NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach

NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach Kielce, dnia maja 2010 r. R/09/002 LKI-4110-01-2/2009 Pan Wojciech Wącirz Prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej S.A. w Staszowie WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach, przeprowadziła kontrolę w Przedsiębiorstwie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej S.A. w Staszowie (PGKiM) w zakresie gospodarowania wodą pobraną z ujęć. W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli podpisanym w dniu 26 kwietnia 2010 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Prezesowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, działalność PGKiM w zakresie objętym kontrolą. Ocenę pozytywną uzasadnia: ustanowienie strefy ochrony bezpośredniej wszystkich pięciu ujęć wód podziemnych; nieprzekraczanie maksymalnej dobowej wydajności wszystkich studni głębinowych, określonej w pozwoleniu wodnoprawnym na pobór wody podziemnej oraz maksymalnej dobowej ilości odprowadzanych ścieków, przewidzianej w pozwoleniu wodnoprawnym na zrzut ścieków z oczyszczalni komunalnej; rzetelne sporządzenie sprawozdań GUS OS-5 (z oczyszczalni ścieków miejskich i wiejskich) za 2007 i 2008 r.; podejmowanie działań minimalizujących straty wody; 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701 ze zm. al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 4, 25-520 Kielce tel.: (41) 344 55 75, fax: (41) 344 66 15, e-mail: lki@nik.gov.pl

prawidłowe, zgodne z ewidencją księgową, określenie wysokości niezbędnych przychodów dla potrzeb obliczenia taryfowych cen i stawek opłat na lata 2007, 2008 i 2009 dla dostaw wody oraz odprowadzania ścieków; terminowe przedstawienie burmistrzowi miasta i gminy Staszów wniosków o zatwierdzenie taryf, stawek cen i opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków na lata 2007, 2008 i 2009. Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości polegały na: nierzetelnym prowadzeniu ewidencji awarii urządzeń wodociągowych; braku dobowych rejestrów ilości wody pobranej z trzech ujęć; nierzetelnym prowadzeniu ewidencji pomiarów wydajności oraz poziomu zwierciadła statycznego i dynamicznego studni; nieprowadzeniu ksiąŝki eksploatacji oczyszczalni ścieków; nieterminowym załatwieniu trzech analizowanych wnioskow o zawarcie umowy na dostawę wody i odprowadzenie ścieków (spośród 30 badanych); zaewidencjonowaniu w lutym 2009 r. większej o 9.650 m 3 od wskazań wodomierzy ilości wody wydobytej oraz niezaewidencjonowaniu w maju 2009 r. wody wydobytej w ilości 7.037 m 3 ; nierzetelnym sporządzeniu informacji o wysokości naleŝnych opłat za pobór wód podziemnych i odprowadzanie ścieków za I i II półrocze 2007 i 2008 r.; braku wewnętrznych uregulowań w sprawie zasad ustalania ilości wody zuŝytej na cele technologiczne; nieokreśleniu w polityce rachunkowości sposobu rozliczania, na poszczególne rodzaje działalności, kosztów działalności pomocniczej oraz kosztów ogólnozakładowych. 1. PGKiM posiada zezwolenie burmistrza miasta i gminy Staszów na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, waŝne do 14 stycznia 2014 r. Nierzetelnie realizowano wynikający z ww. zezwolenia obowiązek prowadzenia ewidencji awarii urządzeń wodociągowych, gdyŝ wprowadzona dopiero od lutego 2009 r. ewidencja nie zawierała informacji o czasie usuwania awarii i powstałych stratach wody. Zgodnie z obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. pozwoleniem wodnoprawnym na pobór wody podziemnej, PGKiM prowadziło, za pomocą wodomierzy zainstalowanych w kaŝdej studni, pomiar ilości wody