Uchwała nr 834 Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 24 czerwca 2009 r.

Uchwała nr 834 Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 24 czerwca 2009 r. w sprawie wytycznych dla rad podstawowych jednostek organizacyjnych Uniwersytetu określających zasady tworzenia programów nauczania i planów studiów wyższych, studiów podyplomowych i kursów dokształcających Na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 4, w związku z art. 68 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 z późno zm.) Senat Uniwersytetu w Białymstoku ustala wytyczne dla rad podstawowych jednostek organizacyjnych Uniwersytetu określające zasady tworzenia programów nauczania i planów studiów wyższych, studiów podyplomowych i kursów dokształcających. 1 1. Studia wyższe, studia podyplomowe oraz kursy dokształcające realizowane są zgodnie z programami nauczania i planami studiów budowanymi w oparciu o cele i efekty kształcenia z uwzględnieniem specyfiki danego kierunku studiów. 2. Stosowane metody dydaktyczne oraz formy zajęć pozwalają na zdobycie deklarowanych umiejętności, wiedzy i postaw, a zalecane materiały dydaktyczne służą realizacji celów kształcenia. Rozdział I Wytyczne określające zasady tworzenia programów nauczania i planów studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich wymagania ogolne 2 1. Program nauczania i plan studiów wyższych tworzone są w oparciu o standardy kształcenia określone rozporządzeniem ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego. 2. Program nauczania i plan studiów przewidują treści kształcenia określone w standardzie dla danego kierunku studiów i poziomu kształcenia (w tym zajęcia i treści wskazane w "innych wymaganiach" standardu) oraz treści kształcenia uzupełniające standard określone przez radę jednostki. Treści kształcenia uzupełniające standard powinny pogłębiać wiedzę studenta z zakresu danego kierunku/ specjalności. 3. Program nauczania i plan studiów przy zagwarantowaniu pełnej realizacji treści kształcenia określonych w standardzie dla danego kierunku i poziomu kształcenia powinny umożliwiać studentowi wybór treści kształcenia w wymiarze nie mniejszym niż 30% godzin zajęć z zakresów i na zasadach ustalonych przez radę podstawowej jednostki organizacyjnej. Wymóg ten nie dotyczy kierunków studiów, po ukończeniu których uznawalność kwalifikacji zawodowych uzależniona jest od wymiaru godzin kształcenia zawodowego 4. Podstawę obliczenia 30% godzin zajęć do wyboru ustala się, odejmując od ogólnej liczby godzin przewidzianych do realizacj i w planie studiów liczbę godzin zajęć z zakresu treści podstawowych, kierunkowych oraz liczbę godzin zajęć określonych w "innych wymaganiach" standardu. Jeżeli jednostka prowadzi kształcenie w co najmniej dwóch specjalnościach w ramach danego kierunku studiów, wybór przez studenta specjalności może być uznany za wybór treści kształcenia, jeżeli wymiar godzin zajęć specjalnościowych spełnia wymóg określony w ust. 3. 5. Program nauczania i plan studiów tworzy się dla każdego kierunku, specjalności, poziomu kształcenia i formy prowadzonych studiów. 6. Program nauczania i plan studiów powinny zapewniać właściwą proporcję różnych form zajęć dydaktycznych, tj. wykładów, ćwiczeń, konwersatoriów, zajęć laboratoryjnych, terenowych itp., zgodnie z zaleceniami standardu kształcenia. 7. Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych powinna odpowiadać minimalnej liczbie godzin zajęć określonej standardem dla danego kierunku i poziomu kształcenia. Przekroczenie minimalnej liczby godzin zajęć wymaga zgody Senatu. 8. Program nauczania i plan studiów realizowany w ramach studiów niestacjonarnych zapewnia zdobycie tej samej wiedzy i tych samych kwalifikacji co na studiach stacjonarnych realizowanych na tym samym kierunku studiów i poziomie kształcenia. 9. Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach niestacjonarnych nie może być mniejsza niż 60 % ogólnej

