PL PL PL
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 13.1.2011 KOM(2011) 1 wersja ostateczna 2011/0002 (COD) Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniająca dyrektywę 2000/25/WE w odniesieniu do zastosowania etapów emisji zanieczyszczeń do ciągników o wąskim rozstawie kół (Tekst mający znaczenie dla EOG) SEK(2011) 44 wersja ostateczna SEK(2011) 43 wersja ostateczna PL PL
UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU Podstawa i cele wniosku Niniejszy wniosek przewiduje zmianę dyrektywy 2000/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2000 r. w sprawie środków stosowanych przeciwko stałym i gazowym zanieczyszczeniom pochodzącym z silników napędzających ciągniki rolnicze lub leśne 1. Celem dyrektywy 2000/25/WE jest zagwarantowanie swobodnego przepływu ciągników rolniczych i leśnych przy jednoczesnej redukcji dopuszczalnych poziomów emisji zanieczyszczeń przez silniki celem ochrony zdrowia i ogólnego dobra obywateli, a także środowiska naturalnego. Dyrektywa określa kolejne etapy zmniejszania granicznych wartości emisji zanieczyszczeń, w dużym stopniu spójne z przepisami dyrektywy 97/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1997 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do środków dotyczących ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych z silników spalinowych montowanych w maszynach samojezdnych nieporuszających się po drogach 2. W związku z wprowadzeniem definicji dalszego zmniejszania wartości granicznych emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych z silników spalinowych montowanych w maszynach samojezdnych nieporuszających się po drogach, przyjętej w dyrektywie 2004/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 3, dyrektywę 2000/25/WE zmieniono dyrektywą Komisji 2005/13/WE z dnia 21 lutego 2005 r 4. Nowe wartości graniczne emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych zostały określone w celu osiągnięcia ponad 90-procentowego obniżenia wcześniej obowiązujących wartości, tak aby dodatkowe układy oczyszczania spalin z cząstek stałych i tlenków azotu stosowane w znaczącej większości silników i maszyn były objęte odpowiednimi dyrektywami do czasu, gdy obowiązywać zacznie etap, na którym konieczne będzie stosowanie najbardziej zaawansowanych rozwiązań. W obliczu tych wyzwań i biorąc pod uwagę niepewność, czy obecne możliwości techniczne pozwolą na osiągnięcie tych celów, w dyrektywie 2004/26/WE przewidziano, że Komisja przeprowadzi przegląd techniczny, a w szczególności rozważy dostępne technologie, w tym pod względem kosztów i korzyści, w celu potwierdzenia wartości granicznych dla etapów IIIB i IV oraz dokonania oceny potrzeby dodatkowej elastyczności, odstępstw i późniejszych dat obowiązywania dla niektórych typów urządzeń lub silników, a także uwzględnienia silników zamontowanych w niedrogowych maszynach ruchomych używanych sezonowo 5. 1 2 3 4 5 Dz.U. L 173 z 12.7.2000, s. 1. Dz.U. L 69 z 27.2.1998, s. 1. Dz.U. L 146 z 30.4.2006, s.1. Dz.U. L 55 z 1.3.2005, s. 35. Dz.U. L 146 z 30.4.2004, art. 2. PL 2 PL
