Rys. 11. Wodoci gi o produkcji wody 101-1000 m 3 /dob 60 50 40 30 20 10 0 Chodzie Czarnków Gniezno Gosty Grodzisk Jarocin Kalisz K pno Ko o Konin Ko cian Krotoszyn Leszno Mi dzychód Nowy Tomy l Oborniki Ostrów Ostrzeszów Pi a Pleszew Pozna Rawicz S upca Szamotu y roda rem Turek W growiec Wolsztyn Wrze nia Z otów wodoci gi skontrolowane wodoci gi produkuj ce wod nieodpowiadaj c wymaganiom W wodoci gach o produkcji 101-1000 m 3 /dob, jako wody, podobnie jak w roku ubieg ym, kwestionowana by a z uwagi na zawy one warto ci parametrów fizykochemicznych tj. mangan, elazo oraz wska ników organoleptycznych takich jak m tno i barwa. W adnym z wodoci gów tej kategorii nie stwierdzono przekrocze bakteriologicznych. Rys. 12. Przekroczenia dopuszczalnych warto ci parametrów w wodzie pochodz cej z wodoci gów o produkcji 101-1000 m 3 /dob sód 1,5% chlorki 1,5% barwa 11,3% azotany bor 2,9% NH4 5,9% azotyny zapach chloroform utlenialno nikiel m tno 36,8% mangan 24,0% elazo 13,2% 47
II.5. Wodoci gi o produkcji <100 m 3 /dob W ewidencji Pa stwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowa o si 360 obiektów wodnych o wydajno ci <100 m 3 /dob (245 wodoci gów zbiorowego zaopatrzenia w wod i 115 wodoci gów zarz dzanych przez inne podmioty ni przedsi biorstwa wodoci gowokanalizacyjne), zaopatruj cych w wod 104,1 tys. ludno ci. Wodoci gi o produkcji <100 m 3 /dob dalej stanowi 32,5 % wszystkich urz dze wodnych na terenie woj. wielkopolskiego. Wszystkie wodoci gi w tej grupie zosta y skontrolowane przez s u by sanitarne. Wod o dobrej jako ci dostarcza o 314 wodoci gów, natomiast 46 wodoci gów (12,8%) produkowa o wod nieodpowiadaj c wymaganiom. Ze wzgl du na to, i wymienione obiekty wodne s ma ymi wodoci gami o ograniczonych mo liwo ciach prowadzenia procesów uzdatniania, dlatego te znajduje si w niej najwi cej obiektów dostarczaj cych wod nieodpowiedniej jako ci. W stosunku do roku 2011, w którym oceniono negatywnie jako wody w 18% wodoci gów, odsetek wodoci gów produkuj cych wod nieodpowiadaj c wymaganiom zmniejszy si do 12,8%. W wodoci gach zbiorowego zaopatrzenia produkuj cych wod przeznaczon do spo ycia przez ludzi stwierdza si w pojedynczych przypadkach (cztery wodoci gi) przekroczenie parametrów maj cych znaczenie zdrowotne: niklu, boru, azotanów. Pozosta e przekroczenia wykazane w wodoci gach nie stanowi zagro enia dla zdrowia ludzi. Rys. 13. Wodoci gi o produkcji wody <100 m 3 /dob 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Chodzie Czarnków Gniezno Gosty Grodzisk Jarocin Kalisz K pno Ko o Konin Ko cian Krotoszyn Leszno Mi dzychód Nowy Tomy l Oborniki Ostrów Ostrzeszów Pi a Pleszew Pozna Rawicz S upca Szamotu y roda rem Turek W growiec Wolsztyn Wrze nia Z otów wodoci gi skontrolowane wodoci gi produkuj ce wod nieodpowiedniej jako ci 48
W wodoci gach tej grupy przekroczenia dotyczy y parametrów fizykochemicznych i organoleptycznych, nie stanowi cych zagro enia dla zdrowia ludzkiego. Incydentalnie pojawi si problem zanieczyszczenia chemicznego benzo(a)pirenem i przekroczeniem sumy wielopier cieniowych w glowodorów aromatycznych ( WWA) w wodoci gu publicznym Pyzdry ul. Nadrzeczna (powiat wrzesi ski). By o to zanieczyszczenie punktowe, zlokalizowane w Stacji Uzdatniania Wody przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Pyzdrach. Obiekt zosta wy czony z eksploatacji. Zarz dca wodoci gu podj natychmiastowe dzia ania zmierzaj ce do zlikwidowania przyczyny ska enia wody. Rys. 14. Przekroczenia dopuszczalnych warto ci parametrów w wodzie pochodz cej z wodoci gów o produkcji <100 m 3 /dob mangan 27% barwa 5% NH4 9% azotany 2% chlorki 1% zapach 2% benzo(a)piren 4% WWA 3% elazo 19% m tno 26% sód 1% utlenialno 1% II.6. Wodoci gi zaopatrywane w wod przez inne podmioty Pod nadzorem organów Pa stwowej Inspekcji Sanitarnej znajduj si równie urz dzenia wodoci gowe zarz dzane przez inne podmioty ni przedsi biorstwa wodoci gowokanalizacyjne. Najcz ciej dostarczaj one wod do obiektów tj.: gospodarstwa agroturystyczne, kolonie, obozy, szpitale, domy pomocy spo ecznej zak ady karne, obiekty turystyczne. Do grupy tej nale y 159 wodoci gów 14,3% wszystkich wodoci gów b d cych w ewidencji Pa stwowej Inspekcji Sanitarnej. Zosta y one ocenione w poszczególnych grupach produkcji wody (115 obiektów w przedziale <100 m 3 /dob, 40 w grupie o wydajno ci 101-1000 m 3 /dob i 4 w urz dzeniach produkuj cych 1000-10 000 m 3 /dob ). 49
