Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć uczniów z przyrody. Systematyczne sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów jest integralną częścią procesu nauczania i warunkiem efektywności kształcenia. Celem sprawdzania i oceniania jest: - poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie, - pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju, - motywowanie ucznia do dalszej pracy, - ocena jakości jego pracy na podstawie wyników osiąganych przez jego uczniów, - skuteczność wybranych metod nauczania, - doskonalenie organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej, - ocena poziomu uzyskanych osiągnięć ucznia w stosunku do wymagań programowych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, - ocena efektywności procesu nauczania i uczenia się, - wkładu uczniów w pracę nad własnym rozwojem, - postępu edukacyjnego uczniów. Ze względu na funkcje dydaktyczne wyróżniamy 3 rodzaje sprawdzania poziomu wiedzy i zdobytych umiejętności: 1. Sprawdzanie diagnostyczne - przeprowadzone na początku roku szkolnego w kl. IV. Jego celem jest rozpoznanie wcześniejszych osiągnięć, uzdolnień i zainteresowań uczniów. Stanowi to podstawę do ustalenia takich form pracy z uczniami, które pozwalają na udzielenie pomocy najsłabszym i usamodzielnianie najlepszych. 2. Sprawdzanie kształtujące prowadzone w toku realizacji wybranych treści nauczania; jest ważnym sposobem stałego zbierania informacji o osiągnięciach uczniów, pozwala systematycznie rozpoznawać sukcesy i trudności uczniów w uczeniu się oraz umożliwia szybkie usuwanie braków i luk w ich wiedzy. 3. Sprawdzanie symulujące dokonywane po zrealizowaniu większej partii materiału np. działu. Pozwala to ustalić poziom osiągnięć uczniów, określić efektywność kształcenia i dalsze planowanie procesu dydaktycznego. Założenia ogólne oceniania: - obowiązuje ogólnie przyjęta skala ocen z plusami i minusami, - oceny są jawne dla uczniów i ich rodziców (prawnych opiekunów),
- na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej (publicznej i niepublicznej) wymagania edukacyjne z przedmiotu przyroda zostaną dostosowane do indywidualnych możliwości edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, umożliwiające sprostanie tym wymaganiom. Obszary aktywności oceniane na lekcjach przyrody: Do obszarów aktywności ucznia, które podlegają ocenie zalicza się: 1. Rodzaj wykonywanej pracy prace pisemne, wypowiedzi ustne, prace praktyczne. 2. Organizację pracy ucznia praca w zespole, praca indywidualna w klasie i w domu. 3. Rodzaj wykonywanych zadań: zadania praktyczne, zadania ćwiczeniowe, zadania problemowe. Należą do nich: - wiadomości i umiejętności ucznia, - odpowiedzi ustne, - aktywność na lekcjach, - zadania domowe, - praca w zespole, - zadania dodatkowe, - testy, inne prace pisemne, - przygotowanie uczniów do zajęć, - sprawność wykonywanych poleceń, - poprawność wniosków, - estetyka opracowania karty ćwiczeń, - umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji, - pilność, - postawy. Zasady oceniania: - ocena zależy od poziomu wymagań na dany stopień, sposobu rozwiązania, prezentacji rozwiązania, estetyki, systematyczności ( wywiązywanie się w terminie ), - uczeń ma obowiązek systematycznego i estetycznego prowadzenia zeszytu przedmiotowego, który również podlega ocenie, - po długiej usprawiedliwionej nieobecności uczeń może być nieprzygotowany do lekcji, - w ciągu półrocza uczeń ma prawo zgłoszenia 1 raz nieprzygotowanie do lekcji, bez podania powodu,
