ISSN 2082-8284 ZABŁUDÓW I OKOLICE NR 1 (116) STYCZEŃ 2019 MIESIĘCZNIK BEZPŁATNY Jest taki dzień... Było magicznie, nastrojowo, świątecznie. W jednym miejscu spotkały się ze sobą różne pokolenia po to, by wspólnie wyśpiewać radość płynącą z Bożego Narodzenia. 13 stycznia 2019 roku w zabłudowskiej świątyni nuta za nutą unosiły się dźwięki najpiękniejszych kolęd i pastorałek w autorskich aranżacjach. Za nami IX Wspólne Zabłudowskie Kolędowanie! W niedzielne popołudnie w Kościele pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła było gwarno, wesoło, ale nie zabrakło też chwil wzruszenia i zadumy. To dowód na to, że uwielbiamy śpiewanie bożonarodzeniowych melodii. A energia i radość wykonawców oraz zgromadzonych gości dodały uroku i niepowtarzalnego charakteru wspólnie spędzonym chwilom. W tym wyjątkowym spotkaniu, które stało się już tradycją, wzięli udział dziadkowie, rodzice, dzieci, mieszkańcy miasta i okolicznych miejscowości, artyści oraz zaproszeni goście. Wśród nich należy wymienić ks. proboszcza Ryszarda Falkowskiego, ks. proboszcza Mirosława Tomaszewskiego, burmistrza Zabłudowa Adama Tomanka, zastępcę burmistrza Wiesława Dąbrowskiego, przewodniczącą Rady Miejskiej w Zabłudowie Antoninę Kunę z gronem radnych oraz nauczycieli. Kolędowanie to piękna tradycja, obecna od kilkuset lat w naszej polskiej, chrześcijańskiej kulturze. To dzisiejsze śpiewanie w wykonaniu tych wspaniałych muzyków i zespołów będzie taką naszą wspólną modlitwą, a gdzie człowiek śpiewa, tam podwójnie się modli zauważył podczas powitania ks. proboszcz Ryszard Falkowski. Świąteczny koncert Izabeli Szafrańskiej
2 Zabłudów i Okolice Boże Narodzenie to piękny czas miłości i spotkań w gronie najbliższych, ale też czas, który warto spędzić przy dźwiękach kolęd i pastorałek, szczególnie w tak wyjątkowym miejscu. Życzę wszystkim, aby dzięki tym pięknym dźwiękom, nowonarodzony Jezus zagościł w nas jak najdłużej. Aby słowa kolęd i pastorałek dotarły do naszych serc, abyśmy byli sobie braćmi tak, jak tego życzy sobie malutki Jezus podkreślił burmistrz Zabłudowa Adam Tomanek. Tego dnia zabłudowski kościół wypełnił się po brzegi. Nic dziwnego, w końcu to w Zabłudowie żył i tworzył Franciszek Karpiński, autor popularnej kolędy Bóg się rodzi. Kolędowanie mamy więc we krwi. Niedzielne spotkanie zainaugurowała swoim występem Izabela Szafrańska, półfinalistka programu The Voice of Poland, która zawitała do Zabłudowa nie po raz pierwszy: Bardzo lubię wracać do Zabłudowa. Zabłudowska publiczność jest bardzo ciepła, a uśmiechy gościły na twarzach wszystkich. Dzisiejszy koncert był magiczny. Ludzie przyłączali się do wspólnego śpiewania, a to naprawdę łączy. I to bardzo mnie cieszy, to jest piękne nie kryła swojego zachwytu Izabela Szafrańska. Wspólne muzykowanie to również integracja, tak ważna w naszym wielokulturowym regionie. W repertuarze nie mogło więc zabraknąć melodii charakterystycznych dla kultury prawosławnej. Zespół Reczańka nieustannie dba o to, by tradycja wykonywania prawosławnych kolęd i pastorałek nie zaginęła, a to sprawia, że te pieśni są wciąż żywym i pięknym zwyczajem. Wisienką na torcie okazał się występ młodzieży ze Szkoły Podstawowej im. Franciszka Karpińskiego w Zabłudowie. Zgromadzona publiczność nie potrafiła ukryć Uczniowie z klasy I a swoich emocji kolędy i pastorałki w wykonaniu młodych artystów bawiły, ale też chwytały za serce. Dziękuję, że jesteście z nami, żeby sławić to nowonarodzone Dziecię. Dziękuję za to, że wspólnie przypominamy sobie stare kolędy, że kultywujemy tę piękną tradycję, że mamy okazję obserwować, jak wzrastają tutaj talenty podziękowała zgromadzanym Cecylia Halicka, dyrektor MOAK-u w Zabłudowie. Zabłudowskie kolędowanie, to wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz imprez kulturalnych miasta. W tym roku, w zmienionej formule, po raz kolejny mogliś my się spotkać z tradycją i poczuć niepowtarzalny klimat, który tworzą zarówno wykonawcy, jak i widzowie. To również spotkania z ludźmi pełnymi pasji i chęci do podtrzymywania tak pięknej, wielowiekowej tradycji, jaką jest kolędowanie. M.