Raport o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Praga-Południe

Raport o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Praga-Południe Warszawa, 2013

Raport o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Praga-Południe Przygotowany w ramach Projektu Europejskiego Stołeczne Forum Przedsiębiorczości. Opracowanie, promocja oraz wdrożenie nowych metod współpracy warszawskiego samorządu i przedsiębiorstw dla skutecznego zarządzania zmianą gospodarczą. www.sfop.um.warszawa.pl

Centrum Przedsiębiorczości Akademii Leona Koźmińskiego (Partner Projektu) ul. Jagiellońska 59 (pokój B-15) 03-301 Warszawa tel.: +48 22 519 22 17 e-mail:sfop@kozminski.edu.pl www.sfop.kozminski.edu.pl Zespół redakcyjny: prof. ALK dr hab. Jerzy Cieślik - Kierownik Zespołu dr Jan Dąbrowski dr Izabela Koładkiewicz Mariusz Łopaciński Aleksandra Pucek-Mioduszewska Marta Modzelewska Copyright by Stołeczne Forum Przedsiębiorczości Wydanie I Warszawa, listopad 2013 Tytuł projektu: Stołeczne Forum Przedsiębiorczości. Opracowanie, promocja i pilotażowe wdrożenie nowych metod współpracy warszawskiego samorządu i przedsiębiorstw dla skutecznego zarządzania zmianą gospodarczą. Numer umowy: UDA-POKL.08.01.02-14-137/11 Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki Działanie 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie Poddziałanie 8.1.2 Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt okładki, skład i druk: GAMMA Sp. z o.o. Przeryty Bór 52 39-216 Stara Jastrząbka www.gamma24.pl Egzemplarz bezpłatny

Spis treści Wprowadzenie 6 1. Informacja ogólna o Projekcie SFoP 6 2. Cel Raportu 6 3. Źródła danych, sposoby ich analizy i prezentacji, ograniczenia 6 4. Struktura Raportu 7 5. Zespół autorski 7 I. S truktura i tendencje rozwojowe przedsiębiorstw w dzielnicy Praga-Południe analiza empiryczna 8 1. Aktywność przedsiębiorcza na Pradze-Południe na tle Warszawy 8 1.1. Udział Pragi-Południe w liczbie aktywnych podmiotów na terenie Warszawy 8 1.2. Aktywność przedsiębiorcza na Pradze-Południe według sektorów priorytetowych Projektu SFoP 9 2. Struktura gałęziowa firm na Pradze-Południe 10 3. Struktura firm według wieku 11 4. Struktura firm według formy prawnej 12 5. Struktura firm według liczby zatrudnionych 12 6. Firmy nowo zarejestrowane na Pradze-Południe w I połowie 2013 r. 13 II. Otoczenie instytucjonalne dla rozwoju przedsiębiorczości w dzielnicy Praga-Południe 15 1. Instytucje otoczenia biznesu (IOB) 15 1.1. Stowarzyszenia i organizacje społeczne grupujące przedsiębiorców 15 1.2. Firmy doradcze świadczące usługi dla biznesu na Pradze-Południe (stan 31.12.2012) 16 2. Relacje przedsiębiorcy Urząd Dzielnicy 16 2.1. Problematyka przedsiębiorczości w strategii rozwoju Dzielnicy 16 2.2. Jednostki organizacyjne Urzędu Dzielnicy świadczące usługi na rzecz przedsiębiorców 16 2.3. Inne inicjatywy w zakresie współpracy z przedsiębiorstwami podejmowane przez Urząd Dzielnicy 19 III. Problemy i postawy przedsiębiorców 20 1. Główne problemy związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 20 2. Budowa relacji biznesowych 22 3. Postrzeganie relacji na linii przedsiębiorca władze lokalne 23 4. Dotychczasowe doświadczenia w ramach sieciowania w Projekcie SFoP 25 4.1. Spotkania sieciujące 25 4.2. Postawy i zachowania przedsiębiorców uczestników spotkań SFoP 27 4.3. Działalność Animatora Współpracy z MŚP 28 Aneks Statystyczny 31

