KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE IV OCENA CELUJACA: Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania: twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania; proponuje rozwiązania wykraczające poza materiał programowy; wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne; nie powiela cudzych pomysłów i poglądów; bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach literackich i teatralnych w szkole i poza nią; podejmuje działalność literacką lub kulturalna i prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny (np. udział w akademiach, współpraca z gazetką szkolną, udział w imprezach artystycznych) ; posiada rozszerzone umiejętności z zakresu kształcenia językowego oraz nauki o języku, przewidywane w programie nauczania w klasie IV. OCENA BARDZO DOBRA: Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określonych programem nauczania dla klasy IV. wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno - językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym; doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie IV formami wypowiedzi (dialog, list do najbliższych, sprawozdanie z wycieczki, opis wyglądu przedmiotu i postaci, opowiadanie); samodzielnie sporządza plan odtwórczy lektury i kompozycyjny własnej wypowiedzi; radzi sobie z układem graficznym wypowiedzi pisemnej - akapity; wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu; potrafi nazywać niektóre stany psychiczne i ich przejawy; ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie posługuje się nimi; samodzielnie i sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym; analizuje utwór poetycki, wskazując na epitety, porównania, wersy, rymy, osobę mówiącą w wierszu; bierze czynny udział w lekcji; płynnie czyta nowy tekst. rozróżnia biegle poznane w klasie IV części mowy; wskazuje różnicę miedzy osobową, a nieosobową (bezokolicznik) formą czasownika; poprawnie stosuje formy liczby, osoby, rodzaju, czasu; biegle odmienia rzeczownik przez przypadki i poprawnie stosuje w zdaniach, oddziela temat od końcówki; odmienia przymiotniki i zauważa zależności formy przymiotnika od określonego rzeczownika; wyróżnia w zdaniu podmiot i orzeczenie; rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone; potrafi zbudować zdanie z podanych związków wyrazowych. odróżnia głoskę od litery, spółgłoskę od samogłoski; określa spółgłoski;
zna zasady akcentowania w języku polskim i poprawnie je akcentuje. OCENA DOBRA: Uczeń. opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawa programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie IV. czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowego przestankowania; jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowo - stylistyczne, logiczne i ortograficzne; w wypowiedziach próbuje oceniać zachowania bohaterów literackich oraz formułuje ogólne wnioski o utworach; poprawnie sporządza plan ramowy; potrafi posługiwać się słownikiem ortograficznym; potrafi wskazać w wierszu epitet, porównanie, rymy, wersy, strofy. rozróżnia części mowy poznane w klasie IV; poprawnie odmienia (stosuje w zdaniach) czasowniki, rzeczowniki; potrafi oddzielać temat od końcówki; poprawnie odmienia i stopniuje przymiotniki; umie wskazać w zdaniu podmiot, orzeczenie; układa zdanie pojedyncze i złożone. rozróżnia głoskę, literę, samogłoskę, spółgłoskę; określa spółgłoski; poprawnie dzieli wyrazy na sylaby. OCENA DOSTATECZNA: w wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawności w zakresie budowy zdań, precyzyjnego stosowania poznanego słownictwa i ortografii; przy małej pomocy nauczyciela wypowiada się w szkolnych formach pisemnych; umie wymienić elementy świata przedstawionego; wskazuje epitety, porównania, wersy, strofy, rymy; odróżnia postacie i wydarzenia realistyczne od fantastycznych. tworzy bezokolicznik od czasowników w formie osobowej i odwrotnie; odróżnia przyimek od innych części mowy; rozpoznaje rzeczownik występujący w funkcji podmiotu i czasownik w roli orzeczenia; odmienia rzeczowniki przez przypadki; odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy, rodzaje; podane zdanie dzieli na pojedyncze i złożone. rozróżnia głoski i litery; przy małej pomocy nauczyciela określa spółgłoski; dzieli wyrazy na sylaby.
