na uderzenie ciałem miękkim, odporność na obciążenie dociskające, odporność na obciążenie odrywające, przepuszczalność powietrza, wodoszczelność, izolacyjność cieplną. Badania, które w procedurze aprobacyjnej były podstawą do ustalenia właściwości techniczno-użytkowych wyrobów, stanowią wstępne badanie typu w ocenie zgodności. 5.3. Zakładowa kontrola produkcji Zakładowa kontrola produkcji obejmuje: 1. specyfikację i sprawdzanie wyrobów składowych i materiałów, 2. kontrolę i badania w procesie wytwarzania oraz badania gotowych wyrobów (p. 5.4), prowadzone przez Producenta zgodnie z ustalonym planem badań oraz według zasad i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji, dostosowanych do technologii produkcji i zmierzających do uzyskania wyrobów o wymaganych właściwościach.

AT-15-9383/2015 8/17 Kontrola produkcji powinna zapewniać, że wyrób jest zgodny z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9383/2015. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane. Zapisy rejestru powinny potwierdzać, że wyroby spełniają kryteria oceny zgodności. Poszczególne wyroby lub partie wyrobów i związane z nimi szczegóły produkcyjne muszą być w pełni możliwe do identyfikacji i odtworzenia. 5.4. Badania gotowych wyrobów 5.4.1. Program badań. Program badań obejmuje: a) badania bieżące, b) badania okresowe. 5.4.2. Badania bieżące. Badania bieżące obejmują sprawdzenie kształtu, wymiarów i wyglądu zewnętrznego. 5.4.3. Badania okresowe. Badania okresowe obejmują sprawdzenie: a) przepuszczalności powietrza, b) wodoszczelności, c) odporności na obciążenie dociskające, d) odporności na obciążenie odrywające. 5.5. Częstotliwość badań Badania bieżące powinny być prowadzone zgodnie z ustalonym planem badań, ale nie rzadziej niż dla każdej partii wyrobów. Wielkość partii wyrobów powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji. Badania okresowe powinny być wykonywane nie rzadziej niż raz na 3 lata. 5.6. Metody badań Badania właściwości techniczno-użytkowych świetlików rurowych należy wykonać według norm wymienionych w p. 3.2.2 3.2.7 oraz wg poniższych opisów. Wyniki należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.2. 5.6.1. Sprawdzenie kształtu, stanu powierzchni i wymiarów. Sprawdzenie kształtu i stanu powierzchni elementów świetlika należy wykonać przez oględziny. Wymiary sprawdza

AT-15-9383/2015 9/17 się przy użyciu taśmy mierniczej o dokładności 1 mm, mierząc, w zależności od kształtu elementu, szerokość, długość lub średnicę. 5.6.2. Sprawdzenie izolacyjności cieplnej. Izolacyjność cieplną oblicza się według norm PN-EN ISO 10211:2008 i PN-EN 1873:2009. 5.7. Pobieranie próbek do badań Próbki do badań należy pobierać losowo, zgodnie z normą PN-N-03010:1983. 5.8. Ocena wyników badań Wyprodukowane wyroby należy uznać za zgodne z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, jeżeli wyniki wszystkich badań są pozytywne. 6. USTALENIA FORMALNO PRAWNE 6.1. Aprobata Techniczna ITB AT-15-9383/2015 jest dokumentem stwierdzającym przydatność świetlików rurowych Solatube do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty. Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1, p. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (DzU nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9383/2015 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. 6.2. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jednolity: DzU z 2013 r., poz. 1410, z późniejszymi zmianami). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków korzystających z niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. 6.3. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych.

