Peak Flow Meter Ostrzeżenia Uwaga: Przed przystąpieniem do korzystania z pikflometru Vitalograph zapoznaj się z informacjami zawartymi w niniejszej instrukcji. Zaleca się, aby z pikflometru Vitalograph korzystał pojedynczy pacjent. Z pikflometru Vitalograph należy korzystać wyłącznie pod okiem wykwalifikowanego pracownika służby zdrowia. Uwaga: Objawy wykazywane przez pacjenta mają pierwszeństwo nad odczytem pikflometru. Korzystanie z pikflometru Vitalograph przez okres dłuższy niż określony czas jego żywotności może prowadzić do zaburzenia dokładności pomiarów. Czym jest pikflometr? Pikflometr jest urządzeniem służącym do pomiaru astmy. Urządzenie dokonuje pomiaru powietrza wypływającego z płuc pacjenta, gdy ten dmucha w ustnik urządzenia najmocniej i najszybciej, jak potrafi. Pikflometr jest w stanie wykryć zwężenie dróg oddechowych przed wystąpieniem ataku astmy. Pikflometry wykorzystywane głównie przez pacjentów, u których ataki astmy występują ze średnią lub dużą częstotliwością, pozwalają określić: kiedy należy szukać pomocy medycznej. efektywność terapii astmy u danego pacjenta. kiedy zaprzestać przyjmowania leków przepisanych przez lekarza lub kiedy rozpocząć ich przyjmowanie. czynniki wywołujące atak astmy (np. w przypadku astmy wywoływanej wysiłkiem fizycznym).
Niejednokrotnie osoby cierpiące na astmę odnoszą wrażenie, że ich oddech jest prawidłowy, podczas gdy w rzeczywistości czynność płuc może ulegać obniżeniu. Pikflometr pomaga określić zmiany w przepływie powietrza i usprawnia radzenie sobie z chorobą. Terapia astmy we współpracy z lekarzem Lekarz poświęca mnóstwo czasu na to, aby nauczyć pacjenta samodzielnego radzenia sobie z astmą. Dzieje się tak od chwili diagnozy i sytuacja ta nie ulega zmianie, gdy pacjent przechodzi przez kontakt z całym zespołem specjalistów. Plan działania jest dopasowany do potrzeb pacjenta, jednak z zasady obejmuje: podstawowe informacje na temat astmy; funkcje leków; umiejętności związane z obsługą inhalatora, maski lub pikflometru oraz z pomiarami parametrów środowiska; informacje na temat sytuacji i metod podejmowania działań ratunkowych. Pacjent i jego astma Większość astmatyków musi monitorować przebieg choroby przynajmniej dwa razy dziennie, aby móc kontrolować przebieg planu działania. Niniejsza ulotka zawiera informacje na temat pikflometru i sposobu funkcjonowania planu działania. Pytanie: Czym jest szczytowy przepływ? Odpowiedź: Szczytowy przepływ oznacza pomiar tego, jak szybko pacjent jest w stanie wydmuchiwać powietrze z płuc. Wartość przepływu szczytowego będzie wyższa, jeśli pacjent ma się dobrze i niska, gdy nastąpi zwężenie dróg oddechowych. Zatem wyniki pomiaru przepływu szczytowego będą przydatną wskazówką pozwalającą określić stan rozwarcia dróg oddechowych w dowolnym momencie, a co za tym idzie stopień nasilenia astmy. Przepływ szczytowy należy mierzyć tuż po przebudzeniu oraz wieczorem przed przyjęciem leku rozszerzającego oskrzela, lub zgodnie z zaleceniami lekarza. Chociaż samopoczucie i możliwości pacjenta są niezwykle istotne, wyniki pomiaru przepływu szczytowego pokazują dokładnie zmiany oddechu. Nowoczesne leki na astmę mają na celu zapewnienie jak najlepszego przepływu szczytowego u pacjenta, utrzymując jego oddech w zielonym zakresie. Istotne jest również zwrócenie uwagi na stabilność przepływu szczytowego tj. jak najmniejszą różnicę pomiędzy wynikiem pomiaru porannego i wieczornego, a także wynikami pomiarów z kolejnych dni. Pytanie: Dlaczego należy mierzyć przepływ szczytowy? Odpowiedź: U wielu osób powyżej piątego roku życia pomiar przepływu szczytowego stanowi wskazanie do tego, kiedy i w jakich ilościach stosować leki. Dokonywanie takich pomiarów jest również pomocne dla lekarza, który w ten sposób może z łatwością sprawdzić, czy choroba jest pod kontrolą i zalecić ewentualne zmiany terapii. Pytanie: Gdzie można zdobyć plan działania?