Ś. Budżet Gminy Zabłudów na 2019 rok 28 grudnia 2018 roku Rada Miejska w Zabłudowie uchwaliła budżet gminy na 2019 rok oraz pakiet uchwał związanych z programem dożywiania. W planach znalazły się zarówno nowe przedsięwzięcia jak i te, których realizacji nie dokończono w 2018 roku. Dochody budżetu w 2019 roku wyniosą 8 262 578 zł, a wydatki: 51 537 578 zł. Deficyt w wysokości ponad 3 200 000 zł pokryty zostanie zaciągniętymi kredytami i pożyczkami oraz wolnymi środkami, których wysokość zaplanowano na ponad 2 000 000 zł. Z budżetu gminy w 2019 roku zostaną udzielone dotacje m.in. na funkcjonowanie gminnych instytucji kultury Miejskiego Ośrodka Animacji Kultury w wysokości 633 000 zł oraz Miejskiej Biblioteki Publicznej w wysokości 275 600 zł. Dotacja dla stowarzyszeń w zakresie upowszechniania kultury fizycznej wyniesie 205 000 zł, natomiast dla organizacji w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi zarezerwowano kwotę w wysokości 44 000 złotych. W budżecie gminy, zgodnie z wolą organu stanowiącego, ujęte zostały środki na fundusz sołecki na 2019 rok. Na ten cel planowane jest wydatkowanie kwoty blisko 570 000 zł. Tradycyjnie największe koszty w budżecie generuje Oświata i wychowanie. W 2019 roku koszt utrzymania naszych szkół, łącznie z wydatkami na inwestycje w wysokości 2 642 240 zł, wyniesie 14 204 653 zł.
Nr 1 (116) Styczeń 2019 3 Blisko 10 mln zł przeznaczono na dział Transport i łączność, w ramach którego realizowane są m.in. wydatki związane z budową i utrzymaniem dróg oraz transportem zbiorowym. Na inwestycje w tym dziale przewidziano kwotę 7 615 000 zł. Gospodarka komunalna i ochrona środowiska to kolejny dział, w ramach którego gmina wydatkuje sporą część swojego budżetu. Z ogólnej kwoty 7 706 797 zł sfinansowane zostaną zadania związane z: wydatkami inwestycyjnymi w zakresie gospodarki wodno-ściekowej 3 846 939 zł; gospodarowaniem odpadami komunalnymi 1 345 500 zł; utrzymaniem zieleni 106 500 zł; oświetleniem ulic, placów i dróg 549 500 zł, z czego 280 200 zł to wydatki zaplanowane na rozbudowę istniejących linii oraz instalację lamp. Jak wynika z załącznika inwestycyjnego, w 2019 roku realizowane będą wnioski z zakresu oświetlenia złożone w 2015 roku oraz zgłaszane jako przedsięwzięcia w ramach wniosków do funduszu sołeckiego na 2019 rok. W ramach funduszu sołeckiego powstanie m.in. ogrodzenie przy placu zabaw, wiata, czy też siłownia sportowo-rekreacyjna. Niemalże 9 mln zł gmina przeznaczy na obsługę świadczeń związanych z programem 500+ oraz innych świadczeń ewidencjonowanych w dziale Rodzina. Środki na realizację tych usług wpływają do budżetu gminy w formie dotacji z budżetu Państwa. W planach na 2019 rok pojawiło się również opracowanie dokumentacji aplikacyjnych dotyczących złożenia wniosku na budowę farmy fotowoltaicznej oraz modernizację oświetlenia ulicznego. Ponadto powstaną dokumentacje projektowo-kosztorysowe: budowy nawierzchni drogi gminnej na odcinku Kucharówka Rafałówka Zabłudów oraz Kuriany Sobolewo, budowy łącznika między budynkami szkoły w Zabłudowie oraz opracowanie projektu rewitalizacji parku w Zabłudowie wraz z przygotowaniem dokumentacji aplikacyjnej o pozyskanie środków unijnych. Bonifikaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności Już w połowie stycznia 2019 roku wejdzie w życie uchwała Rady Miejskiej w Zabłudowie w sprawie zasad udzielania bonifikat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe. Właściciele tych nieruchomości mogą uiszczać opłatę z tytułu przekształcenia w wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia lub wnieść opłatę jednorazową i skorzystać z bonifikaty. Uchwalona przez Radę Miejską stawka bonifikaty zależy od daty jej wniesienia i wynosi odpowiednio: 1) 60% w przypadku, gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w roku, w którym nastąpiło przekształcenie; 2) 50% w przypadku, gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w drugim roku po przekształceniu; 3) 40% w przypadku, gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w trzecim roku po przekształceniu; 4) 30% w przypadku, gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w czwartym roku po przekształceniu; 5) 20% w przypadku, gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w piątym roku po przekształceniu; 6) 10% w przypadku, gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w szóstym roku po przekształceniu. Na podstawie danych Urzędu Miejskiego w Zabłudowie Szanowni Państwo! Serdecznie zachęcamy do oglądania transmisji online z obrad z sesji Rady Miejskiej w Zabłudowie dostępnej na kanale YouTube Twojej Telewizji Regionalnej.
