NIE PONOSIMY ODPOWIEDZIALNOŚCI za ewentualne powikłania wynikające ze stosowania zaleceń bez nadzoru lekarskiego.

Podobne dokumenty
Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością.

Wypróbuj ze swoim dzieckiem, mamo

ZDROWO JEM. Mamo! Tato! - ZDROWO ROSNE!

NIEMOWLĘ- JAK OCENIĆ ŻYWIENIE?

WYWIAD ŻYWIENIOWY DZIECKA

KASZKA LINIĘ KAS CUKRU*

Pokarmy uzupełniające. Kiedy? Jakie? Dlaczego? Prof. dr hab. med. Hanna Szajewska Warszawski Uniwersytet Medyczny

Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego. 9. i 10. miesiąc życia

PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW

Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie

Co nowego w żywieniu niemowląt i małych dzieci (1-3 lat)? Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Dr inż. Anna Harton

Powody zaprzestania karmienia... 12

Spróbuj nowych słoiczków BoboVita!

ZASADY ŻYWIENIA NIEMOWLĄT I MAŁYCH DZIECI

BEBILON PROSYNEO HA 2 mleko następne od 6. miesiąca życia 400 g

Badanie opinii na temat karmienia piersią wśród mam i kobiet w ciąży

Sposób na produkty mleczne dla najmłodszych

Mleka modyfikowane dla niemowląt

Komentarz dietetyk 321[11]-01 Czerwiec 2009

ANKIETA - dietetyczna AKTYWNOŚĆ DANE OSOBOWE. Charakter twojej pracy: Imię i nazwisko: Miejsce zamieszkania (miejscowość): Tel kontaktowy:

Masz pytania dotyczące projektu? Napisz na adres:

"Program pilotażowy - Dieta Mamy".

porady laktacja bez tajemnic Szczęśliwe dziecko, to szczęśliwa mama... Sposoby na udane karmienie piersią. Jak poznać czy dziecko się najada?

WITAMY PRZY STOLE! Schemat żywienia niemowląt w pierwszym roku życia. Opracowanie: dietetyk Marta Prośniak

Daria Rybicka Katarzyna Bonczek APETYCZNA KSIĄŻKA. dla całej rodziny. Niecodzienna opowieść o tym, jak codziennie jeść zdrowo, mądrze i smacznie

Jak przystawiać dziecko do karmienia? to pytanie nurtuje większość mam.

Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie

GOTUJ Z KAROLEM BUDOWANIE ŚWIADOMOŚCI ŻYWIENIOWEJ POPRZEZ ZABAWĘ

Żywienie dziecka. Żywienie dziecka. Budowa nowych tkanek (rozrost) Odnowa zużytych tkanek. Wytwarzanie energii. Utrzymywanie temperatury ciała

NOWA PIRAMIDA ŻYWIENIA 2016 CZY DOTYCHCZAS JEDLIŚMY ŹLE?

Zawartość w 100 g proszku

GLUTEN FAKTY I MITY. opracowanie: Paulina Wiśniewska

ZOBACZ JAK ZMIENIAMY SIĘ DLA CIEBIE I TWOJEGO DZIECKA

Żywienie dziecka. dr n.med. Jolanta Meller

Przewodnik projektu UNIKALNĄ. Obserwuj blog projektu! Blog projektu: Trnd kontakt:

W kontakcie ze SWOIM DZIECKIEM. Ruchy dziecka w okresie ciąży - poradnik

AE/ZP-27-17/15 Załącznik Nr 1 Formularz Cenowy

ŻYCIE Z CELIAKIĄ Trudności w przestrzeganiu diety bezglutenowej

WYNIKI ANKIET I TESTÓW KLAUDIA KRZYŻAŃSKA, KL.IIIF GIMNAZJUM NR14 BYTOM

PAKIETY ZDROWA ENERGIA

Moja Pasja: Anna Pecka

Aktualne (2014) wytyczne żywienia niemowląt. Prof. Hanna Szajewska Dr hab. Andrea Horvath Klinika Pediatrii WUM

Uwaga - ten akt prawny prezentowany jest w wersji pierwotnej czyli nieujednoliconej.

W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?

Dlaczego karmienie piersią jest najlepsze?

Błędy w żywieniu niemowląt i małych dzieci - czy są to już zaburzenia karmienia?

Ankieta Dietetyczna. *Wymagane. Data wypełnienia ankiety * 1. Adres * 2. Imię i Nazwisko * 3. Data urodzenia: * 4. Aktualna waga i wzrost: *

Copyright by Wydawnictwo EPROFESS Wydanie I, 2011

Spis treści. Bo mama nie zawsze karmi piersią Pierwsza marchewka malucha Jedzenie to przygoda! Ach, śpij, kochanie (2)

ULEWANIA. Czy Twojemu dziecku dokuczają ulewania?