AT-15-9383/2015 10/17 6.4. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia producenta od odpowiedzialności za właściwą jakość wyrobów, a także nie zwalnia wykonawców robót budowlanych od odpowiedzialności za właściwe ich zastosowanie. 6.5. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych z wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem w budownictwie świetlików rurowych Solatube, należy zamieszczać informację o udzielonej tym wyrobom Aprobacie Technicznej ITB AT-15-9383/2015. 7. TERMIN WAŻNOŚCI Aprobata Techniczna ITB AT-15-9383/2015 jest ważna do 20 stycznia 2020 r. Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca lub formalny następca wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej, z odpowiednim wnioskiem, nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu. K O N I E C INFORMACJE DODATKOWE Normy i dokumenty związane PN-EN ISO 179-1:2010 Tworzywa sztuczne Oznaczanie udarności metodą Charpy'ego Część 1: Nieinstrumentalne badanie udarności PN-EN ISO 306:2014 Tworzywa sztuczne Tworzywa termoplastyczne Oznaczanie temperatury mięknienia metodą Vicata (VST) PN-EN 515:1996 Aluminium i stopy aluminium Wyroby przerobione plastycznie Oznaczenia stanów PN-EN ISO 527-1:2012 Tworzywa sztuczne Oznaczanie właściwości mechanicznych przy statycznym rozciąganiu Część 1: Zasady ogólne PN-EN ISO 527-2:2012 Tworzywa sztuczne Oznaczanie właściwości mechanicznych przy statycznym rozciąganiu Część 2: Warunki badań tworzyw sztucznych przeznaczonych do różnych technik formowania

AT-15-9383/2015 11/17 PN-EN 573-3:2014 Aluminium i stopy aluminium Skład chemiczny i rodzaje wyrobów przerobionych plastycznie Część 3: Skład chemiczny i rodzaje wyrobów PN-EN ISO 868:2005 Tworzywa sztuczne i ebonit Oznaczanie twardości metodą wciskania z zastosowaniem twardościomierza (twardość metodą Shore'a) PN-EN 942:2008 Drewno w stolarce budowlanej Wymagania ogólne PN-EN 1026:2001 Okna i drzwi Przepuszczalność powietrza Metoda badania PN-EN ISO 1183-1:2013 Tworzywa sztuczne Metody oznaczania gęstości tworzyw sztucznych nieporowatych -- Część 1: Metoda zanurzeniowa, metoda piknometru cieczowego i metoda miareczkowa PN-EN 1873:2009 Prefabrykowane akcesoria dachowe Pojedyncze świetliki dachowe z tworzywa sztucznego Specyfikacja wyrobu i metody badań PN-N-03010:1983 Statystyczna kontrola jakości Losowy wybór jednostek produktu do próbki PN-EN ISO 10211:2008 Mostki cieplne w budynkach Strumienie ciepła i temperatury powierzchni Obliczenia szczegółowe PN-EN 10346:2011 Wyroby płaskie stalowe powlekane ogniowo w sposób ciągły Warunki techniczne dostawy PN-EN 10088-2:2007 Stale odporne na korozję Część 2: Warunki techniczne dostawy blach i taśm ze stali nierdzewnych ogólnego przeznaczenia PN-EN 12207:2001 Okna i drzwi Przepuszczalność powietrza Klasyfikacja PN-EN 12608:2004 Kształtowniki z nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U) do produkcji okien i drzwi Klasyfikacja, wymagania i metody badań Raporty, sprawozdania z badań, oceny, klasyfikacje 1. 00988/14/Z00NK, Praca badawcza i opinia techniczna dotycząca świetlików rurowych (tunelowych) systemu Solatube firmy TUBE LIGHT POLAND na potrzeby aprobaty technicznej, Zakład Konstrukcji i Elementów Budowlanych ITB, Warszawa 2014 r. 2. Raport z badań nr LK00-00988/143/Z00NK, Tubowe Systemy Światła Dziennego Solatube, Zakład Konstrukcji i Elementów Budowlanych ITB, Warszawa 2014 r. 3. NF-00988/14/Z00NK, Opinia dotycząca oceny izolacyjności cieplnej świetlików rurowych systemu SOLATUBE firmy TUBE LIGHT POLAND Exped GmbH na podstawie badań przez obliczenia, Zakład Fizyki Cieplnej, Instalacji Sanitarnych i Środowiska ITB, Warszawa 2014 r.

AT-15-9383/2015 12/17 RYSUNKI Rys. 1. Świetlik rurowy Solatube M74 DS... 13 Rys. 2. Świetlik rurowy Solatube 750 DS... 14 Rys. 3. Świetlik rurowy Solatube 330 DS... 15 Rys. 4. Świetlik rurowy Solatube 290 DS... 16 Rys. 5. Świetlik rurowy Solatube 160 DS... 17

AT-15-9383/2015 13/17 Rys. 1. Świetlik rurowy Solatube M74 DS

AT-15-9383/2015 14/17 Rys. 2. Świetlik rurowy Solatube 750 DS

ISBN 978-83-249-8190-8