KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 8.2.2012 r. COM(2012) 57 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY SPRAWOZDANIE OKRESOWE w sprawie postępów Bułgarii w ramach mechanizmu współpracy i weryfikacji
SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY SPRAWOZDANIE OKRESOWE w sprawie postępów Bułgarii w ramach mechanizmu współpracy i weryfikacji 1. WPROWADZENIE Niniejsze sprawozdanie okresowe zawiera techniczne informacje na temat najistotniejszych zmian, jakie nastąpiły w Bułgarii w ramach mechanizmu współpracy i weryfikacji (MWiW) w ciągu ostatnich sześciu miesięcy 1. Skoncentrowano się w nim na środkach, które już zostały bądź też wkrótce zostaną zrealizowane, i wskazano obszary wymagające dalszych działań. Punktem odniesienia do przeprowadzenia oceny poczynionych postępów w realizacji wyznaczonych celów referencyjnych oraz do określenia pozostałych wyzwań są zalecenia zawarte w ostatnim sprawozdaniu z postępów przyjętym przez Komisję w dniu 20 lipca 2011 r.. Latem 2012 r. Komisja przedstawi ogólną ocenę postępów Bułgarii w ramach mechanizmu MWiW obejmującą okres od momentu przystąpienia tego kraju do UE. 2. REFORMA SYSTEMU SĄDOWNICTWA I WALKA Z KORUPCJĄ ORAZ PRZESTĘPCZOŚCIĄ ZORGANIZOWANĄ: PODSUMOWANIE ZMIAN W ŚWIETLE ZALECEŃ KOMISJI Poniżej przedstawiono główne zmiany, jakie Bułgaria wprowadziła w odpowiedzi na zalecenia zawarte w ostatnim sprawozdaniu Komisji. Nowy wyspecjalizowany sąd i urząd prokuratora do spraw związanych z przestępczością zorganizowaną rozpoczęły już swoje prace. Komisja ds. Ustalania i Konfiskaty Majątku Pochodzącego z Przestępstwa uzyskała znaczące rezultaty, a nowo powstała komisja, której zadaniem jest identyfikowanie i sankcjonowanie przypadków konfliktu interesów, podjęła już pierwsze decyzje. Ponadto Bułgaria wprowadziła środki mające poprawić praktykę sędziowską, organizację prokuratury i współpracę organów sądowniczych, policyjnych i innych organów administracyjnych. Na najbliższe miesiące zapowiedziano kolejne kroki w zakresie reformy sądownictwa. Zmiany, jakich dokonano w Bułgarii w ciągu ostatnich miesięcy, pokazują, że realizacja zaleceń Komisji wymaga wzmocnienia wysiłków w szeregu obszarów. Jeśli ustawa o zajmowaniu majątku, nad którą obecnie debatuje Parlament, ma skutecznie przeciwdziałać przestępczości zorganizowanej i korupcji na wysokim szczeblu, musi mieć kompleksowy charakter i wsparcie w silnych instytucjach. Do tej pory nie przeprowadzono w kompleksowy sposób analizy niedociągnięć w 1 Decyzja Komisji 2006/929/WE z dnia 13 grudnia 2006 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu współpracy i weryfikacji postępów Bułgarii w realizacji określonych założeń w zakresie reformy systemu sądownictwa oraz walki z korupcją i przestępczością zorganizowaną (Dz.U. L 354 z 14.12.2006, s. 58). PL 1 PL
praktyce sędziowskiej i dochodzeniowej w ważnych sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej. Wdrożenie znowelizowanej ustawy o systemie sądownictwa opracowanej z myślą o zapewnieniu przejrzystych i obiektywnych procedur w zakresie nominacji, oceny i awansów sędziów oraz kładącej nacisk na etykę zawodową nie przyniosło dotychczas oczekiwanych rezultatów. Konieczna jest reforma procedury wyboru członków Najwyższej Rady Sądownictwa w celu zwiększenia przejrzystości tej instytucji oraz etyki zawodowej; reforma taka stanowiłaby istotny element gruntownej reformy systemu sądownictwa. Postępy w zakresie decyzji i kar nakładanych w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu, nadużyć finansowych oraz przestępczości zorganizowanej będących przedmiotem dochodzenia lub postępowania przed sądem nie przyniosły jak dotąd przekonywających rezultatów w postaci skutecznego odstraszania. W związku z tym w nadchodzących miesiącach konieczne są dalsze starania, które przyniosłyby przekonujące rezultaty i które mogłyby wpłynąć na ogólną ocenę postępów Bułgarii w ramach MWiW od momentu przystąpienia tego kraju do UE, którą to ocenę Komisja przeprowadzi latem 2012 r. Komisja nadal będzie wspierać działania Bułgarii w tym zakresie. 