OCENA DOPUSZCZAJACA: Uczeń samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności: technika cichego i głośnego czytania pozwala na zrozumienie tekstu; błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku jaki uczeń włożył w ich napisanie; przy pomocy nauczyciela rozróżnia części mowy i wskazuje w tekście przyimek; odmienia rzeczowniki przez przypadki; wskazuje podmiot i orzeczenie; odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy, rodzaje; wyróżnia głoski, litery, sylaby; zna podstawowe zasady ortograficzne. OCENA NIEDOSTATECZNA: Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości fleksji, składni, słownictwa, orografii w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi: nie opanował techniki głośnego i cichego czytania; wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym; w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych. Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V OCENA CELUJACA: Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania: twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania; proponuje rozwiązania wykraczające poza materiał programowy; wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne; nie powiela cudzych pomysłów i poglądów; bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach literackich i teatralnych w szkole i poza nią; podejmuje działalność literacką lub kulturalna i prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny (np. udział w akademiach, współpraca z gazetką szkolną, udział w imprezach artystycznych); posiada rozszerzone umiejętności z zakresu kształcenia językowego oraz nauki o języku, przewidywane w programie nauczania w klasie V. OCENA BARDZO DOBRA: Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określonych programem nauczania dla klasy V. wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno - językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym; doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie IV i V formami wypowiedzi (dialog, list prywatny, sprawozdanie z wycieczki, opis wyglądu przedmiotu i postać opowiadanie, życzenia, przepis, instrukcja, zaproszenie, ogłoszenie, zawiadomienie); samodzielnie sporządza plan odtwórczy lektury i kompozycyjny własnej wypowiedzi (ramowy i szczegółowy); radzi sobie z układem graficznym wypowiedzi pisemnej - akapity; wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu; potrafi nazywać stany psychiczne i ich przejawy; ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie posługuje się nimi; samodzielnie i sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym; analizuje utwór poetycki, wskazując na epitety, porównania, wersy, rymy (nazywa ich rodzaje), osobę mówiącą w wierszu, pisarza, poetę, nadawcę, odbiorcę, rytm, całostkę treściową, refren, zwrotkę, ożywienie, uosobienie, wyraz dźwiękonaśladowczy; bierze czynny udział w lekcji; płynnie czyta nowy tekst. ze swobodą posługuje się terminami: wypowiedzenie, zdanie, równoważnik zdania, oznajmienie, związki wyrazów w zdaniu: współrzędne i podrzędne, orzeczenie, podmiot, przydawka, dopełnienie, okolicznik, zdanie pojedyncze, zdania złożone (rodzaje zdań złożonych), wyraz określany i określający; rozróżnia biegle części mowy odmienne i nieodmienne; wskazuje różnicę miedzy osobową i nieosobową formą czasownika; poprawnie stosuje formy liczby, osoby, rodzaju, trybu, czasu; biegle odmienia rzeczownik przez przypadki i poprawnie stosuje w zdaniach, oddziela temat od końcówki;
odmienia przymiotniki i zauważa zależności formy przymiotnika od określonego rzeczownika; rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone; rozpoznaje w tekście spójnik i liczebnik (jego rodzaj). posługuje się terminami: alfabet, głoska, litera, samogłoska, spółgłoska, sylaba, akcent wyrazowy; określa spółgłoski: dźwięczne, bezdźwięczne, miękkie; twarde; określa głoski ustne i nosowe; zna zasady akcentowania w języku polskim i poprawnie akcentuje. OCENA DOBRA: Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawa programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie V. czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowego przestankowania; jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowo - stylistyczne, logiczne i ortograficzne; w wypowiedziach ocenia zachowania bohaterów literackich oraz formułuje ogólne wnioski utworach; poprawnie sporządza plan ramowy i szczegółowy; posługuje się słownikiem ortograficznym; potrafi wskazać w wierszu epitet, porównanie, rymy, wersy, strofy; rozumie rytm jako powtarzalność elementów w wierszu. rozróżnia części mowy poznane w klasie IV i V; poprawnie odmienia czasowniki, rzeczowniki, liczebniki; potrafi oddzielać temat od końcówki; poprawnie odmienia i stopniuje przymiotniki; umie wskazać w zdaniu podmiot, orzeczenie, grupę podmiotu i grupę orzeczenia; układa zdanie pojedyncze i złożone (rozróżnia ich rodzaje). rozróżnia głoskę, literę, samogłoskę, spółgłoskę; określa spółgłoski; poprawnie dzieli wyrazy na sylaby; poprawnie akcentuje. OCENA DOSTATECZNA: w wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawności w zakresie budowy zdań, precyzyjnego stosowania poznanego słownictwa i ortografii; przy małej pomocy nauczyciela wypowiada się w szkolnych formach pisemnych; umie wymienić elementy świata przedstawionego; wskazuje epitety, porównania, wersy, strofy, rymy, wyjaśnia na czym polega rytm; odróżnia postacie i wydarzenia realistyczne od mitycznych, legendarnych. tworzy bezokolicznik od czasowników w formie osobowej i odwrotnie;
