Cudzoziemcy na pomorskim rynku pracy Marcin Średziński Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku Gdańsk, 24 maja 2018 r. 1
Ludność wg ekonomicznych grup wieku w województwie pomorskim w latach 2017-2050 (stan na koniec okresu) 19,5% 454,4 tys. 18,8% 438,9 tys. 16,4% 370,6 tys. Wiek przedprodukcyjny 2025/2017 2050/2017 ZMIANA (TYS. OSÓB) -15,5-83,8 61,3% 1415,7 tys. 58,0% 1354,5 tys. 49,9% 1131,6 tys. Wiek produkcyjny 2025/2017 2050/2017 ZMIANA (TYS. OSÓB) -61,2-284,1 19,2% 454,1 tys. 23,2% 541,3 tys. 33,7% 763.5 tys. Wiek poprodukcyjny 2025/2017 2050/2017 ZMIANA (TYS. OSÓB) +87,2 +309,4 2017 2025 (prognoza) 2050 (prognoza) Źródło: Dane GUS.
Współczynnik obciążenia demograficznego w województwie pomorskim Współczynnik obciążenia demograficznego określa ile osób w wieku nieprodukcyjnym przypada na jedną osobę w wieku produkcyjnym. Źródło: Dane GUS.
bytowski chojnicki człuchowski gdański kartuski kościerski kwidzyński lęborski malborski nowodworski pucki słupski starogardzki tczewski wejherowski sztumski m. Gdańsk m. Gdynia m. Słupsk m. Sopot Prognozowana zmiana liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym w 2025 roku w porównaniu do 2017 roku (w %) 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% przedprodukcyjny produkcyjny poprodukcyjny Źródło: Dane GUS. 4
Liczba bezrobotnych wg stanu na 30.04.2018 r. Zmiana liczby bezrobotnych 04.2018 r./04.2014 r. [%] starogardzki Słupsk sztumski kartuski słupski kwidzyński lęborski Sopot nowodworski woj. pomorskie człuchowski bytowski malborski Gdynia kościerski wejherowski chojnicki Gdańsk pucki gdański tczewski -69,0-68,5-66,7-66,4-63,3-62,7-62,4-59,9-57,2-56,5-55,7-55,5-54,9-53,6-53,2-52,5-51,8-51,0-45,1-44,1-44,0-80,0-40,0 0,0 % Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MRPiPS-01. 5
Stopa bezrobocia wg stanu na 31.03.2018 r. Zmiana stopy bezrobocia 03.2018 r./03.2014 r. [pkt. proc.] Stopa bezrobocia w kwietniu dla województwa pomorskiego wyniosła 5,3%. sztumski nowodworski słupski malborski starogardzki lęborski bytowski człuchowski kwidzyński chojnicki wejherowski Słupsk kościerski pucki woj. pomorskie kartuski tczewski Polska gdański Gdańsk Gdynia Sopot - 17,4-16,6-13,9-13,8-13,3-12,8-12,7-12,3-11,1-10,0-8,9-8,5-8,2-8,0-7,8-7,3-7,1-6,9-5,0-3,8-3,6-2,8-20,0-15,0-10,0-5,0 0,0 pkt. proc. Źródło: Dane GUS. 6
Zatrudnienie pracowników z Ukrainy Źródło: workservice.com, styczeń 2017 r.
I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI Liczba oświadczeń* o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom tys. tys. 132,0 12,5 6,9 67,4 3,3 5,8 25,3 0,2 0,5 2,9 2013 2014 2015 2016 2017 2013 2014 2015 2016 2017 * dotyczy oświadczeń, zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy woj. pomorskiego, o zamiarze powierzenia wykonywania pracy obywatelom Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej, Gruzji i Ukrainy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.
Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcom wpisane do ewidencji oświadczeń przez powiatowe urzędy pracy województwa pomorskiego 14000 12000 11 686 11 982 12 760 kwiecień 2018 10000 8000 6000 5 369 4000 2000 0 styczeń luty marzec kwiecień 2018 Źródło: Dane PUP. 9
Struktura oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi w województwie pomorskim wg kraju pochodzenia cudzoziemca w okresie od stycznia do kwietnia 2018 roku Mołdawia 1302 3% Gruzja 550 1% Armenia 78 0% Białoruś 2469 6% Rosja 228 1% Ukraina 37170 89% Źródło: Dane PUP. 10
Zezwolenia na pracę sezonową dla cudzoziemców wydane w powiatowych urzędach pracy województwa pomorskiego 150 120 90 120 kwiecień 2018 60 30 14 19 37 0 styczeń luty marzec kwiecień 2018 11
Przyjazd do województwa pomorskiego PRZYJAZD DO WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO atrakcyjna oferta pracy 33,2% duża szansa zatrudnienia obecność dużej mniejszości ukraińskiej obecność znajomych/przyjaciół 31,2% 23,1% 22,7% szanse podwyższenia kwalifikacji 19,0% podobieństwo kulturowe 18,6% obecność kogoś z rodziny przyjacielska postawa mieszkańców wcześniejszy pobyt 18,0% 17,9% 16,4% walory turystyczne (morze) 14,8% N=1006 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
PRZYJAZD Z RODZINĄ Przyjazd do Polski 45% przyjechałe(a)m do Polski z rodziną 13% rodzina w Polsce przejechałe(a)m do Polski sama, ale rodzina do mnie dołączyła 18% 15% założyłe(a)m/planuję tu założyć rodzinę 15% plany sprowadzenia rodziny przyjechałe(a)m do Polski sama, ale planuję tu sprowadzić rodzinę 15% 40% moja rodzina została w Ukrainie 37% bez rodziny w Polsce nie mam rodziny ani w Ukrainie, ani w Polsce 3% N=1006 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Plan pozostania PLAN POZOSTANIA 55,5% 25,0% 13,7% 1,7% 3,0% chcę zostać na stałe do końca trwania wizy mam zamiar regularnie przyjeżdżać (np. do pracy) mniej niż 90 dni (bez wizy) trudno powiedzieć N=2002 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Potrzeba integracji POTRZEBA INTEGRACJI Z POLAKAMI POWODY NIECHĘCI wystarczającą liczbę zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie 22,0% 70,1% 6,2% 0,9% 92,0% 7,1% kontaktów z Polakami w pracy (40,0%) brak czasu ze względu na pracę (37,1%) chęć zaoszczędzenia pieniędzy (25,7%) wystarczające kontakty z rodakami (22,9%) N=1006 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Sytuacja dysktryminacji 1,1% 4,1% 94,8% N=1006 tak nie nie wiem Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Ocena warunków pracy i życia ogólne warunki pracy 38,2% 52,5% 6,5% 2,5% 0,4% wysokość zarobków 37,8% 40,8% 14,8% 6,1% 0,6% rodzaj wykonywanej pracy 34,9% 45,8% 15,2% 3,5% 0,6% stabilność zatrudnienia 37,9% 41,8% 14,8% 4,5% 1,0% możliwość rozwoju i zdobywania kwalifikacji 37,7% 39,9% 15,2% 5,4% 1,9% ogólne warunki życia 30,3% 46,3% 17,0% 6,0% 0,4% ilość czasu wolnego 34,0% 39,8% 18,8% 7,0% 0,5% poczucie bezpieczeństwa 32,2% 44,9% 17,6% 5,0% 0,3% dostęp do edukacji 33,9% 38,8% 17,2% 5,6% 4,6% dostęp do usług medycznych 36,5% 36,7% 16,7% 5,7% 4,5% stosunek mieszkańców 33,4% 44,3% 16,8% 5,4% 0,1% dostęp do kultury i rozrywki 35,3% 42,6% 14,8% 5,7% 1,6% warunki mieszkaniowe 29,9% 46,2% 17,4% 6,3% 0,2% bardzo dobrze raczej dobrze ani dobrze, ani źle źle trudno powidzieć N=1006 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Otrzymane wsparcie pomoc w załatwieniu spraw urzędowych/dokumentów pomoc w znalezieniu mieszkania/lokum pomoc w znalezieniu pracy pomoc językowa pomoc informacyjna w związku z legalizowaniem/przedłużaniem pobytu pomoc w nauce zawodu/przekwalifikowaniu pomoc w podjęciu nauki pomoc w psychologiczna wsparcie rzeczowe, np. zakup odzieży, żywności wsparcie finansowe, np. zasiłek stypendium (edukacyjne, socjalne itp.) pomoc w adaptacji 16,7% 16,5% 15,0% 14,6% 13,5% 13,1% 11,9% 11,7% 24,2% 23,8% 23,1% 21,7% N=408 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Otrzymane wsparcie urząd pracy INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE 67,7% ośrodki kultury, centra integracji 13,3% OCENA WSPARCIA 13,2 % bardzo dobrze agencja pośrednictwa pracy pomoc miasta/gminy 32,9% 19,0% organizacje pozarządowe kościół, wspólnota religijna 11,9% 6,3% 82,2 % raczej dobrze opieka społeczna 17,1% inne 0,6% 4,2% 0,4% raczej źle bardzo źle Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r. 19