pobranej z wszystkich pięciu ujęć zlokalizowanych w miejscowościach Staszów (dwa ujęcia), Kurozwęki, Sztombergi i Wola Osowa. PGKiM nie prowadziło dobowych rejestrów ilości wody pobranej z trzech ujęć zlokalizowanych w Kurozwękach, w Sztombergach i w Woli Osowej, co było niezgodne z wymaganiami pozwolenia wodnoprawnego. Odczyty wskazań wodomierzy zainstalowanych w tych ujęciach oraz ewidencja ilości wody pobranej dokonywane są jeden raz w miesiącu. Nierzetelnie prowadzono ewidencję pomiarów wydajności oraz poziomu zwierciadła statycznego i dynamicznego studni, gdyŝ w przypadku ujęć w Kurozwękach oraz Radzików I 2

i Radzików II ewidencja nie była prowadzona od trzeciego kwartału 2007 r., w Woli Osowej od drugiego kwartału 2005 r., a Sztombergach od pierwszego kwartału 2006 r. Obowiązek ewidencjonowania w ksiąŝkach eksploatacji studni, jeden raz na kwartał, danych z ww. pomiarów wynika z pozwolenia wodnoprawnego. Odpowiedzialność za nierzetelne prowadzenie ewidencji awarii, brak dobowych rejestrów ilości wody pobranej z trzech ujęć oraz nierzetelne ewidencjonowanie pomiarów wydajności oraz poziomu zwierciadła statycznego i dynamicznego studni, ponosi Kryspin Bednarczyk, pełniący obowiązki kierownik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji PGKiM. Zgodnie z wymogami art. 51 pkt 1 i art. 52 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne 2, ustanowiono strefy ochrony bezpośredniej wszystkich pięciu ujęć wód podziemnych. Strefy ochrony bezpośredniej ogrodzono, zabezpieczono, oznakowano i zagospodarowano zgodnie z wymogami art. 53 Prawa wodnego. PGKiM nie przekraczało maksymalnej dobowej wydajności wszystkich studni głębinowych, określonej w pozwoleniu wodnoprawnym na pobór wody podziemnej oraz maksymalnej dobowej ilości odprowadzanych ścieków, przewidzianej w pozwoleniu wodnoprawnym na zrzut ścieków z oczyszczalni komunalnej. W badanym okresie nie były przekraczane, określone w pozwoleniu wodnoprawnym, dopuszczalne wartości głównych wskaźników zanieczyszczeń w ściekach wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych, tj. BZT 5 (pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu), ChZT- Cr (chemiczne zapotrzebowanie tlenu) oraz zawiesiny ogólnej. PGKiM nie realizowało wynikającego z pozwolenia wodnoprawnego na zrzut ścieków z oczyszczalni komunalnej obowiązku prowadzenia ksiąŝki eksploatacji oczyszczalni ścieków, zawierającej informacje dotyczące terminów wykonywania konserwacji urządzeń, terminów wykonywania przeglądów, rejestru awarii i remontów oraz wyników analiz fizykochemicznych. 2. W latach 2007 2009 (do 30 czerwca) PGKiM zawarło łącznie 756 umów na dostawę wody i odbiór ścieków. Zgodnie z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków 3, umowy zawarto z osobami, których nieruchomości zostały przyłączone do sieci i które wystąpiły z pisemnymi wnioskami o zawarcie umowy. Analiza 30 wybranych losowo umów (3,9%) wykazała, Ŝe zawierały one wszystkie elementy wymagane art. 6 ust. 3 i 4 ww. ustawy. PGKiM w czasie dłuŝszym od jednego miesiąca załatwiło trzy wnioski (10% badanych) o zawarcie umowy na dostawę wody i odprowadzenie ścieków. Wniosek Leszka i Katarzyny S. z 27 marca 2007 r. został załatwiony po 14 miesiącach, wniosek Krystyny B. z 20 listopada 2007 r. załatwiono po upływie 91 dni, a wniosek firmy MARS z 23 maja 2008 r. po 79 dniach. 2 Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm. 3 Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm. 3