liczby godzin zajęć określonych w standardzie kształcenia dla danego kierunku studiów oraz poziomu kształcenia, przy pełnej realizacji minimalnej liczby godzin zajęć zorganizowanych określonych w standardzie kształcenia. 10. Liczba semestrów oraz liczba punktów ECTS dla studiów stacjonarnych i niestacjonarnych nie może być mniejsza niż określona w standardzie kształcenia dla danego kierunku studiów oraz poziomu kształcenia. 11. Nie więcej niż 10% ogólnej liczby godzin zajęć określonych w programie nauczania i planie studiów może być realizowane bez bezpośredniego uczestnictwa nauczycieli akademickich. program nauczania - wymagania szczegółowe 3 1. Program nauczania na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia i jednolitych studiach magisterskich określa w szczególności: l) nazwę jednostki prowadzącej kierunek, 2) nazwę kierunku I specjalności studiów, 3) formę studiów (stacjonarne / niestacjonarne), 4) poziom kształcenia (studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia i jednolite studia magisterskie), 5) założenia ogólne (czas trwania studiów, ogólna liczba godzin, ogólna liczba punktów ECTS, ewentualnie zasady wyboru specjalności), 6) kwalifikacje absolwenta (zakładane cele kształcenia oraz kompetencje ogólne i specyficzne odnoszące się do wiedzy, umiejętności i postaw), f"; 7) grupy treści kształcenia (podstawowe, kierunkowe, specjalnościowe itp.) wraz z liczbą przewidzianych dla nich godzin zajęć zorganizowanych i liczbą punktów ECTS, 8) wykaz składników treści kształcenia (przedmiotów) w grupach, liczbę przewidzianych dla nich godzin zajęć zorganizowanych i liczbę punktów ECTS, 9) zasady, formy i wymiar odbywania praktyk (jeżeli program je przewiduje) wraz z przyporządkowaną im liczbą punktów ECTS, 10) warunki ukończenia studiów (zasady dopuszczania do egzaminu dyplomowego, zakres i sposób przeprowadzania egzaminu dyplomowego) oraz uzyskany tytuł zawodowy. 2. Wzór programu studiów określa załącznik nr 1. plan studiów - wymagania szczegółowe 4 l. Plan studiów określa w szczególności: l) nazwę jednostki prowadzącej kierunek, 2) nazwę kierunku / specjalności studiów, 3) formę studiów (stacjonarne / niestacjonarne), 4) poziom kształcenia (studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia i jednolite studia magisterskie), 5) czas trwania studiów (liczbę lat/semestrów), 6) wykaz składników treści kształcenia (przedmiotów) w grupach wraz z podziałem na poszczególne lata/semestry studiów, z określeniem obowiązującej formy prowadzenia zajęć i ich wymiaru oraz informacją o obowiązującym wymiarze zajęć "do wyboru", 7) kod przedmiotu, 8) liczbę pkt ECTS uzyskaną po zaliczeniu każdego przedmiotu, 9) formę zaliczenia przedmiotu (zaliczenie, zaliczenie na ocenę, egzamin), 10) wymiar praktyk zawodowych oraz przyporządkowaną im liczbę punktów ECTS. 2. Wzór planu studiów określa załącznik nr 2. punkty ECTS 5 l. Punkty ECTS są to przyporządkowane poszczególnym przedmiotom punkty zaliczeniowe, wyrazające osiągnięcie efektów kształcenia, których uzyskanie wymaga określonego nakładu pracy studenta. Nakład pracy studenta obejmuje godziny pracy w uczelni przewidziane planem studiów, indywidualną pracę studenta w uczelni i poza nią, zarówno w okresie zajęć jak i w czasie przygotowywania się do egzaminów. Całkowity nakład pracy studenta powinien uwzględniać wszelkie "aktywności" potrzebne do uzyskania zaliczenia przedmiotu. 2. Jeden punkt ECTS odpowiada efektom kształcenia, których uzyskanie wymaga od przeciętnego studenta 25-30 godzin pracy.

