Przyszłość podejścia Leader w Polsce Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader wynikające z prawodawstwa Unii Europejskiej oraz z prawodawstwa krajowego Jerzy Mazurkiewicz Prezes LGD Z Nami Warto Rokosowo, 18-19 kwiecień 2011
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Regulacje prawne Unii Europejskiej dotyczące Leadera to przede wszystkim 2 rozporządzenia: I. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z 20.09.2005 roku w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez EFR ROW. Osi 4 LEADER poświęcone są artykuły 61-65 (3 strony), II. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 65/2011 z 27.01.2011 ustanawiające szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005, uchylające jednocześnie rozporządzenie 1975/2006, liczy 13 stron. Rozporządzenia te są zrozumiałe i nie posiadają instrukcji i interpretacji.
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr 1698/2005 artykuł62 Lokalne Grupy Działania 1. Partnerskie podejście rozwoju lokalnego jest realizowane przez lokalne grupy działania spełniające następujące warunki: a)muszą one oferować zintegrowaną lokalną strategię rozwoju opartąprzynajmniej na elementach określonych w art. 61 li. a) d) i g) oraz byćodpowiedzialne za jej realizację; a) lokalne strategie rozwoju dotyczące prawidłowo zidentyfikowanych obszarów wiejskich o zasięgu mniejszym niż regionalny; b) lokalne partnerstwa publiczno-prywatne (zwane dalej lokalnymi grupami działania ); c) oddolne podejście z kompetencjami decyzyjnymi po stronie lokalnych grup działania w sprawie opracowywania i wdrażania lokalnych strategii rozwoju; d) wielosektorowe projektowanie i wdrażanie strategii oparte na interakcji pomiędzy uczestnikami i projektami z różnych sektorów gospodarki lokalnej
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Wybrane fragmenty ze sprawozdania specjalnego nr 5/2010 ETO - załoŝenia Uczestnictwo w procesie podejmowania decyzji na poziomie lokalnym powinno budzić entuzjazm, oraz zwiększać zaangaŝowanie, co moŝe prowadzić do lepszego, bardziej zrównowaŝonego lokalnego rozwoju obszarów wiejskich Podejście Leader opiera się na załoŝeniu, Ŝe w porównaniu z tradycyjnym wdraŝaniem odgórnym, wdroŝenie oddolne prowadzi do uzyskania wartości dodanej.
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Wybrane fragmenty ze sprawozdania specjalnego nr 5/2010 ETO nieprawidłowości i zalecenia Ze względu na to, Ŝe Komisja i państwa członkowski nie były wystarczająco wymagające, wspólnie z LGD ponoszą one pewną odpowiedzialność za ograniczenie wartości dodanej, którą mogłoby przynieść stosowanie podejścia Leader. Podejście oddolne miało ograniczony zakres w przypadkach LGD, które przyznały większość finansowania podmiotom, z którymi byli związani ich członkowie. Komisja powinna dopilnować, by państwa członkowskie wymagały od LGD ustanowienia wymiernych celów dotyczących ich regionu. Państwa członkowskie powinny wymagać od LGD rozliczania się z osiągnięcia celów sporządzonych przez nie LSR, z wartości dodanej, wydajności finansowania oraz kosztów operacyjnych
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Wybory sołtysów i rad sołeckich w 2011 roku Na obszarze LGD wybrano w okresie 12.2010-04.2011 87 sołtysów (w tym 34 kobiety) i 350 członków rad sołeckich. Pojawiło się 27 nowych sołtysów. Od 14 kwietnia trwa w LGD nabór na MP! Wskaźnik produktu: Ilość sołtysów i członków rad sołeckich, którzy przyszli po wyborach do biura LGD w sprawie małych projektów 0,00 Ilość sołtysów i członków rad sołeckich, którzy wyrazili w jakikolwiek sposób zainteresowanie małymi projektami 0,00
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Po wyborach sołtysów i rad sołeckich w 2011 roku Wskaźnik rezultatu (2008-2011): Wzrost zainteresowania programem LEADER, szczególnie Małymi Projektami i realizacją LSR -50% Wzrost aktywizacji i integracji mieszkańców, w tym kobiet i młodzieŝy poprzez inną formą wsparcia na rzecz rozwoju OW, (FUNDUSZ SOŁECKI, granty z innych organizacji) +50%
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Wskaźnik oddziaływania (2008-2011): Wzrost przekonania, Ŝe kolejny raz z ambitnych planów społeczników (oddolnej LSR) biurokratyczna machina wyjdzie zwycięsko. TAK
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Nadmiernie zbiurokratyzowane procedury Mały projekt Ilość stron Wniosek o przyznanie pomocy + załączniki 24 + 20 Instrukcja do wniosku 33 Wniosek o zaliczkę 3 Instrukcja do wniosku o zaliczkę 9 Wniosek o płatność + załączniki 8 + 15 Instrukcja do wniosku 20 Mini Poradnik 5 Sprawozdanie beneficjenta 5 Instrukcja do sprawozdania 3 Ankieta 2 Instrukcja do ankiety 2 Indywidualna interpretacja prawna VAT 3 Interpretacje prawne do małych projektów ( 2010-2011 szt.) 88 Kalkulator MP 1 Razem 241 stron
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Wybrane fragmenty ze sprawozdania specjalnego nr 5/2010 ETO nieprawidłowości i zalecenia Nadmiernie zbiurokratyzowane procedury występują równieŝ w krajach europejskich Grecja: wniosek 22 strony i 15 załączników, instrukcja 32 strony Węgry: wniosek na dofinansowanie plebanii 126 stron i dotyczyłkwoty 5 400 euro
Historia jednego wniosku Złożenie wniosku do LGD, 9-4-2010 plan realizacji VII X.2010 Wybór wniosku przez LGD 11-5-2010 Wpłynęło do UMWW 13-5-2010 I wezwanie do uzupełnień 30-6-2010 Uzupełnienie 01-7-2010 Umowa z wykonawcąi wejście na plac budowy Zakończenie projektu, protokół końcowy Podpisanie umowy o przyznaniu pomocy 10-7-2010 30-10-2010 5-11-2010 Wniosek o płatność 8-11-2011 I wezwanie do uzupełnień 12-1-2011 Uzupełnienie 14-1-2011 Zlecenie płatności 19-1-2011 Płatność ostateczna 28-02-2011
I problem Złożenie wniosku do LGD, 9-4-2010 plan realizacji VII X.2010 Wybór wniosku przez LGD 11-5-2010 Wpłynęło do UMWW 13-5-2010 I wezwanie do uzupełnień 30-6-2010 Uzupełnienie Umowa z wykonawcąi wejście na plac budowy Zakończenie projektu, protokół końcowy Podpisanie umowy o przyznaniu pomocy Wniosek o płatność 8-11-2011 I wezwanie do uzupełnień 12-1-2011 Uzupełnienie 14-1-2011 Zlecenie płatności 19-1-2011 01-7-2010 Oczekiwanie na podpisanie 10-7-2010 umowy spowodowane względami proceduralnymi podpisanie może nastąpić 30-10-2010 dopiero wtedy gdy wszyscy wnioskodawcy z naboru 5-11-2010 uzupełniąwnioski -to trzeba zmienić!
