The Author (s) 2013; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of University Radom in Radom, Poland



Podobne dokumenty
Zespół rowka nerwu łokciowego ocena efektów leczenia operacyjnego. Cubital tunnel syndrome - evaluation of the effects of surgical treatment

Rys. 1: Kanał nadgarstka

Skuteczność wybranych metod fizjoterapii w leczeniu zachowawczym zespołu cieśni nadgarstka (zcn)

Zespół kanału nadgarstka to neuropatia nerwu pośrodkowego na poziomie nadgarstka.

Results of conservative, surgical treatment and rehabilitation of entrapment neuropathies in elderly patients in geriatric practice

Opodatkowanie sportowców

Zespół rowka nerwu. i leczenie

THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS

Wpływ sonoterapii na objawy zespołu cieśni kanału nadgarstka. Effect of sonotherapy on symptoms of carpal tunnel syndrome

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Porównanie obciążeń treningowych w dwuletnim makrocyklu szkoleniowym w biegach krótkich

Analiza porównawcza poziomu rozwoju cech motorycznych uczniów klasy sportowej z klasą ogólną w Szkole Podstawowej nr 18 w Toruniu

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Maciej Pawlak. Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych.

Zespół cieśni nadgarstka leczenie

Epidemiologia wirusowego zapalenia wątroby typy C w Polsce w latach

Kamila Woźniak 1, Maciej Śniegocki 1, Zygmunt Siedlecki 1, Dorota Ratuszek-Sadowska 2, Marcin Grela 1, Wojciech Smuczyński 1, Walery Zukow 3

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Anna Zwierzchowska. Ocena skuteczności rehabilitacji w leczeniu zachowawczym zespołu kanału nadgarstka

Streszczenie. Abstract

Wspieranie sportu przez organy władzy publicznej według ustawy o sporcie

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją

STRESZCZENIE. Wstęp: Cel pracy:

POZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )

Efektywność systemu ochrony zdrowia w Polsce Effectiveness of the health care system in Poland

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA GMINY BIAŁE BŁOTA W LATACH Demographic structure of Białe Błota municipality in the years

Kinesiology taping in therapy of exemplary functional disorders of knee joint

SZACOWANIE PRĘDKOŚCI POJAZDÓW NA PODSTAWIE OBRAZU Z KAMERY ESTIMATING VEHICLE SPEED BASED ON IMAGE FROM CAMERA

The application of Kinesio Taping in eldery patients after surgical treatment of lumbar spinal stenosis and disc herniation

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi

Aktywność fizyczna osób z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C

/mbs

Patient safety when practicing a physiotherapist. Bezpieczeństwo pacjenta przy wykonywaniu zawodu fizjoterapeuty

NAPŁYW LUDNOŚCI NA TEREN GMINY BIAŁE BŁOTA W LATACH Inflow of population into Białe Błota municipality in the years

Justyna Gierczak. SKN Ochrony Środowiska, Sekcja Higieny pracy Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Embolizacja tętnic macicznych wykonywana w przypadku występowania objawowych

Prepared by Beata Nowak

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.

Opieka pielęgniarska nad pacjentem po resekcji żołądka z powodu raka Nursing care for the patient after gastric resection due to cancer.

Wioleta Kitowska. Słowa kluczowe: choroby reumatyczne, epidemiologia, młodzi dorośli. Keywords: rheumatic diseases, epidemiology, young adults.

Poddawanie się badaniom profilaktycznym przez osoby z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Agnieszka Rzońca, Adam Fronczak. Zakład Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Iwona Makowska. Promotor: prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk. Streszczenie

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik

Porównanie wyników leczenia zespołu kanału nadgarstka metodą jednego i dwóch małych cięć

Application of Pressure Bio-Feedback Stabilizer in the evaluation of the transversus abdominis muscle activity in patients with low back pain

Słowa kluczowe: krwotok poporodowy, objawy kliniczne, postępowanie ratunkowe.