3. AKTUALNA SYTUACJA Reforma sądownictwa W celu realizacji reformatorskich założeń nowej ustawy o systemie sądownictwa Komisja zaleciła Bułgarii w szczególności w swoim ostatnim sprawozdaniu MWiW, by ta dokonała postępów w odniesieniu do procedur nominowania i oceny, które powinny być przeprowadzane z poszanowaniem przejrzystości, niezawisłości, etyki i zasług zawodowych. Ponadto Komisja zaleciła Bułgarii, by ta wykazała postępy w zakresie środków dyscyplinarnych i karnych podejmowanych w następstwie korupcji lub niewłaściwego postępowania w systemie sądownictwa, zapewniła pełny dostęp elektroniczny do wyroków sądu, jak również zagwarantowała ścisłe przestrzeganie zasady losowego przydziału spraw sędziom. Od czasu ostatniego sprawozdania Komisji Bułgaria rozpoczęła wdrażanie przepisów ustawy o systemie sądownictwa dotyczących reformy procedur nominacji, oceny i awansów oraz wzmocnienia szkoleń początkowych dla sędziów i prokuratorów. Podjęła również działania na rzecz lepszego zarządzania nakładem pracy w sądach. W okresie tym, w ramach nowego systemu, przeprowadzono już pierwsze oceny sędziów, miały również miejsce nominacje na wysokie stanowiska. Utworzono lokalne komisje ds. etyki mające doradzać w zakresie etyki zawodowej sędziów i prokuratorów objętych procedurą nominacji, oceny lub awansu. Rozpoczęto badanie, którego celem jest racjonalizacja nakładu pracy sędziów i prokuratorów. Przyjęto również zasady dotyczące egzaminów wstępnych do Krajowego Instytutu Sprawiedliwości. Nominacje i awansowanie kompetentnych sędziów i prokuratorów o wysokiej etyce zawodowej stanowią ważną część reformy sądownictwa. Od ostatniego lata kilka decyzji o nominacji na wysokie stanowiska podjętych przez Najwyższą Radę Sądownictwa oraz przez Parlament wzbudziło zastrzeżenia co do ich celowości, przejrzystości oraz staranności oceny zasług kandydatów i ich etyki zawodowej. PL 2 PL
Zgłoszono również zastrzeżenia w odniesieniu do procedur oceny. Kolejne oceny i awanse powinny odzwierciedlać w sposób właściwy różnice w osiągnięciach oraz w pełni uwzględniać kwestie etyki zawodowej. W odniesieniu do walki z korupcją w sądownictwie wyłania się niejednolity obraz. Komisja ds. etyki przy Najwyższej Radzie Sądownictwa oraz nowo powołane lokalne komisje ds. etyki nie były w stanie jak dotąd zapewnić odpowiedniego monitoringu kwestii etyki zawodowej w odniesieniu do niedawnych nominacji i ocen. W 2011 r. sześciu sędziów/prokuratorów zostało uniewinnionych przez sąd w sześciu sprawach dotyczących korupcji i nadużycia stanowiska. Obecnie toczy się 27 postępowań karnych przeciwko 28 podejrzanym, sędziom lub prokuratorom. Sąd pierwszej lub drugiej instancji podjął decyzję w 13 sprawach, w dziesięciu z nich zapadły wyroki (w tym sześć w zawieszeniu). Można wskazać pojedyncze przykłady dobrych praktyk, orzeczenia sądu nie są jednak nadal systematycznie publikowane, a normy w tym zakresie nie zostały ujednolicone. Bułgaria ogłosiła przyjęcie wytycznych przez Najwyższą Radę Sądownictwa, które mają usunąć niedociągnięcia dotyczące losowego przydziału spraw sędziom. W celu poprawy zarządzania, rozliczalności oraz efektywności systemu sądownictwa Komisja zaleciła Bułgarii w szczególności podjęcie dalszych działań mających na celu urzeczywistnienie dogłębnej reformy tego systemu, w szczególności poprzez opracowanie i wdrożenie propozycji dotyczących reformy Najwyższej Rady Sądownictwa i prokuratury. Od czasu, kiedy Komisja przedstawiła swoje ostatnie sprawozdanie, Prokurator Generalny ogłosił inicjatywy na rzecz dalszej