Wprowadzenie 1. Informacja ogólna o Projekcie SFoP Stołeczne Forum Przedsiębiorczości (SFoP) jest wspólnym projektem miasta stołecznego Warszawy (Lider Projektu) oraz Akademii Leona Koźmińskiego (Partner Projektu), finansowanym ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowanym w okresie 01.09.2012r.do 31.10.2014r. Nr umowy Nr umowy UDA-POKL.08.01.02-14-137/11. Warszawa ma znaczącą pozycję na krajowej mapie przedsiębiorczości. Na terenie Stolicy działa ok. 146 tys. podmiotów gospodarczych, co stanowi 50% aktywnych podmiotów na terenie Mazowsza i ponad 8% wszystkich podmiotów w kraju. Innymi słowy, co dwunasty aktywny polski przedsiębiorca ma zarejestrowaną siedzibę w Warszawie. Ze względu na pozycję Stolicy na mapie gospodarczej Polski znaczna ich część w swej działalności wykracza poza Warszawę, rozwijając aktywność w skali całego kraju a także na rynkach międzynarodowych. W poszczególnych dzielnicach Warszawy aktywnie działa kilka lub kilkanaście tysięcy firm. Głównym mankamentem dotychczasowego etapu rozwoju przedsiębiorczości jest brak więzi ekonomicznych i społecznych między przedsiębiorcami na poziomie lokalnym w dzielnicy i w skali Warszawy. To z kolei powoduje, że nie ma efektywnych instrumentów uzgadniania i prezentacji interesów tej znaczącej grupy społecznej oraz współpracy z lokalną administracją. Projekt SFoP wychodzi naprzeciw takim potrzebom. Obejmuje 6 z 18 dzielnic Warszawy (Ochota, Wola, Praga-Południe, Targówek, Ursynów i Wilanów). Na ich terenie działa łącznie 38,2% podmiotów gospodarczych Stolicy, z czego na Pradze -Południe 9,3%. Dzięki wdrożeniu Projektu SFoP, przedsiębiorcy będą mogli się lepiej poznać i nawiązać relacje biznesowe na poziomie Dzielnicy. Także zidentyfikować wspólne dla środowiska problemy i priorytety oraz skutecznie je prezentować, w kontaktach z lokalną administracją. Głównym instrumentem sieciowania przedsiębiorców są cykliczne spotkania przedsiębiorców oraz dedykowane portale społecznościowe, będące platformą do nawiązywania kontaktów o charakterze biznesowym oraz dla podejmowania lokalnych inicjatyw społecznych. Ważnym kierunkiem działania w Projekcie jest wsparcie merytoryczne i kadrowe dla Urzędów Dzielnicowych tak, by mogły skutecznie realizować politykę rozwoju przedsiębiorczości na poziomie lokalnym. W pierwszej kolejności dotyczy to wsparcia dla zatrudnionych w ramach Projektu, Dzielnicowych Animatorów Współpracy z MŚP. W wyniku realizacji Projektu władze dzielnic uzyskają również praktyczne narzędzia kontaktów z przedsiębiorcami w postaci baz danych a także know how w zakresie wykorzystania informacji do formułowania lokalnych strategii rozwoju przedsiębiorczości oraz monitorowania postępów w ich realizacji. 2. Cel Raportu Jednym z podstawowych ograniczeń w planowaniu różnorodnych inicjatyw wspierania przedsiębiorczości jest brak solidnej podstawy empirycznej, by móc realizować politykę opartą na wiedzy. Opracowane w ramach Projektu SFoP dzielnicowe raporty o stanie przedsiębiorczości mają za zadanie wypełnić tę lukę. Jednocześnie będą one służyły, jako punkt wyjścia do opracowania dzielnicowych strategii rozwoju przedsiębiorczości, co także jest przewidziane w ramach Projektu SFoP. 3. Źródła danych, sposoby ich analizy i prezentacji, ograniczenia Raport został sporządzony na podstawie specjalnie przygotowanych na potrzeby Projektu SFoP danych, pozyskanych z Urzędu Statystycznego w Warszawie (GUS), Centrum Analitycznego Administracji Celnej (CAAC) oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Na podstawie dodatkowych analiz ze wszystkich podmiotów zarejestrowanych na terenie Warszawy, zostały wyodrębnione firmy aktualnie prowadzące działalność. W konsekwencji wszelkie dane zbiorcze prezentowane w Raporcie dotyczą firm aktywnych. Istotne ograniczenia odnoszą się do możliwości przypisania konkretnej firmy do dzielnicy. Następuje to na podstawie lokalizacji jej głównej siedziby, co nie przesądza, że koncentracja rzeczywistej działalności może mieć miejsce w innych obszarach geograficznych. Podobnie przypisanie podmiotu do określonej branży następuje poprzez zadeklarowany w Rejestrze REGON, główny przedmiot działalności. Te dane nie muszą być aktualne a ponadto przedsiębiorstwo może mieć bardzo zróżnicowany profil działalności. Jeśli chodzi o dane jakościowe to zostały one przekazane przez Urząd Dzielnicy Praga-Południe lub zebrane w wyniku prac badawczych, prowadzonych w ramach Projektu SFoP. Ponieważ jest to pierwsza próba całościowej analizy sektora przedsiębiorstw na Pradze-Południe nie można wykluczyć mankamentów chociażby z tytułu wspomnianych wyżej trudności przypisania geograficznego i branżowego firm a także pominięcia pewnych informacji. Te i inne mankamenty będziemy starali się eliminować w kolejnych edycjach Raportu. 6