Odpowiedź: Tylko lekarz jest w stanie określić najlepszy plan działania dla danego pacjenta. Zazwyczaj jego opracowanie jest poprzedzone wstępną oceną oraz diagnozą. W trakcie trwania fazy diagnozowania musisz zapisywać wyniki pomiaru przepływu szczytowego [3]. Plan działania zostaje opracowany w oparciu o wyniki takich pomiarów z kilku kolejnych dni. Po zakończeniu fazy diagnostycznej terapia i/lub plan działania mogą ulegać zmianie. Procedurę tę można powtarzać aż do momentu opracowania planu optymalnego. Pytanie: Czym jest wartość normalna? Odpowiedź: Pod pojęciem wartości normalnej rozumie się najlepszy przepływ szczytowy, jaki dany pacjent jest w stanie osiągnąć. Jest to wartość referencyjna pacjenta. Standardy normatywne dla ogółu populacji nie są użyteczne w ciągłym monitorowaniu astmy u pacjenta. Plan działania pacjenta Samokontrola, obejmująca również monitorowanie przepływu szczytowego znacząco poprawia wyniki leczenia astmy. Lekarz opracuje plan działania w oparciu o indywidualne uwarunkowania pacjenta oraz jego sytuację. Schemat planu działania (jeśli taki posiadamy) mogą wypełniać jedynie lekarz lub wykwalifikowana pielęgniarka. Najlepszy pański przepływ szczytowy według pomiaru wynosi: L/min BTPS. Najlepszy oznacza najwyższy możliwy przepływ szczytowy przy dobrym samopoczuciu. Aktualizacja planu działania Każdy pacjent powinien odwiedzać lekarza przynajmniej dwa razy w roku, aby ocenić ewentualne zmiany w stanie zdrowia i w razie potrzeby zmodyfikować plan. Jeśli większość odczytów pacjenta lokuje się z żółtym zakresie, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem. Zrozumieć plan działania Plan działania zostaje zapisany i umieszczony na etykiecie (jeśli taka jest) znajdującej się na tylnej części pikflometru. Lekarz lub wykwalifikowana pielęgniarka mogą również oznaczać zakresy na skali pikflometru. Jeśli decydują się skorzystać z takiej opcji, na co dzień należy stosować kolorowe paski w miejscu odczytu skali. 1.1 Odczyt powyżej zielonej granicy oznacza, że astma jest pod kontrolą. W takim przypadku lekarz zapisze np. 2 wdechy leku kontrolującego rano i wieczorem. 1.2 Wartość przepływu szczytowego plasująca się pomiędzy zakresami zielonym i żółtym oznacza zazwyczaj 80% wartości najlepszego przepływu szczytowego.