specjalizacji prokuratury, takie jak reorganizacja, wytyczne metodologiczne i narzędzia informatyczne. Planuje się rozszerzyć uprawnienia wyspecjalizowanych zespołów do spraw nadużyć finansowych związanych ze środkami unijnymi o przestępstwa kryminalne przeciwko budżetowi państwa, takie jak oszustwa podatkowe, oraz utworzyć wspólne zespoły ds. korupcji na wysokim szczeblu. Ponadto Prokurator Generalny powołał służbę ds. badań kryminologicznych. Oczekuje się również, że wszystkie biura prokuratury uzyskają dostęp do rejestru szczególnych środków dochodzeniowych. Nadal nie wprowadzono ujednoliconego systemu informatycznego obejmującego prokuraturę, policję i inne organy administracyjne. Obecnie trwa dyskusja na temat innych szeroko zakrojonych wniosków dotyczących reformy prokuratury, które zapowiedziano na początek 2012 r. W ostatnich miesiącach wiarygodność Najwyższej Rady Sądownictwa była kwestionowana. W następstwie rezygnacji dwóch członków Rady w proteście przeciwko jej działaniom niektóre sądy zbojkotowały wrześniowe wybory na ich następców. Wywołało to debatę publiczną dotyczącą sposobów zwiększenia profesjonalizmu i rozliczalności Rady. Debata na temat reformy kwalifikowalności kandydatów i procedur wyboru do Najwyższej Rady Sądownictwa powinna szybko przełożyć się na konkretne działania, jeśli konkretne reformy mają wejść w życie do jesieni 2012 r., kiedy to obecna kadencja Rady dobiegnie końca. Rozmowy z ważnymi zainteresowanymi podmiotami, zapoczątkowane niedawno przez ministra sprawiedliwości, powinny dać podstawę dla konkretnych propozycji. PL 3 PL
W międzyczasie można już podejmować konkretne działania na rzecz poprawy rozliczalności Najwyższej Rady Sądownictwa, takie jak publikowanie z wyprzedzeniem jej agendy, wprowadzenie systematycznych jawnych posiedzeń komitetów, otwartych dla obywateli lub obserwatorów z organizacji społeczeństwa obywatelskiego, bądź też emitowanie online posiedzeń Rady. W celu osiągnięcia lepszych rezultatów w sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej oraz korupcji na wysokim szczeblu Komisja zaleciła Bułgarii w szczególności przeanalizowanie praktyki sądowej i dochodzeniowej, przyjęcie i wprowadzenie szczegółowych planów działania oraz usunięcie niedociągnięć we współpracy z międzynarodowymi ekspertami i społeczeństwem obywatelskim. W odpowiedzi na zastrzeżenia Komisji dotyczące praktyki sądowej i dochodzeniowej od ostatniego sprawozdania Komisji podjęto lub opracowano szereg działań. Wśród nich znalazły się: sprawozdanie Najwyższego Sądu Kasacyjnego na temat słabych punktów praktyki sądowej, prace biura prokuratora nad wytycznymi w zakresie analizy wyroków uniewinniających oraz międzyinstytucjonalne porozumienia o współpracy pomiędzy organami policyjnymi i organami administracyjnymi sprawującymi kontrolę. Przeprowadzono również szereg programów szkoleniowych dla prokuratorów i oficerów śledczych policji. Ponadto, w celu ograniczenia liczby kasacji, wprowadzono poprawki do kodeksu postępowania karnego, powstała specjalna jednostka mająca tropić przykłady niespójnego orzecznictwa oraz wspierać działalność Najwyższego Sądu Kasacyjnego w zakresie interpretowania prawa. Inicjatywom tym powinna towarzyszyć bardziej kompleksowa i systematyczna analiza braków w dochodzeniu, ściganiu i prowadzeniu postępowań w sprawach istotnych dla interesu publicznego. Wykorzystanie specjalistycznej wiedzy niezależnych ekspertów zewnętrznych pozwoliłoby uwzględnić w podejmowanych środkach najlepsze praktyki i wykazać się postępami mierzonymi za pomocą obiektywnych wskaźników. Zwalczanie przestępczości zorganizowanej W celu poprawienia skuteczności walki z przestępczością zorganizowaną Komisja zaleciła Bułgarii w szczególności prawidłowe wyposażenie i określenie uprawnień nowego wyspecjalizowanego sądu i prokuratury