4. Struktura Raportu Raport składa się z Wprowadzenia, trzech rozdziałów oraz Aneksu Statystycznego. Po Wprowadzeniu, w Rozdziale I prezentujemy kompleksową analizę statystyczną aktywności przedsiębiorczej na Pradze - Południe. Rozdział II poświęcony jest omówieniu działalności instytucji otoczenia biznesu oraz dotychczasowych doświadczeń współpracy Urzędu Dzielnicowego z przedsiębiorcami. W Rozdziale III przedstawiamy dotychczasowe działania w ramach Projektu SFoP w zakresie sieciowania przedsiębiorców (spotkania sieciujące, działalność Animatora ds. Współpracy z MŚP), a także wyniki badań nt. postaw przedsiębiorców, zrealizowanych dotychczas w ramach Projektu. Ponieważ w Rozdziale I prezentujemy dane statystyczne w wersji graficznej (diagramy) do Raportu został dołączony Aneks zawierający szczegółowe zestawienia w postaci tabelarycznej. 5. Zespół autorski Raport został przygotowany przez zespół, w skład, którego weszli pracownicy Akademii Leona Koźmińskiego (ALK) oraz Urzędu Dzielnicy Praga-Południe m. st. Warszawy (UD). prof. ALK dr hab. Jerzy Cieślik Kierownik Zespołu Mariusz Łopaciński (ALK) Koordynator Projektu dr Izabela Koładkiewicz (ALK) Główny Ekspert ds. Badań i Wsparcia dr Jan Dąbrowski (ALK) Ekspert Aleksandra Pucek-Mioduszewska (ALK) Asystentka ds. Sieciowania Przedsiębiorstw Marta Modzelewska Animatorka Współpracy z MŚP w Dzielnicy Praga-Południe W przygotowanie Raportu zaangażowani byli, dodatkowo, pracownicy Wydziałów: Wydziału Działalności Gospodarczej i Zezwoleń, Referat Inwestycji Wydziału Infrastruktury, Wydziału Gospodarki Nieruchomościami, Wydziału Organizacyjny, Delegatury Biura Gospodarki Nieruchomościami, Zakładu Gospodarki Nieruchomościami, Wydziału Budżetowo Księgowego, Wydziału Zamówień Publicznych, Wydziału Spraw Społecznych i Zdrowia. 7

I. S truktura i tendencje rozwojowe przedsiębiorstw w dzielnicy Praga-Południe analiza empiryczna 1. Aktywność przedsiębiorcza na Pradze-Południe na tle Warszawy 1.1. Udział Pragi-Południe w liczbie aktywnych podmiotów na terenie Warszawy Na terenie Dzielnicy Praga-Południe na koniec 2012 r. aktywnych było 13,6 tys. podmiotów, co stanowi 9,3% wszystkich podmiotów na terenie Warszawy (146,3 tys.). Jest to więc udział niższy niż wynikałoby z proporcji ludności (10,4%). Taka sytuacja nie musi oznaczać słabszej aktywności przedsiębiorczej mieszkańców Pragi-Południe, lecz może odzwierciedlać mniejszą atrakcyjność prawobrzeżnej Warszawy w lokowaniu działalności o zasięgu ogólnowarszawskim, regionalnym czy krajowym. W podziale na poszczególne sektory gospodarki (sekcje PKD) zwraca uwagę wysoki udział Praga-Południe w transporcie a także kulturze i rekreacji oraz opiece społecznej i pomocy społecznej (Diagram 1). Najsłabiej reprezentowane są takie sektory jak obsługa rynku nieruchomości, działalność profesjonalna i naukowo-techniczna oraz zakwaterowanie i gastronomia. Diagram 1. Przedsiębiorstwa aktywne na Pradze - Południe jako % Warszawy według sekcji PKD (stan 31.12.2012) przemysł budownictwo handel i naprawy transport i gospodarka magazynowa zakwaterowanie i gastronomia informacja i komunikacja działalność finansowa i ubezpieczeniowa obsługa rynku nieruchomości działalność profesjonalna naukowa i techniczna 9,5% 9,2% 9,3% 8,5% 8,9% 9,1% 8,3% 8,7% 9,6% 9,5% 10,8% administrowanie i działalność wspierająca edukacja opieka zdrowotna i pomoc społeczna kultura i rekreacja razem 9,3% 10,0% 10,5% Na Pradeze-Południe mieszka 10,4% ludności Warszawy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. 8

