Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu wybrane problemy prawne Jacek Jurzyk Dyrektor ds. Strategii Bezpieczeństwa i Przeciwdziałania Przestępczości Biuro Bezpieczeństwa Centrali PZU SA/PZU Życie SA Warszawa, 19 kwietnia 2012 r.
Pranie pieniędzy istota zjawiska Pranie pieniędzy definicje: Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz o finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276 t.j. z późn. zm.) Art. 2 pkt 9 Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 533 z późn. zm.) Art. 299
Finansowanie terroryzmu istota zjawiska Finansowanie terroryzmu definicje: Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz o finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276 t.j. z późn. zm.) Art. 2 pkt 10 Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 533 z późn. zm.) Art. 165a
Pranie pieniędzy istota zjawiska Pranie pieniędzy istota zjawiska: Lokowanie: fizyczne rozporządzenie dochodami pochodzącymi z nielegalnej działalności poprzez wprowadzenie ich do systemu finansowego Maskowanie: prowadzenie operacji, za pomocą których pieniądze oddzielają się od źródła ich powstania Włączanie: wykorzystanie maskowanych funduszy do zakupu czystych aktywów
Pranie pieniędzy istota zjawiska Cechy wspólne: ukrycie prawdziwego źródła pranych dochodów oraz tożsamości właściciela zachowanie stałej kontroli nad czyszczonymi dochodami konieczność zmiany formy pranych dochodów kalkulacja ceny i ryzyka prania pieniędzy samoistność etapów prania pieniędzy
System aktów prawnych: 1. Prawo krajowe 2. Prawo europejskie i międzynarodowe www.mf.gov.pl www.knf.gov.pl
Prawo krajowe (wybór): ustawa z dn. 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276 t.j. ) ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości ( ) (Dz. U. Nr 166, poz. 1317) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 września 2001 r. w sprawie określenia wzoru rejestru transakcji, sposobu jego prowadzenia oraz trybu dostarczania danych z rejestru Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej (Dz. U. Nr 113, poz.1210 z późn. zm.);
1. Katalog instytucji obowiązanych ubezpieczyciele w zakresie ubezpieczeń na życie 2. Definicje (wybór istotnych): beneficjent rzeczywisty osoba zajmująca eksponowane stanowisko polityczne (PEP) stosunki gospodarcze podmiot świadczący usługi finansowe
3. Obowiązek bieżącej analizy transakcji (art. 8a ustawy) 4. Analiza ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu (art. 8b ust. 1 w zw. z art. 10a ust. 3 ustawy) 5. Środki bezpieczeństwa finansowego (art. 8 b 9k ustawy)
6. Środki bezpieczeństwa finansowego (c.d.) podstawowe (art. 8b ust. 3, ustawy) uproszczone (art. 9d oraz 9i ustawy) podwyższone (art. 9e oraz 9f ustawy) 7. Środki bezpieczeństwa finansowego skutki niemożności zastosowania 8. Korzystanie z usług innych podmiotów (art. 9h)
9. Obowiązki rejestracyjne (art. 8 ustawy) rejestracja obiektywna - transakcje pojedyncze i powiązane rejestracja subiektywna transakcje podejrzane rejestracja transakcji podejrzanych obcych przepisy wykonawcze
10. Współpraca z GIIF w zakresie przekazywania danych (art. 11-13a) zakres i sposób przekazywania danych dot. transakcji zarejestrowanych zakres i sposób przekazywania danych pozostałych 11. Obowiązki związane z wstrzymywaniem transakcji i blokadą rachunku zawiadomienie o transakcji podejrzanej (własnej i obcej ) oraz sposób jego przyjęcia (art. 16 i 17) wstrzymanie transakcji lub blokada transakcji (18-19) rozkład odpowiedzialności i obowiązek poufności (art. 20-20c oraz art. 34)
12. Obowiązki archiwizacyjne dane dot. zarejestrowanych transakcji (art. 8 ust. 4, 4a ustawy) wyniki analizy bieżącej transakcji (art. 8a ust. 2 ustawy) informacji ze stosowania środków bezpieczeństwa finansowego (art. 9k oraz art. 9d ust. 4 ustawy)
13. Obowiązek wprowadzenia Procedury wewnętrznej przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (art. 10a) 14. Obowiązki szkoleniowe 15. Pozostałe obowiązki organizacyjne: związane z kontrolą dotyczące ochrony danych wyznaczenie osoby odpowiedzialnej
18. Wprowadzenie szczególnych środków ograniczających przeciwko osobom, grupom i podmiotom (rozdz. 5 ustawy) zamrażanie wartości majątkowych
17. Odpowiedzialność administracyjno-finansowa rozdział 7a ustawy 18. Odpowiedzialność karna art. 35 37a ustawy art. 299 k.k. art. 165a k.k.
Dziękuję za uwagę Jacek Jurzyk Biuro Bezpieczeństwa jjurzyk@pzu.pl