Zgodnie z art. 35 1 i 3 ustawy z 14 czerwca 1964 r. Kodeks postępowania administracyjnego 4 organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki, a załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niŝ w ciągu miesiąca. Odpowiedzialność za nieterminowe zawarcie umów na dostawę wody i odprowadzenie ścieków ponosi Kryspin Bednarczyk, p.o. kierownik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Z wyjaśnienia Kryspina Bednarczyka wynika, Ŝe ww. opóźnienia wynikały z nierzetelnego wykonywania obowiązków przez pracownika. 3. PGKiM ewidencjonowało w formie miesięcznych zestawień Produkcja i sprzedaŝ wody i ścieków, ilości wody wydobytej, zakupionej hurtowo, dostarczonej poszczególnym grupom odbiorców oraz straty wody. W 2007 r. wydobyto i zakupiono hurtowo 1.056,8 tys. m 3 wody, z tego dostarczono odbiorcom 864,2 tys. m 3 (81,8%), woda niesprzedana (wyliczana jako róŝnica pomiędzy wodą wydobytą, a dostarczoną odbiorcom) wynosiła 192,5 tys. m 3 (18,2%). W 2008 r. wydobyto i zakupiono 1.110,3 tys. m 3, z tego dostarczono odbiorcom 873,9 tys. m 3 (78,7%), woda niesprzedana wynosiła 236,4 tys. m 3 (21,3%). Natomiast w I półroczu 2009 r. wydobyto i zakupiono hurtowo 528,6 tys. m 3 wody, z tego dostarczono odbiorcom 439,9 tys. m 3 (83,2%), a woda niesprzedana wynosiła 81,7 tys. m 3 (16,8%). W zestawieniu Produkcja i sprzedaŝ wody i ścieków za luty 2009 r. zaewidencjonowano większą o 9.650 m 3 od wskazań wodomierzy ilość wody wydobytej, natomiast w ww. zestawieniu za maj 2009 r. nie wykazano 7.037 m 3 wody wydobytej, co świadczy o nierzetelnym sporządzaniu tych zestawień. Odpowiedzialność za powyŝsze nieprawidłowości ponosi p.o. kierownik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Kryspin Bednarczyk. Pomimo podejmowania przez PGKiM działań minimalizujących ilość wody niesprzedanej, polegających na remontach i modernizacji sieci, opomiarowaniu ponad 95% punktów poboru wody, dbaniu o legalizację zainstalowanych wodomierzy oraz zabezpieczenie punktów poboru wody przed nielegalnym korzystaniem, w latach 2007 2009 (I półrocze) ilość wody niesprzedanej (będąca stratami wody) wyniosła aŝ 510,6 tys. m 3, tj. 19,2 % wody wydobytej. Straty te były wyŝsze od przyjmowanych w dostępnych opracowaniach jako straty wody występujące w miejskich sieciach wodociągowych w Polsce (około 10% średniego dobowego zapotrzebowania wody) 5. Straty wody w istotnym stopniu wpływały na wysokość cen wody dla odbiorców. Spośród ogółem 4.718 odbiorców wody, według wskazań wodomierzy rozliczanych jest 4.486 odbiorców (95,1%), natomiast na podstawie przeciętnych norm zuŝycia wody 4 Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. 5 Por. Dohnalik Paweł, Straty wody w miejskich sieciach wodociągowych, Polska Fundacja Ochrony Zasobów Wodnych, Bydgoszcz 2000 r. 4

określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zuŝycia wody 6 232 odbiorców. W odniesieniu do wszystkich 1.350 budynków podłączonych do sieci kanalizacyjnej na koniec 2008 r., rozliczeń ilości odprowadzonych ścieków dokonywano na postawie ilości wody pobranej. Pomimo obowiązku wynikającego z art. 22 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, PGKiM nie obciąŝało Gminy za wodę pobraną na cele przeciwpoŝarowe. Działania w zakresie zawarcia z burmistrzem miasta i gminy Staszów umowy w sprawie opłat za wodę zuŝytą do celów przeciwpoŝarowych, podjęto dopiero w trakcie kontroli. 