1.2. Aktywność przedsiębiorcza na Pradze-Południe według sektorów priorytetowych Projektu SFoP Działania Projektu wpisują się w szereg inicjatyw podejmowanych w Stolicy a mających za zadanie wspieranie potrzeb przedsiębiorczych. Tym samym w Projekcie SFoP zostały określone pewne priorytetowe sektory oraz rodzaje aktywności, odgrywające kluczową rolę w rozwoju całej Warszawy. Diagram 2 ilustruje % udział aktywnych firm na Pradze-Południe na tle całego Miasta. Jest on zdecydowanie niższy niż odpowiedni udział dla wszystkich przedsiębiorstw. Satysfakcjonujący stan jest w sektorze kreatywnym, najsłabiej jest w telekomunikacji oraz aktywności się na terenie dzielnicy firm z udziałem zagranicznym. W ocenie powyższych wyników trzeba brać pod uwagę, że w ramach tych sektorów w zdecydowanej większości przypadków działalność ma charakter ogólnokrajowy a nawet międzynarodowy, a wtedy istotnym czynnikiem jest postrzegana atrakcyjność lokalizacyjna Pragi-Południe na tle pozostałych dzielnic Warszawy. Diagram 2. Przedsiębiorstwa aktywne na Pradze Południe jako % Warszawy w sektorach priorytetowych SFoP (stan 31.12.2012) pwwt - przemysły wysokiej techniki pwst - przemysły średnio-wysokiej techniki 8,6% telk - telekomunikacja 8,1% hods - usługi oprogramowania, doradztwo 6,5% 8,7% BNPR - Badania i rozwój 7,6% 9,3% htcs - sektor kreatywny (high tech) 9,7% csek - sektor kreatywny (podstawowy) eksporterzy i/lub importerzy firmy z udziałem zagranicznym 3,8% 6,1% Na Pradze-Południe działa 9,3% wszystkich przedsiębiorców Warszawy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. 9

2. Struktura gałęziowa firm na Pradze-Południe Struktura gałęziowa aktywnych podmiotów gospodarczych na Pradze-Południe jest zbliżona do podobnej struktury dla całej Warszawy i kraju (Diagram 3). Wiodący udział mają firmy działające w sferze usług profesjonalnych oraz handlu i napraw. Diagram 3. Struktura firm aktywnych na Pradze-Południe według sekcji PKD 2007 (stan 31.12.2012) Pozostałe Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 19,6% kultura i rekreacja 4,4% zakwaterowanie i gastronomia 1,6% 2,1% Obsługa rynku nieruchomości 3,0% Działalność finansowa i 3,5% ubezpieczeniowa Handel i naprawy 3,6% edukacja 19,3% 4,6% AdministrowaniE i działalność wspierająca 7,1% Transport i gospodarka magazynowa 8,0% 7,9% 7,9% 7,3% przemysł Budownictwo informacja i komunikacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. 10 Praga Południe

3. Struktura firm według wieku Wśród firm aktywnych na Pradze-Południe blisko 61% zostało zarejestrowanych po roku 2000 (Diagram 4), z czego 16% w latach 2011-2012. Jednocześnie w zaprezentowanym ujęciu zwraca uwagę znacząca liczba podmiotów aktywnych, które powstały w bardzo trudnym dla przedsiębiorców okresie 1991-2000. Ponadto warto zaznaczyć, że nadal działają 253 firmy, które rozpoczęły działalność do roku 1991, z czego 99 zarejestrowano jeszcze w okresie realnego socjalizmu a 154 powstało w przełomowym dla transformacji ustrojowej roku 1990. 2011-2012 16,1% Diagram 4. Struktura firm aktywnych na Pradze-Południe według (stan 31.12.2012) 2001-2010 44,7% 1991-2000 37,3% do 1990 1,9% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. Raport o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Praga Południe Praga-Południe 11

4. Struktura firm według formy prawnej Jednoosobowa działalność gospodarcza jest reprezentowana najliczniej (blisko 85%) (Diagram 5), spośród wszystkich firm prowadzących działalność zarejestrowanych na Pradze-Południe. W skali całej Warszawy udział ten wynosi odpowiednio 80%. Równocześnie przedsiębiorcy Pragi-Południa w relatywnie mniejszym stopniu wykorzystują bardziej zaawansowane formy jak spółka z ograniczona odpowiedzialnością czy spółka akcyjna. Tylko 100 spośród 1478 spółek akcyjnych w Warszawie jest zarejestrowanych na Pradze Południe. Trzeba jednak podkreślić, że rosnącym zainteresowaniem cieszy się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ze względu na wprowadzone ostatnio ograniczenie wysokości wymaganego kapitału oraz uproszczenie procedury rejestracyjnej. Jest to dominująca forma w skali całej Warszawy. Diagram 5. Struktura firm aktywnych na Pradze-Południe według formy prawnej (stan 31.12.2012) Pozostałe 1,3% Spółka akcyjna 0,7% Spółka jawna 1,2% Spółka cywilna 2,9% Spółka z o.o. 9,3% Jednoosobowa działalność gospodarcza 84,6% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. Diagram 6. Struktura firm aktywnych na Pradze - Południe według liczby zatrudnionych (stan 31.12.2012) 5. Struktura firm według liczby zatrudnionych Struktura firm aktywnych na Pradze-Południe odzwierciedla generalne tendencje występujące w tej dziedzinie w skali kraju (Diagram 6). I tak ok. 59 % wszystkich podmiotów to firmy, w których aktywni są tylko właściciele (średnia krajowa ok. 66%) a 93% to mikroprzedsiębiorstwa w całym kraju ok. 95%). Na tle całej Warszawy, Praga-Południe ma relatywnie wyższy udział nie pracodawców, natomiast grupa firm średnich (przedział 50-249 osób) i dużych (powyżej 249 osób) mających siedzibę na Pradze - Południe jest stosunkowo nieliczna odpowiednio 192 i 60 firm. 250 i więcej zatrudnionych 0,4% 50-249 zatrudnionych 1,4% 10-49 zatrudnionych 5,5% 6-9 Zatrudnionych 4,4% 1-5 zatrudnionych 29,5% Firmy niezatrudniające pracowników 58,7% 12

