Inkubacja polskich łańcuchów wartości dodanej jako podstawowy element podmiotowej reindustrializacji dr inż. Jan Parczewski Ekspert Rady Gospodarczej Strefy Wolnego Słowa 1
Spis treści: 1. Integracja pozioma vs pionowa: łańcuch wartości dodanej 2. Konkurencyjność globalna vs krajowa 3. Firmy polskie / krajowe vs firmy z kapitałem polskim pułapka braku równowagi firmy krajowe vs zagraniczne ogląd społeczny 3. Fazy wartości dodanej 4. Obszary transformacji przedsiębiorstw 5. Obszary gospodarki 6. Polskie łańcuchy wartości dodanej podsumowanie faktów 7. Krajowe Inteligentne Specjalizacje: pora na zmianę! 2
Łańcuch wartości dodanej Krzywa Uśmiechu 3
Wspierane cele dla firm: konkurencyjność na rynku globalnym na rynku polskim? 4
Wspierane podmioty: Firmy polskie (1/3) przedsiębiorcy z kapitałem zagranicznym przedsiębiorcy z kapitałem polskim? Dbałość o polski kapitał (lub szerzej, o narodowe polskie czynniki produkcji) to podstawa racjonalnego patriotyzmu gospodarczego 5
Wspierane podmioty: Firmy polskie (2/3) Pułapka braku równowagi: Krajowy kapitał jest podstawą stabilności wszystkich gospodarek rozwiniętych i dynamiczny wzrost jego roli stanowi / podstawowy priorytet państwa (2016) / priorytet (2017) ) Źródło: Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju 6
~Skeleton Wspierane podmioty: Firmy polskie (3/3) Głos internauty: Nie można dawać znaku równości między miejscem umieszczenia czegoś a przymiotnikiem określającym. Jakby LEGO otworzyło fabrykę u nas, to ich klocki nadal byłyby duńskie, nie polskie. Jak zagraniczny producent piwa otwiera tu browar, to piwo dalej jest zagraniczne, nie polskie. Coca-Cola to dalej towar amerykański mimo istnienia Coca-Cola Polska itd.
Wspierane fazy wartości dodanej: wytwarzanie skraje łańcucha wartości dodanej? Celem wsparcia publicznego powinna być integracja, pozwalająca firmom korzystać z możliwości tworzenia wartości dodanej na skrajach łańcucha wartości lub zorganizowanie współpracy w ramach łańcucha na obszarze kraju, co znacząco wpływałoby na podniesienie konkurencyjności polskiej gospodarki I poszczególnych firm. PARP 2105 8
Wspierane fazy wartości dodanej: Krzywa Uśmiechu Przemysł 4.0 Na podstawie ekspertyzy wykonanej na zamówienie Ministerstwa Gospodarki, PARP 2015
Wspierane obszary transformacji przedsiębiorstw: transformacja cyfrowa transformacja biznesowa? Przejście od orientacji na produkt na orientację na jego funkcjonalność (produkt jako usługa, PaaS) 10
Wspierane obszary gospodarki Gospodarka polska, zwana także gospodarką narodową (sic!) mierzona jest obecnie przez produkt krajowy brutto (PKB), wskaźnik scalający wartość dodaną, wytwarzaną przez podmioty zarejestrowane na terytorium kraju, niezależnie od ich pochodzenia. 11
Gospodarka podział wg własności czynników produkcji 12
Kierunki obecnej aktywności Ministerstwa Rozwoju: wytwarzanie (w firmie) TAK, w klastrach kluczowych TAK. Tworzenie w łańcuchach wartości dodanej (VAC) i z uwzględnieniem cykl życia produktu (PLC), tj. w związkach gospodarczych firm o integracji produktowej, w klastrach produktowych NIE. Brak w retoryce rządu wątku polskich łańcuchów wartości dodanej, nastawionych na produkt, a także wniosków z krzywej uśmiechu Obecnie na świecie konkurencyjność realizowana jest głownie pomiędzy VAC a nie poszczególnymi, wyizolowanymi podmiotami, które są obecnie wykorzystywane najczęściej narzędziowo / przedmiotowo w cudzych VAC. Współczesny, konkurencyjny produkt globalny rodzi się w VAC, nie w pojedynczej firmie / fabryce 13
Krajowe Inteligentne Specjalizacje Niezależnie, VAC nie znajduje odzwierciedlenia także w KIS (Krajowych Inteligentnych Specjalizacjach), tj. obszarach tematycznych o najwyższym potencjale naukowym i gospodarczym w skali kraju. Aby dostać dotację, należy wskazać konkretny KIS, w jakim ma być dana działalność. Obecne KIS y mają strukturę głównie wertykalną, nie tworząc arterii, zasilających całościowo przemysł wraz z usługami okołoprzemysłowymi. 14
Dziękuję za uwagę Jan Parczewski http://radagospodarcza-sws.pl 15