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz

Etiologia, przebieg kliniczny i leczenie udarów mózgu w województwie śląskim w latach

ZAPOTRZEBOWANIE NA EDUKACJĘ PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK THE IMPORTANCE OF PATIENT EDUCATION IN THE TREATMENT OF CHRONIC RENAL FAILURE

efektywności psychoterapii u pacjentów cierpiących z powodu zaburzeń nerwicowych i zaburzeń osobowości.

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

Wczesny i zaawansowany rak piersi

Motywacja jako czynnik uprawiania sportu wśród studentów Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Zastosowanie radialnej fali uderzeniowej i ultradźwięków w leczeniu zespołu łokcia tenisisty.

ZASTOSOWANIE MD-SHOULDER W LECZENIU ZESPOŁU CIEŚNI PODBARKOWEJ

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od do

Analiza zmian zakresu ruchu czynnego oraz obwodów kończyn górnych u kobiet po mastektomii uczestniczących w rehabilitacji ruchowej

Zmiana skoczności i mocy u tancerzy po dwuletnim cyklu szkoleniowym Change of jumping abilities and power in dancers after two years of training

Aktywność fizyczna pacjentów kardiochirurgicznych. Physical activity cardio-surgical patients

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

dr hab. Katarzyna Rajs, prof. nadzw. Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy ul. Słowackiego 7, Bydgoszcz,

3 Zespół czerwonego ucha opis, diagnostyka i leczenie Antoni Prusiński. 4 Zawroty głowy w aspekcie medycyny ratunkowej Antoni Prusiński

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych

Conflict of interest: None declared. Received: Revised: Accepted:

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 558 SECTIO D 2005

Słowa kluczowe: rak piersi, zachowania zdrowotne, profilaktyka Key words: brest cancer, health behaviors, prophylaxis

Ocena wybranych parametrów funkcjonalnych stawu kolanowego u osób z uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego

Ocena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę.

Rozwój cech morfologicznych i sprawności fizycznej letnich dzieci ze wsi i z miasta ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Tucholi i w Legbądzie

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Koncepcja Społeczeństwa wychowującego i ciągłej edukacji w realiach współczesnej szkoły

Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny

REHABILITACJA RĘKI

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

OCENA PRZYDATNOŚCI TESTU PATRICKA ORAZ INNYCH TESTÓW FUNKCJONALNYCH W DIAGNOSTYCE ZESPOŁU MIĘŚNIA GRUSZKOWATEGO

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

BÓLE PRZECIĄŻENIOWE A KORZENIOWE RÓŻNICOWANIE DOLEGLIWOŚCI W ODCINKU LĘDZWOWYM KRĘGOSŁUPA

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Świadomość osób żeglujących na temat udzielania pierwszej pomocy i używania AED. Mariusz Czarnecki

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

OCENA POZIOMU WIEDZY NA TEMAT ZAWODU FIZJOTERAPEUTY WŚRÓD STUDENTÓW NAUK TECHNICZNYCH ORAZ OSÓB PO 60 ROKU ŻYCIA

Preferences outgoing students of the University of the Third Age in Wabrzezno

Clinical Trials. Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles

Zastosowanie Nordic Walking w turnusie rehabilitacyjnym osób po usunięciu krtani

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

Aktualne Problemy Biomechaniki, nr 8/

Skuteczność leczenia fizjoterapeutycznego pacjentów z zespołem cieśni kanału nadgarstka

OCENA WYNIKÓW KLINICZNYCH ORAZ JAKOŚCI ŻYCIA PACJENTÓW LECZONYCH Z POWODU ZŁAMANIA DALSZEGO KOŃCA KOŚCI PROMIENIOWEJ

Transkrypt:

Journal of Health Sciences. 2013; 3 (8): 89-100 The journal has had 4 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 683. The Author (s) 2013; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of University Radom in Radom, Poland Open Access This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. Conflict of interest: None declared. Received: 30.06.2013. Revised: 25.07.2013. Accepted: 10.08.2013. Evaluate the effectiveness of treatment of carpal tunnel syndrome in patients undergoing surgery in the Department of Neurosurgery and Neurotraumatology of the University Hospital No. 1 in Bydgoszcz Ocena skuteczności leczenia zespołu cieśni nadgarstka u pacjentów leczonych operacyjnie w Katedrze i Klinice Neurochirurgii i Neurotraumatologii Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy Kamila Woźniak 1, Wojciech Smuczyński 1, Zygmunt Siedlecki 1, Marcin Grela 1, Maciej Śniegocki 1, Krystyna Nowacka 1, Aleksandra Pawlicka 1, Natalia Ciesielska 1, Remigiusz Sokołowski 2, Walery Zukow 3, Dorota Ratuszek 4 1 Department of Neurosurgery and Neurotraumatology Nicolaus Copernicus University Collegium Medicum, Bydgoszcz, Poland 2 Department of Rehabilitation Nicolaus Copernicus University Collegium Medicum, Bydgoszcz, Poland 3 Kazimierz Wielki University, Bydgoszcz, Poland 4 Neurosurgical Students' Scientific Group Department of Neurosurgery and Neurotraumatology Nicolaus Copernicus University Collegium Medicum, Bydgoszcz, Poland Key words: carpal tunnel, surgery, neurosurgery. Słowa klucze: zespół cieśni nadgarstka, operacja, neurochirurgia. Abstract Introduction: Carpal tunnel syndrome (Lat. Isthmia canalis carpi syndrome) is a condition resulting from prolonged compression of the median nerve (nervus medianus) running in the carpal tunnel. Aim: Evaluation of the effects of surgical treatment in patients with carpal tunnel syndrome immediately after surgery and during the 14 days after surgery. Material and Methods: From January 2012 to June 2013 in the Department of Neurosurgical Clinic of the University Hospital No. 1 in Bydgoszcz for surgery were enrolled 21 patients diagnosed with unilateral carpal tunnel syndrome with varying degrees of severity. The study of efficiency in the surgical method included an evaluation of objective and subjective symptoms, the presence of positive provocation tests in the period after surgery (1 day and 14 day) 89

Results: Analysis of the current treatment results showed that the method used in the majority of patients experiencing a decrease or disappearance of pain and autonomic disturbances in the area supplied by the median nerve and improve the function of the diseased hand. Conclusions: Surgical treatment is an effective procedure for patients who have exhausted the possibility of pharmacological treatment and physiotherapy. Assess the relationship of the effects of therapy requires further study on a larger number of patients. Streszczenie Wstęp: Zespół cieśni nadgarstka (łac. syndroma isthmi canalis carpi) to stan chorobowy powstały w wyniku długotrwałego ucisku nerwu pośrodkowego (nervus medianus) biegnącego w kanale nadgarstka. Cel pracy: Ocena efektów leczenia operacyjnego u pacjentów z zespołem cieśni nadgarstka bezpośrednio po zabiegu operacyjnym oraz w okresie 14 dni po zabiegu operacyjnym. Materiał i metody: W okresie od stycznia 2012 do czerwca 2013 w Katedrze i Klinice Neurochirurgii i Neurotraumatologii Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy do zabiegu operacyjnego zakwalifikowano 21 chorych, u których stwierdzono jednostronny zespół cieśni nadgarstka o różnym stopniu nasilenia. Badanie skuteczności metody operacyjnej obejmowało ocenę obiektywnych i subiektywnych objawów klinicznych, obecność dodatnich testów prowokacyjnych w okresie po zabiegu operacyjnym( 1 doba i 14 doba) Wyniki: Analiza dotychczasowych wyników leczenia wykazała, że po zastosowanej metodzie u większości pacjentów następuje zmniejszenie bądź ustąpienie dolegliwości bólowych i zaburzeń wegetatywnych w obszarze zaopatrywanym przez nerw pośrodkowy oraz poprawa funkcji chorej ręki. Wnioski: Zastosowane leczenie operacyjne jest skutecznym postępowaniem u chorych, u których zostały wyczerpane możliwości leczenia farmakologicznego oraz fizjoterapeutycznego. Ocena zależności efektów terapii wymaga dalszych badań na większej liczbie pacjentów. Introduction Carpal tunnel syndrome (Syndrome Isthmia Latin canalis carpi) is a condition resulting from prolonged compression of the median nerve (nervus medianus) running in the carpal tunnel (Fig.1). The incidence of this syndrome in the general population is about 1%.The disease is the most common nerve inflammation or swelling of the surrounding tissues and degenerative or traumatic strengthen the carpal tunnel space is limited. The initial pressure on the median nerve fibers leads to their eating disorder, which causes secondary swelling and pain intensifies. In the literature, there have been many reasons for this oppression. These are the most common: 90