6. Firmy nowo zarejestrowane na Pradze-Południe w I połowie 2013 r. W okresie styczeń czerwiec na terenie Pragi-Południe zostało zarejestrowanych 1131 nowych podmiotów gospodarczych, co stanowiło 8,1% dla całej Warszawy, w tym samym okresie. W porównaniu do firm już istniejących nastąpiły pewne przesunięcia w strukturze gałęziowej (Diagram 7 i 8). I tak wśród nowo zarejestrowanych znacząco wzrósł udział firm informatycznych (10,3% - poprzednio 7,9%), firm handlowych (odpowiednio 23,5% i 19,3%) oraz w dziedzinie usług profesjonalnych (odpowiednio 20,5% i 19,6%). Spadek udziału wśród nowych firm odnotowały takie gałęzie jak przemysł, budownictwo oraz transport, gdzie spadek udziału był bardzo znaczący (z 8,0% do 3,5%). Diagram 7. Struktura nowo zarejestrowanych firm na Pradze-Południe w okresie styczeń czerwiec 2013 r. Handel i naprawy 23,5% Pozostałe 1,3% 1,9% 2,2% 3,5% obsługa rynku nieruchomości 3,5% kultura i rekreacja Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Transport i gospodarka magazynowa 4,1% przemysł Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 20,5% 4,5% 5,4% edukacja Budownictwo 5,6% informacja i komunikacja 10,3% 7,2% 6,5% zakwaterowanie i gastronomia Administrowanie i działalność wspierająca Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. 13

działalność finansowa i ubezpieczeniowa Firmy zarejestrowane do 31.12.2012 r. Diagram 8. Zestawienie firm według branż i daty Firmy zarejestrowane między 01.01.2013r. a 31.06.2013r. administrowania i działalność wspierająca opieka zdrowotna i pomoc społeczna 3,5% 3,5% 4,6% 7,2% informacja i komunikacja 7,9% 5,6% 7,9% Przemysł 7,3% 10,3% 4,1% 7,1% Budownictwo 5,4% 8,0% 3,5% Transport i gospodarka magazynowania 19,6% 19,3% 20,5% działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 23,5% Handel i naprawy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. 14