odróżnia przyimek, spójnik i liczebnik od innych części mowy; rozpoznaje części mowy występujące w funkcji podmiotu, orzeczenia, przydawki, dopełnienia, okolicznika; odmienia rzeczowniki przez przypadki; odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy, rodzaje, tryby; podane zdanie dzieli na pojedyncze i złożone. rozróżnia samogłoski i spółgłoski; przy małej pomocy nauczyciela określa spółgłoski; dzieli wyrazy na sylaby. OCENA DOPUSZCZAJACA: Uczeń samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności: technika cichego i głośnego czytania pozwala na zrozumienie tekstu; błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku jaki uczeń włożył w ich napisanie; przy pomocy nauczyciela rozróżnia części mowy i wskazuje w tekście na przyimek, spójnik i liczebnik; odmienia rzeczowniki przez przypadki; wskazuje podmiot, orzeczenie, grupę podmiotu i grupę orzeczenia; odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy, rodzaje, tryby; wyróżnia głoski, litery, sylaby; zna podstawowe zasady ortograficzne. OCENA NIEDOSTATECZNA: Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości fleksji, składni, słownictwa, orografii w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi: nie opanował techniki głośnego i cichego czytania; wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym; w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych.
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE VI OCENA CELUJACA: Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania: twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania; proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał programowy; jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne, cechują się dojrzałością myślenia; nie powiela cudzych pomysłów i poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości; bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach literackich i teatralnych w szkole i poza nią; podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych, prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny. OCENA BARDZO DOBRA: Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określonych programem nauczania dla klasy VI. wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno - językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym; potrafi samodzielnie wnioskować, myśleć logicznie; biegle posługuje się słownikami i encyklopedią; samodzielnie sporządza notatki z lekcji; bezbłędnie pisze charakterystykę postaci, określa motywację czynów bohaterów, ocenia ich postępowania; opowiadania twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisów, charakterystyki; ten sam tekst potrafi przedstawić w formie streszczenia, opisu, opowiadania; bezbłędnie pisze sprawozdanie ze spaceru, wycieczki, a w pracy poświęconej oglądanemu filmowi lub spektaklowi teatralnemu poodejmuje próby recenzji; rozumie i poprawnie posługuje się terminami w zakresie wiedzy o epice, wierszu, nowych gatunkach literackich (ballada, odmiany powieści, dramat); dokonuje samodzielnie analizy i interpretacji wiersza, wyodrębnia środki stylistyczne, odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego; pisze prace bezbłędnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym. potrafi wyjaśnić, od czego zależą formy odmiany rzeczownika; wymienia rodzaje zaimków, omawia ich odmianę, funkcję w zdaniu, uzasadnia zastosowanie skróconych form zaimków rzeczowych; biegle stopniuje przymiotniki, nazywa rodzaj stopniowania, pisze poprawnie,,nie" z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym; rozpoznaje różne typy liczebników, określa jego formy gramatyczne i funkcje w zdaniu, potrafi uzasadnić użycie danego typu liczebnika, odmienia trudniejsze liczebniki złożone; stosuje w zdaniu rzeczownik w różnych funkcjach składniowych (podmiotu, dopełnienia, przydawki); rozpoznaje zdanie z orzeczeniem imiennym, omawia jego budowę; omawia, podając przykłady, różne sposoby wyrażania orzeczenia oraz podmiotu, przydawki i dopełnienia; wyróżnia w zdaniu związki zgody, rządu, przynależności, wskazuje zasady ich tworzenia; przeprowadza klasyfikację zdań złożonych współrzędnie, rysuje ich wykresy.