- sprawdziany ( testy) będą zapowiadane z 1 tygodniowym wyprzedzeniem i oceniane do 2 tygodni, - czas trwania sprawdzianu ( testu ) wynosi 40 min. - sprawdziany są oceniane na podstawie uzyskanych punktów według następujących zasad przeliczania: 100 % + zadania dodatkowe ocena celująca 100 % - 91% ocena bardzo dobra 90 % - 75% ocena dobra 74% - 51 % ocena dostateczna 50 % - 35 % ocena dopuszczająca mniej niż 35 % ocena niedostateczna. - prace pisemne z materiału bieżącego, obejmującego 3 tematy lekcyjne, nie będą zapowiadane we wcześniejszym terminie, - przy realizacji zadań oceniane będą: przedstawianie rozwiązań problemów w postaci planu działania, umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji, przestrzeganie prawa i zasad współżycia, umiejętność współpracy w grupie, dyscyplina pracy. - każdy uczeń ma prawo do otrzymania dodatkowych ocen, które może uzyskać biorąc udział w konkursach, wykonując i przygotowując referat na temat określony przez nauczyciela lub stworzy własny projekt pracy (po uzgodnieniu z nauczycielem), - nieobecność na lekcji nie zwalnia ucznia od obowiązku sporządzenia zadania domowego oraz opanowania wiadomości i umiejętności. Aktywność na lekcjach oraz jej brak zostaną ocenione następująco: - uczeń jest oceniany na lekcji za: właściwe i szybkie rozwiązanie bieżącego problemu, gotowość do wykonania ćwiczeń i zadań zalecanych do wykonania w trakcie zajęć, podejmowanie dyskusji, szybkość i trafność spostrzeżeń trudnych do wykrycia, dodatkowe przygotowanie materiałów do lekcji, wykazanie się szczególnymi wiadomościami lub umiejętnościami, pomoc kolegom w przyswajaniu wiedzy i umiejętności,
umiejętność dokumentowania wyników pracy, oraz, gdy: zajmuje się na lekcji czynnościami nie związanymi z realizowanym tematem, wykazuje brak oczywistych umiejętności, nie przestrzega regulaminu pracowni. Oceny uczniów z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej: - nauczyciel obniża wymagania w zakresie wiedzy i umiejętności w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty rozwojowe i choroby uniemożliwiające sprostanie wymaganiom programowym, potwierdzone orzeczeniem poradni psychologiczno-pedagogicznej lub opinią lekarza specjalisty. - w ocenianiu uczniów z dysfunkcjami uwzględnione zostają zalecenia poradni: wydłużenie czasu wykonywania zadań, dostosowanie i możliwość rozbicia zadań złożonych na prostsze oraz ocenienie ich wykonania etapami, konieczność odczytania poleceń otrzymywanych przez innych uczniów w formie pisemnej, branie pod uwagę poprawności merytorycznej wykonanego ćwiczenia, a nie jego walorów estetycznych, możliwość (za zgodą uczniów) zamiany pracy pisemnej na odpowiedź ustną (praca klasowa lub sprawdzian), podczas odpowiedzi ustnych zadawanie większej ilości prostych pytań zamiast jednego złożonego, obniżenie wymagań dotyczących estetyki zeszytu przedmiotowego, możliwość udzielenia pomocy w przygotowaniu pracy dodatkowej. Warunki i zasady poprawiania oceny bieżącej: - niedostateczna ocena uzyskana ze sprawdzianu może być przez ucznia poprawiona w terminie i na zasadach ustalonych wcześniej z nauczycielem, jednak nie później, jak 2 tygodnie po oddanym sprawdzianie, - poprawa sprawdzianów jest dobrowolna, - uczeń ma prawo do jednokrotnej próby poprawienia każdej oceny bieżącej, - uczeń ma prawo do poprawy oceń z odpowiedzi, prac pisemnych i innych na jego prośbę w porozumieniu z nauczycielem w terminie jednego tygodnia od jej uzyskania.