II. Otoczenie instytucjonalne dla rozwoju przedsiębiorczości w dzielnicy Praga-Południe 1. Instytucje otoczenia biznesu (IOB) 1.1. Stowarzyszenia i organizacje społeczne grupujące przedsiębiorców Wśród organizacji działających lokalnie na terenie dzielnicy Praga-Południe można wyróżnić Stowarzyszenie Przedsiębiorców Merkury. Stowarzyszenie powstało w celu ochrony praw zrzeszonych w nim członków i ułatwienia im prowadzenia działalności gospodarczej m.in. poprzez współuczestnictwo w podejmowaniu decyzji administracyjnych, dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej, organizowanie samopomocy koleżeńskiej czy organizowanie klubów dyskusyjnych oraz szkoleń. Członkowie Stowarzyszenia jako jedni z pierwszych brali udział w spotkaniach Stołecznego Forum Przedsiębiorczości. Kolejnym lokalnym podmiotem wspierającym przedsiębiorców na Pradze-Południe jest Stowarzyszenie Kupców Grochowa. Stowarzyszenie zostało zawiązane w celu wybudowania, w miejscu obecnego targowiska przy Rondzie Wiatraczna, nowoczesnego Centrum Handlowego w którym, obok dużej, wszechstronnie zagospodarowanej powierzchni handlowej, byłoby zlokalizowane kino trójwymiarowe, punkty usług, banki itp. Działania prowadzone przez Stowarzyszenie Kupców Grochowa obejmują m.in. pomoc środowiskom kupieckim w Polsce w zakładaniu stowarzyszeń, udzielanie pomocy i porad przedsiębiorcom z terenu Grochowa, uczestnictwo w opiniowaniu aktów prawnych, dotyczących działalności gospodarczej, organizowanie lub uczestniczenie we współorganizowaniu spotkań środowiska kupieckiego, uczestniczenie w misjach gospodarczych. Stowarzyszenie powołało także Spółkę Kupców Grochowa ze 100% kapitałem Stowarzyszenia, której profil działalności obejmuje w głównej mierze zarządzanie nieruchomościami. Na terenie dzielnicy znajdują się również organizacje o zasięgu ogólnopolskim. Należy do nich Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia - największa w Polsce branżowa organizacja pracodawców zrzeszająca agencje, specjalizujące się w dostarczaniu wybranych usług HR (rekrutacji stałej do pracy w kraju i za granicą na różne szczeble organizacji, doradztwa personalnego, pracy tymczasowej i outsourcingu). Organizacja reprezentuje zarówno podmioty duże, ogólnokrajowe i międzynarodowe, jak i regionalne oraz lokalne, działające w kilku województwach lub mniejszych ośrodkach. Celem Stowarzyszenia jest nie tylko wspomaganie i reprezentowanie 1 członków organizacji oraz budowanie dobrego wizerunku branży, ale również kreowanie właściwego kierunku jej rozwoju, zgodnego z wymogami gospodarki oraz przepisami prawa. W Stowarzyszeniu Agencji Zatrudnienia funkcjonuje Komisja Etyki, której działania są ukierunkowane na utworzenie przejrzystych i jednolitych zasad funkcjonowania agencji zatrudnienia na rynku pracy oraz na rozstrzyganie ewentualnych sporów pomiędzy agencjami członkowskimi lub agencjami i ich klientami. Ważnym obszarem działalności organizacji jest edukowanie i informowanie o zakresie usług agencji zatrudnienia, jako podmiotów wprowadzających innowacyjne rozwiązania w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi. Stowarzyszenie współpracuje ze wszystkimi podmiotami na rynku pracy: przedsiębiorstwami, urzędami administracji rządowej i samorządowej, instytucjami rynku pracy, urzędami ochrony pracy oraz związkami zawodowymi, stowarzyszeniami oraz instytucjami propagującymi zasady społecznego zaangażowania biznesu, a także z dostawcami usług dla środowiska usług HR. Kolejną instytucją wspierającą przedsiębiorców, mającą charakter ogólnopolski i mieszczącą się na Pradze-Południe jest Polsko-Hiszpańska Izba Gospodarcza. Izba została utworzona 2000r. z inicjatywy polskich i hiszpańskich przedsiębiorców. Celem tej organizacji jest zapewnienie pomocy firmom członkowskim, zainteresowanym współpracą polsko hiszpańską. Izba chroni i reprezentuje interesy członków oraz pomaga w lepszym wykorzystaniu potencjału ich przedsiębiorstw. Zadaniem Izby jest również ułatwienie poszukiwania partnerów handlowych i rozpowszechnianie informacji o działalności zrzeszonych w Izbie firm w Polsce i Hiszpanii. Tak aby wiadomość o ich produktach, usługach i ofercie trafiała do jak najszerszego grona zainteresowanych odbiorców. Organizacja zajmuje się także zbieraniem i udostępnianiem informacji rynkowych i finansowo ekonomicznych dla promowania eksportu oraz współpracy naukowo - techniczno przemysłowej. Izba regularnie wydaje Newsletter i Folder Izby. Członkowie Izby mogą bezpłatnie umieszczać swoje dane na stronach internetowych i w wydawnictwach Izby. Na Pradze-Południe aktywnie działa również Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej (CAL), które jest organizacją o zasięgu krajowym. Centrum działa od 10 lat, opracowało skuteczną i uniwersalną metodę ożywiania społecznej energii animację społeczną. Wspiera aktywne społeczności poprzez odpowiednio przygotowane do tej roli lokalne instytucje publiczne, które promuje pod wspólną marką CAL Centrum Aktywności Lokalnej. Centra Aktywności 1 Poprzez instytucje otoczenia biznesu (IOB) rozumiemy dwa rodzaje podmiotów. Do pierwszych należą niekomercyjne organizacje (fundacje, stowarzyszenia, agendy rządowe i samorządowe), aktywne w obszarze wspierania przedsiębiorczości, samozatrudnienia, transferu i komercjalizacji technologii oraz poprawy konkurencyjności MŚP. Dodatkowo uwzględniamy organizacje komercyjne, świadczące różnego typu usługi doradcze dla mniejszych firm, bowiem dostępność tego typu usług w skali lokalnej ma istotne znaczenie, zwłaszcza gdy przedsiębiorcy zamierzają rozwijać swoje firmy. 15