Brakujące formy wsparcia 43,8% brakuje wsparcia BRAKUJĄCE FORMY WSPARCIA 19,2% opieka medyczna 18,3% pomoc językowa 17,9% pomoc w znalezieniu pracy 17,9% pomoc w załatwianiu spraw urzędowych/doku mentów 17,9% pomoc w znalezieniu mieszkania/lokum 17,4% pomoc informacyjna z legalizacją/przedłużan iem pobytu 16,3% pomoc doradcy zawodowego 15,4% pomoc w podjęciu nauki 14,5% wsparcie finansowe np. zasiłek 14,3% pomoc w adaptacji 14,0% pomoc psychologiczna 12,7% wsparcie rzeczowe, np. zakup odzieży, żywności 12,4% pomoc w nauce zawodu lub przekwalifikowaniu Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r. 20
Podejmowane aktywności nauka języka polskiego 44,9% 37,9% 11,7% 5,1% integracja ze współpracownikami - Polakami 34,8% 44,2% 11,9% 8,4% integracja z sąsiadami - Polakami 29,3% 46,5% 12,6% 11,0% integracja z sąsiadami - Ukraińcami 31,8% 40,4% 11,1% 16,2% uczestnictwo w kursach/szkoleniach 20,6% 29,9% 19,5% 29,4% uczestnictwo w kursach/szkoleniach poza pracą 20,6% 29,9% 19,5% 29,4% uczestnictwo w spotkaniach wspólnoty religijnej 18,4% 25,8% 17,0% 38,1% uczestnictwo w spotkaniach NGO 23,2% 26,2% 9,8% 40,5% udział w kulturze/rozrywce 22,5% 41,2% 11,6% 24,3% tak, regularnie nie, ale wcześniej uczestniczyłam nie wiem, trudno powiedzieć tak, od czasu do czasu nie N=1006 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Obawa przed napływem emigrantów 40,0% 35,9% 35,0% 31,1% 33,7% zdecydowanie tak 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 27,8% 25,6% 24,7% 22,5% 18,6% 19,9% 19,4% 17,5% 17,8% sierpień 2015 marzec 2016 marzec 2018 raczej tak raczej nie zdecydowanie nie Źródło: workservice.com
Obawa przed napływem emigrantów 70,0% 65,0% 64,0% 60,0% 54,7% 50,0% 40,0% 38,0% 47,8% zróżnicowanie kulturowe/wyznaniowe inna mentalność 30,0% 20,0% 10,0% 28,9% 20,8% 8,1% 18,0% 17,0% 21,6% 12,5% większa konkurencja na rynku pracy bariera językowa 0,0% sierpień 2015 marzec 2016 marzec 2018 Źródło: workservice.com
Obecność obywateli Ukrainy KONTAKY BEZPOŚREDNIE Z OBYWATELAMI UKRAINY OGÓŁEM TRÓJMIASTO POZA TRÓJMIASTEM 25,1% 12,7% 31,3% 74,9% 87,3% 68,7% tak nie tak nie tak nie N=402 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Stosunek mieszkańców STOSUNEK MIESZKAŃCÓW DO OBYWATELI UKRAINY zdecydowanie pozytywnie raczej pozytywnie ani pozytywnie, ani negatywnie raczej negatywnie zdecydowanie negatywnie 19,2% 29,6% 26,9% 10,4% 9,5% 48,8% 26,9% 19,9% N=402 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Integracja obywateli Ukrainy INTEGRACJA MIESZKAŃCÓW Z OBYWATELAMI UKRAINY 15,6% 38,2% 45,2% tak, integrujemy się jestem otwarty(a) na kontakt, ale nie było okazji do integracji nie, nie ma takiej potrzeby N=301 Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Oczami mieszkańców OBYWATEL UKRAINY OCZAMI MIESZKAŃCÓW pracowici TOP 15 67,3% sympatyczni 30,2% otwarci 21,0% rzetelni 16,9% zamknięci 8,5% leniwi 8,1% zdeterminowani 8,1% bezkonfliktowi 6,9% chcą zarobić 6,9% podobni 6,0% nierzetelni 5,2% zaradni 3,6% kompetentni 3,2% lubiący alkohol 3,2% N=248 agresywni 2,8% Źródło: Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy, WUP październik 2017 r.
Praca z cudzoziemcami Źródło: workservice.com, marzec 2016 r.
Dziękuję za uwagę Kontakt Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku Ul. Podwale Przedmiejskie 30 80-824 Gdańsk 30