4 Zabłudów i Okolice Księdzu Adamowi Stefanowiczowi wyrazy głębokiego współczucia po stracie Ojca składają członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Gminie Zabłudów oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Zabłudowie Magdalenie Gierejko najszczersze wyrazy współczucia z powodu śmierci Ojca składają koleżanki i koledzy z Miejskiego Ośrodka Animacji Kultury w Zabłudowie Posiłek w domu i szkole To kolejny rządowy program socjalny, który ruszył z początkiem 2019 roku. W ciągu czterech najbliższych lat na jego realizację przeznaczonych zostanie ok. 2,75 mld zł. Zapewni on pomoc dzieciom i uczniom, którzy wychowują się w rodzinach znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, a także osobom starszym i z niepełnosprawnością. Działanie realizowane będzie w trzech modułach. Pierwszy z nich skierowany jest do dzieci i młodzieży, drugi do osób dorosłych. Ze środków przekazywanych w ramach Programu gminy będą udzielać wsparcia w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności bądź świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. Moduł trzeci zaś ma poprawić standard już funkcjonujących stołówek, ale także doposażyć nowe miejsca, gdzie posiłki będą mogły być spożywane. To właśnie ze środków tego Programu gmina Zabłudów udzielać będzie wsparcia osobom spełniającym określone przesłanki. Warunkiem skorzystania z pomocy jest spełnienie kryterium dochodowego, które Rada Miejska w Zabłudowie podniosła ze 100% do 150%. Wyższe kryterium dochodowe powoduje, że Programem może zostać objęte szersze grono ludzi żyjących w niedostatku. W praktyce oznacza to, że z Programu będą mogły skorzystać osoby, których dochód w rodzinie nie przekracza 792 zł w przeliczeniu na jedną osobę oraz 1 051,50 zł w przypadku osób samotnych. Wszystkich zainteresowanych tą formą wsparcia zapraszamy osobiście do siedziby MOPS w Zabłudowie. Informacje udzielane są również telefonicznie pod nr tel. 85 7188 100 wew. 42 lub 33. M.Ś.
Nr 1 (116) Styczeń 2019 5 MOPS w nowej lokalizacji Przestronniejsze pokoje biurowe, specjalne pomieszczenie dla interesantów, pokój socjalny dla pracowników oraz więcej miejsca na archiwum Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Zabłudowie już za kilka miesięcy zmieni swoją dotychczasową lokalizację. W maju 2019 roku instytucja opuści budynek Urzędu Miejskiego. Nowa siedziba będzie mieściła się na pierwszym piętrze budynku ośrodka zdrowia przy ul. Mickiewicza 5 w Zabłudowie. Ze względu na powiększający się zakres naszej pracy i brak miejsca na przyjmowanie interesantów jesteśmy zmuszeni zmienić naszą siedzibę informuje Piotr Torbicz, kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zabłudowie. W sumie MOPS zajmie sześć pokoi oraz wykorzysta część korytarza. Dotychczasowe warunki lokalowe nie były najlepsze. Po przenosinach będzie więcej miejsca, co wpłynie nie tylko na komfort pracy pracowników, to też ukłon w stronę interesantów. MOPS to miejsce, gdzie nierzadko poruszane są sprawy delikatne i drażliwe. Nasi klienci wstydzą się mówić o swoich problemach przy wszystkich. Dlatego nadszedł czas na zmiany dodaje kierownik instytucji. Na razie pomieszczenia przy ul. Mickiewicza, do których ma się przenieść MOPS, czeka generalny remont. Wymiana posadzek, drzwi, instalacji elektrycznej, naprawa sufitów, malowanie ścian to tylko kilka z koniecznych do wykonania prac. Wstępny koszt inwestycji mającej na celu dostosowanie pomieszczeń dla nowej siedziby MOPS-u szacowany jest na ok. 150 200 tysięcy złotych. PW By Cicha noc nie kojarzyła się z samotnością Święta Bożego Narodzenia to bez wątpienia wyjątkowy czas. Czas, kiedy szczególnie przypominamy sobie o rodzinie, najbliższych i chętniej niż zazwyczaj dzielimy się dobrem z innymi. W tych dniach kierujemy swoje ciepłe myśli również ku osobom samotnym i potrzebującym. Wspólna modlitwa, łamanie się opłatkiem, życzenia, zapach i smak tradycyjnych potraw, a w tle dźwięki najpiękniejszych polskich kolęd i pastorałek 24 grudnia 2018 roku w Miejskim Ośrodku Animacji Kultury w Zabłudowie odbyła sie kolejna Wspólna Wigilia dla samotnych. W naszym mieście to już tradycja. Wieczerza rozpoczęła się od powitania przez Barbarę Kulikowską instruktora i animatora kultury. Następnie wspólną modlitwę poprowadził ks. Daniel Wierzbicki. W ciepłych słowach zwrócił się do zgromadzonych także burmistrz Zabłudowa Adam Tomanek, który tego dnia obchodził również swoje imieniny. Nie umknęło to uwadze gości posypały się życzenia, za które włodarz, niczym Święty Mikołaj, odwdzięczył się słodkościami. Wigilijne spotkanie uświetnił występ zabłudowskiej młodzieży, której przepiękne kolędy i pastorałki wprowadziły zgromadzonych w prawdziwie świąteczny klimat. Do wspólnego posiłku zostały zaproszone osoby samotne, ale także te, które z różnych powodów nie mogły same zorganizować tej uroczystej kolacji. 24 grudnia wszyscy znajomi i nieznajomi stali się jedną wielką rodziną. Ważne było, aby zasiąść przy wspólnym stole i przeżyć radość ze spotkania z drugim człowiekiem.