Zasady klasyfikowania śródrocznego i rocznego. - oceny śródroczne i roczne ustala się w oparciu o oceny bieżące, - przewidywana ocena zostaje zapisana w dzienniku, - uczeń, który otrzymał ocenę śródroczną niedostateczną zobowiązany jest do uzupełnienia braków z zakresu pierwszego półrocza w terminie wyznaczonym przez nauczyciela w ciągu pierwszego tygodnia po feriach zimowych. Sposoby informowania rodziców: - nauczyciel na bieżąco wpisuje do dziennika uzyskiwane oceny cząstkowe i adnotację czego dotyczą, - w przypadku kłopotów ucznia z nauką nauczyciel poprzez wychowawcę klasy zaprasza rodziców (prawnych opiekunów) na konsultacje i przedstawia problem, - uczniowie i ich rodzice (prawni opiekunowie) przed śródrocznym i rocznym posiedzeniem rady pedagogicznej klasyfikującej informowani są przez nauczyciela o przewidywanych dla niego śródrocznych i rocznych ocenach klasyfikacyjnych z przyrody. Ogólne wymagania na poszczególne oceny: Ocenę celującą uczeń otrzymuje, gdy: - biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami, - wiedzą znacznie wykracza poza program nauczania, - osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, - systematycznie korzysta z wielu źródeł informacji, - potrafi selekcjonować i hierarchizować wiadomości, - biegle i właściwie posługuje się urządzeniami oraz przyrządami w najbliższym otoczeniu, - wykonuje ciekawą dokumentację przyrodniczą. Ocenę bardzo dobrą uczeń otrzymuje, gdy opanował wymagania dopełniające: - opanował pełny zakres wiedzy określonej w planie wynikowym, - samodzielnie interpretuje fakty i zjawiska, - prezentuje wzorowe cechy i postawy podczas zajęć, - potrafi współdziałać w grupie podczas realizacji zadań zespołowych, - ambitnie realizuje zadania indywidualne, - bardzo chętnie i często prezentuje swoje zainteresowania przyrodnicze, - cechuje się systematycznością, konsekwencją działania, - systematycznie korzysta z różnych źródeł informacji, - systematycznie, poprawnie i estetycznie prowadzi dokumentację przyrodniczą, - bierze udział w konkursach przedmiotowych.
Ocenę dobrą uczeń otrzymuje, gdy opanował wymagania rozszerzające: - nie opanował w pełni zakresu wiedzy określonej w planie wynikowym, - rozwiązuje samodzielnie zadania teoretyczne, - właściwie stosuje terminologię przedmiotową, - wykorzystuje czas zaplanowany przez nauczyciela, - sporadycznie prezentuje swoje zainteresowania przyrodnicze, - czasami korzysta z różnych źródeł informacji, - systematycznie i poprawnie prowadzi dokumentację przyrodniczą. Ocenę dostateczną uczeń otrzymuje, gdy opanował wymagania podstawowe: - opanował minimum zakresu wiedzy określonej w planie wynikowym, - rozwiązuje zadania o średnim stopniu trudności, - stosuje zasady organizacji i bezpieczeństwa pracy, - z pomocą nauczyciela rozwiązuje typowe problemy, - mało efektywnie wykorzystuje czas pracy, - rzadko korzysta z różnych źródeł informacji, - systematycznie prowadzi dokumentacje, jednak nie zawsze poprawnie. Ocenę dopuszczającą uczeń otrzymuje, gdy opanował wymagania konieczne: - ma braki w opanowaniu minimum wiedzy określonej w planie wynikowym, - rozwiązuje zadania o niewielkim stopniu trudności, - w nieznacznym stopniu potrafi posługiwać się urządzeniami z najbliższego otoczenia, - posługuje się przyrządami i urządzeniami w najbliższym otoczeniu, - wykazuje trudności w organizowaniu pracy, wymaga kierowania, - nie korzysta z żadnych źródeł informacji, - prowadzi dokumentację niesystematycznie i niestarannie. Ocenę niedostateczną uczeń otrzymuje, gdy: - nie opanował minimum wiedzy określonej w planie wynikowym, - nie jest w stanie rozwiązać podstawowych zadań, - posługuje się niektórymi przyrządami i urządzeniami w najbliższym otoczeniu, - nie potrafi organizować pracy, - jest niesamodzielny, - nie korzysta z żadnych źródeł informacji, - nie prowadzi dokumentacji.