1.3 Wynik w zakresie żółtym oznacza konieczność podjęcia dodatkowej terapii np.: 2 wdechy leku objawowego co pół godziny. 1.4 Wartość odczytu pomiędzy zakresami żółtym i czerwonym stanowi ostrzeżenie o wartości progowej PEF (szczytowy przepływ wydechowy podczas natężonego wydechu poprzedzonego maksymalnym wdechem), która zazwyczaj wynosi 60% najlepszej uzyskiwanej wartości. 1.5 Zakres czerwony oznacza alarm medyczny, np. wziąć pół tabletki steroidu lub po prostu skontaktować się z lekarzem. Jak korzystać z pikflometru? 1. Wstać (o ile lekarz nie zalecił inaczej). 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2. Przesunąć wskaźnik na sam dół skali od strony ustnika. 3. Przytrzymać piakflometr przed sobą za krawędzie, (jak zaprezentowano na rysunku 2) tak, aby dłoń nie dotykała skali. Nabrać możliwie najwięcej powietrza. Wstrzymując oddech, umieścić ustnik w ustach i lekko zacisnąć na nim zęby, szczelnie objąć ustnik wargami. 4. Nie wolno zginać karku. 5. Dmuchać NAJMOCNIEJ i NAJSZYBCIEJ jak to możliwe przez sekundę lub dłużej. Należy uważać, aby nie zablokować ustnika językiem lub zębami. Przedostanie się śliny do ustnika może zawyżać odczyt. W trakcie badania pacjent może odczuwać skutki uboczne, jak zawroty głowy lub zmęczenie. W przypadku ich wystąpienia należy zaprzestać badania. 6. Wynik przepływu szczytowego zostanie pokazany na skali naprzeciw wskaźnika. Zaznaczyć wskazywaną wartość (kolorowy pasek) i sprowadzić wskaźnik na początek skali. 7. Powtarzać czynność trzykrotnie, wykorzystując najwyższą odczytaną wartość jako wskazanie dla planu działania. 8. W trakcie fazy diagnostycznej rano i wieczorem należy zapisywać odczyty najwyższego przepływu szczytowego lub poszczególne kolory na tabeli przeznaczonej dla lekarza. Jeśli większość odczytów nie mieści się w zielonym zakresie, konieczne będzie zrewidowanie planu terapii. Interpretowanie odczytów przepływu szczytowego Jeśli wartość odczytu często spada poniżej zwyczajowego przepływu szczytowego, może to oznaczać postęp choroby. Podobnie znaczne różnice pomiędzy odczytami porannymi i wieczornymi mogą oznaczać postęp astmy, zwłaszcza jeśli towarzyszą temu nocne napady kaszlu lub duszności.
Osobisty plan działania Umieścić etykietę z planem działania na spodniej stronie pikflometru. Postępowanie zgodnie z tym planem umożliwia pacjentom dostosowania terapii do uzyskiwanych wyników przepływu szczytowego. Działając szybko, można uniknąć częstych ataków astmy. Wyniki przepływu szczytowego będą lokowały się w jednym z zakresów (oznaczonych kolorem) określonych na potrzeby samokontrolowania choroby. Należy wypełniać te polecenia planu działania, które odnoszą się do danego zakresu. Ważna uwaga: Jedynie lekarz lub wykwalifikowana pielęgniarka mogą modyfikować plan działania pacjenta, a zatem istotne jest, aby brać ze sobą pikflometr na każdą wizytę. W przypadku opracowywania nowego planu działania, lekarz będzie chciał zapoznać się również z odczytami zarejestrowanymi w fazie diagnostycznej. Pikflometr może posiadać kolorowe oznaczenia na skali, aby ułatwić dopasowanie wyniku przepływu szczytowego do odpowiedniego zakresu oznaczonego kolorem na planie działania. NIE WOLNO SAMODZIELNIE ZMIENIAĆ KOLOROWYCH OZNACZEŃ. Jeśli na skutek nieuwagi ich pozycja zostanie zmieniona, należy skontaktować się z lekarzem lub