3. Punkty ECTS przyznaje się za: l) zaliczenie każdego z przedmiotów oraz praktyk przewidzianych w planie studiów; 2) przygotowanie pracy dyplomowej, zgodnie ze standardem kształcenia; 3) przygotowanie do egzaminu dyplomowego, zgodnie ze standardem kształcenia. 4. Punkty ECTS przyporządkowuje się poszczególnym przedmiotom, a nie formom dydaktycznym służącym ich realizacji. Student uzyskuje punkty ECTS przyporządkowane danemu przedmiotowi, jeżeli spełni wszystkie określone w programie nauczania i planie studiów wymagania oraz osiągnie założone efekty kształcenia. 5. Liczba punktów ECTS przewidziana planem studiów dla semestru wynosi od 27 do 33, przy czym uzyskana ocena końcowa z danego przedmiotu nie ma wpływu na wysokość tej liczby. 6. Liczba punktów ECTS przewidziana planem studiów dla danego roku studiów wynosi co najmniej 60. 7. Liczba punktów ECTS wymagana do ukończenia studiów wyższych wynosi: l) dla studiów pierwszego stopnia 180-240, chyba że standard kształcenia na danym kierunku studiów i poziomie kształcenia przewiduje inną liczbę punktów, 2) dla studiów drugiego stopnia 90-120, chyba że standard kształcenia na danym kierunku studiów i poziomie kształcenia przewiduje inną liczbę punktów, 3) dla jednolitych studiów magisterskich 270-360, chyba że standard kształcenia na danym kierunku studiów i poziomie kształcenia przewiduje inną liczbę punktów. 8. Jeśli czas trwania studiów niestacjonarnych jest dłuższy niż czas trwania odpowiednich studiów stacjonarnych, to: l) całkowita liczba punktów przewidzianych planem studiów niestacjonarnych jest równa liczbie punktów przewidzianych planem odpowiednich studiów stacjonarnych, 2) liczba punktów przewidzianych planem studiów dla semestru i roku akademickiego studiów niestacjonarnych ulega odpowiedniemu zmniejszeniu. dydaktyki przedmiotowe (szczegółowe) 6 l. Na kierunku nieoferującym specjalności nauczycielskiej dydaktyka przedmiotowa, stanowiąca część programu kształcenia w ramach przygotowania pedagogicznego uzyskiwanego w CEN, powinna być wyodrębniona w planie studiów jako blok przedmiotów pod nagłówkiem: Blok nadobowiązkowy realizowany w przypadku wyboru dodatkowej oferty edukacyjnej proponowanej przez CEN. 2. Liczba godzin dydaktyki przedmiotowej nie powinna być mniejsza niż 120. 3. Dydaktyce przedmiotowej należy przypisać odpowiednią liczbę punktów ECTS. sylabusy przedmiotów 7 l. Program nauczania na danym kierunku/specjalności i poziomie kształcenia stanowi podstawę do opracowania przez prowadzących poszczególne przedmioty (w uzgodnieniu z kierownikiem właściwej jednostki organizacyjnej wydziału) programów nauczania przedmiotów - sylabusów. 2. Sylabus przedmiotu powinien zawierać: l) nazwę przedmiotu, 2) kod przedmiotu, 3) nazwę kierunku, 4) nazwę jednostki prowadzącej kierunek, 5) język przedmiotu, 6) charakterystykę przedmiotu (grupa treści kształcenia, w ramach której przedmiot jest realizowany, typ przedmiotu), 7) rok studiów/semestr, na którym dany przedmiot jest oferowany, 8) liczbę godzin zajęć dydaktycznych oraz formę zajęć, 9) liczbę punktów ECTS przypisaną przedmiotowi, 10) imię i nazwisko osoby (osób) prowadzącej przedmiot oraz egzaminującej, II) założenia i cele przedmiotu (zakładane efekty kształcenia), 12) wymagania wstępne (tzw. sekwencyjny system zajęć i egzaminów), 13) treści merytoryczne przedmiotu z uwzględnieniem form prowadzenia zajęć, 14) formę i warunki zaliczenia przedmiotu, 15) wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej obowiązującej do zaliczenia przedmiotu. 3. Prowadzący przedmiot ma obowiązek ogłosić i udostępnić sylabus przedmiotu na stronie internetowej lub na tablicy ogłoszeń jednostki prowadzącej dany przedmiot, najpóźniej na 2 tygodnie przed rozpoczęciem

