Źródło: Fotolia.com Szczepienia ochronne w świetle ustaleń Najwyższej Izby Kontroli Najwyższa Izba Kontroli Warszawa, 6 listopada 2018 r.
01 Ważniejsze wyniki kontroli Obowiązujący system szczepień ochronnych (warunki zakupu, standardy dostawy, przechowywania i wykonywania, nadzór Inspekcji Sanitarnej nad wykonywaniem) zapewniał bezpieczeństwo zarówno dzieciom poddawanym szczepieniu jak i całej populacji W latach 2011-2015 około 60% dzieci szczepionych było przy zastosowaniu nowoczesnych szczepionek wysokoskojarzonych, których zakup finansowany był przez rodziców. Oznaczało to, że Minister Zdrowia finansował wszystkie szczepionki w odniesieniu do zaledwie około 40% dzieci, co stanowiło istotne odciążenie budżetu państwa w ponoszeniu jego kosztów
02 Ważniejsze wyniki kontroli Działania egzekucyjne PPIS wobec opiekunów dzieci uchylających się od wykonania obowiązku szczepień ochronnych były niewystarczające i często nieskuteczne Większość kontrolowanych świadczeniodawców nie przekazywała PPIS informacji o osobach uchylających się od obowiązkowych szczepień ochronnych Część świadczeniodawców nie przestrzegała terminu i obowiązku przekazywania informacji o niepożądanych objawach poszczepiennych (NOP)
03 Ważniejsze wyniki kontroli Do Ministerstwa Zdrowia w latach 2015-2017 wpłynęło łącznie 3100 zażaleń na postanowienia o nałożeniu grzywny i postanowienia w sprawie zarzutów dotyczących prowadzenia egzekucji administracyjnej. W 2017 r. wydano 483 postanowienia w tych sprawach z lat 2014-2017 r. Spośród postępowań w sprawie rozpatrywania zażaleń na postanowienia organów egzekucyjnych, związanych z egzekucją obowiązku szczepień ochronnych, pozostaje w toku 2800 postępowań wszczętych w Ministerstwie Zdrowia przed 1 stycznia 2018 r., z czego 145 zostało wszczętych przed 1 stycznia 2015 r. Świadczy to przewlekłości postępowań prowadzonych w Ministerstwie Zdrowia.
04 Odsetek populacji objętej sprawozdaniami ze szczepień ochronnych MZ-54 w latach 1997-2016 95,4% - 2016 r. W stosunku do 2015 r. zmniejszył się o 3,1 pkt procentowego, a w stosunku do 2014 r. zmniejszył się o 2,4 pkt procentowego. Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny.
05 Odsetek populacji objętej sprawozdaniami ze szczepień ochronnych MZ-54 w 2016, na tle województw 95,4% Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny.
06 Wzrost liczby osób uchylających się od obowiązku szczepień w latach 2013-2017 Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, według stanu na 31 grudnia 2017 r.
07 Wskaźnik odmów szczepień na 1000 osób w wieku od 0-19 lat w 2017 r Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, według stanu na 31 grudnia 2017 r.
08 Wzrost zachorowań na choroby zakaźne Krztusiec (potocznie nazywany kokluszem) jest to ostra choroba zakaźna układu oddechowego, charakteryzująca się nawracającym ciężkimi napadami kaszlu. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Odra to ostra choroba infekcyjna układu oddechowego, charakteryzująca się wysypką, zajęciem błon śluzowych oraz ostrą gorączką. Jest chorobą wysoce zaraźliwą, przenoszoną drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z wydzielinami. Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych z raportu Państwowej Inspekcji Sanitarnej Stan sanitarny kraju w roku 2016.
09 Liczba zgłoszonych niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) w latach 2013-2016, według klasyfikacji NIZP-PZH 2013 2014 2015 2016 ciężkich 2 6 3 3 poważnych 105 125 107 107 innych 1741 2215 2001 2231 Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
10 Liczba wszystkich zgłoszonych przypadków NOP w 2016 r. na tle województw Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych z Biuletynu Szczepienia ochronne w Polsce w 2016 r., Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny Zakład Epidemiologii, Główny Inspektorat Sanitarny Departament Zapobiegania oraz Zwalczania Zakażeń i Chorób Zakaźnych u Ludzi, Warszawa 2017.
11 Liczba odnotowanych NOP u dzieci w wieku 6-19 lat na tle województw w 2016 r. Porównanie do 2015 r. Źródło: Opracowanie własne NIK, na podstawie danych uzyskanych z Ministerstwa Zdrowia
13 Efekty przeprowadzonych kontroli Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych polegająca na rozszerzeniu szczepień przeciw pneumokokom u dzieci urodzonych po 31 grudnia 2016 r. Prace nad nowelizacją ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz niektórych innych ustaw. Konieczne jest zwiększenie akcji edukacyjnych i szukanie sposobów dotarcia do opiekunów z informacjami wskazującymi na zasadność realizacji szczepień ochronnych.
Dziękuję za uwagę