ds. przestępczości zorganizowanej oraz kontynuację reformy policji. Od czasu ostatniego sprawozdania Komisji w jednej z ważnych spraw dotyczących przestępczości zorganizowanej w postępowaniu odwoławczym wydano wyrok skazujący przeciwko pozwanym uniewinnionym wcześniej przez sąd pierwszej instancji. Prawomocny wyrok w postępowaniu kasacyjnym jak dotąd nie zapadł. W tej samej sprawie pojawiły się zastrzeżenia dotyczące braku skutecznej ochrony świadków. Ważne sprawy dotyczące poważnej przestępczości zorganizowanej są na etapie postępowania przed sądem. W listopadzie i grudniu 2011 r. zapadły wyroki w pierwszej instancji w dwóch kolejnych sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej skierowanych przeciwko kilku pozwanym. W innych ważnych sprawach związanych z przestępczością zorganizowaną postępy w zakresie postępowania przed sądem były w ostatnich miesiącach niewielkie. Konieczne jest dalsze udoskonalanie praktyki dochodzeniowej technik dochodzeniowych PL 4 PL
i gromadzenia dowodów w postaci profesjonalizmu akcji policyjnych, krótszego czasu dochodzenia i prawomocnych wyroków. Na początku stycznia 2012 r. rozpoczęły działalność nowe wyspecjalizowane sądy pierwszej instancji i sądy apelacyjne odpowiedzialne za rozstrzyganie w sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej oraz związane z nimi biura prokuratury. Trybunał Konstytucyjny wydał niedawno orzeczenie dotyczące zakresu kompetencji nowo utworzonych sądów, dokładne granice ich uprawnień zostaną jednak określone stopniowo w oparciu o sprawy próbne. Pieczę nad tym procesem będzie sprawował Najwyższy Sąd Kasacyjny. Może to wpłynąć na nakład pracy i zatrudnienie. W celu wsparcia działań dochodzeniowych wyspecjalizowanego biura prokuratury ds. przestępczości zorganizowanej powołano specjalny odział obejmujący trzydziestu oficerów policji na szczeblu centralnym i dwudziestu oficerów śledczych w całym kraju. Należy poddać ocenie wpływ nowo powstałych struktur na przyspieszenie postępowań w sprawach dotyczących poważnej przestępczości. Przeprowadzone w ostatnich miesiącach dalsze szkolenia stanowiły kontynuację rozpoczętej w 2010 r. reformy praktyki dochodzeniowej policji 2. Bułgaria poinformowała o opracowaniu wspólnych wytycznych dla policji, prokuratury i innych organów administracji w zakresie metod identyfikacji i zamrażania majątku pochodzącego z przestępstwa. Wymagane są dalsze wysiłki na rzecz wzmocnienia praktyki zawodowej w celu wykazania skuteczności reformy w postaci większej liczby aktów oskarżenia spełniających wysokie standardy zawodowe, jak również prawomocnych wyroków sądu w sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej. Mimo że darowizny na rzecz policji zostały ograniczone do organów publicznych i przedsiębiorstw skarbu państwa i że obecnie wykazywane są one w rejestrze publicznym, praktyka przekazywania darowizn na rzecz policji nadal budzi zastrzeżenia w zakresie rozliczalności i przejrzystości finansowej, w szczególności w związku z ryzykiem obchodzenia zasad dotyczących zamówień publicznych. W celu wspierania walki ze zorganizowaną przestępczością oraz korupcją Komisja zaleciła Bułgarii w szczególności przyjęcie bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących zajmowania majątku, udoskonalenie przyjętych praktyk oraz poprawę wyników w zakresie zajmowania majątku pochodzącego z działalności przestępczej. W 2011 r. Komisja ds. Ustalania i Konfiskaty Majątku Pochodzącego z Przestępstwa (CEPACA) uzyskała prawomocne decyzje sądu nakazujące konfiskatę majątku o wartości blisko 5 mln EUR. Stanowi to znaczny wzrost w stosunku do poprzednich lat. Komisja przechodzi reorganizację, którą rozpoczęto wraz z nominacją nowego dyrektora wiosną 2011 r. W niektórych sprawach nawiązano bliższą współpracę z prokuraturą; współpraca ta nie ma jednak systematycznego charakteru. W styczniu przedstawiono parlamentowi nowy projekt ustawy o zajmowaniu majątku. Projekt ustawy wprowadza system umożliwiający zajmowanie majątku bez wyroku skazującego. Projekt koncentruje się na majątku pochodzącym z działalności 2 Bułgaria poinformowała, że od czerwca do listopada 2011 r. przeszkolono w sumie 1660 oficerów operacyjnych policji w zakresie zadań dochodzeniowych. 