W dyrektywie 2000/25/WE, z późniejszymi zmianami, w art. 4 ust. 8 wprowadzono odniesienie do przeglądu technicznego przewidzianego w dyrektywie 2004/26/WE w celu zbadania kwestii związanych z ciągnikami rolniczymi, a w szczególności ciągnikami kategorii T2, T4.1 i C2 (tzw. ciągniki o wąskim rozstawie kół, o maksymalnej szerokości nieprzekraczającej 1,15 m). Wyniki oceny technicznej potwierdziły, że uzyskanie ambitnych wartości granicznych określonych przez prawodawcę jest wykonalne w znaczącej większości silników przeznaczonych do montażu w maszynach nieporuszających się po drogach i ciągnikach rolniczych. Jednakże uznano, że w przypadku ciągników rolniczych w kategoriach T2, T4.1 i C2 konieczna jest zmiana wymogów. Kontekst ogólny Aby spełnić wymogi określone w art. 2 dyrektywy 2004/26/WE i w art. 4 ust. 8 dyrektywy 2000/25/WE, Dyrekcja Generalna ds. Przemysłu Komisji Europejskiej zawarła z Dyrekcją Generalną Wspólnym Centrum Badawczym (DG JRC) umowę na zbadanie wszystkich aspektów, których dotyczą wymogi tych dyrektyw. W przypadku ciągników rolniczych DG JRC oceniła sytuację kategorii T2, T4.1 i C2, badając literaturę tego tematu oraz dokonując bezpośredniej oceny pojazdów podczas wizyt u pięciu producentów różnej wielkości i wykorzystujących różne technologie, z których jeden może zostać sklasyfikowany jako MŚP. Produkują oni znaczącą większość ciągników o wąskim rozstawie kół wprowadzanych do obrotu w Europie. Ciągniki objęte badaniem okazały się być typowymi europejskimi produktami zaprojektowanymi tak, by spełniały wymagania specjalistycznego rolnictwa w południowej Europie (szczególnie w rejonie śródziemnomorskim). Przytłaczająca większość tych ciągników sprzedawana jest w UE. Wyniki powyższej analizy przedstawiano w czasie kolejnych spotkań GEME, począwszy od czerwca 2006 r., i potwierdzono w projekcie sprawozdania końcowego wydanym w grudniu 2007 r. i opublikowanym na stronie internetowej CIRCA. Inaczej niż w przypadku pozostałych kwestii, gdzie przedstawiono po kilka opcji, z wniosku DG JRC wynikało jednoznacznie, że ciągniki kategorii T2, T4.1 i C2 powinny być zwolnione z etapów IIIB i IV dyrektywy 2000/25/WE. Wniosek ten poparło kilka państw członkowskich, a żadne nie zgłosiło wobec niego uwag negatywnych. Ustalenia JRC potwierdzono w analizie oceny skutków przeprowadzonej przez Arcadis w latach 2008-2009 na podstawie umowy z DG ds. Przemysłu. Analiza Arcadis wyraźnie wskazywała, iż proponowane odroczenie jest korzystne dla środowiska: bez niego użytkownicy nie mieliby możliwości kupowania nowoczesnych ciągników spełniających wymogi etapu IIIA i używaliby w dalszym ciągu (bardzo) starych maszyn (poziom etapu 0 ). Ponadto Arcadis wskazuje negatywne skutki natury społeczno-gospodarczej, z którymi należałoby się liczyć, gdyby wniosek nie został przyjęty. PL 3 PL
Obowiązujące przepisy w dziedzinie, której dotyczy wniosek W tym kontekście istotne są dwie poniższe dyrektywy: - Dyrektywa 97/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1997 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do środków dotyczących ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych z silników spalinowych montowanych w maszynach samojezdnych nieporuszających się po drogach; - Dyrektywa 2000/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2000 r. w sprawie środków stosowanych przeciwko stałym i gazowym zanieczyszczeniom pochodzącym z silników napędzających ciągniki rolnicze lub leśne i zmieniająca dyrektywę Rady 74/150/EWG, z późniejszymi zmianami. Spójność z pozostałymi obszarami polityki i celami Unii Dyrektywa 97/68/WE oparta jest na wspólnotowym programie polityki i działań w dziedzinie środowiska przyrodniczego i trwałego rozwoju 6. Dyrektywa 2000/25/WE stanowi przeniesienie do sektora ciągników rolniczych tych samych celów i polityki. Niniejszy wniosek jest zgodny z obecną polityką i celami Wspólnoty w zakresie ochrony środowiska określonymi w Szóstym programie działań na rzecz środowiska naturalnego (COM(2001) 31 wersja ostateczna) 7, który wymienia poprawę