wykwalifikowaną pielęgniarką celem uzyskania porady. Można je zabezpieczyć taśmą przezroczystą, aby uniknąć przypadkowego przesuwania, należy jednak uważać, by nie zablokować otworu, który umożliwia przemieszczanie się wskaźnika. Przed przystąpieniem do badania należy sprawdzić właściwe ustawienie kolorowych znaczników, odwołując się do wartości liczbowych na etykiecie z planem działania. Faza diagnostyczna W trakcie pierwszej diagnozy choroby lub w przypadku poprawy lub pogorszenia, wymagane jest rejestrowanie wartości przepływu szczytowego przynajmniej dwa razy dziennie przez tydzień lub dłużej. Ma to na celu zapewnienie, że stosowana terapia utrzyma odczyty w zielonym zakresie. Jeśli faza diagnostyczna da niezadowalające rezultaty, lekarz zmieni plan leczenia i rozpocznie nową fazę diagnostyczną. Po uzyskaniu zadowalających wyników i ustaleniu planu działania, prawdopodobnie nie będzie konieczności rejestrowania odczytów przepływu szczytowego, natomiast pojawi się wymóg postępowania zgodnie z planem działania. Obsługa i czyszczenie osobistego pikflometru Pikflometr powinien dawać prawidłowe odczyty przez okres do trzech lat. Po tym czasie należy poprosić lekarza o nowe urządzenie. Należy unikać przygniatania urządzenia i utrzymywać je w czystości. W razie podejrzeń, że urządzenie może być uszkodzone lub może nie dawać prawidłowych odczytów, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Powierzchnię zewnętrzną urządzenia należy dokładnie czyścić raz w tygodniu lub częściej, jeśli pojawi się taka konieczność. Zalecamy stosowanie zwykłej ściereczki nasączonej alkoholem wysokoprocentowym, zwracając szczególną uwagę na okolice ustnika. NIE WOLNO PODEJMOWAĆ PRÓB DEMONTOWANIA URZĄDZENIA. MOŻE TO SPOWODOWAĆ NIEPRAWIDŁOWE ODCZYTYWANIE WARTOŚCI PEF. W warunkach szpitalnych: Stosując pikflometr u wielu pacjentów, zawsze należy używać jednorazowego ustnika SafeTway. Pomiędzy kolejnymi użyciami zewnętrzne powierzchnie pikflometru należy dezynfekować chusteczkami nasączonymi alkoholem wysokoprocentowym. Taki pikflometr należy przekazać do utylizacji po użyciu przez 30 pacjentów lub po 2 tygodniach, zależnie od tego, które nastąpi wcześniej. Uwaga: Prawo federalne (USA) dopuszcza możliwość sprzedaży urządzenia jedynie przez lekarza lub na jego zalecenie. Specyfikacja techniczna Materiał: Tworzywo ABS do przetworzenia wtórnego. Dokładność odczytu: + 10 l/min lub + 10% odczytu Powtarzalność: + 5 l/min lub + 5% odczytu Efekty wysokościowy dla pikflometru (oraz Zaniża odczyt o około 5% na 1000 m, (zmniejszona wydychanego powietrza): gęstość powietrza zwiększa PEF o około 5% na 1000 m) Najwyższy opór 0,00384 kpa/l/min @ 720 l/min przepływowy: Zakres pomiaru: 50-800 l/min Warunki przechowywania: Temperatura: 10-35 o C; Względna wilgotność: 30%-75% Standardy wykonania pikflometru: BS EN ISO 23747:20007; ATS/ERS; AS/NZS4237; NHLBI Charakterystyka Różnica profili A/B mniejsza niż 15 l/min/15% (Załącznik częstotliwościowa: B, EN ISO 13826:2003) Gwarancja Pikflometr jest objęty roczną gwarancją. Jeśli produkt jest wadliwy, należy go wymienić. W przeciwnym wypadku wymiana powinna mieć miejsce co trzy lata. jest zarejestrowanym znakiem handlowym Vitalograph Ltd. Horn Wellness Group ul. Żonkilowa 11, 60-175 Poznań www.hwg.pl; www.hornwellness.pl, tel./fax 0048 61 8676731 office@hwg.pl