semestru, w którym dany przedmiot jest realizowany. 4. Zmiana sylabusu przedmiotu wymaga akceptacji kierownika właściwej jednostki organizacyjnej wydziału. 5. Wzór sylabusu przedmiotu na studiach wyższych określa załącznik nr 3. praktyki zawodowe 8 l. Program nauczania, uwzględniając odrębne przepisy dla poszczególnych uprawnień zawodowych, określa w szczególności: l) cele praktyk, 2) wymiar, formy i zasady odbywania praktyk we właściwych dla danego kierunku studiów instytucjach (niezbędne jest zawarcie stosownych umów lub porozumień). 2. Cele, program i terminy realizacji praktyk powinny być właściwie zharmonizowane z pozostałymi elementami procesu kształcenia. 3. Na kierunkach nieoferujących specjalności nauczycielskiej praktyki pedagogiczne nie mogą być traktowane jako praktyki zawodowe. Rozdział II Wytyczne określające zasady tworzenia programów nauczania i planów studiów podyplomowych r' program nauczania - wymagania szczegółowe 9 l. Program nauczania określa w szczególności: l) nazwę studiów podyplomowych, 2) nazwę jednostki prowadzącej studia podyplomowe, 3) założenia ogólne, w tym wymagania warunkujące podjęcie studiów podyplomowych czas trwania studiów podyplomowych, 4) uzyskiwane kwalifikacje po ukończeniu studiów podyplomowych, 5) przedmioty, wymiar godzin oraz formę ich zaliczania, 6) zasady, formy i wymiar praktyk, jeżeli przewiduje je program nauczania, 7) warunki ukończenia studiów podyplomowych (obrona pracy dyplomowej, zdanie egzaminu końcowego bądź inne). 2. Wzór programu nauczania na studiach podyplomowych określa załącznik nr 4. program nauczania na studiach podyplomowych dla nauczycieli 10 l. W przypadku kształcenia nauczycieli na studiach podyplomowych w specjalności nauczycielskiej w zakresie przygotowania merytorycznego do nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć) program nauczania: l) zapewnia przygotowanie merytoryczne absolwentów studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich do nauczania przedmiotu zgodnie z zakresem podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, określonej w odrębnych przepisach, uwzględniając posiadane przez uczestników studiów podyplomowych przygotowanie tak, aby studia umożliwiały uzyskanie wiedzy i umiejętności odpowiednich do nauczania przedmiotu, 2) zapewnia realizację zajęć z zakresu dydaktyki przedmiotowej, 3) przewiduje co najmniej 350 godzin zajęć dydaktycznych, realizowanych co najmniej w trzech semestrach. 2. W przypadku kształcenia nauczycieli na studiach podyplomowych w specjalności nauczycielskiej w zakresie przygotowania pedagogicznego program nauczania: l) uwzględnia przedmioty i treści programowe kształcenia nauczycielskiego określone w rozporządzeniu, o którym mowa w 16 ust. 2 pkt. 4, 2) zapewnia realizację praktyk pedagogicznych w wymiarze co najmniej 150 godzin, 3) przewiduje co najmniej 330 godzin zajęć dydaktycznych, realizowanych co najmniej w trzech semestrach. 3. W przypadku kształcenia nauczycieli na studiach podyplomowych w specjalności nauczycielskiej w zakresie przygotowania do pracy w szkołach specjalnych i ośrodkach specjalnych program nauczania:

l) zawiera treści kształcenia, które umożliwiają nabycie wiedzy na temat potrzeb i możliwości edukacyjnych dzieci i młodzieży z określoną niepełnosprawnością, współpracy ze specjalistami wspomagającymi rozwój dzieci i młodzieży z określoną niepełnosprawnością oraz wiedzy i umiejętności w zakresie przygotowania i realizacji procesu wychowania i nauczania optymalnych do rodzaju i stopnia niepełnosprawności, 2) przewiduje co najmniej 350 godzin zajęć dydaktycznych. plan studiów - wymagania szczegółowe 11 l. Plan studiów podyplomowych określa w szczególności: l) nazwę studiów podyplomowych, 2) nazwę jednostki prowadzącej studia podyplomowe, 3) podział zajęć dydaktycznych na poszczególne semestry/lata z określeniem obowiązującej formy prowadzenia zajęć, ich wymiaru oraz formy zaliczenia, 4) semestralny/roczny wymiar godzin zajęć dydaktycznych, 5) zasady, formy i wymiar odbywania praktyk zawodowych, jeżeli przewiduje je program nauczania. 2. Wzór planu studiów na studiach podyplomowych określa załącznik nr 5. sylabus przedmiotu 12 l. Program nauczania na studiach podyplomowych stanowi podstawę do opracowania przez prowadzących poszczególne przedmioty (w uzgodnieniu z kierownikiem studiów podyplomowych) programów nauczania przedmiotów - sylabusów. 2. Sylabus przedmiotu powinien zawierać: l) nazwę przedmiotu, 2) nazwę studiów podyplomowych, 3) nazwę jednostki prowadzącej studia podyplomowe, 4) język przedmiotu, 5) rok studiów /semestr, 6) imię i nazwisko osoby (osób) prowadzącej przedmiot, 7) liczbę godzin zajęć dydaktycznych oraz formę zajęć, 8) założenia i cele przedmiotu (zakładane efekty kształcenia), 9) treści merytoryczne przedmiotu, 10) formę i warunki zaliczenia przedmiotu, 11) wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej. 3. Prowadzący przedmiot ma obowiązek ogłosić i udostępnić sylabus przedmiotu na stronie internetowej lub na tablicy ogłoszeń jednostki prowadzącej studia podyplomowe, najpóźniej na 2 tygodnie przed rozpoczęciem semestru, w którym dany przedmiot jest realizowany. 4. Wzór sylabusu przedmiotu na studiach podyplomowych określa zalącznik nr 6. Rozdział III Wytyczne określające zasady tworzenia programów nauczania i planów kursów dokształcających 13 Program nauczania i plan kursu dokształcającego określa w szczególności: l) nazwę jednostki prowadzącej kurs, 2) nazwę kursu, 3) założenia ogólne (w tym adresata kursu oraz uzyskiwane kompetencje), 4) zakres kształcenia, 5) liczbę godzin zajęć dydaktycznych, wymagania, zasady i sposób zaliczania poszczególnych zajęć bądź bloków dydaktycznych, zasady i kryteria przyznawania ocen, 6) warunki otrzymania świadectwa ukończenia kursu dokształcającego lub innego dokumentu potwierdzającego ukończenie kursu.

Rozdział IV Tryb wprowadzania, zmiany oraz ogłaszania uchwały w sprawie programu nauczania i planu studiów 14 1. Program nauczania i plan studiów dla każdego kierunku/specjalności i formy studiów prowadzonych przez wydział uchwala rada wydziału, po zasięgnięciu opinii wydziałowego organu samorządu studenckiego. 2. W przypadku kierunku /specjalności prowadzonej przez co najmniej dwie jednostki organizacyjne uchwałę, o której mowa w ust. l, podejmują rady wszystkich jednostek prowadzących kształcenie, po zasięgnięciu opinii odpowiednich organów samorządu studentów każdej zjednostek. 