jakości powietrza jako cel priorytetowy, który ma zostać osiągnięty, między innymi, dzięki egzekwowaniu wymogów granicznych wartości emisji zanieczyszczeń w odniesieniu do określonych produktów. Szósty program działań na rzecz środowiska naturalnego określa sposób kształtowania polityki w oparciu o zaangażowanie i solidną wiedzę, zgodnie z którym: Szerokie zaangażowanie zainteresowanych stron będzie kluczem do efektywnego wdrażania Szóstego programu na każdym etapie procesu politycznego, począwszy od uzgodnienia celów, aż do zastosowania środków w praktyce. Solidna wiedza naukowa i oceny ekonomiczne, wiarygodne i aktualne dane i informacje oraz stosowanie wskaźników stanowią podstawę dla przygotowywania, wdrażania i oceny polityki w zakresie środowiska. Proponowane odroczenie terminu jest w pełni zgodne z tym sposobem kształtowania polityki: obejmuje ono wartości graniczne etapów IIIB i IV określone w dyrektywie 2000/25/WE w odniesieniu do ciągników kategorii T2, T4.1 i C2 w takim stopniu, w jakim wszystkie zainteresowane strony i niezależne badanie DG JRC wykazały, że nie ma technicznej możliwości ich osiągnięcia. 6 7 Rezolucja Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich, zebranie Rady w dniu 1 lutego 1993 r., (Dz.U. C 138 z 17.5.1993, s. 1). Dz.U. C 154E z 29.5.2001, s. 218. PL 4 PL
2. WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCENA SKUTKÓW Konsultacje z zainteresowanymi stronami Państwom członkowskim i zainteresowanym stronom przedstawiono zagadnienie i wyniki badania DG JRC na kilku spotkaniach grupy ekspertów ds. silników maszyn samojezdnych nieporuszających się po drogach. Konsultacje z państwami członkowskimi przeprowadzono między innymi podczas posiedzenia Komitetu ds. Dostosowania do Postępu Technicznego ciągników rolniczych w dniu 21 listopada 2008 r. Poparcie wyraziły: Austria, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Niemcy, Szwecja, Włochy i Zjednoczone Królestwo. Żadne państwo nie wyraziło sprzeciwu. Ponadto 2 września 2010 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami przemysłu, na którym omówiono najnowsze osiągnięcia techniczne. Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy specjalistycznej Dziedziny nauki i wiedzy specjalistycznej, których dotyczy wniosek Emisje zanieczyszczeń pochodzące z silników maszyn samojezdnych nieporuszających się po drogach i ciągników rolniczych. Główne organizacje/eksperci, z którymi przeprowadzono konsultacje DG Wspólne Centrum Badawcze (DG JRC); Grupa ekspertów ds. emisji zanieczyszczeń pochodzących z silników maszyn samojezdnych nieporuszających się po drogach i grupa robocza ds. ciągników rolniczych. Sposoby udostępnienia opinii ekspertów Publikacja na stronie internetowej CIRCA Wspólnego Centrum Badawczego i sprawozdania Arcadis dotyczące przeglądu technicznego prawodawstwa w dziedzinie emisji zanieczyszczeń pochodzących z silników maszyn samojezdnych nieporuszających się po drogach. Przekazywanie informacji w czasie posiedzeń grupy ekspertów ds. silników maszyn samojezdnych nieporuszających się po drogach (GEME) oraz grupy roboczej i Komitetu ds. ciągników rolniczych. Ocena skutków Komisja przeprowadziła formalną ocenę skutków w 2010 r., w oparciu o wspomniane wcześniej analizy techniczne i biorąc pod uwagę bieżący rozwój technologiczny. Stwierdzono, że stworzenie rozwiązań technicznych jest najprawdopodobniej możliwe, jednak nie w terminach określonych w obowiązujących przepisach. Opóźnienie o trzy lata wprowadzenia wymogów etapów IIIB i IV uznano za wariant preferowany. PL 5 PL
3. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU Krótki opis proponowanych działań Wnioskuje się o przedłużenie o trzy lata terminów podanych w art. 4 dyrektywy 2000/25/WE w odniesieniu do homologacji typu i wstępnego wprowadzenia do obrotu etapów IIIB i IV dla ciągników kategorii T2, C2 i T4.1, zgodnie z definicją w dyrektywie 2003/37/WE. Podstawa prawna Niniejszy wniosek sporządzono na podstawie art. 114 Traktatu. Zasada pomocniczości Cele zaproponowanych działań, a mianowicie zapewnienie stałego funkcjonowania rynku wewnętrznego poprzez wymaganie, aby ciągniki rolnicze były zgodne ze zharmonizowanymi środowiskowymi przepisami w sprawie emisji zanieczyszczeń, nie mogą być osiągnięte w satysfakcjonującym stopniu przez państwa członkowskie działające samodzielnie, ale można je osiągnąć, ze względu na ich skalę i skutki, na szczeblu unijnym. Wobec powyższego niniejszy wniosek jest zgodny z zasadą pomocniczości ustanowioną w art. 5 Traktatu. Zasada proporcjonalności Zaproponowana zmiana nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów określonych powyżej. Niezależni eksperci i zainteresowane strony zgadzają się, że nie jest technicznie możliwe zredukowanie poziomu emisji do wartości granicznych określonych dla etapów IIIB i IV w odniesieniu do typów ciągników rolniczych wymienionych w zmianie, której dotyczy wniosek. Jeżeli wejście w życie odpowiednich wartości granicznych z etapów IIIB i IV nie zostałoby odroczone, na rynku wewnętrznym i w sektorach rolniczych korzystających z tych ciągników w Unii wystąpiłyby znaczne zakłócenia. Pomimo przedstawienia przez przemysł poważnych argumentów technicznych na rzecz całkowitego zwolnienia tych ciągników, nie zostały one uwzględnione. Wobec powyższego wniosek opisuje absolutnie niezbędne zmiany uznane za konieczne do zapewnienia stosownej równowagi obciążeń dla przemysłu, przy jednoczesnym zapewnieniu spełnienia, tam gdzie to możliwe, celów związanych z ochroną środowiska. Wobec powyższego niniejszy wniosek jest zgodny z zasadą pomocniczości ustanowioną w art. 5 Traktatu. Wybór instrumentów Proponowane instrumenty: dyrektywa. PL 6 PL
Inne środki nie byłyby stosowne z następującego powodu: zmiana istniejącej dyrektywy. 4. WPŁYW NA BUDŻET Wniosek nie ma wpływu na budżet Unii. PL 7 PL
2011/0002 (COD) Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniająca dyrektywę 2000/25/WE w odniesieniu do zastosowania etapów emisji zanieczyszczeń do ciągników o wąskim rozstawie kół (Tekst mający znaczenie dla EOG) PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114, uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej 8, po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym, uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 9, uwzględniając opinię Komitetu Regionów 10, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Dyrektywa 2000/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2000 r. w sprawie środków stosowanych przeciwko stałym i gazowym zanieczyszczeniom pochodzącym z silników napędzających ciągniki rolnicze lub leśne i zmieniająca dyrektywę Rady 74/150/EWG 11 zawiera przepisy dotyczące emisji zanieczyszczeń z silników montowanych w ciągnikach rolniczych i leśnych. Etap wartości granicznych emisji mający obecnie zastosowanie do homologacji typu większości silników o zapłonie samoczynnym jest określany jako etap IIIA. W wymienionej dyrektywie przewidziano, że te wartości graniczne zostaną zastąpione bardziej surowymi wartościami etapu IIIB, które będą stopniowo wchodzić w życie od 1 stycznia 2010 r. w odniesieniu do homologacji