Łódź, dnia 7 wrzesień 2016 r. Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4 00-013 Warszawa Za pośrednictwem: Minister Infrastruktury i Budownictwa ul. Chałubińskiego 4/6 00-928 Warszawa Skarżący: Michał Marcińczak, Organ: Minister Infrastruktury i Budownictwa ul. Chałubińskiego 4/6 00-928 Warszawa SKARGA Na podstawie art. 50 1 i 2, 52 1 ustawy prawo o podstępowaniu przed sądami administracyjnymi składam skargę na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 10 sierpnia 2016 r. sygn. DGN.4.015.1.2016.KW.4 utrzymującą w mocy decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 22 czerwca 2016 r. w zakresie odmowy udostępnienia informacji publicznej. Zaskarżonej decyzji zarzucam: I) naruszenie art.61 ust. 1 Konstytucji RP poprzez nieuzasadnione ograniczenie konstytucyjnego prawa obywatelskiego do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej, polegające na odmowie udostępnienia informacji II) naruszenie art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie III) błędna interpretacje art. 27 ustawy o ochronie danych osobowych w związku z art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej Strona 1 z 5
Mając na względzie wskazane zarzuty wnoszę o: IV) uchylenie decyzji I i II instancji w całości V) zobowiązanie Ministra Infrastruktury i Budownictwa do udostepnienia wskazanych w wniosku decyzji administracyjnych w ciągu 14 dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku VI) zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych UZASADNIENIE Ad. I i II Organ w skarżonym stanie prawnym błędnie zinterpretował jakoby art. 27 ustawa o ochronie danych osobowych był przepisem szczególnym w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Według mającego charakter dominujący, niemal powszechnie aprobowanego stanowiska zarówno doktryny jak i orzecznictwa ww. ustawy mają charakter równorzędny, a ich zakresy działania mogą się wzajemnie krzyżować. Zdaniem skarżącego należy rozróżnić dwie sytuacje: a) pierwsza z nich jest wtedy, gdy wniosek dotyczy informacji publicznej, której jedną z części składowych są dane osobowe b) druga następuje, gdy informacja publiczna, o której udostępnienie wnosi podmiot uprawniony, dotyczy danych osobowych Zaskarżona decyzja dotyczy stanu z punktu a). W przypadku gdy żądana informacja zawiera dane osobowe, podmiot zobowiązany powinien podjąć działania, które doprowadzą do anonimizacji dokumentów. W tym wypadku Minister nie powinien wydać decyzji o odmowie udzielenia informacji, ta bowiem oznacza całkowite pozbawienie możliwości udostępnienia informacji. Wystarczyłoby, jeśli zobowiązany udzieliłby ją, usuwając z niej dane osobowe (co przy obecnym dostępie do komputerów wydaje się czynnością rutynową co potwierdza również fakt iż Minister zarówno w I jak i II instancji nie powoływał się na argument, iż wniosek dotyczy informacji przetworzonej). Ww. stanowisko potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych: a) wyrok NSA z dnia 11 stycznia 2013 r. sygn. I OSK 2267/12: Z zestawienia tych dwóch wartości, tj. zasady jawności informacji publicznych oraz obowiązku ochrony prywatności, tajemnic przedsiębiorcy i danych osobowych osób fizycznych, można wyprowadzić wniosek, że możliwe jest udostępnianie informacji publicznej w sposób nie naruszający wskazanych dóbr chronionych. Służy temu m. in. zastosowana przez organ w rozpatrywanej sprawie tzw. anonimizacja danych wrażliwych. W takim wypadku nie zachodzi jednak potrzeba wydawania oddzielnej decyzji na podstawie art. 16 ustawy, gdyż przepis ten może mieć zastosowanie tylko Strona 2 z 5
w wypadku odmowy udostępnienia informacji, a nie w przypadku jej udzielenia z zachowaniem zasady ochrony dóbr chronionych. b) wyrok NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r. sygn. I OSK 196/13: W dniu 22 czerwca 2012 r. M. W. zwrócił się do Rektora Politechniki [...] o udostępnienie kopii wniosku dyscyplinarnego Rzecznika Dyscyplinarnego Uczelni o ukaranie dr hab. Z. H. - adiunkta Instytutu [...] ( ) Podzielić też należy stanowisko Sądu pierwszej instancji, że w świetle - w miarę jednolitego w tym zakresie - orzecznictwa sądów administracyjnych uczelnia jest objęta obowiązkiem udostępnienia informacji publicznej, a żądana informacja ma charakter publiczny. Wytworzona bowiem została w toku realizacji zadań publicznych przez właściwy organ, jakim jest komisja dyscyplinarna. c) wyrok WSA w Krakowie z dnia 5 marca 2014 r. sygn. II SA/Kr 188/14: teza: 1. W myśl art. 5ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 782) prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Przewidziane w cyt. przepisie ograniczenie prawa do informacji publicznej nie oznacza bezwzględnego zakazu udostępnienia informacji zawierających tzw. dane wrażliwe. Nawet w sytuacji, gdy decyzje administracyjne zawierające takie właśnie dane - mogą zostać udostępnione w kserokopii, z której usuwa się dane wrażliwe. Wyłączenie pewnych danych ze względu na ochronę informacji niejawnych, ochronę innych tajemnic ustawowo chronionych, prywatność osoby fizycznej czy też tajemnicę przedsiębiorcy z treści udostępnianej informacji publicznej nie powoduje przy tym nadania tej informacji charakteru informacji przetworzonej. 