anatomical change in channel dimensions, due to the presence of a tumor or ganglion; degenerative or congenital anomaly; systemic diseases: such as diabetes, hypothyroidism, chronic renal failure; alcoholism; cumulative trauma associated with work or hobbies that require repetitive movements of the wrist and hand, or the use of vibrating tools; Hormonal changes during pregnancy and menopause. The clinical syndrome includes: tingling in the wrist and thumb area; tingling of the index and middle fingers and half of the ring finger; muscle atrophy withers; positive Tinel sign (tapping on the median nerve in the carpal tunnel syndrome causes of paresthesia in the fingers innervated by the median nerve somatosensory); positive Phalen sign (paresthesia intensity after a few tens of seconds, hold-flexionbeam wrist); weakening grip, lack of precision and limits movement; difficult clamping hand into a fist; Loss of a hand held items. Symptoms usually occur at night, made worse after lifting limbs and reduce the abandonment. After waking the patient feels a tingling in the hand, which is often ignored by assigning them adopted the wrong position during sleep. In the event of more severe disease paresthesia and pain the patient awake at night, then welcome relief to leave the hand on the floor. In addition to clinical symptoms help in the diagnosis of carpal tunnel syndrome is electroneurography (it shows in most cases a final extension of sensory and motor latencies, conduction deceleration in sensory and motor fibers and reduce the amplitude of the potential of sensory and motor). The additional tests are performed occasionally damaged muscle EMG examination, radiographs, ultrasound, magnetic resonance imaging and measuring the pressure in the carpal tunnel. The main goal of treatment is to eliminate pain and improve sensation and hand function. Ailments treated conservatively and surgically. Conservative treatment usually does not 91

produce a positive effect. Causal treatment is highly effective operating cut flexor retinaculum and decompression of the nerve. [1-6]. Figure. 1. Carpal tunnel. Source: www.szpital.avimed.pl Aim of the study Evaluation of the effects of surgical treatment in patients with carpal tunnel syndrome immediately after surgery and during the 14 days after surgery. Materials and Methods In the period from January 2012 to June 2013 in the Department of Neurosurgical Clinic of the University Hospital No. 1 in Bydgoszcz for surgery were enrolled 21 patients (16 women and 5 men) diagnosed with unilateral carpal tunnel syndrome with varying degrees of severity. Overall the study were 14 right upper limb and left upper limb 7. Patients qualified for surgery based on the results of the clinical trial and the examination electroneurographic. The antibiotic cover (Tarfazolin 3 x 1.0g) under local anesthesia with a classic, was cut flexor retinaculum (transverse ligament of the wrist), then assumed sutures and dressing (Fig. 2). Patients were discharged home on day 1 after surgery, without fever with normal wound healing 92

in post-operative. Test the effectiveness of the operational methods included an evaluation of objective and subjective symptoms, the presence of positive provocation tests in the postoperative period (1 day and 14 day). Figure. 2. Operation. Source: http://www.nirschlorthopaedic.com Results 1. Patients reported improvements in self-service, and a significant reduction in pain day and night (81% in one day after surgery, 90% on the 14th day after surgery). 2. Patients reported improvement in vegetative disorders (numbness, tingling subsided in more than 90% of patients in the 1 and 14 days after surgery). 3. 2 people did not notice a significant improvement in perceived pain. 4. None of the patients scheduled for surgery did not suffer any deterioration in the perceived pain before the surgery. Discussion Carpal tunnel syndrome is a chronic syndrome resulting from a variety of local and systemic causes. The results of conservative treatment frequent give satisfactory results. They expose 93