typu i od 1 stycznia 2011 r. w zakresie wprowadzania do obrotu tych silników. (2) W dyrektywie 2004/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. zmieniającej dyrektywę 97/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1997 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do środków dotyczących ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych z silników spalinowych montowanych w maszynach 8 9 10 11 Dz.U. C [ ] z [ ], s. [ ]. Dz.U. C [ ] z [ ], s. [ ]. Dz.U. C [ ] z [ ], s. [ ]. Dz.U. L 173 z 12.7.2000, s. 1. PL 8 PL
samojezdnych nieporuszających się po drogach 12 określono w art. 2 lit. b), że Komisja rozważy dostępne technologie, w tym pod względem kosztów i korzyści, w celu potwierdzenia wartości granicznych dla etapów IIIB i IV oraz oceny potrzeby dodatkowej elastyczności, odstępstw i późniejszych dat obowiązywania dla niektórych typów urządzeń lub silników, a także uwzględnienia silników zamontowanych w maszynach samojezdnych nieporuszających się po drogach używanych sezonowo. W art. 4 ust. 8 dyrektywy 2000/25/WE zawarto klauzulę przeglądową, której celem jest uwzględnienie specyfiki ciągników kategorii T2, T4.1 i C.2. (3) Dyrektywa 97/68/WE była przedmiotem kilku analiz technicznych. W wyniku tych analiz, przeprowadzonych w latach 2007, 2009 oraz 2010 i potwierdzonych oceną skutków przeprowadzoną przez Komisję, stwierdzono, że nie jest z technicznego punktu widzenia możliwe spełnienie wymogów etapów IIIB i IV w przypadku ciągników sklasyfikowanych w kategoriach T2, C2 i T.4.1 w terminach przewidzianych w dyrektywie. (4) Aby zapobiec ustanawianiu w prawodawstwie unijnym wymogów technicznych, które nie mogą być jeszcze spełnione, oraz aby zapobiec sytuacji, w której ciągnikom kategorii T2, C2 i T4.1 nie będzie już można udzielać homologacji typu i wprowadzać ich do obrotu lub do użytku, konieczne jest wprowadzenie trzyletniego okresu przejściowego, w którym ciągnikom sklasyfikowanym w kategoriach T2, C2 i T4.1 wciąż będzie można udzielać homologacji typu oraz będzie można wprowadzać je do obrotu lub do użytku. (5) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2000/25/WE. PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ: Artykuł 1 W art. 4 dyrektywy 2000/25/WE dodaje się ustęp w brzmieniu: 9. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 lit. d) i e) oraz ust. 3, w odniesieniu do ciągników kategorii T2, C2 i T4.1, zdefiniowanych w załączniku II, rozdział A, pkt A.1 i załączniku II, rozdział B, dodatek 1, część I, pkt 1.1 do dyrektywy 2003/37/WE, i wyposażonych w silniki kategorii L do R, terminy określone w ust. 2 lit. d) i e) oraz ust. 3 zostają przedłużone o trzy lata. Przed upływem powyższych terminów obowiązują w dalszym ciągu wymogi etapu IIIA ustanowione w niniejszej dyrektywie. Artykuł 2 Transpozycja 1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, najpóźniej do dnia [6 miesięcy minus 1 dzień od daty wejścia w życie] r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów. 12 Dz.U. L 225 z 25.6.2004, s. 3. PL 9 PL
Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia [6 miesięcy od daty wejścia w życie] r. Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie. 2. Państwa członkowskie przekazują Komisji teksty podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą. Artykuł 3 Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Artykuł 4 Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich. Sporządzono w Brukseli dnia [ ] r. W imieniu Parlamentu Europejskiego Przewodniczący [ ] W imieniu Rady Przewodniczący [ ] PL 10 PL