1149 oficerów śledczych przeszło szkolenia w zakresie wykrywania korupcji, przestępczości gospodarczej i zorganizowanej, jak również dochodzeń w sprawach finansowych. PL 5 PL
przestępczej. Komisja zaleciła również uwzględnienie w uprawnieniach CEPACA możliwości podejmowania w proaktywny sposób weryfikacji majątku wysokich stopniem urzędników i polityków, ten aspekt wydaje się być jednak pomijany. W projekcie powiązano dochodzenia prowadzone przez CEPACA z postępowaniami przygotowawczymi wszczynanymi przez prokuraturę w sprawach karnych co pozwala komisji na wcześniejsze podjęcie prac niż ma to miejsce obecnie lecz wykluczono możliwość wszczynania przez nią kontroli z urzędu na podstawie naruszeń administracyjnych. Takie rozwiązanie budzi zastrzeżenia z punktu widzenia niezależności operacyjnej CEPACA. Debata w parlamencie powinna umożliwić wzmocnienie projektu pod kątem zapewnienia systemu zajmowania majątku, który miałby szeroki zakres, obejmowałby wystarczający przedział czasowy, aby być skutecznym, i który miałby oparcie w silnych instytucjach. Należy dokonać oceny faktycznego wpływu przyszłej ustawy na dalsze zwiększenie liczby decyzji w sprawie konfiskaty majątku oraz na niezawisłość CEPACA. Walka z korupcją W celu poprawienia skuteczności walki z korupcją na wysokim szczeblu Komisja zaleciła Bułgarii w szczególności utworzenie sieci wyspecjalizowanych prokuratorów, przyjęcie proaktywnych strategii dochodzeniowych i wykazanie przekonywających postępów w zakresie sankcji w przypadku konfliktu interesów. Od czasu sporządzenia poprzedniego sprawozdania Komisji, w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu wydano jeden prawomocny wyrok i dwa nieprawomocne wyroki przeciwko trzem posłom do parlamentu, zaś w sprawie toczącej się przed sądem drugiej instancji uniewinniono byłego ministra. Zapadło również sześć nieprawomocnych wyroków skazujących w sprawach przeciwko urzędującym lub byłym burmistrzom, cztery z nich stanowiły wyroki w zawieszeniu. Prokuratura nie prowadziła dochodzeń w sprawach domniemanych nadużyć finansowych związanych ze środkami unijnymi, mimo że w innym państwie członkowskim toczą się dochodzenia dotyczące spraw powiązanych, oparte na tych samych faktach. We wszystkich sprawach dotyczących nadużyć finansowych związanych ze środkami unijnymi, jakie przedstawiono sądowi w 2011 r., odpowiedzialność karną zastąpiono grzywnami administracyjnymi. Jedna z największych spraw dotyczących nadużyć finansowych związanych ze środkami unijnymi została opóźniona w postępowaniu odwoławczym o ponad 18 miesięcy. Oczekuje się działań następczych prokuratury w odniesieniu do szeregu spraw przekazanych przez OLAF w latach 2010 2011 dotyczących poważnych uchybień w zakresie zarządzania środkami finansowymi UE. Działa już powołana w czerwcu 2011 r. komisja odpowiedzialna za zapobieganie konfliktom interesów i ich wykrywanie. Otrzymała ona 146 zgłoszeń i wydała 25 decyzji, przy czym w 12 przypadkach ustalono istnienie konfliktu interesów. To, czy działalność komisji będzie miała odstraszający charakter, zależy między innymi od liczby zamkniętych spraw, możliwości proaktywnego ścigania przypadków konfliktu interesów oraz zdolności podejmowania rzetelnych i gruntownie uzasadnionych decyzji w najważniejszych sprawach. Skuteczne zapobieganie przypadkom konfliktu interesów wymaga również jednolitej praktyki w zakresie publikowania oświadczeń o braku konfliktu interesów przez poszczególne organy administracyjne oraz PL 6 PL