patients to receive pain medication, steroids, and often exhausting physiotherapy, while the achieved result is usually short-lived and does not produce satisfactory results. During the patient's eligibility for surgery must be taken into account the severity of symptoms, the degree of damage to the median nerve and the concomitant disease and anatomical deformities. The decision to undertake surgery should subside after exhausting the possibilities offered by conservative treatment. You can also find reviews that only operating decompression of the median nerve immediately following rehabilitation is the only and most effective way to treat cases. The main purpose of surgical treatment is to reduce pain and improve function of the hand, as these elements affect significantly the quality of life for the MS patients.evaluation of patients before and after surgery showed improvements in subjective and objective symptoms. The study, however, do not cover the problem and should be repeated on a larger group. The long-term (long-term) effects of surgical treatment on subjective and objective evaluation of clinical symptoms and electrophysiological parameters also need further observation and analysis. [1-6]. Conclusions 1. Applied surgery is an effective procedure for patients who have exhausted the possibility of pharmacological treatment and physiotherapy. 2. Assess the relationship of the effects of therapy requires further study on a larger number of patients. References 1. Koszewicz M.: Obraz kliniczny zespołu cieśni nadgarstka[w:] Zespoły z ucisku: diagnostyka i leczenie, Materiały konferencyjne Kraków 2003. 2. Buckup K.: Testy kliniczne w badaniu kości, stawówi mięśni, Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 1998. Boscheinen-Morrin J, Conolly W.B.: The hand: Fundamentalsof Therapy. Third Edition, Butter-worth Heinemann, 2001. 3. Deja A., Jabłońska-Brudło J., Bakuła S.: Obraz kliniczny zespołu cieśni nadgarstka, Fizjoterapia 2003,11,1, 21.244 4. Jon M. Whitley, MD,PhD Dennis E.McDonnell, MD.: Zespół kanału nadgarstka, wskazówki do właściwego postępowania, 94

Medycyna po Dyplomie, 1995, 4, 3, 123. 5. Atcheson S.G.: Zespół kanału nadgarstka: czy to choroba zawodowa?. Medycyna po Dyplomie, 2000, 9, 7, 142. 6. Kwiwerska-Jagodzińska K., Mikuła W., Postępowanie usprawniające po leczeniu operacyjnym zespołu kanału nadgarstka. Postępy Rehabilitacji, 2001, XV, 1, 17. Wstęp Zespół cieśni nadgarstka (łac.syndroma isthmi canalis carpi) to stan chorobowy powstały w wyniku długotrwałego ucisku nerwu pośrodkowego(nervus medianus) biegnącego w kanale nadgarstka (Ryc. 1). Częstość występowania tego zespołu w populacji ogólnej wynosi około 1%. Przyczyną choroby jest najczęściej obrzęk zapalny nerwu lub tkanek otaczających oraz zwyrodnieniowe lub pourazowe zacieśnienia ograniczonej przestrzeni kanału nadgarstka. Początkowy ucisk na włókna nerwu pośrodkowego doprowadza do zaburzenia ich odżywiania, co wywołuje wtórny obrzęk i nasila się dolegliwości. W piśmiennictwie podaje się wiele przyczyn takiego ucisku. Są to najczęściej: zmiana wymiarów kanału anatomicznego, spowodowana występowaniem guza czy ganglionu; zmiany zwyrodnieniowe bądź wrodzone anomalia; choroby ogólnoustrojowe: takie jak: cukrzyca, niedoczynność tarczycy, przewlekła niewydolność nerek ; alkoholizm; kumulujące się urazy związane z pracą zawodową lub hobby, które wymaga powtarzających się ruchów nadgarstka i ręki lub używania wibrujących narzędzi; zmiany hormonalne w okresie ciąży i menopauzy. Do objawów klinicznych zespołu należy: 95