Gluten - fakty i mity

Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które

Zdrowo jem - więcej wiem

Copyright by Wydawnictwo EPROFESS. Wydanie I, 2012 ISBN: Projekt okładki: Jacek Piekarczyk. Zdjęcie:

To, co dobre dla Maluszka!

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE

Lp. Dział 1. Zakres i znaczenie nauki o żywieniu człowieka 2. Charakterystyka, źródła i znaczenie dla organizmu człowieka Umiejętności i wiadomości na

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA. PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina)

Zasady zdrowego żywienia

Raport z realizacji program zapobieganie nadwadze i otyłości oraz innym zaburzeniom okresu rozwojowego u dzieci i młodzieży szkolnej w latach

Olaf Tumski: Tomkowe historie 3. Copyright by Olaf Tumski & e-bookowo Grafika i projekt okładki: Zbigniew Borusiewicz ISBN

Znamy się na dzieciach. i rozumiemy rodziców

KWESTIONARIUSZ PACJENTA

Warsztaty Żywieniowe. Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego 2)3)

Postępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą

Przestawiamy się na surową dietę

DZIENNICZEK SPOŻYWANYCH POKARMÓW

Alternatywne metody karmienia, dokarmiania i pojenia wcześniaków, noworodków i niemowląt

Estabiom pregna x 20 kaps

(Dz.U. L 55 z , str. 22)

Prezentacja materiałów przygotowanych. programu edukacyjnego Trzymaj formę!

Co pacjent z cukrzycą typu 1 je? To, co lubi. A co lubi? Wszystko! Czego nie powinien jeść? Tego, na co nie potrafi podać insuliny!

Październik miesiąc walki z otyłością

Korespondujące. rekomendacje z wydanych. przez WHO wytycznych: chroniących, promujących i. wspierających karmienie. piersią w placówkach

FRESUBIN ENERGY DRINK Dieta standardowa, hiperkaloryczna, bezresztkowa (opakowania 200 ml)

Jakie są potrzeby żywieniowe dziecka po pierwszym roku życia?

Sylabus przedmiotu: Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Kierunek: Opis przedmiotu. Dane podstawowe. Efekty i cele. Opis.

Ulotka informacyjna. Witamina K Informacje dla rodziców. Wersja 2

PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej. 13/t. 15

Rola poszczególnych składników pokarmowych

Buduj bliskość, wspieraj odporność

Komentarz Dietetyk 322[20] Czerwiec Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży KOMENTARZ DO PRAC EGZAMINACYJNYCH. w zawodzie: Dietetyk 322[20]

Nazwa producenta Ilość w opakowaniu handlowym. opak. Cena części / netto / słownie : zł groszy. Kwota podatku VAT słownie : zł groszy

Aneks III. Zmiany, które należy wprowadzić w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta

PLANOWANIE - CIĄŻA - KARMIENIE

Cele i harmonogram warsztatów

Rejestr produktów podlegających zgłoszeniu do Głównego Inspektora Sanitarnego

Dietetyk Anna Jelonek : Dzień dobry :) już jesteśmy, zapraszamy do zadawania pytań.

KWESTIONARIUSZ informujący WSEIiI w Poznaniu o poziomie osiągnięcia efektów kształcenia przez Studenta odbywającego praktykę zawodową

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

Zasady i znaczenie racjonalnego żywienia

"Jak rozszerzać dietę u niemowląt karmiąc piersią" Mgr Agnieszka Muszyńska, CDL Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej, Warszawa

WZDĘCIA. Czy Twojemu dziecku dokuczają wzdęcia?

Wyzwanie na Odchudzanie

Witaminy i minerały dla osób z przewlekłą chorobą nerek i po przeszczepieniu nerki

Bebilon 1 Pronutra ADVANCE 350 g

WYZWANIE 21 DNI ZMIEŃ SWOJE NAWYKI

Opieka nad noworodkiem a bezpieczny sen

Transkrypt:

Copyright by Wydawnictwo EPROFESS Wydanie I, 2017 ISBN: 978-83-63435-53-0 Niniejszy poradnik nie podejmuje prób leczenia, stanowi jedynie źródło informacji. Zawarte tu porady nie mogą zastępować diagnostyki i leczenia, wszelkie wątpliwości należy wyjaśnić w porozumieniu z lekarzem. NIE PONOSIMY ODPOWIEDZIALNOŚCI za ewentualne powikłania wynikające ze stosowania zaleceń bez nadzoru lekarskiego. Wszelkie prawa zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej publikacji, niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji (drukarskiej, komputerowej, fotograficznej i in.),wymaga pisemnej zgody Wydawcy. www.dietetykapediatryczna.pl Wydawnictwo EPROFESS Żory www.eprofess.pl e-mail: wydawnictwo@eprofess.pl