4. Nierzetelnie sporządzono informacje o wysokości naleŝnych opłat za pobór wód podziemnych i odprowadzanie ścieków dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego za I i II półrocze 2007 i 2008 r. W informacjach za I i II półrocze 2007 r. niezgodnie z rejestrem wody wydobytej prowadzonym przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji, podano niŝszą o 3.587 m 3 i 1.834 m 3 ilość tej wody. Nieprzekazana do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego opłata za pobór ww. ilości wody wynosi 585 zł. Natomiast w informacjach za I i II półrocze 2007 r. oraz I i II półrocze 2008 r. niezgodnie z danymi Zakładu Wodociągów i Kanalizacji dotyczącymi strat wody oraz wody zuŝytej na cele technologiczne, wykazano niŝszą o 214.997 m 3 wielkość tzw. poboru wody innego (obejmującego wodę zuŝytą na cele technologiczne oraz straty wody). Nierzetelne informacje sporządził Zbigniew Kamiński, specjalista ds. ochrony środowiska PGKiM. 5. Prawidłowo, zgodnie z prowadzoną ewidencją, wykazywano w sprawozdaniach GUS wzór M-06 Sprawozdanie o wodociągach, kanalizacji i wywozie nieczystości ciekłych gromadzonych w zbiornikach bezodpływowych za 2007 i 2008 r. ilość wody wydobytej oraz dostarczonej odbiorcom. PGKiM nie ewidencjonowało ilości wody zuŝytej na cele technologiczne 7 oraz nie określił (np. dla potrzeb sprawozdawczości GUS) zasad ustalania ilości wody zuŝytej na te cele. Brak takiej ewidencji oraz wewnętrznych uregulowań powoduje, Ŝe dane dotyczące ilości wody zuŝytej na cele technologiczne ustalane były uznaniowo przez pracowników sporządzających poszczególne sprawozdania. W sprawozdaniu M-06 za 2007 r. wykazano, Ŝe na cele technologiczne zuŝyto 19.500 m 3 wody, tj. 1,8% wody wydobytej i zakupionej. Natomiast w ww. sprawozdaniu za 2008 r. wykazano zuŝycie na cele technologiczne 16.900 m 3 wody (1,5%). 6 Dz. U. Nr 8, poz. 70. 7 Wg objaśnień do sprawozdania GUS wzór M-06 woda zuŝyta na cele technologiczne to woda, która została zuŝyta na własne cele związane z technologicznym procesem produkcji wody, np. filtrowanie, płukanie urządzeń filtrujących lub sieci itp. 5

P.o. kierownik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Kryspin Bednarczyk nie potrafił wyjaśnić sposobu ustalania ilości wody zuŝywanej na cele technologiczne wykazywanej w ww. sprawozdaniach GUS. Zgodnie z dobrą praktyką inŝynierską, w dobrze utrzymanej sieci wodociągowej woda zuŝyta na płukanie sieci powinna wynosić około jednego procenta wody wtłoczonej do sieci wodociągowej 8. Prawidłowo, zgodnie z prowadzoną ewidencją przepływu ścieków w oczyszczalni, wykazano w sprawozdaniach M-06 oraz OS-5 Sprawozdanie z oczyszczalni ścieków miejskich i wiejskich za 2007 i 2008 r. ilość ścieków wyprodukowanych oraz wprowadzonych do wód. 6. Zgodnie z wymogami art. 20 ust. 5 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, PGKiM prowadziło w systemie komputerowym (program TW-FK-02) wyodrębnioną dla Zakładu Wodociągów i Kanalizacji ewidencję przychodów i kosztów związanych z ich osiągnięciem. Ewidencja księgowa umoŝliwia wydzielenie kosztów stałych i zmiennych, przychodów związanych z poszczególnymi rodzajami działalności, a takŝe w odniesieniu do poszczególnych taryf, ustalenie kosztów związanych z działalnością inwestycyjną w poprzednim roku obrachunkowym, dokonanie alokacji niezbędnych przychodów według taryfowych grup odbiorców usług. PGKiM prowadziło ewidencję księgową środków trwałych wg uŝytkowników, w tym odrębnie dla Zakładu Wodociągów i Kanalizacji z podziałem na środki trwałe dotyczące działalności wodociągowej i kanalizacyjnej, środki trwałe ujęć wody, środki trwałe sieci wodociągowej, środki trwałe oczyszczalni ścieków oraz środki trwałe sieci kanalizacyjnej. W obowiązującej polityce rachunkowości PGKiM nie określiło szczegółowo sposobu rozliczania, na poszczególne rodzaje działalności, kosztów działalności pomocniczej oraz kosztów ogólnozakładowych. Główna księgowa PGKiM Dorota