6 Zabłudów i Okolice Czas wypełniony wzajemnymi rozmowami oraz kolędami sprawił, że goście chociaż na chwilę mogli zapomnieć o problemach i troskach dnia codziennego, chorobach, czy też samotności. Głównym organizatorem Wspólnej Wigilii dla samotnych jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Animacji Kultury w Zabłudowie. M.Ś. Choinka Nadziei w Krynickich Były życzenia, tradycyjne łamanie się opłatkiem i wspólne kolędowanie. Nie zabrakło swojskich diabłów, archanioła oraz pastuszka. Powstała też Choinka Nadziei nietypowa, bo taka, która pobudza do refleksji. 23 grudnia 2018 roku wieś Krynickie po brzegi wypełniła się świąteczną, rodzinną atmosferą. Niedzielne świętowanie zaingurowano Mszą świętą w kaplicy pw. św. Anny. To właśnie podczas tego nabożeństwa powstała wyjątkowa Choinka Nadziei. Mieszkańcy zawiesili na niej samodzielnie przygotowane symbole nadziei, które przybrały formę ozdób. Nie zabrakło przy tym chwil wzruszenia i zadumy. Następnie goście przenieśli się do Wiejskiego Domu Kultury, gdzie we wspólnym świętowaniu, oprócz mieszkańców wsi, udział wzięli również: ks. proboszcz Ryszard Falkowski, ks. Daniel Wierzbicki, sołtys wsi Krynickie Mirosław Zakrzewski, radny Rady Miejskiej w Zabłudowie Jan Borowski, dyrektor Miejskiego Ośrodka Animacji Kultury w Zabłudowie Cecylia Halicka.
Nr 1 (116) Styczeń 2019 7 Jako pierwsza głos zabrała pani Marzanna Jabłońska, prezes Stowarzyszenia Miłośników Wsi Krynickie, która w ciepłych słowach przywitała gości, dziękując im za przybycie oraz składając najserdeczniejsze życzenia. Ksiądz proboszcz Ryszard Falkowski przypomniał zgromadzonym o tym, aby w wirze przedświątecznych przygotowań nie zapominać o najważniejszym, duchowym, wymiarze świąt. W imieniu burmistrza, pana Adama Tomanka, życzenia wszelkiej pomyślności przekazał zgromadzonym radny Jan Borowski. Ale nie byłoby świętowania Bożego Narodzenia bez jasełek. Dlatego też, aby tradycji stało się za dość, musiało się odbyć świąteczne przedstawienie i to nie byle jakie, bo międzypokoleniowe. Z wielkim zaangażowaniem wzięła w nim czynny udział nie tylko miejscowa młodzież, ale również najmłodsi oraz dorośli mieszkańcy miejscowości. Było to piękne, gdyż do zorganizowanego przedsięwzięcia przyczyniło sie tak wielu ludzi, którzy wykazali się gestem, pomocą i wsparciem podkreśla Justyna Zadykowicz. Znaczący dla lokalnej społeczności był również moment dzielenia się opłatkiem. To jedna z najpiękniejszych bożonarodzeniowych tradycji, symbol pojednania i przebaczenia. O tym, jak ważne dla mieszkańców wsi są takie spotkania, świadczy frekwencja. Na niedzielne wydarzenie przybyło aż sześćdziesiąt osób! To piękny przykład budowania relacji z sąsiadami tymi bliskimi, ale i dalszymi, jak również poznawania się i wspólnego świętowania różnych pokoleń dzieci, rodziców i dziadków. To też jedna z niewielu okazji do spotkań w tak licznym gronie, okazja do rozmów, na które w natłoku codziennych obowiązków nierzadko brakuje czasu. Takim momentom zawsze towarzyszą pozytywne emocje i szczery, życzliwy uśmiech. Dla takich chwil warto się spotykać i warto się o takie chwile starać. Organizatorem spotkania było Stowarzyszenie Miłośników Wsi Krynickie we współpracy z Justyną Zadykowicz, pracownikiem Wiejskiego Domu Kultury w Krynickich. Justyna Zadykowicz/red. M.