Lokalnej stanowią inspirację i mobilizację do tworzenia przestrzeni nowych relacji, uruchamiają pozytywne zmiany w środowisku lokalnym, odkrywają siłę społeczności. Pracę takich instytucji Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej wyróżnia w sposób szczególny, przyznając im Certyfikat Jakości Centrum Aktywności Lokalnej. Od 2002 r. Centrum prowadzi także Szkołę Animacji Społecznej, która kształci pracowników socjalnych, urzędników, bibliotekarzy, animatorów kultury, nauczycieli oraz liderów społecznych w zakresie animacji i przedsiębiorczości społecznej, aktywnej integracji i polityki społecznej oraz innowacyjnych rozwiązań społeczno edukacyjnych. Ponadto CAL zajmuje się obserwacjami, badaniami i diagnozami, a także organizuje przedsięwzięcia edukacyjne, łączące praktykę społeczną, edukację nieformalną i akademicką (studia magisterskie i podyplomowe). Centrum prowadzi również projekty dotyczące: rozwoju postaw przedsiębiorczych wśród młodzieży ( Pracownia Inspiracji ) utworzenia spółdzielni socjalnych we współpracy trójsektorowej (firmy, organizacje pozarządowe, instytucje publiczne). W ramach Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej na Pradze-Południe otwarte zostało również tzw. Miejsce Akcji Paca 40, skupiające mieszkańców warszawskiego Grochowa. Paca 40 to przestrzeń dla spotkań, inicjatyw i ludzi działających na rzecz grochowskiej społeczności. Na Paca 40 spotykają się sąsiedzi, aktywiści czy osoby zaangażowane w lokalne przedsięwzięcia. Można tam realizować własne pomysły, wziąć udział w warsztatach, otwartych spotkaniach i imprezach kulturalnych. Na Pradze-Południe działają także niewielkie, lokalne instytucje otoczenia biznesu takie jak: Stowarzyszenie Klub Pracy Inwestor Taxi Grochów Stowarzyszenie Taksówek Osobowych Stowarzyszenie Kupców Handlowiec 1.2. Firmy doradcze świadczące usługi dla biznesu na Pradze -Południe (stan 31.12.2012) Na terenie dzielnicy działają liczne firmy doradcze świadczące usługi na rzecz przedsiębiorców (Tabela 1). Szczególną uwagę zwraca duża liczba firm świadczących usługi księgowe. Generalnie na terenie całej Warszawy występuje znaczne skupienie firm doradczych. Także na terenie Pragi-Południe, niejako w zasięgu ręki, istnieje duża i zróżnicowana paleta tego typu usług dla przedsiębiorców. 2. Relacje przedsiębiorcy Urząd Dzielnicy 2.1. Problematyka przedsiębiorczości w strategii rozwoju Dzielnicy Dzielnica Praga-Południe m.st. Warszawy nie posiada dokumentu dotyczącego strategii rozwoju dzielnicy. Aktualnie Praga-Południe opracowuje diagnozę kryzysowości podobszarów priorytetowych, znajdujących się w obszarze dzielnicy w celu wyboru projektów rewitalizacyjnych z jej terenu, w ramach Zintegrowanego Programu Rewitalizacji m.st. Warszawy na lata 2014-2020. Diagnoza kryzysowości przedstawiona zostanie w wielu ujęciach problemowych m.in. przedsiębiorczości, ale także zagospodarowania przestrzennego czy sytuacji społecznej. W ramach Diagnozy opracowywane są pomysły na poprawę sytuacji przedsiębiorców z terenu Pragi-Południe poprzez działania pośrednie (usprawniające obsługę w Urzędzie) oraz bezpośrednie (kierowane wprost do przedsiębiorców). 2.2. Jednostki organizacyjne Urzędu Dzielnicy świadczące usługi na rzecz przedsiębiorców Większość Wydziałów Urzędu Dzielnicowego Praga-Południe w swojej pracy ma styczność z lokalnie działającymi przedsiębiorcami. Najbardziej zaangażowane we współpracę z przedsiębiorcami Wydziały, to Wydział Działalności Gospodarczej i Zezwoleń dla Dzielnicy Praga-Południe, który funkcjonuje w strukturze bazy referatowej. Wydział realizuje na rzecz przedsiębiorców (osób fizycznych i wspólników spółek cywilnych) zadania zlecone z zakresu administracji rządowej wynikające z ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej ( Dz. U. z 2013 r. poz. 672), polegające m.in. na przyjmowaniu wniosków CEIDG-1 o wpisy, zmiany, zawieszenia, wznowienia i wykreślenia z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wszystkie ww. wnioski wprowadzane są i wysyłane elektronicznie do krajowego systemu CEIDG w ciągu 1 dnia roboczego od złożenia wniosków przez przedsiębiorców. Wydział obsługuje również przedsiębior- Tabela 1. Firmy doradcze świadczące usługi dla przedsiębiorców (stan: 31.12.2012) Rodzaje usług doradczych Liczba firm Działalność prawnicza 405 Działalność rachunkowo-księgowa, doradztwo podatkowe 374 Stosunki międzyludzkie (public relations) i komunikacja 82 Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania 485 Razem: 1 346 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. 16