3. W przypadku tworzenia nowego kierunku studiów dziekan wydziału przedstawia senatowi wniosek wraz z uzasadnieniem i pełną dokumentacją tworzonego kierunku studiów, obejmującą: l) uchwałę rady wydziału i wyciąg z posiedzenia rady wydziału, 2) program nauczania i plan studiów, 3) informację dotyczącą obsady kadrowej ze szczególnym uwzględnieniem minimum kadrowego wraz z oświadczeniami nauczycieli akademickich przewidzianych do minimum kadrowego, 4) informację o proporcji liczby nauczycieli akademickich zaliczanych do minimum kadrowego do planowanej liczby studentów na danym kierunku studiów, 5) informację dotyczącą infrastruktury zapewniaj ącej prawidłową realizację celów kształcenia, 6) informację dotyczącą zapewnienia dostępu do zasobów bibliotecznych zalecanych w ramach kształcenia na danym kierunku studiów, 7) informację dotyczącą zapewnienia studentom warunków do odbycia praktyk przewidzianych w standardach kształcenia lub określenia warunków samodzielnego organizowania praktyk przez studentów, 8) kalkulację kosztów (w przypadku płatnych form kształcenia), 9) zasady rekrutacji. 4. W przypadku tworzenia nowej specjalności na prowadzonym kierunku studiów dziekan wydziału przedstawia senatowi wniosek wraz z uzasadnieniem i pełną dokumentacją tworzonej specjalności, obejmującą: l) uchwałę rady wydziału i wyciąg z posiedzenia rady wydziału, 2) program nauczania i plan studiów, 3) wykaz nauczycieli akademickich przewidzianych do realizacji zajęć, 4) informację o proporcji liczby nauczycieli akademickich zaliczanych do mmimum kadrowego do planowanej liczby studentów na danym kierunku studiów, z uwzględnieniem planowanej liczby studentów na tworzonej specjalności, 5) kalkulację kosztów (w przypadku płatnych form kształcenia). 5. W przypadku tworzenia studiów podyplomowych dziekan wydziału przedstawia senatowi wniosek wraz z uzasadnieniem i pełną dokumentacją, obejmującą: l) uchwałę rady wydziału i wyciąg z posiedzenia rady wydziału, 2) program nauczania i plan studiów, 3) wykaz nauczycieli akademickich przewidzianych do realizacji zajęć, 4) kalkulację kosztów. 6. W przypadku zmian w programach nauczania i planach studiów stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1-2 oraz 15 ust. 2. 15 1. Dokumentacja, o której mowa w 14 ust. 3, 4 i 5, powinna być złożona w Dziale Dydaktyki i Spraw Studenckich co najmniej na 14 dni przed posiedzeniem Senatu. W uzasadnionych przypadkach za zgodą Rektora dokumentacja może być złożona w terminie późniejszym. 2. Rada wydziału podejmuje uchwały, o których mowa w 14 ust. 7, nie później niż na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku akademickiego. W terminie 14 dni od daty ich podpisania uchwały wraz z programem nauczania i planem studiów są przekazywane do wiadomości prorektora ds. dydaktycznych i studenckich za pośrednictwem Działu Dydaktyki i Spraw Studenckich. 3. Dziekan wydziału ogłasza program nauczania i plan studiów na stronie internetowej wydziału oraz/lub na tablicach ogłoszeń na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku akademickiego.

Rozdział V Przepisy przejściowe i końcowe 16 l. Rady wydziałów mają obowiązek dostosowania programów nauczania i planów studiów dla kierunków/specjalności studiów prowadzonych w Uniwersytecie, rozpoczętych po dniu l października 2007 r. do wymogów określonych w niniejszych wytycznych w terminie do 31maja 2010 roku. 2. Niniejsze wytyczne zostały opracowane na podstawie: l) ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późno zm.), 2) rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełnić uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe oraz makrokierunki (Dz. U. Nr 164, poz. 1166), 3) rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2006 r. w sprawie warunków i trybu przenoszenia osiągnięć studenta (Dz. U. Nr 187, poz. 1385), 4) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 1'. W sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 207, poz. 2110), 5) Statutu Uniwersytetu w Białymstoku przyjętego przez Senat uchwałą nr 400 z dnia 31 maja 2006 roku, z późno zm. Uchwała wchodzi w życie z dniem podpisania. 17 Il: Jr( ~<rr.,r"f~.~.~ TNIWERSY"Ji:;..,v hiai:.ym~toku /