Ś. Jasełka w Krynickich. Fot. ze zbiorów Stowarzyszenia Miłośników Wsi Krynickie Wigilia w Panoramie Tradycja organizowania przez Stowarzyszenie Społeczno-Edukacyjne Panorama wigilijnych spotkań z dziećmi i rodzicami sięga początków funkcjonowania prowadzonej przez nas Świetlicy osiedlowo-środowiskowej z elementami socjoterapii w Zabłudowie, a właściwie pojawiła się wraz z utworzeniem pierwszych grup socjoterapeutycznych finansowanych przez Burmistrza Zabłudowa w naszej Gminie w roku 2007. Początkowo spotkania wigilijne organizowaliśmy w Klubie pod Burmistrzem, a od roku 2012 w siedzibie stowarzyszenia w lokalu przy ul. Mickiewicza 5 w Zabłudowie, gdzie mieści się również powołana przez nas placówka wsparcia dziennego. Ostatnie Wigilie w Panoramie, podobnie jak przed rokiem, zorganizowaliśmy w dwóch grupach w dniach 18 19 grudnia. Wśród gości pojawili się przedstawiciele urzędów i instytucji wspierających i zaprzyjaźnionych z naszą placówką, m.in. zastępca burmistrza pan Wiesław Dąbrowski, przewodnicząca Rady Miejskiej pani Antonina Kuna, sołtys Kolonii Zabłudów pan Romuald Prz ymierski, dyrektor i wicedyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Zabłudowie panie Ewa Kołosowska i Agnieszka Ledzińska, prezes
8 Zabłudów i Okolice Oddziału Białostockiego PSPiA KLANZA pani Małgorzata Borowska oraz rodzice i rodzeństwo naszych podopiecznych. Dzięki zaangażowaniu rodziców pojawiły się na stole tradycyjne potrawy, a wśród ciast i deserów także pierniczki przygotowane przez dzieci podczas warsztatów kulinarnych poprowadzonych przez studentów wolontariuszy ze stowarzyszenia Projektor. Było wspólne śpiewanie kolęd i pastorałek, przedstawienie z udziałem wychowanków świetlicy, życzenia i dzielenie się opłatkiem oraz wspólny poczęstunek. Jak co roku, był też moment zadumy przy nostalgicznej Kolędzie dla nieobecnych, która przypomina nam o inicjatorce i założycielce Stowarzyszenia i Świetlicy Dorotce Roguckiej zmarłej w 2014 roku, niespełna dwa lata po powołaniu do życia naszej placówki. Dziękujemy wszystkim obecnym na spotkaniu jak również tym, którzy nie byli obecni, ale przez cały rok okazują nam wsparcie i pomoc. Barbara Wasilewska Różne rzeczy się działy, czyli o tym, jak dawniej witano Nowy Rok Zdejmowanie z zawiasów bram i furtek, wciąganie sań na dachy, malowanie okien tak sylwestra i Nowy Rok świętowała dawniej młodzież. Ostatni dzień starego roku i pierwszy nowego na Podlasiu obchodzono bardzo uroczyście. Ważna była dobra zabawa, a ta stawała się pretekstem do czynienia mniej lub bardziej niewinnych psot. Różne rzeczy się działy, bo nie było przecież telewizorów, komputerów i telefonów. A młodzieży było we wsi bardzo dużo. Musiała coś robić. wspomina z uśmiechem dawne czasy pani Irena Prończuk, mieszkanki wsi Folwarki Małe. Sprzętów gospodarskich po tej wyjątkowej nocy niejednokrotnie szukano bardzo długo. Szczególnie wtedy, kiedy było dużo śniegu i trzeba było czekać, aż stopnieje. Sprytniejsi gospodarze zabezpieczali swoje wjazdy bądź bacznie pilnowali dobytku. Ale bywało i tak, że pierwszego dnia nowego roku bezskutecznie błądzili wzorkiem po podwórzach, aby zlokalizować swoją wygódkę. Jedną z ulubionych zabaw i żywą po dziś dzień, było zdejmowanie bram i furtek z zawiasów w tych gospodarstwach, w których zamieszkiwały panny na wydaniu. To jednak nie zaginione bramy sprawiały najwięcej kłopotu, a pomalowane okna. Dobrze, jak zrobiono to gliną, którą można było dość łatwo zmyć. Gorzej, kiedy
Nr 1 (116) Styczeń 2019 9 była to niebieska lub zielona farba olejna zauważa rozmówczyni. A kiedy śnieg sięgał wysokości dachów, nietrudno było o powody do kolejnych żartów, jakimi było zaciąganie na wierzchołki domostw sań bądź innych sprzętów. Inna noworoczna tradycja polegała na wyściełaniu słomą ścieżki prowadzącej od domu dziewczyny do domu kawalera Takich ścieżek było zazwyczaj kilka. A jak kawaler mieszkał gdzieś dalej, to ta ścieżka ciągnęła się nawet poza wieś. Śnieżna i mroźna pogoda zachęcała dzieci i młodzież do zabaw na świeżym powietrzu. U nas na łące była karuzela zrobiona z koła od wozu. Do tego koła przywiązane były sanki, które kręciły się, kiedy wprawiło się w ruch koło. wyjaśnia pani Irena. Sanek i nart nie można było jednak kupić, trzeba było je wykonać samodzielnie. W zimowe dni nad wsią unosiły się radosne okrzyki i hałasy. To odgłosy dzieci zjeżdżających z wysokich