Słowotwórstwo: przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazów pochodzących od wyrażeń przyimkowych i od czasowników; wskazuje przyrostek lub przedrostek jako formant w jednym wyrazie i jako składnik w innym; podaje przykłady wyrażeń z obocznymi tematami słowotwórczymi; daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów. OCENA DOBRA: Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawa programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie VI. czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania; jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowe; pisze opowiadania twórcze z dialogiem, elementami opisu; list literacki, charakterystykę, ocenę postaci, sprawozdanie ze spektaklu teatralnego, filmu; dobra znajomość tekstu pozwala na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów, omówienie elementów świata przedstawionego; poprawnie sporządza plan ramowy i szczegółowy; wskazuje poznane środki stylistyczne w wierszu; potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów. wymienia rodzaje zaimków; wyróżnia przysłówki wśród innych części mowy, wskazuje sposób ich utworzenia; poprawnie stopniuje przymiotniki, wie czemu służy stopniowanie; podaje przykłady różnych typów liczebników, odmienia liczebnik złożony i nieokreślony; na konkretnych przykładach omawia sposób wyrażenia orzeczenia i podmiotu; wyróżnia w zdaniu związki wyrazów i nazywa je; tworzy poprawny związek zgody, rządu i przynależności; układa przykłady czterech rodzajów zdań złożonych współrzędnie. Słowotwórstwo: od podanego wyrazu podstawowego tworzy kilka wyrazów pochodnych będących różnymi częściami mowy; rozpoznaje wyraz pochodny, który może być podstawowym dla innego wyrazu; tworzy wyrazy pochodne od wyrażenia przyimkowego i od czasownika; wyjaśnia pisownie podanego wyrazu, odwołując się do wiadomości ze słowotwórstwa. OCENA DOSTATECZNA: Uczeń w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym uczeniu się opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej dla klasy VI. w wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawności w zakresie budowy zdań, stosowania poznanego słownictwa i ortografii; w miarę samodzielnie posługuje się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, streszczenie, opis, sprawozdanie, charakterystyka postaci, list, zaproszenie, telegram; jego technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie tekstu; zna przewidziane programem gatunki literackie;
odróżnia podmiot liryczny od bohatera utworu; poprawia popełnione błędy językowe przy pomocy nauczyciela, gromadzi słownictwo na zadany temat. wyróżnia w tekście czasownik w formie osobowej i nieosobowej, określa formę fleksyjną czasowników; określa funkcje czasowników w zdaniu; odmienia podane rzeczowniki przez przypadki, oddziela temat od końcówki, wskazuje tematy poboczne, nazywa funkcje rzeczowników w zdaniu; stopniuje przymiotniki; rozróżnia przyimki proste i złożone, wyrażenia przyimkowe; na łatwiejszych przykładach omawia sposób wyrażania podmiotów; rozpoznaje zdanie bezpodmiotowe; nazywa w zdaniu części zdania (na prostszych przykładach); układa zdania złożone z podanych zdań pojedynczych; wśród zdań złożonych rozróżnia złożone podrzędnie i nadrzędnie. OCENA DOPUSZCZAJACA: Uczeń samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności: jego technika czytania pozwala na zrozumienie tekstu; względna poprawność językowa i rzeczowa w wypowiedziach ustnych świadczy o zrozumieniu przez niego analizowanego zagadnienia; w wypowiedziach pisemnych popełniane błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne nie przekreślają wartości prac i wysiłku, jaki uczeń włożył w ich napisanie; stopień opanowania przez niego wiadomości pozwala na wykonanie zadań typowych, o niewielkim zakresie trudności, samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela; przy pomocy nauczyciela rozpoznaje części mowy i określa na ich funkcje w zdaniu (na prostych przykładach); odróżnia zdania pojedyncze od złożonych i próbuje określać ich rodzaj; łączy wyrazy w zespoły składniowe. Słowotwórstwo: zestawia pary wyrazów podstawowych i pochodnych; przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu o przejrzystej budowie - wskazuje podstawę słowotwórczą i formant; nazywa typy formantów; tworzy wyrazy pochodne za pomocą podanych formantów. OCENA NIEDOSTATECZNA: Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości fleksji, składni, słownictwa, frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową: nie opanował techniki głośnego i cichego czytania nawet w stopniu zadawalającym; jego wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym; w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych, językowych, stylistycznych, logicznych; nawet za pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.