WZÓR Program nauczania Załącznik nr ł do Uchwały nr 834 Senatu UwB z dnia 24 czerwca 2009r. Nazwa jednostki prowadzącej kierunek:. Kierunek studiów:. Specjalność:. Forma studiów:. Poziom kształcenia:. I. ZAŁOŻENIA OGÓLNE II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA III. GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA Godziny ---------.-----------------_._--_._---------------- A. GRUP A TRESCI PODSTA WOWYCH B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH itd. Razem ECTS IV. PRZEDMIOTY W GRUP ACH............. Q,Q~~i!?_l ~gj.. _ A. GRUPA TRE-SCI PODSTAWOWYCH 1. 2. B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH r- 1. 2. itd. Razem IV. PRAKTYKI V. WARUNKI UKOŃCZENIA STUDIÓW I UZYSKANY TYTUŁ ZAWODOWY

Załącznik nr 2 do Uchwały nr 834 Senatu UwB z dnia 24 czerwca 2009r. UNIWERSYTET W BIAŁYMSTOKU PLAN STUDIÓW WYDZIAŁ:. KIERUNEK:. obowiązuje od roku akad. specjalność:. forma studiów. Plan studiów zatwierdzono na Radzie Wydziału dn. LP NAZWA PRZEDMIOTU LeJI 2 I 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 16 17 18 19 20 21 PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGOLNEGO ci -c <{ o Z f- f- ~ W -c :.:: symbol -c N c:: W Z przedmiotu punkty Sł O -, en O ~ (USOS) ECTS <{ c:: W 3 4 II rok III rok sem. 5 sem. 6 sem. l] RAZEM I I I I I II I II I II I II I II I II I I PRZEDMIOTY PODSTAWOWE RAZEM PRZEDMIOTY KIERUNKOWE RAZEM DCJDDDDDDDDDtJDt:l I D

Załącznik nr 3 do Uchwały nr 834 Senatu UwB z dnia 24 czerwca 2009r. WZÓR SYLABUS PRZEDMIOTU Elementy składowe sylabusu Opis Nazwa przedmiotu Nazwa przedmiotu powinna być zgodna z programem nauczania i planem studiów przyjętym przez podstawową jednostkę organizacyjną. Kod przedmiotu Zgodnie z przyjętymi zasadami kodowania przedmiotów. Nazwa kierunku Należy wymienić kierunek studiów, na którym przedmiot jest oferowany. Nazwa iednostki orowadzacei kierunek Należy wskazać naz\vę zgodnie ze Statutem UwB (Wydział, instytut). Język przedmiotu Należy wymienić język, w jakim prowadzony jest przedmiot. Charakterystyka przedmiotu Należy wskazać. grupę treści ksztalcenia, w ramach której przedmiot jest realizowany (treści kształcenia ogólnego, treści podstawowe, treści kierunkowe, treści kształcenia do wyboru itp.) typ przedmiotu (obowiqzkowy, fakultatywny) Rok studiów/ semestr Należy wskazać rok/semestr studiów, na ktorym dany przedmiot jest oferowany (jesli przedmiot jest przypisany do roku lub semestru). Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz Należy określić liczbę godzin zajęć dydaktycznych oraz wskazać formę forma prowadzenia zajęć prowadzenia zajęć, np. wykład, ćwiczenia, laboratorium, konwersatorium itp. Można podać dodatkowe informacje na temat form i metod nauczania (np. konsultacje, warsztaty grupowe, projekty, prace terenowe, e-learning itp.). Punkty ECTS Należy podać liczbę punktćw ECTS przypisaną przedmiotowi. Prowadzący Należy podać imię i nazwisko oraz stopien/tytuł naukowy osoby (osób) prowadzącej przedmiot i egzaminujące]. Założenia i cele przedmiotu Należy zdefiniować oczekiwane efekty kształcenia (wiedza, umiejętności, kompetencje). Wymagania wstępne Należy wskazać przedmioty wprowadzające oraz zakres wiadomości! umiejętności! kompetencji, jakie powinien już posiadać student przed rozpoczęciem