górek. Sylwester to początek karnawału, który w tradycji ludowej był doskonałym momentem na zawieranie bliższych znajomości obfitował więc w wesela. Zimą ludzie byli mniej zapracowani. Wzmożone kontakty towarzyskie były również wynikiem braku dostępu do prasy, radia, telewizji. Dlatego też w domach, w których mieszkały panny, pojawiali się kawalerowie ze swatami, zwanymi inaczej rajkami. W okresie karnawału chętnie bawiono się też na prywatkach, na które należało przybyć z własnym koszyczkiem wypełnionym słodkościami, domowymi wędlinami i chlebem. Szło się na prywatkę, jeżeli chłopak zaprosił. Jeżeli tego nie zrobił, trzeba było zostać w domu podkreśla pani Irena. Z okresem Bożego Narodzenia nierozerwalnie wiąże się również kolędowanie, które należy do najstarszych i zarazem najbardziej widowiskowych form dorocznej obrzędowości. Przeważnie kolędowano z gwiazdami, szczególnie ozdobne były te, które wykonywali wyznawcy prawosławia. Kolędników przyjmowano z radością, gdyż panowało przekonanie, iż życzenia przez nich składane posiadają moc niezwykłą, zapewniają urodzaj i pomyślność. Dawniej kolędowanie musiało być. W tym roku jeszcze nikt nie przyszedł dodaje na koniec moja rozmówczyni. M.Ś. MOAK zaprasza na ferie zimowe! Gry, zabawy, rywalizacja jednym słowem: dla każdego coś miłego! Będzie artystycznie, kreatywnie i na sportowo. Nie zabraknie też niespodzianek. Bo podczas ferii nie można się nudzić! Czas spędzony w MOAK-u to gwarancja dobrej i bezpiecznej zabawy, a przy tym możliwość rozwoju własnych umiejętności. A chodzą słuchy, że został tu już odkryty niejeden talent! W trakcie ferii spotkania odbywać się będą od poniedziałku do piątku w godz. 11.00 14.00. Szczegółowy program zajęć znajdą Państwo na stronie internetowej: http://www.moak-zabludow.pl lub pod nr tel. 85 718 84 43. Jak karnawał, to zabawa! A jak zabawa, to tylko podczas Balu Sołtysów! Zapraszamy więc wszystkie Księżniczki i Damy, Superbohaterów i Piratów, Pszczółkę Maję i Kaczora Donalda w tym roku motywem przewodnim będą postaci z bajek. Organizatorzy zachęcają do przebierania się za swoich ulubionych bohaterów z dzieciństwa, a im barwniej, tym lepiej! Impreza odbędzie się 23 lutego 2019 roku w Sali konferencyjno- -bankietowej Kajar w Kurianach. W rytm dobrej muzyki nogi same rwą się do tańca, dlatego też o gorącą atmosferę na parkiecie tego wieczoru zadba zespół Duo Boys Plus. Koszt to 270 zł za parę. Startujemy punktualnie o 19.00! Więcej informacji na temat wydarzenia udzielają: Ala Kamieńska tel. 691 601 891 oraz Dariusz Nowicki tel. 602 474 260.
10 Zabłudów i Okolice Pierwszy posiadacz samochodu w Białymstoku pochodził z Zabłudowa! A był nim Feliks Szymborski, syn Józefa, urodzony 1 stycznia 1850 roku. Rodzina Feliksa pochodziła z Zabłudowa. W styczniu 1874 r. mężczyzna poślubił białostocką mieszczankę Magdaleną Czarkowską. Rodzice Magdaleny, Walenty i Marianna z Wilczyńskich, posiadali własną nieruchomość przy ówczesnej ul. Jurowieckiej, a później Ciepłej 18. Niewątpliwie zamieszkali tam po ślubie Feliks i Magdalena, dając początek ponad stu czterdziestoletniej historii rodziny Szymborskich w Białymstoku. W 1876 r. urodził się ich drugi syn, Józef przyszły fotograf i założyciel istniejącego do dziś zakładu. W rezultacie udanych operacji finansowych, Feliks Szymborski stał się zamożnym człowiekiem. Posiadał w kilku różnych punktach miasta obszerne, przynoszące znaczący dochód nieruchomości, miedzy innymi w 1899 r. posesję przy ul. Lipowej. Po 1919 r. uzyskała ona numer 27 (obecnie Lipowa 27). To z nią przez kolejne 117 lat związane były losy potomków Feliksa Szymborskiego. Do stojących pod tym adresem domu przeprowadziła się cała rodzina. Tam skupiło się ich całe życie rodzinne i zawodowe, a stan ten trwa do dnia dzisiejszego. Feliks Szymborski zmarł w 1913 r., w wieku 63 lat. Tekst powstał