2. Gdy w treści informacji publicznej zawarte są dane osobowe, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1182) stanowi lex specialis w stosunku do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, przesądzając, że imię i nazwisko osoby fizycznej (jako sfera prywatności człowieka) podlega ochronie danych osobowych. Tym samym organ nie może udostępnić danych, które umożliwiałyby zidentyfikowanie osoby fizycznej (art. 6 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych). Konieczność ochrony danych osobowych nie zwalnia organu z obowiązku udostępniania informacji publicznej. Organ winien wyłącznie ograniczyć dostęp do informacji umożliwiających identyfikację osób fizycznych, co w praktyce oznacza udostępnienie dokumentów odpowiednio zanonimizowanych. Konieczność dokonania anonimizacji nie może być utożsamiana z odmową udzielenia informacji publicznej z uwagi na ochronę informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych. d) wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2015 r. sygn. II SAB/Wa 1046/14: Wskazać tu także należy, iż zazwyczaj udostępnienie tego typu informacji, jak przedmiotowa informacja, to jest orzeczenia kończącego dane postępowanie (np. wyrok sądu administracyjnego, wyrok sądu cywilnego, decyzja ostateczna organu administracji) wymaga zastosowania przez podmiot zobowiązany do udostępnienia, stosownej anonimizacji, aby nie naruszyć praw wynikających z ochrony danych osobowych. Dlatego rzeczą podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji, jest dokonanie takiej anonimizacji, która uniemożliwi identyfikację osób objętych Strona 3 z 5
danym orzeczeniem (porównaj wyrok WSA w Poznaniu z dnia 5 czerwca 2013 r., sygn. akt IV SA/Po 23/13 oraz wyrok WSA w Łodzi z dnia 25 września 2014 r., sygn. akt II SA/Łd 699/14). e) wyrok WSA w Warszawie z dnia 3 grudnia 2014 r. sygn. II SAB/Wa 570/14: Skarżący B. B. wnioskiem z dnia [...] stycznia 2014 r. przesłanym drogą elektroniczną, zwrócił się do Okręgowej Rady Adwokackiej w P. o udostępnienie mu drogą elektroniczną skanów wszystkich orzeczeń wydanych w ramach postępowań dyscyplinarnych za lata 2012 i 2013. ( ) Stąd też adwokat, jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego i korzystająca w związku z jego wykonywaniem z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym, realizuje funkcje i zadania publiczne. Odpowiedzialność dyscyplinarna adwokatów jest formą odpowiedzialności karnej, a skoro tak, to sprawowanie władzy dyscyplinarnej przez organ samorządu zawodowego jest formą wykonywania władzy publicznej i w konsekwencji żądane przez skarżącego informacje stanowią, jak już wyżej stwierdzono, informację publiczną. Powyższa argumentacja jest o tyle istotna, iż skarżący w odwołaniu z dnia 26 lipca 2016 r. podnosił, iż: Reasumując: proszę o uchylenie decyzji w I instancji oraz udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem z 8 czerwca 2016 r., jeśli Minister uzna to za właściwe proszę o zanonimizowanie danych wrażliwych i opublikowanie w BiP lub przesłanie na adres wskazany w wniosku np. w takiej formie jak publikowane są orzeczenia sądów administracyjnych czy powszechnych (http://orzeczenia.nsa.gov.pl/). Krytyki również nie wytrzymuje fakt, iż Minister z jednej strony odmówił dostępu do informacji publicznej a z drugiej strony - cześć wnioskowanych decyzji jest zaskarżana do sądów administracyjnych i dalej jest treścią orzeczeń sądowych, więc anonimizacja jest możliwa np.: a) wyrok NSA z dnia 11 maja 2016 r. sygn. II GSK 2709/14 b) wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 czerwca 2016 r. sygn. VI SA/Wa 780/16 Skarżący podał jedynie przykładowe wyroki, w których zamieszczone są zanonimizowane w części analogiczne jak wnioskowane decyzje administracyjne wydane przez Ministra. Ad. III W uzasadnieniu decyzji organ stwierdza iż: W odniesieniu do anonimizacji danych osobowych wrażliwych, zwrócić uwagę należy, że przetwarzanie danych osobowych obejmuje wykonywanie jakichkolwiek operacji na danych osobowych, w tym także przeprowadzenie procesu anonimizacji. Tym samym wykonanie anonimizacji w zakresie informacji o ukaraniu rzeczoznawcy majątkowego byłoby sprzeczne z zakazem przetwarzania danych wrażliwych Powyższa wykładnia jest sprzeczna z orzecznictwem sądów administracyjnych: a) wyrok WSA w Gliwicach z dnia 4 czerwca 2014 r. sygn. IV SA/GI 878/13: Po wtóre, w odniesieniu do udostępniania dokumentów zawierających dane "wrażliwe" przyjąć trzeba pierwszeństwo regulacji zawartych w ustawie o ochronie danych osobowych przed postanowieniami u.d.i.p. Przepis art. 27 ust. 1 u.o.d.o, z wyłączeniem określonym w ust. 2, wyraźnie zabrania przetwarzania danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów Strona 4 z 5
karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Przyjdzie zauważyć, iż pojęcie "przetwarzanie danych" obejmuje jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, w tym udostępnianie (art. 7 pkt. 2 u.o.d.o.). Proces "anonimizacji", o którym mowa w uzasadnieniu decyzji organu odwoławczego, powoduje taki skutek, że w dokumencie (w tym przypadku w uzasadnieniu wyroku) danych wrażliwych nie ma, a w ślad za tym dokumentu takiego nie dotyczy ograniczenie wynikające z art. 27 ust. 1 u.o.d.o. Z poważaniem Michał Marcińczak Strona 5 z 5