nauki przedmiotu. Treści merytoryczne przedmiotu Należy podać opis tresci przedmiotu pozwalajacy określić jego zakres tematyczny z uwzględnieniem form prowadzenia zajęć. Forma i warunki zaliczenia Należy określić zasady dopuszczenia do egzaminu, a także sposób i przedmiotu warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu, lącznie z określeniem zasad zaliczania nieobecności oraz określeniem liczby godzin nieobecności kwaltfikujqcych do niezaliczenia przedmiotu. Formy pomiaru/oceny pracy studenta mogą być następujące: egzaminy ustne lub pisemne eseje/ wypracowania dysertacje prace semestralne! roczne! dyplomowe projekty i ćwiczenia praktyczne praktyki ocenianie ciągle Wykaz literatury podstawowej Wykaz lektur i innych materiałów obowiązujących do zaliczania i uzuoełniaiacei przedmiotu. podpis osoby składającej sylabus

WZÓR PROGRAMU NAUCZANIA Załącznik nr 4 do Uchwały nr 834 Senatu UwB z dnia 24 czerwca 2009r. STUDIA PODyPLOMOWE. I. JEDNOSTKA PROWADZĄCA KSZTAŁCENIE II. ZAŁOŻENIA OGÓLNE III. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA IV. PRZEDMIOTY I OBCIĄŻENIA GODZINOWE Lp. Nazwa przedmiotu I. 2. 3. 4. 5. Liczba ~~z_. Forma._z_a_lic_ z_el_li_a_ Suma godz. V. WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRAKTYK (jeśli przewiduje je program nauczania) VI. WARUNKI UKONCZENIA STUDIÓW PODYPLOMOWYCH

Załącznik nr 5 do Uchwały nr 834 Senatu UwB z dnia 24 czerwca 2009r. WZÓR planu nauczania na studiach podyplomowych STUDIA PODyPLOMOWE. NAZWA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ STUDIA PODYPLOMOWE Semestr I Nazwa przedmiotu Liczba godz. Forma zaieć Forma zaliczenia Wykład Laboratoria Cwiczenia ) Razem Semestr II Nazwa przedmiotu Liczba godz. Forma zaieć Forma zaliczenia Wykład Laboratoria Cwiczenia Razem itd. PRAKTYKI (jeśf przewiduje je program nauczania)

WZÓR SYLABUS PRZEDMIOTU (studia podyplomowe) Załącznik nr 6 do Uchwały nr 834 Senatu UwB z dnia 24 czerwca 2009r. Elementy składowe sylabusu Opis Nazwa przedmiotu Nazwa przedmiotu powinna być zgodna z programem nauczania i planem studiów przyjętym przez radę wydziału. Nazwa studiów podyplomowych Nazwa jednostki prowadzącej studia podyplomowe Język przedmiotu Rok studiów/ semestr Należy wskazać nazwę zgodnie ze Stalutem UwB (Wydział, Instytut). Należy podać język, w jakim przedmiot prowadzony jest przedmiot. Należy wskazać rok/semestr studiów, na którym dany przedmiot jest oferowany (jesli przedmiot jest przypisany do roku lub semestru). Prowadzący Należy podać imię i nazwisko oraz stopień/tytuł naukowy osoby (osób) prowadzącej przedmiot i egzaminujqcej. Liczba godzin zajęć Należy określić liczbę godzin zajęć dydaktycznych oraz wskazać formę dydaktycznych oraz prowadzenia zajęć, np. wykład, ćwiczenia, laboratorium, seminarium, forma prowadzenia zajęć itp. Założenia i cele przedmiotu Należy zdefiniować oczekiwane efekty kształcenia (wiedza, umiejętności, kompetencje). Treści merytoryczne przedmiotu Należy podać opis treści przedmiotu pozwalający określić jego zakres tematyczny. Forma i warunki zaliczenia Należy określić zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia przedmiotu przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu. Formy pomiaru/oceny pracy studenta mogą być następujące: egzaminy ustne lub pisemne eseje/ wypracowania dysertacje prace semestralnej rocznej dypłomowe projekty i ćwiczenia praktyczne praktyki ocenianie ciqgle Wykaz literatury podstawowej Wykaz lektur i innych materiałów obowiązujących do zaliczania i uzupełniajacej przedmiotu.