Nowa Ustawa o Ochronie Konkurencji w Portugalii 2015-12-19 17:37:40
2 9 lipca br. weszła w życie w Portugalii nowa Ustawa o Ochronie Konkurencji nr 19/2012 z dnia 8 maja 2012 r. Dokument uchyla dotychczas obowiązującą ustawę nr 18/2003 z dnia 11 czerwca 2003 r. Celem nowej Ustawy jest: wzrost niezawodności i bezpieczeństwa prawnego w zakresie interpretacji i implementacji prawa ochrony konkurencji, zapewnienie większej harmonizacji przepisów prawnych ustawodawstwa portugalskiego z zakresu ochrony konkurencji z prawodawstwem i orzecznictwem Unii Europejskiej, w zgodzie z najlepszymi praktykami międzynarodowymi oraz zwiększenie pola działania Urzędu ds. Ochrony Konkurencji (Autoridade da Concorrência, AdC) dla wypełniania misji ochrony konkurencji, przede wszystkim w zakresie przejrzystości, szybkości i skuteczności działania, dzięki udostępnieniu nowych środków dochodzeniowych. Ponadto, wprowadzenie nowej Ustawy o Ochronie Konkurencji jest pośrednią konsekwencją porozumienia o pomocy finansowej, zawartego w maju 2011 r. między rządem portugalskim a tzw. troiką (Komisją Europejską, Międzynarodowym Funduszem Walutowym i Centralnym Bankiem Europejskim). Najważniejsze zmiany, w porównaniu z dotychczas obowiązującą legislacją w zakresie ochrony konkurencji, przewidują: 1. Regulator będzie wyznaczał działania priorytetowe Na mocy nowej ustawy, portugalski Urząd ds. Ochrony Konkurencji będzie mógł określać priorytety w podejmowanych działaniach dochodzeniowych, kierując się kryterium interesu publicznego w zakresie ochrony konkurencji, a także powagą domniemanych wykroczeń oraz stopniem prawdopodobieństwa co do udowodnienia ich istnienia. Urząd ds. Ochrony Konkurencji powinien, w ciągu ostatniego kwartału każdego roku opublikować na swojej oficjalnej stronie internetowej priorytety w zakresie polityki ochrony konkurencji na następny rok. Zapis dot. priorytetyzowania działań dochodzeniowych jest uznawany za jeden z najbardziej polemicznych uwzględnionych w ustawie i jest krytykowany przez uczestników rynku, którzy obawiają się dyskrecjonalności urzędu. 2. Wzmocnione kompetencje w zakresie przeszukania i konfiskaty Ustawa nadaje Urzędowi ds. Ochrony Konkurencji większą władzę w zakresie przeszukania i konfiskaty: przeszukanie będzie mogło objąć również domy i pojazdy pracowników, członków zarządu firmy, wspólników i współpracowników podejrzanych o udział w praktykach o charakterze antykonkurencyjnym. Przeszukanie to będzie musiało otrzymać wcześniejszą zgodę sądową, która powinna być wydana w ciągu 48 godzin od momentu zgłoszenia przez Urząd woli przeprowadzenia przeszukania. W przypadku obiektów zamkniętych takich, jak dom czy biuro, przeszukanie może odbyć się tylko w godzinach 7-21; konfiskata może teraz dotyczyć również poczty elektronicznej i może być przeprowadzona bez uprzedniej zgody sądu, pod warunkiem, iż zgoda taka zostanie przyznana w ciągu 72 godzin od momentu przeprowadzenia konfiskaty.
3 3. Porozumienie w sprawie zaprzestania naruszenia prawa Ustawa dopuszcza możliwość, że rozpoczęty proces nie zakończy się skazaniem. Od momentu wejścia w życie nowej ustawy, Urząd ds. Ochrony Konkurencji może negocjować zobowiązanie do zaprzestania praktyk antykonkurencyjnych ze stroną naruszającą zasady konkurencji. 4. Zmiana kryteriów notyfikacji fuzji Ustawa wprowadza nowe zasady w zakresie zawiadamiania o operacjach koncentracji. Od tej pory Urząd ds. Ochrony Konkurencji musi być zawiadomiony o fuzjach, w przypadku gdy wystąpi jeden z następujących warunków: w konsekwencji koncentracji zostanie nabyty, utworzony lub wzmocniony udział w rynku krajowym w zakresie określonego produktu lub usługi na poziomie 50% lub powyżej, w konsekwencji koncentracji zostanie nabyty, utworzony lub wzmocniony udział w rynku krajowym w zakresie określonego produktu lub usługi na poziomie 30% - 50%, a indywidualne obroty na terenie Portugalii przynajmniej dwóch podmiotów uczestniczących w koncentracji w poprzednim roku finansowym przekraczają 5 mln euro, podmioty, które uczestniczą w koncentracji osiągną łączne obroty w poprzednim roku finansowym powyżej 100 mln euro, o ile obroty w Portugalii przynajmniej dwóch z tych podmiotów przekraczają 5 mln euro. 5. Kartele - zwolnienie z grzywny lub jej ograniczenie Tzw. Statut Łaski, uznawany za istotne narzędzie w zakresie walki z kartelami, który pozwala na zwolnienie z grzywny lub jej ograniczenie podmiotów informujących o istnieniu i działalności kartelu, będzie stanowił teraz element Ustawy o Ochronie Konkurencji i będzie stosowany wyłącznie w przypadku karteli. Nowa ustawa wprowadza możliwość zastosowania okoliczności łagodzących dla więcej niż jednej firmy. Taka ewentualność jest dopuszczalna w sytuacji, w której informacje dostarczone przez podmioty mogą wnosić realną wartość dodaną w procesie wykrycia lub ukarania kartelu. 6. Sąd ds. Konkurencji Regulacji i Nadzoru Obok nowych regulacji dot. ochrony konkurencji powołany zostanie nowy, wyspecjalizowany sąd - Sąd ds. Konkurencji, Regulacji i Nadzoru. Będzie to sąd I instancji dla spraw z zakresu ochrony konkurencji, z siedzibą w Santarém. Do kompetencji sądu będzie należało rozpatrywanie odwołań od decyzji Urzędu ds. Ochrony Konkurencji. Nowy sąd będzie dysponował jednym sędzią, który, wbrew oczekiwaniom, nie będzie pochodził z Sądu Handlowego - instytucji, która dotychczas była odpowiedzialna za rozwiązywanie spraw związanych z ochroną konkurencji. 7. Rewizja wysokości grzywny
4 Wyżej wspomniany Sąd będzie mógł, w toku odwołań od decyzji Urzędu ds. Ochrony Konkurencji, decydować o podwyższeniu lub zredukowaniu wysokości przyznanej grzywny. 8. Podwyższenie okresu przedawnienia Okres przedawnienia spraw dotyczących wykroczeń wynosi obecnie 10,5 roku, a nie jak do tej pory 8 lat 9. Zobowiązania strukturalne W ustawie znalazł się zapis pozwalający, aby sankcje nakładane przez Urząd ds. Ochrony Konkurencji miały charakter strukturalny, co oznacza, że na przykład mogą mieć formę nałożenia obowiązku sprzedaży aktywów. WPHI Lizbona Tekst w pdf.
5