mrowienie w nadgarstku i w okolicy kciuka; mrowienie palca wskazującego i środkowego oraz połowy palca serdecznego; zanik mięśni kłębu; dodatni objaw Tinela (pukanie w nerw pośrodkowy na wysokości kanału nadgarstka powoduje parastezje w obrębie palców unerwionych czuciowo przez nerw pośrodkowy); dodatni objaw Phalena (nasilenie parestezji po kilku-kilkudziesięciu sekundach utrzymywania zgięcia stawu promieniowo-nadgarstkowego); osłabienie chwytu, brak precyzji i ograniczenia ruchów; utrudnione zaciśnięcie ręki w pięść; wypadanie z dłoni trzymanych przedmiotów. Objawy występują najczęściej w nocy, nasilają się po uniesieniu kończyny, a zmniejszają po opuszczeniu. Po przebudzeniu chory odczuwa mrowienie w obrębie ręki, które często ignoruje, przypisując je przyjęciu nieprawidłowej pozycji podczas snu. W razie większego nasilenia choroby parestezje i ból budzą chorego w nocy, ulgę przynosi wtedy opuszczenie ręki na podłogę. Poza objawami klinicznymi pomocna w rozpoznaniu zespołu cieśni nadgarstka jest elektroneurografia (wykazuje ona w większości przypadków wydłużenie końcowej latencji czuciowej i ruchowej, zwolnienie prędkości przewodzenia we włóknach czuciowych i ruchowych oraz obniżenie amplitudy potencjału czuciowego i ruchowego). Z badań dodatkowych wykonuje się niekiedy badanie emg uszkodzonych mięśni, badanie radiologiczne, ultrasonografię, rezonans magnetyczny i pomiar ciśnienia w kanale nadgarstka. Głównym zadaniem postępowania leczniczego jest eliminacja bólu oraz poprawa czucia i funkcji ręki. Dolegliwości leczy się zachowawczo i operacyjnie. Leczenie zachowawcze zwykle nie przynosi pozytywnego efektu. Leczeniem przyczynowym o dużej skuteczności jest operacyjne przecięcie troczka zginaczy i odbarczenie nerwu. [1-6]. 96

Ryc 1. Carpal tunnel Źródło: www.szpital.avimed.pl Cel pracy Ocena efektów leczenia operacyjnego u pacjentów z zespołem cieśni nadgarstka bezpośrednio po zabiegu operacyjnym oraz w okresie 14 dni po zabiegu operacyjnym. Materiały i metody W okresie od stycznia 2012 do czerwca 2013 w Katedrze i Klinice Neurochirurgii i Neurotraumatologii Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy do zabiegu operacyjnego zakwalifikowano 21 chorych( 16 kobiet i 5 mężczyzn), u których stwierdzono jednostronny zespół cieśni nadgarstka o różnym stopniu nasilenia. Ogólnie badaniu poddano 14 kończyn górnych prawych i 7 kończyn górnych lewych. Chorych zakwalifikowano do leczenia operacyjnego w oparciu o wynik badania klinicznego oraz wynik badania elektroneurograficznego. W osłonie antybiotykoterapii (Tarfazolin 3 x 1.0g) w znieczuleniu miejscowym metodą klasyczną przecinano troczek zginaczy (więzadło poprzeczne nadgarstka), następnie założono pojedyncze szwy i opatrunek (Ryc. 2). Chorzy byli wypisywani do domu w 1 dobie po zabiegu operacyjnym, bez gorączki z prawidłową gojącą 97

się raną pooperacyjną. Badanie skuteczności metody operacyjnej obejmowało ocenę obiektywnych i subiektywnych objawów klinicznych, obecność dodatnich testów prowokacyjnych w okresie po zabiegu operacyjnym( 1 doba i 14 doba). Ryc.2. Operation Źródło: http://www.nirschlorthopaedic.com Wyniki 1. Pacjenci zgłosili poprawę w zakresie samoobsługi oraz istotne zmniejszenie bólu nocnego i dziennego (81% w 1 dobie po zabiegu operacyjnym, 90% w 14 dobie po zabiegu operacyjnym) 2. Pacjenci zgłosili poprawę w zakresie zaburzeń wegetatywnych (uczucie drętwienia, mrowienia ustąpiło u ponad 90 % chorych w 1 i 14 dobie po zabiegu operacyjnym) 3. 2 osoby nie zauważyły istotnej poprawy w zakresie odczuwanych dolegliwości 98