na podstawie albumu Fotografowie białostoccy 1861 1915 autorstwa W. Wróbla Fotografia z archiwum rodziny Szymborskich Indywidualne konta bankowe dla podatników Szanowni Państwo! Uprzejmie informujemy, że od 1 stycznia 2019 roku zmienia się numer konta, na który wnoszone będą wpłaty podatku. Każdy Podatnik otrzyma OSOBNY numer konta bankowego. Numer ten będzie wskazany w decyzji podatkowej (tzw. nakazie płatniczym). Należy pamiętać, że jest to zupełnie inne konto niż to, na które uiszczane są opłaty za wodę i gospodarowanie odpadami. Uprzejmie prosimy o dokonywanie płatności już na nowy numer. Urząd Miejski w Zabłudowie Kącik poezji Agnieszka Zajdowicz Ujęcie wodne [Jozie Jamy] nie mów, że między nami nic nie było i nie będzie zbyt często wszak tych samych drzew po głowach głaszczą nas gałęzie i na chodników nierównościach tak samo wciąż gubimy kroki nie mów, że między nami nic nie mów, że dzielą nas epoki obojgu nam bezsenna noc choć pełna iskier pusta gasimy pożar wewnątrz nas w tej samej wodzie mocząc usta Wiersz został opublikowany w antologii Poezja po zmierzchu, Wydawnictwo Poetariat 2018
Nr 1 (116) Styczeń 2019 11 Dawniej o Zabłudowie pisano. Obywatelski duch zabłudowian Piękne to były czasy, kiedy pomimo wojennych zgliszcz i powszechnej biedy, rozkwitał w Zabłudowie duch obywatelski. Oczywiście aktywną postawę mieszkańców miasteczka można było przypisać euforii będącej wynikiem odzyskania niepodległości, ale chyba nie tylko. W narodzie istniała świadomość, że wśród obywateli panuje naturalna współzależność, że ojczyzna to wielki zbiorowy obowiązek. To było powszechne i naturalne przekonanie. Tego nie trzeba było nikogo uczyć. Ze środowiska elit, które niekoniecznie wywodziły się jedynie z wyższych sfer, płynął przykład pozytywistycznej pracy i ducha romantyzmu. Dzięki tym postawom Zabłudów rozkwitał, o czym świadczy poniższy artykuł wydrukowany w Dzienniku Białostockim z 18 września 1919 roku: Życie społeczne i kulturalne w parafji Zabłudowskiej wzmaga się coraz bardziej, o czem świadczy następujący przegląd rozwijających tam swą działalność organizacji. 1) Kółka Rolnicze, liczące przeszło 300 członków i posiadające własną bibljotekę. Przy niem istnieją: Stowarzyszenie młodzieży (288 czł.) i Gospodyń Wiejskich (120 czł.). 2) Stowarzyszenie rolniczo-handlowe z kapitałem 30 tysięcy mar. Obrót tej instytucji za czerwiec, lipiec i sierpień wyniósł 660 tysięcy mar. 3) Rada Opiekuńcza przychodzi z pomocą najbardziej potrzebującym. 4) Komitet opieki nad dziećmi karmi 2 tys. dziatwy w mieście i na wsi. 5) Biblioteka parafialna licząca parę tysięcy tomów rozmaitej treści. 6) Polityczna organizacja stronnictwa Narodowego Zjednoczenia Ludowego z liczbą przeszło 2 tys. członków. Na podstawie programu tego stronnictwa został zorganizowany Związek służby dworskiej i najemników. Tu wchodzą delegaci służby folwarcznej z majątków Zabłudów, Rafałówka, Białostoczek, Józefów i Tylwica, oraz delegaci straży leśnej z maj. Zabłudów i Rafałówka. Zadaniem związku jest regulować stosunki pomiędzy dworem a służbą; należyte ujęcie tej sprawy ma pierwszorzędne znaczenie w społecznem życiu wsi. ks. Stanisław Ignacy Nawrocki W najbliższym czasie zostanie uruchomiona 5-oddziałowa szkoła w Zabłudowie i kilkanaście szkół wiejskich. Ksiądz proboszcz Nawrocki, nieustannie czynny, wlewa ducha we wszystkie pomienione organizacje, a niektórym sam przewodniczy. Parafja naprawdę żyje i podnosi się pod każdym względem. Jednak dla rozwoju pracy na większą skalę potrzebny tu jest liczniejszy udział inteligencji, której zresztą obecnie nie brak w Białymstoku. Obowiązek leży przede wszystkiem na Macierzy Szkolnej zrzeszyć siłę inteligencji i pchnąć je do roboty nie tylko w mieście, ale i na prowincji. Zaprawdę, przyglądając się takim osiągnięciom naszych przodków, można odczuć dumę z ich obywatelskiej