ców spoza Dzielnicy Praga-Południe oraz spoza m. st. Warszawy w związku ze zniesieniem tzw. właściwości miejscowej. Liczba zrealizowanych wniosków CEIDG w Urzędzie Dzielnicowym Praga-Południe jest jedną z najwyższych w Warszawie. W celu ułatwienia sposobu wypełniania formularzy CEIDG-1 na parterze w Urzędzie Dzielnicy Praga-Południe uruchomiono dwa stanowiska komputerowe dla przedsiębiorców, którzy samodzielnie opracowują i wysyłają wnioski do systemu. Dodatkowo funkcjonują dwa (okresowo 3) stanowiska, przy których przedsiębiorcy otrzymują bezpośrednią pomoc pracowników Wydziału w zakresie CEIDG. Poza ww. zadaniami Wydział Działalności Gospodarczej i Zezwoleń zajmuje się: wydawaniem, cofaniem i wygaszaniem zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych zarówno w placówkach detalicznych, jak i gastronomicznych, zezwoleń na: jednorazową sprzedaż alkoholu, zezwoleń na sprzedaż alkoholu podczas organizowanych przyjęć, zezwoleń na wyprzedaż napojów alkoholowych. Ogółem w roku 2012 wydano 344 takie zezwolenia przedsiębiorcom zarejestrowanym w CEIDG i KRS, natomiast w ciągu ośmiu miesięcy 2013 roku ich liczba osiągnęła już poziom 323, głównie wskutek dużej rotacji przedsiębiorców (coraz częściej rezygnują z zezwoleń przed końcem terminu ich ważności). Z tytułu korzystania z ww. zezwoleń przedsiębiorcy wnoszą na rzecz Dzielnicy opłatę, naliczaną zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2012 poz. 405 ) w ogólnej wysokości rocznej ok. 3.500 tys. złotych. Wydział na bieżąco zamieszcza informacje dla przedsiębiorców na stronie Dzielnicy. Liczba punktów sprzedaży określona przez Radę m. st. Warszawy wynosi dla Dzielnicy odpowiednio: detal -330, gastronomia 130 i wykorzystana jest w ok. 98%. Wydział realizuje również zadania w zakresie kontroli legalności zajmowania terenów miejskich pod stoiska handlowe oraz kontroli poboru opłaty targowej. Liczba takich kontroli wynosiła odpowiednio: 2017 w roku 2012 oraz 1170 w roku 2013 (I-VIII). W wyniku prowadzonych działań przedsiębiorcy otrzymują informację o zasadach funkcjonowania handlu obwoźnego na terenie Warszawy. Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia w ramach współpracy z przedsiębiorcami organizuje szkolenia dla sprzedawców napojów alkoholowych, dotyczące przestrzegania ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Szkoleniowcami są osoby z uprawnieniami PARP-y. W trakcie szkolenia szczególny nacisk kładziony jest na przestrzeganie zakazu sprzedaży i podawania alkoholu nieletnim. Z przedsiębiorcami współpracuje również Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Praga-Południe. Zespół Lokali Użytkowych Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami prowadzi najem lokali użytkowych na cele związane z działalnością gospodarczą oraz najem powierzchni reklamowej (dachy i elewacje). Według stanu na dzień 30.06.2013 r. ZGN administruje 1063 lokalami użytkowymi. Liczba podpisanych umów najmu lokali użytkowych w roku wynosiła: 1. 2010-128 2. 2011-196 3. 2012-226 4. 2013 wg stanu na dzień 30.06.2013 wyniosła 105. Z kolei liczba umów na najem elewacji i dachów w celu umieszczenia reklam wynosiła w roku : 1. 2010-4 2. 2011 8 3. 2012 16 4. 2013 wg stanu na dzień 30.06.2013-13. Do zadań Działu Inkasentów Opłaty Targowej ZGN Praga-Południe należy z kolei indywidualne ustalanie wysokości opłaty targowej oraz jej pobór od wszystkich osób prowadzących sprzedaż na terenie Dzielnicy Praga-Południe. W roku 2013 opłata targowa pobierana jest z 7 targowisk: Targowisko Grochowska 207, CH Szembeka, Zamoyskiego 10/12, Męcińska 22, Egipska, Umińskiego Grochowska 328 a także z handlu ulicznego. W Zakładzie Gospodarowania Nieruchomościami istnieje Zespół Stanów Prawnych i Terenów Zewnętrznych, który współpracuje z przedsiębiorcami w zakresie dzierżawy terenów oraz miejsc do Tabela 2. Wnioski dotyczące działalności gospodarczej zarejestrowane przez Urząd Dzielnicy Praga-Południe w 2012 r. i I poł. 2013 r. Nazwa wniosku Liczba zarejestrowanych wniosków 01.01.2012-31.12.2012 01.01.2013.-30.06.2013 Wnioski o wpis do CEiDG 1 900 1 028 Wnioski o zmianę we wpisie do CEiDG 5 340 3 097 Wnioski o wpis informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej 2 030 1 033 Wnioski o wpis informacji o wznowieniu działalności gospodarczej 966 463 Wnioski o wykreślenie wpisu w CEiDG 1 621 1 162 Razem 11 857 6 783 w tym sprawy spoza właściwości dzielnicy i miasta 579 453 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS i ZUS. 17