Rys. 15. Filtry odīelaziająco-odmanganiające, SUW Szpitala Powiatowego w Jarocinie II.7. Studnie publiczne W roku 2012 w woj. wielkopolskim pod nadzorem sáuīb sanitarnych znajdowaáo siċ 31 studni publicznych. W porównaniu z rokiem ubiegáym iloğü studni nie ulegáa zmianie. Skontrolowano 6 studni, z których pobrano 6 próbek wody. WodĊ odpowiadającą wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakoğci wody przeznaczonej do spoīycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 407 ze zm.) stwierdzono w 4 studniach: Ĩródeáko w Licheniu Starym w powiecie koniĕskim, studnia w MiĊdzychodzie w powiecie miċdzychodzkim oraz w dwóch studniach na terenie powiatu wolsztyĕskiego na terenie OĞrodka Wypoczynkowego Mercus w Wieleniu i w Wilczu na terenie obozu ZHP Waábrzych. W pozostaáych 2 studniach woda nie odpowiadaáa wymaganiom w/w rozporządzenia ze wzglċdu na przekroczenia azotanów oraz mċtnoğci. JakoĞü wody pod wzglċdem mikrobiologicznym odpowiadaáa obowiązującym wymaganiom. Studnie publiczne na terenie Wielkopolski peánią gáównie funkcjċ awaryjnego Ĩródáa zaopatrzenia w wodċ lub dostarczają wodċ sezonowo. Podsumowanie 1. JakoĞü wody produkowanej przez wodociągi na terenie woj. wielkopolskiego pod wzglċdem fizykochemicznym ulegáa poprawie, co jest konsekwencją dziaáaĕ naprawczych prowadzonych przez przedsiċbiorstwa wodociągowe. W wodociągach stwierdzano przekroczenia dopuszczalnych wartoğci parametrów fizykochemicznych, gáównie takich jak: Īelazo, mangan, mċtnoğü, barwa i amoniak, które mogą powodowaü zmiany organoleptyczne wody. Parametry te nie mają istotnego znaczenia w ocenie skutków zdrowotnych. 50
2. W porównaniu z rokiem ubieg ym obserwuje si polepszenie jako ci wody produkowanej przez przedsi biorstwa wodoci gowe pod wzgl dem bakteriologicznym. W roku 2012 stwierdzano jedynie krótkotrwa e pogorszenia jako ci wody pod wzgl dem bakteriologicznym, nie maj ce istotnego znaczenia przy ocenie wp ywu jako ci wody na zdrowie ludzi. 3. Liczba wodoci gów o najni szej produkcji wody (<100 m 3 /dob ) sukcesywnie zmniejsza si. Spowodowane jest to przy czaniem tych obiektów do wi kszych wodoci gów lub zwi kszeniem produkcji wody, co skutkuje popraw jako ci wody dostarczanej odbiorcom. 4. Pa stwowa Inspekcja Sanitarna w ramach kontroli urz dowej prowadzi a badania próbek wody w pe nym zakresie parametrów zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jako ci wody przeznaczonej do spo ycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 ze zm.) nie tylko w wodoci gach raportowanych do Komisji Europejskiej. Rozszerzone badania nie wykazywa y wyst powania niebezpiecznych dla zdrowia wska ników. W pojedynczych przypadkach w wodoci gach zbiorowego zaopatrzenia produkuj cych wod przeznaczon do spo ycia przez ludzi (cztery wodoci gi) stwierdzono si przekroczenia parametrów maj cych znaczenie zdrowotne: niklu, boru, azotanów. Pozosta e przekroczenia wykazane w wodoci gach nie stanowi y zagro enia dla zdrowia ludzi. 51
III. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UĩYTECZNOĝCI PUBLICZNEJ I KĄPIELISK III.1. Domy Pomocy Spoáecznej W roku 2012 w ewidencji sáuīb sanitarnych woj. wielkopolskiego znajdowaáo siċ 156 obiektów zaklasyfikowanych jako domy pomocy spoáecznej. Są wğród nich: - placówki, które zapewniają caáodobową opiekċ z powodu wieku, choroby lub niepeánosprawnoğci osobie nie mogącej funkcjonowaü w codziennym Īyciu. W domach pomocy spoáecznej zapewnione są usáugi bytowe, opiekuĕcze wspomagające i edukacyjne. Obiekty te funkcjonują w oparciu o zezwolenie Wojewody Wielkopolskiego i znajdują siċ w rejestrze domów pomocy spoáecznej, - inne jednostki organizacyjne pomocy spoáecznej takie jak: oğrodki interwencyjne i oğrodki wsparcia (np. dla ofiar przemocy, dla osób bċdących w sytuacji kryzysowej itp.) oraz domy dziennego pobytu (dzienne domy pomocy spoáecznej, Ğrodowiskowe domy samopomocy, warsztaty zajċciowe itp.), - placówki zapewniające caáodobową opiekċ osobom niepeánosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszáym wieku, prowadzone w ramach dziaáalnoğci gospodarczej, Ğwiadczące usáugi bytowe, opiekuĕcze, które posiadają zezwolenie Wojewody Wielkopolskiego. Rys. 1. Dom Pomocy Spoáecznej w àċīeczkach (powiat miċdzychodzki) Rys. 2. Dom Pomocy Spoáecznej w Baszkowie (powiat krotoszyĕski) W roku sprawozdawczym skontrolowano 122 obiekty z tej grupy, z czego 4 (3,3%) oceniono negatywnie ze wzglċdu na stan sanitarno-techniczny. Wydano 2 decyzje administracyjne zobowiązujące stwierdzonych podczas kontroli. 52 dyrekcje placówek do usuniċcia nieprawidáowoğci