postawy. Dla dopełnienia tego budującego obrazu pokolenia sprzed stu lat, warto jeszcze zapoznać się z poniższą krótką, ale jakże wymowną w treści notatką z Dziennika Białostockiego z 11 listopada 1919 r. Dnia 9 listopada urzędnik z wydziału aprowizacji magistratu był W. Żywolewski w Zabłudowiu w celu zakupu zboża na potrzeby miasta. Dzięki księdzu proboszczowi Nawrockiemu gospodarze przyrzekli dać zboże po 60 marek za pud dla magazynu Białystok. Zastrzegli jednak, że jeżeli wszystkie gminy powiatu Białostockiego dadzą zboże dla miasta, to cenę gmina Zabłudowska jeszcze zniży. Wobec tego udajemy się z gorącą prośbą do wszystkich proboszczów powiatu Białostockiego, by wpłynęli na swoich parafjan, aby przyjść z pomocą mieszkańcom miasta i naśladować szlachetny czyn parafjan Zabłudowskich. Chociaż autor pierwszego artykułu, pomimo zadawalającego stanu rzeczy, jeszcze nie w pełni był zadowolony z udziału pewnych grup społecznych w życiu Zabłudowa, to świadczyć to może jedynie o dużych ambicjach ojców lokalnej niepodległości. Udział inteligencji w budowie wspólnego dobra jest zawsze koniecznością, chociaż równie ważne jest, aby w wielkości ducha tworzyć elity ze wszystkich warstw społecznych. Niewątpliwie mieszkańcy Zabłudowa pierwszego roku niepodległo ści byli ze wszech miar elitą. Zebrał i opracował: Marek Hyjek
12 Zabłudów i Okolice Harmonogram odbioru odpadów w zabudowie jednorodzinnej w gminie Zabłudów w I 2019 r. UWAGA Odpady zmieszane i segregowane odbierane w tym samym dniu, są zabierane przez dwa różne pojazdy. Prosimy o wystawienie pojemników i worków przed posesję w dniu odbioru odpadów. Odbiór zaczyna się od godz. 6:00. Pojemniki i worki nie udostępnione do odbioru, nie zostaną zabrane. Dla ułatwienia podajemy dni tygodnia, w które następują odbiory odpadów. Gdy termin ulega przesunięciu ze względu na dni świąteczne, podajemy zmieniony dzień tygodnia w nawiasach przy konkretnej dacie. odpady zmieszane, popiół piątek plastik, papier, szkło czwarty poniedziałek miesiąca odpady biodegradowalne piątek 4 I 28 I 18 I miejscowość/ulica Zabłudów ulice: 3-go Maja, Białostocka, Chodkiewicza, Drukarzy Zabłudowskich, Karpińskiego, Kościelna, Mickiewicza, Ostaszewskiego, Radziwiłłowska, Rynek, Sapiehów, Surażska piątek czwarta środa miesiąca piątek Zabłudów ulice: 11 I 23 I 25 I Bielska, Cerkiewna, I Dywizji, Kalwińska, Koziniec, Książąt Litewskich, Muchawiecka, Podrzeczna, Polna, Sikorskiego, Szkolna, Św. Rocha, Zamiejska, Zaułek poniedziałek drugi piątek miesiąca poniedziałek Kolonia Zabłudów, Kolonia Zabłudów Miasto, 7 I 11 I 21 I Kowalowce, Kucharówka, Protasy poniedziałek pierwszy worek miesiąca poniedziałek Białostoczek, Bogdaniec, Kuriany, Skrybicze 14 I 2 I (środa) 28 I środa drugi poniedziałek miesiąca środa Aleksicze, Gnieciuki, Kołpaki, Koźliki, Krasne, 9 I 14 I 23 I Młynka, Ochremowicze, Olszanka, Ostrówki, Sieśki, Żywkowo czwartek trzeci wtorek miesiąca czwartek Dawidowicze, Krynickie, Laszki, Miniewicze, 3 I 15 I 31 I Rzepniki, Solniki wtorek pierwszy czwartek miesiąca wtorek Bobrowa, Borowiki, Kamionka, 5 I (sobota) 3 I 29 I Kościukówka, Łukiany, Płoskie, Rafałówka, Rudnica, Słomianka, Tatarowce, Teodorowo, Zacisze, Zajezierce wtorek trzeci czwartek miesiąca wtorek Halickie, Kudrycze, Łubniki, Nowosady, 8 I 17 I 22 I Pasynki, Zagruszany, Żuki środa druga środa miesiąca środa Dobrzyniówka, Folwarki Małe, Folwarki 2 I 9 I 30 I Tylwickie, Folwarki Wielkie, Zwierki czwartek czwarty piątek miesiąca czwartek Ciełuszki, Kaniuki, Pawły, Ryboły 10 I 25 I 24 I ZABŁUDÓW I OKOLICE Wydawca: Miejski Ośrodek Animacji Kultury w Zabłudowie Redaktor: Marta Śliwińska Adres redakcji: ul. Rynek 8, 16-060 Zabłudów, tel. 85 718 84 43, e-mail: redakcja@moak-zabludow.pl Nakład: 500 egz. Czasopismo dostępne na www.moak-zabludow.pl Skład i druk: Oficyna Drukarska Jacek Chmielewski