Spis treści Wstęp... 4 Rozszerzanie diety niemowlęcia... 5 Jak poznać, ze dziecko jest gotowe do rozszerzania diety?... 8 Ogólne zasady wprowadzania pokarmów uzupełniających... 13 BLW ( baby led weaning). Sposób karmienia kontrolowany przez dziecko.... 20 Pokarmy potencjalnie alergizujące i inne składniki diety... 22 Tłuszcze w diecie dziecka... 39 Węglowodany... 40 Białka... 41 Posiłki domowe VS słoiczki, gotowe kaszki.... 41

Wstęp www.dietetykapediatryczna.pl Zacznę od tego, że do rozszerzenia diety dziecko przygotowuje się już w fazie życia płodowego, kiedy Mama zajadając się to śledziem, to czekoladą dostarcza swojemu dziecku różnych bodźców smakowych. Wszystko to za sprawą płynu owodniowego, który połykany przez dzieciątko, pobudza receptory odpowiedzialne za odczuwanie smaku.

Rozszerzanie diety niemowlęcia Od 2014 roku obowiązuje nas jeden schemat, dla mam karmiących piersią i dla tych, które karmią mlekiem modyfikowanym swoje pociechy (w sumie to jestem ciekawa, czy Wam się spodoba to ujednolicenie). Z jednej strony myślę, że jest to duże ułatwienie dla rodziców, z drugiej strony kiedy ja rozszerzałam dietę dziecka, miałam konkretny schemat, który mówił mi co, kiedy i jak. Jako świeżo upieczona mama, której wszystko sprawiało problem i z wieloma rzeczami sobie nie radziłam, było to dobre rozwiązanie Jednak idziemy do przodu, mamy coraz większą wiedzę na temat choćby alergii czy celiakii (do niedawna podawano dziecku gluten pod osłoną karmienia piersią, bo miało to zmniejszyć ryzyko wystąpienia celiakii, dziś wiemy, że nie jest to konieczne) dlatego też pojawiają się nowe wytyczne, a ja postaram się pomóc Tobie je zrozumieć.

Rysunek 1 Rozszerzanie diety niemowlęcia - Polskie Towarzystwo Gastroenterologii i Hepatologii Dziecięcej

Zaleca się, aby pierwsze pokarmy uzupełniające wprowadzać po ukończeniu 17 tygodnia życia, ale nie później niż w 26 tygodniu życia. Jest to dość szeroki wachlarz, który może dawać rodzicom wiele wątpliwości. Zauważ, w podpunkcie b pod tabelką, wyraźnie jest napisane, że zaleca się wyłączne karmienie piersią do 6 miesiąca życia. Oczywiście to samo dotyczy mleka modyfikowanego. Skąd więc termin, aby wprowadzać pokarmy w 17 tygodniu? Przede wszystkim chodzi o to, że każde dziecko jest inne. Inne jest zapotrzebowanie energetyczne każdego dziecka jak i również zapotrzebowanie na składniki odżywcze ( w tym żelazo, którego niski poziom może być wskazaniem do wcześniejszego rozszerzania diety). W 2016 roku PTGHiŻD poinformowało, że ilość posiłków zapisanych w schemacie dotyczy jedynie dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym. Dzieci karmione piersią, szczególnie w pierwszych miesiącach życia powinny być karmione na żądanie. Pozwala to utrzymać laktację na odpowiednim poziomie. Zapobiega to również odwodnieniu niemowlęcia. Co to oznacza? Że dziecku do zdrowia i szczęścia, w tym okresie życia, wystarczy tylko mleko. Nie ma konieczności podawania żadnych płynów uzupełniających (chyba że jest taka konieczność, widoczne odwodnienie dziecka i jeśli są takie zalecenia lekarza). Oprócz mleka dziecko powinno otrzymywać jedynie witaminę D i K jeśli jest karmione piersią (mleko modyfikowane jest wzbogacone w te witaminy) i inne leki, które zalecane są przez lekarza.

Jak poznać, ze dziecko jest gotowe do rozszerzania diety? Powiem Ci szczerze, że ja przy pierwszym dziecku miałam też z tym problem. Praktycznie do 10 miesiąca moja starsza córka, była karmiona w 80% piersią Istne szaleństwo, ale z moją Zosią nie dało się inaczej. Są jednak takie podstawowe sygnały, które mogą być znakiem, że już najwyższy czas na zmiany: 1) Twoje dziecko wydaje się nie najadać dotychczasowymi porcjami. Domaga się częstszego karmienia, zaczyna się budzić głodne w nocy. 2) Dziecko potrafi siedzieć samodzielnie, lub z podparciem.