4. Żaden z chorych zakwalifikowanych do leczenia operacyjnego nie odczuł pogorszenia w zakresie odczuwanych dolegliwości sprzed zabiegu. Dyskusja Zespół cieśni nadgarstka jest zespołem przewlekłym, wynikającym z wielu różnych przyczyn ogólnych i miejscowych. Wyniki leczenia zachowawczego częstą dają niezadowalające efekty. Narażają one chorego na przyjmowanie leków przeciwbólowych, sterydoterapię i często wyczerpujące zabiegi fizjoterapeutyczne, podczas gdy osiągany rezultat jest zwykle krótkotrwały i nie przynosi zadowalających efektów. Podczas kwalifikacji pacjenta do leczenia operacyjnego należy brać pod uwagę nasilenie objawów, stopień uszkodzenia nerwu pośrodkowego oraz współistniejące schorzenia i deformacje anatomiczne. Decyzja o podjęciu leczenia operacyjnego powinna zapadać po wyczerpaniu możliwości, jakie daje leczenie zachowawcze. Spotkać można też opinie, że tylko operacyjne odbarczenie nerwu pośrodkowego z następującą bezzwłocznie rehabilitacją jest jedynym i w większości przypadków skutecznym sposobem leczenia. Głównym zadaniem leczenia operacyjnego jest zmniejszenie dolegliwości bólowych i poprawa funkcji ręki, gdyż te elementy wpływają znacząco na jakość życia pacjentów. Ocena stanu chorych przed i po zastosowaniu leczenia operacyjnego wykazała poprawę w zakresie subiektywnych i obiektywnych objawów klinicznych. Przeprowadzone badania nie wyczerpują jednak problemu i powinny być powtórzone na większej grupie. Długofalowy (wieloletni) wpływ leczenia operacyjnego na ocenę subiektywnych i obiektywnych objawów klinicznych oraz parametrów elektrofizjologicznych także wymagają dalszych obserwacji i analiz. [1-6]. Wnioski 1.Zastosowane leczenie operacyjne jest skutecznym postępowaniem u chorych, u których zostały wyczerpane możliwości leczenia farmakologicznego oraz fizjoterapeutycznego. 2.Ocena zależności efektów terapii wymaga dalszych badań na większej liczbie pacjentów. Bibliografia 99

1. Koszewicz M.: Obraz kliniczny zespołu cieśni nadgarstka[w:] Zespoły z ucisku: diagnostyka i leczenie, Materiały konferencyjne Kraków 2003. 2. Buckup K.: Testy kliniczne w badaniu kości, stawówi mięśni, Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 1998. Boscheinen-Morrin J, Conolly W.B.: The hand: Fundamentalsof Therapy. Third Edition, Butter-worth Heinemann, 2001. 3. Deja A., Jabłońska-Brudło J., Bakuła S.: Obraz kliniczny zespołu cieśni nadgarstka, Fizjoterapia 2003,11,1, 21.244 4. Jon M. Whitley, MD,PhD Dennis E.McDonnell, MD.: Zespół kanału nadgarstka, wskazówki do właściwego postępowania, Medycyna po Dyplomie, 1995, 4, 3, 123. 5. Atcheson S.G.: Zespół kanału nadgarstka: czy to choroba zawodowa?. Medycyna po Dyplomie, 2000, 9, 7, 142. 6. Kwiwerska-Jagodzińska K., Mikuła W., Postępowanie usprawniające po leczeniu operacyjnym zespołu kanału nadgarstka. Postępy Rehabilitacji, 2001, XV, 1, 17. 100