Godzwon wyjaśniła, Ŝe koszty ogólnozakładowe rozliczane są wskaźnikiem ich udziału w ogólnym koszcie wytworzenia. Sposób rozliczania kosztów ogólnozakładowych określony zostanie w opracowywanej nowej polityce rachunkowości. Zgodnie z 6 rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków 9, PGKiM ustalał na podstawie kosztów za 12 kolejnych miesięcy poprzedzających datę złoŝenia wniosku, niezbędne przychody dla potrzeb obliczenia taryfowych cen i stawek opłat planowanych na lata 2007, 2008 i 2009 dla dostaw wody oraz odprowadzania ścieków. Planowane przez PGKiM koszty związane z dostawą wody wynosiły na 2007 r. 2.463,8 tys. zł, na 2008 r. 2.554,2 tys. zł, a na 2009 r. 2.607,7 tys. zł. Średni procentowy 8 Por. Sławomir Speruda, Straty wody w Polskich sieciach wodociągowych, Akademia strat wody WaterKEJ, Warszawa 2007. 9 Dz. U. Nr 127, poz. 886. 6

udział głównych rodzajów kosztów w planowanych na ww. lata kosztach dostaw wody wynosił w przypadku: wynagrodzeń z pochodnymi 29,8%, kosztów ogólnych 14,9%, amortyzacji 14,6%, energii 11,2%, podatków i opłat 8,9%, kosztów wydziałowych 8,8%. Planowane koszty związane z odprowadzaniem ścieków wynosiły na 2007 r. 2.798,4 tys. zł, na 2008 r. 2.765,8 tys. zł, a na 2009 r. 3.021,5 tys. zł. Średni procentowy udział głównych rodzajów kosztów w planowanych na ww. lata kosztach odprowadzania ścieków wynosił w przypadku: amortyzacji 26,5%, wynagrodzeń z pochodnymi 22,4%, podatków i opłat 14%, kosztów ogólnych 13,9%, energii 7,5%, kosztów wydziałowych 7,4%. Analiza danych z ewidencji księgowej oraz wykazanych przez PGKiM we wniosku w sprawie zatwierdzenia taryf opłat za wodę i ścieki na 2009 r., w zakresie kosztów amortyzacji, zuŝycia materiałów, energii, wynagrodzeń wraz z pochodnymi, opłat za środowisko, podatków i opłat, usług obcych oraz pozostałych kosztów wykazała, Ŝe zawarte we wniosku dane w zakresie ww. kosztów są zgodne z ewidencją księgową i prawidłowo zaksięgowanymi dowodami księgowymi. Wykazane we wniosku koszty wynagrodzeń wraz z pochodnymi są o 227 tys. zł niŝsze od faktycznie poniesionych w czasie 12 kolejnych miesięcy poprzedzających datę złoŝenia wniosku. Zastępca dyrektora PGKiM Stanisław Dorobek wyjaśnił, Ŝe na 2009 r. zaplanowano modernizację sieci wodociągowej o łącznej długości ok. 1.650 mb oraz realizację I etapu budowy sieci wodociągowej o łącznej długości 3.220 mb. Zgodnie z przyjętym planem zadania mają być realizowane siłami własnymi spółki. Koszty płac pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy realizacji zadań inwestycyjnych stanowią koszt wytworzenia środka trwałego, w tym okresie nie będą stanowić kosztów ponoszonych na zbiorowe zaopatrzenie w wodę. Spośród ogólnej kwoty wydatków na wynagrodzenia, wynoszących w latach 2007 2009 (I półrocze) 9.127 tys. zł, na wynagrodzenia członków kierownictwa PGKiM (prezesa, zastępcy dyrektora, głównej księgowej) wydatkowano 751,1 tys. zł (8,2%). Wysokość miesięcznych wynagrodzeń członków kierownictwa nie przekraczała maksymalnej wysokości wynagrodzenia miesięcznego określonego w art. 8 pkt 3 ustawy z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi 10. Analiza postępowań w sprawie zakupu materiałów wodociągowych dokonanych w 2008 r. za kwotę 117,9 tys. zł wykazała, Ŝe w toku tych zakupów przestrzegano zasady wyboru ofert o najniŝszych cenach. PGKiM wypracowało zysk netto za 2007 r. w wysokości 111 tys. zł, za 2008 r. 283 tys. zł, a za I półrocze 2009 r. 471 tys. zł. 10 Dz. U. Nr 26, poz. 306 ze zm. 7

7. Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, PGKiM w terminie 70 dni przed planowanym dniem wejścia w Ŝycie taryf zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków na lata 2007, 2008 i 2009, przedstawiało burmistrzowi miasta i gminy Staszów wnioski o ich zatwierdzenie. Wnioski zawierały wszystkie elementy określone w 4 i 5 rozporządzenia Ministra Budownictwa w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Zatwierdzenia taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków dokonano uchwałami Rady Miejskiej w Staszowie z 14 grudnia 2006 na 2007 r., z 30 listopada 2007 r. na 2008 r. oraz z 5 grudnia 2008 r. na 2009 r. Cena 1 m 3 wody dostarczonej do celów socjalno-bytowych wynosiła w 2007 r. 2,41 zł, w 2008 r. 2,48 zł, a w 2009 r. 2,67 zł. Stawka miesięczna opłaty abonamentowej dla odbiorców indywidualnych wynosiła: w 2007 r. 2,50 zł, a w 2008 i 2009 r. 3 zł. Natomiast cena 1 m 3 wody dostarczonej pozostałym odbiorcom wynosiła w badanym okresie 3,37 zł, a stawka miesięczna opłaty abonamentowej: w 2007 r. 5 zł, w 2008 r. 6 zł, a w 2009 r. 8 zł. Zatwierdzona przez Radę Miejską w Staszowie cena za 1 m 3 odprowadzonych ścieków z gospodarstw domowych i od pozostałych jednostek wynosiła w 2007 r. 4,85 zł, w 2008 r. 4,90 zł, a w 2009 r. 5,36 zł. Natomiast wprowadzona w 2009 r. stawka opłaty abonamentowej wynosiła 2 zł dla gospodarstw domowych oraz 6 zł dla pozostałych jednostek. Uchwałami Rady Miejskiej przyznano w badanym okresie dopłaty z budŝetu Gminy do 1 m 3 ścieków odprowadzonych przez gospodarstwa domowe. Dopłaty te wynosiły w 2007 r. 1,45 zł a w 2008 i 2009 r. 1,50 zł. Przyznane dopłaty zmniejszały cenę 1 m 3 ścieków odprowadzanych przez gospodarstwa domowe. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnioskuje o: 1) uwzględnienie w komputerowej ewidencji awarii danych dotyczących czasu ich usuwania oraz powstałych strat wody; 2) realizowanie obowiązków wynikających z pozwoleń wodnoprawnych na pobór wody podziemnej oraz na odprowadzanie ścieków w zakresie: prowadzenia dobowych rejestrów ilości wody pobranej z ujęć zlokalizowanych w Kurozwękach, w Sztombergach i w Woli Osowej, ewidencjonowania w cyklu raz na kwartał wyników pomiarów wydajności oraz poziomu zwierciadła statycznego i dynamicznego studni głębinowych, prowadzenia ksiąŝki eksploatacji oczyszczalni ścieków zawierającej informacje dotyczące terminów wykonywania konserwacji urządzeń, terminów wykonywania przeglądów, rejestru awarii i remontów oraz wyników analiz fizyko-chemicznych ścieków; 3) wyeliminowanie przypadków nierzetelnego ewidencjonowania w zestawieniu Produkcja i sprzedaŝ wody i ścieków ilości wody wydobytej; 8

4) bezzwłoczne załatwianie wniosków w sprawie zawarcia umów na dostawę wody i odprowadzenie ścieków; 5) kontynuowanie działań minimalizujących straty wody wpływające na wysokość cen wody dla odbiorców; 6) wykazywanie w informacjach o wysokości naleŝnych opłat za pobór wód podziemnych i odprowadzanie ścieków przesyłanych do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, danych o ilości wody wydobytej oraz o wielkości tzw. poboru wody innego, zgodnie z prowadzoną ewidencją; 7) określenie w polityce rachunkowości sposobu rozliczania, na poszczególne rodzaje działalności, kosztów działalności pomocniczej oraz kosztów ogólnozakładowych; 8) uregulowanie zasad ustalania ilości wody zuŝytej na cele technologiczne i jej wykazywania w sprawozdawczości GUS oraz w informacjach o wysokości naleŝnych opłat. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Prezesa, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu Prezesowi prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Kielcach umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. 9