II problem pierwsza nieprawda Złożenie wniosku do LGD, 9-4-2010 plan realizacji VII X.2010 Wybór wniosku przez LGD 11-5-2010 Wpłynęło do UMWW 13-5-2010 I wezwanie do uzupełnień 30-6-2010 Uzupełnienie 01-7-2010 Umowa z wykonawcąi wejście na plac budowy Zakończenie projektu, protokół końcowy Podpisanie umowy o przyznaniu pomocy Wniosek o płatność 8-11-2011 I wezwanie do uzupełnień 12-1-2011 Uzupełnienie 14-1-2011 Zlecenie płatności 19-1-2011 10-7-2010 Konieczne wymuszone pismo W związku z przesunięciem 30-10-2010 terminu podpisania umowy o przyznaniu pomocy, proszęo ustalenie planowanego terminu 5-11-2010 zakończenia prac na 30 listopada 2010 roku.
III problem Sprawozdanie końcowe kolejne nieprawdy Złożenie wniosku do LGD, 9-4-2010 plan realizacji VII IX.2010 Wybór wniosku przez LGD 11-5-2010 Wpłynęło do UMWW 13-5-2010 I wezwanie do uzupełnień 30-6-2010 Uzupełnienie 01-7-2010 Umowa z wykonawcąi wejście na plac budowy Zakończenie projektu, protokół końcowy Podpisanie umowy o przyznaniu pomocy 10-7-2010 Instrukcja -okres realizacji operacji - Należy wpisaćfaktyczne 30-10-2010 5-11-2010 Wniosek o płatność 8-11-2011 daty rozpoczęcia izakończenia realizacji operacji, przy czym za rozpoczęcie przyjmuje się dzień podpisania umowy przyznania pomocy, natomiast za zakończenie uznaje siędzieńzłożenia wniosku o płatność końcową I wezwanie do uzupełnień 12-1-2011 Napotkane problemy-zgodnie z Uzupełnienie 14-1-2011 instrukcją problemem ma być każdy aneks do umowy Zlecenie płatności 19-1-2011
Problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Nadmiernie zbiurokratyzowane procedury W dokumencie wewnętrznym o zasadach wzajemnej informacji pomiędzy LGD, SW i ARiMR określa sięw zasadzie obowiązki LGD wobec pozostałych. Brak zobowiązania, szczególnie ARiMR do przekazywania informacji o stanie realizacji projektów do LGD i SW uniemożliwia uwalnianie niewykorzystanych kwot i planowaną realizację LSR
PROBLEMY WYSTĘPUJĄCE WE WDRAśANIU PODEJŚCIA LEADER NADMIERNIE ZBIUROKRATYZOWANE PROCEDURY Przykład: Nabory Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Rok naboru Limit wg LSR (zł) Wybór LGD (zł) Weryfikacja ARiMR (zł) Pozostaje do wykorzystania uwolnienia (zł) 2009 200 000 100 000 90 000 110 000 2010 200 000 200 000 0 310 000 2011 200 000 LGD może tylko 200 000????????? 200 000 Razem 600000 Co dalej? Dlaczego nas sięnie informuje? 310 000 Pozostanie byćmoże efekt deadweight ARiMR powinna informowaćlgd co kwartało postępach w realizacji operacji tak jak zaczął i obiecywałumww i informowaćsw o uwalnianiu kwot.
Inne problemy występujące we wdraŝaniu podejścia Leader Podczas procedury weryfikacji wniosków w jednostce wdraŝającej następuje zmiana prowadzącego sprawę, który inaczej interpretuje przepisy, Niezwykle rozbudowana i trudna do wypełnienia część finansowa Ekonomicznego Planu Operacji w działaniach mikro i róŝnicowaniu - szczególnie dla beneficjenta rozpoczynającego działalność, Ciągłe zmiany proceduralne i nowe interpretacje, Likwidacja wyprzedzającego finansowania i trudności z uzyskaniem gwarancji przy braniu zaliczek, Drobiazgowe rozliczanie funkcjonowania LGD, szczególnie w materiałach biurowych.
Dziękujęza uwagę.