udoskonalenia podstawy prawnej Komisji ds. Konfliktu Interesów w odniesieniu do sankcji i terminów przedawnienia. Prokurator Generalny zobowiązał się, że do końca 2011 r. utworzy sieć prokuratorów specjalizujących się w przestępstwach gospodarczych i finansowych, zaś do kwietnia 2012 r. opracuje we współpracy z międzynarodowymi ekspertami instrukcje metodologiczne dotyczące dochodzenia w przypadku złożonych przestępstw gospodarczych i finansowych. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Prokurator Generalny zamierzają opracować dalsze wspólne instrukcje dotyczące dochodzeń i gromadzenia dowodów. Ponadto współpraca z Krajową Agencją ds. Dochodów ma obecnie bardziej przejrzyste podstawy. Sporządzane są również miesięczne sprawozdania z postępu prac w sprawach istotnych dla interesu publicznego. W przyszłości należy ocenić, w jakim zakresie wprowadzone zmiany przekładają się na intensyfikację działań w takich sprawach. Prokuratura prowadzi dochodzenie w sprawie domniemanego oszustwa wyborczego w związku z zarzutami, jakie pojawiły się w następstwie przeprowadzonych w październiku ubiegłego roku wyborów prezydenckich i lokalnych. Odstraszające sankcje za kupowanie głosów, jak również pełna przejrzystość finansowania partii politycznych zgodnie z zaleceniami wydanymi przez GRECO są konieczne, by opinia publiczna uwierzyła w zdolność władz do walki ze zorganizowaną przestępczością i korupcją 3. W celu skuteczniejszego zapobiegania korupcji Komisja zaleciła Bułgarii w szczególności wykazanie konkretnych rezultatów w postaci kompleksowego projektu walki z korupcją, poprawy systemu deklarowania i weryfikowania majątku urzędników publicznych oraz wzmocnienia zdolności administracyjnych w dziedzinie zamówień publicznych. Przedłożony na początku 2010 r. horyzontalny projekt walki z korupcją ( Borkor ) posiada już swoją siedzibę. Zakończono też rekrutację stałego personelu. Powstała już rada, będąca organem doradczym, określono sposoby współpracy z administracją centralną i lokalną, uzgodniono ponadto wykaz zadań i możliwe projekty ustawodawcze. Oczekuje się, że do połowy 2012 r. projekt zostanie wdrożony. Bułgaria wydała nowe instrukcje dotyczące środków dyscyplinarnych w ramach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, a w grudniu przyjęła zmiany do kodeksu etyki, których celem jest przeciwdziałanie korupcji wśród urzędników pracujących w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Należy dowieść skuteczności wprowadzonych środków w praktyce. Od czasu ostatniego sprawozdania Komisji nie nastąpiły żadne konkretne zmiany w systemie kontroli oświadczeń majątkowych wysokich urzędników państwowych, mającego wykrywać i ścigać majątek niewyjaśnionego pochodzenia. W nowym kodeksie karnym należy uwzględnić zalecenia Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji (UNCAC) dotyczące usunięcia braków legislacyjnych w zakresie ochrony przed korupcją. 3 Ostatnie sprawozdanie OBWE na temat wyborów prezydenckich i lokalnych w Bułgarii dostępne jest na stronie http://www.osce.org/odihr/elections/86893. PL 7 PL
Wprowadzone jesienią 2011 r. zmiany przepisów miały na celu wzmocnienie przeprowadzanych ex-ante i ex- post kontroli procedur zamówień publicznych. Wpływ przyjętych środków będzie zależał od odpowiednich zdolności administracyjnych oraz skutecznego podziału kompetencji między poszczególnymi organami właściwymi w obszarze zamówień publicznych oraz innymi organami, w tym organami wykonawczymi odpowiedzialnymi za fundusze strukturalne. Według przekazanych informacji wzmocniono zasoby personalne obu organów odpowiedzialnych za obszar zamówień publicznych. Konieczna będzie ocena skuteczności wprowadzonych środków pod kątem ich wdrożenia w praktyce. PL 8 PL