Głos producentów i branży w sprawie dotacji do kolektorów słonecznych W ostatnim czasie wiele dyskusji budzą nowe zasady dofinansowania do instalacji kolektorów słonecznych. Więcej w tym głosów krytyki. Fakt jednak jest taki, że to właśnie po zmianach, a więc od 1-szego października tego roku, zasady wydają się być bardziej poprawne. Wcześniejsze zasady, dofinansowania do powierzchni brutto zostały wprowadzone dla ułatwienia wszystkim zasad obliczania wielkości dofinansowania i trzeba szczerze powiedzieć, że wniosły one wiele dobrego w rozwój tej technologii. Niestety, pojawiło się wiele nieuczciwych firm, które oferowały kolektory, w szczególności próżniowe, o niskiej jakości oraz o dużej powierzchni brutto. To skłoniło Fundusz do wprowadzenia zmian. Nowe zasady powodują, że rolę gra teraz powierzchnia apertury zamiast powierzchni brutto. Nie jest to do końca szczęśliwe rozwiązanie, ale na pewno w zdecydowany sposób promuje powierzchnię pracującą kolektora, a nie tylko tą zajmującą miejsce na dachu. Z wyników symulacji typowych instalacji solarnych do wspomagania ogrzewania wody użytkowej w programie T*Sol wynika iż ilość energii z każdego m 2 brutto kolektora próżniowego może wynosić od 300 kwh/rok dla słabej jakości kolektorów po nawet 470 kwh/rok z kolektora próżniowego dobrej klasy. Tymczasem kolektory płaskie oscylują wokół wartości 400 kwh/rok z m 2 brutto. Bardzo ważne jest to, że badane w programie instalacje zajmują mniej więcej tyle samo miejsca na dachu! Uzależnianie dofinansowania od powierzchni apertury jest więc ruchem w dobrym kierunku. Parametrem, który można z łatwością odczytać bezpośrednio z certyfikatu Solar KEYMARK, a który uwzględnia zarówno powierzchnię apertury kolektora jak i parametry określające skuteczność konwersji energii promieniowania słonecznego na energię cieplną przez dany kolektor (sprawność optyczna, współczynniki strat) jest tzw. moc maksymalna kolektora. Wartość mocy maksymalnej podawana jest dla określonych różnic temperatur pomiędzy medium solarnym a otoczeniem. Jeżeli różnica wspomnianych temperatur jest równa 0, wówczas nie występują straty ciepła do otoczenia. W takich warunkach moc maksymalna kolektora równa jest iloczynowi sprawności optycznej (w odniesieniu do apertury), powierzchni apertury danego kolektora, oraz określonej w certyfikacie Solar KEYMARK wartości promieniowania słonecznego (G=1000W/m 2 ). W rzeczywistych warunkach, kolektor słoneczny pracuje jednak przy wyższych temperaturach względem otoczenia. Pojawiają się zatem straty ciepła do otoczenia, tym większe im wyższą są wskaźniki strat ciepła podane w certyfikacie Solar KEYMARK pod oznaczeniami a1 i a2. Zatem moc maksymalna kolektora odczytana dla ustalonej różnicy temperatur np. na poziomie 30K pozwala na uzyskanie bezpośredniej informacji o jakości wykonania kolektora oraz spodziewanych efektach pracy. Wartość ta bierze pod uwagę sprawność optyczną, powierzchnię apertury oraz współczynniki strat ciepła do otoczenia, a więc najważniejsze parametry, którymi zwykle porównywane kolektory.
Dlaczego akurat różnica temperatur 30K? Kolektory słoneczne przeznaczone są w większości na potrzeby wspomagania ogrzewania wody użytkowej. W czasie pracy prawidłowo dobranej instalacji solarnej, temperatura medium solarnego zwykle nie przekracza 30K względem otoczenia. Jak zastosować te informacje w programie dofinansowania instalacji solarnych? Propozycją jest uzależnienie wielkości dofinansowania od mocy maksymalnej kolektora określonej przez certyfikat Solar KEYMARK dla różnicy temperatur 30K (G=1000W/m 2 ). Aby utrzymać obecne wysokości dopłat można zaproponować np. kwotę dofinansowania 3 zł netto za każdy 1 [W] mocy maksymalnej dla T=30K i G=1000 [W/m 2 ] (odpowiada to kwocie dofinansowania 2250 zł netto za 750 W mocy maksymalnej kolektora lub 3000 zł za 1000 W mocy maksymalnej kolektora dla G=1000 [W/m 2 ]). Dobrej klasy kolektory płaskie mogą osiągać moc maksymalną dla T=30K (G=1000W/m 2 ) ponad 600 [W] z każdego m 2 apertury, natomiast dobrej klasy kolektory próżniowe dla tych samych warunków ponad 700 [W] z każdego m 2 apertury. Stosując wskaźnik mocy maksymalnej do uzyskania dofinansowania traktujemy kolektory płaskie i próżniowe na podobnym poziomie. Na każdy m 2 apertury kolektora płaskiego otrzymujemy dofinansowanie 1800 zł netto przy jednoczesnym uzysku energii 440 kwh/rok. Na każdy m2 apertury kolektora próżniowego otrzymujemy dofinansowanie 2100 zł netto (+17% w stosunku do kolektora płaskiego) przy jednoczesnym uzysku energii 520 kwh/rok (+20% w stosunku do kolektora płaskiego). Faktem jest, że z kolektorami płaskimi nie ma większych problemów eksploatacyjnych, a oferowane na rynku produkty charakteryzują się podobnymi parametrami. Niestety w przypadku kolektorów próżniowych, rynek oferuje produkty zarówno bardzo dobre jak i bardzo niskiej jakości. Nowe zasady dofinansowania spowodują, że dobre kolektory próżniowe obronią się same, a te o bardzo niskich osiągach będą odpowiednio mniej dotowane. Kolektory próżniowe są najczęściej proponowane wszędzie tam gdzie kolektora płaskiego nie można zamontować czy to z uwagi na małą ilość dostępnej powierzchni na dachu czy też z konieczności montażu instalacji solarnej w nietypowy sposób np. na ścianie budynku lub zupełnie płasko na budynkach wysokich. Wzór na moc maksymalną kolektora: Q moc maksymalna kolektora [W] A powierzchnia apertury [m 2 ] G wartość promieniowania słonecznego [W/m2] w certyfikacie Solar KEYMARK = 1000 W/m 2. η0 sprawność optyczna w odniesieniu do apertury a1 współczynnik strat [W/m 2 K] a2 współczynnik strat [W/m2 K2] T=(Tm - Ta) różnica temperatury pomiędzy czynnikiem solarnym a otoczeniem η 0a 0,719 - a 1a 1,45 W/(m 2 K)
a 2a 0,0051 W/(m 2 K) G=1000 W/m 2 Tm-Ta: 0 K 10 K 30 K 50 K 70 K [W] [W] [W] [W] [W] 1 540 1 511 1 440 1 360 1 272 Przykłady wyników symulacji pracy instalacji solarnych w programie TSol dla identycznych warunków brzegowych (zapotrzebowanie wody użytkowej 240 litrów/dobę, kierunek południowy, kąt pochylenia 45, 300 litrów zbiornik wody użytkowej): 1. Instalacja kolektorów płaskich (5,02 m 2 brutto) 1. Instalacja kolektorów próżniowych (4,62 m 2 brutto):
1. Instalacja kolektorów próżniowych (4,95 m 2 brutto): KONTAKT Viessmann E-mail: info@viessmann.pl
WWW: www.viessmann.pl Tel: +48 71 360 71 00 Adres: Karkonoska 65 53-015 Wrocław