Złotówka za złotówkę w Oprogramowaniu do obsługi Świadczeń Rodzinnych (SR) firmy Sygnity Wstęp Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczenia rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 995) wprowadza nową zasadę przyznawania i wypłaty zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami według tzw. mechanizmu złotówka za złotówkę. W myśl tej zasady, od 1 stycznia 2016 roku, jeśli rodzina przekroczy kryterium dochodowe, to zasiłek rodzinny i dodatki: powinny zostać przyznane w wysokości, takiej jaka przysługiwałaby gdyby kryterium nie było przekroczone; powinny zostać wypłacone w wysokości różnicy między łączną kwotą przysługujących zasiłków rodzinnych i dodatków, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny. Łączna kwota przysługujących zasiłków rodzinnych i dodatków jest określona jako suma zasiłków rodzinnych i dodatków przysługujących rodzinie w konkretnym okresie zasiłkowym, podzielona przez liczbę miesięcy, na które rodzinie jest ustalane prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatków. Dodatki jednorazowe D1 i D6 są zawsze dzielone przez 12 miesięcy, natomiast w przypadku dodatków D7 i D8, przez 12 jest dzielona suma wypłat za okres obowiązywania tych dodatków. W przypadku gdy różnica między łączną kwotą przysługujących zasiłków rodzinnych i dodatków, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują. W związku z takim sformułowaniem zapisów ustawowych, w przypadku przekroczenia kryterium, bardzo istotna będzie treść decyzji, a w szczególności: w sentencji mówiącej o przyznanych świadczeniach, przyznane zasiłki rodzinne i dodatki powinny być wymienione w wysokości, jaka przysługiwałaby gdyby kryterium nie było przekroczone; dodatkowym elementem sentencji powinno być podanie łącznej kwoty do wypłaty oraz okresu w jakim będzie ona wypłacana. Przykład W styczniu 2016 r. rodzina trzyosobowa z jednym dzieckiem ubiega się o następujące świadczenia rodzinne: zasiłek rodzinny na dziecko w wieku między 5, a 18 rokiem życia (118 zł na dziecko), dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego (100 zł jednorazowo na dziecko). Łączna kwota zasiłków wraz z dodatkami, zgodnie z podaną wyżej definicją, wynosi: 118,00 zł x 10 miesięcy / 10 miesięcy + 100,00 zł / 12 miesięcy = 118 zł + 8,33 zł = 126,33 zł Kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń, to 674 zł na osobę w rodzinie, czyli 2022 zł dla całej rodziny (3 osoby x 674zł). Dochód na osobę w rodzinie wynosi 685 zł. Łączny dochód całej rodziny wynosi 2055 zł miesięcznie (3 osoby x 685 zł). Kryterium dochodowe rodziny zostało przekroczone o 33 zł (2055 zł 2022 zł) Z zastosowaniem zasady złotówka za złotówkę, świadczenia powinny zostać: przyznane w wysokości odpowiednio 118 zł na 10 miesięcy i 100 zł jednorazowo; wypłacone przez 10 miesięcy w wysokości różnicy pomiędzy łączną kwotą przysługujących zasiłków rodzinnych i dodatków (126,33 zł), a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny (33 zł), czyli w wysokości 93,33 zł miesięcznie (126,33 zł 33 zł).
Tworzenie decyzji w oprogramowaniu do obsługi SR Oprogramowanie do obsługi Świadczeń Rodzinnych zostało dostosowane do przedstawionych wyżej zmian ustawowych. Nowy mechanizm aktywuje się automatycznie w dniu 1 stycznia 2016 roku, pod warunkiem posiadania aktualnej wersji oprogramowania, tj. 2-1.5 w przypadku Jednostek używających oprogramowania na nowej technologii oraz 2-0.5 w przypadku pozostałych Jednostek. Oprogramowanie SR posiada możliwość tworzenia decyzji przy pomocy automatu. W przypadku skorzystania z tej możliwości, od dnia 1 stycznia 2016 roku, zasada złotówka za złotówkę zostanie zastosowana automatycznie, bez konieczności wykonania dodatkowych czynności ze strony Użytkowników oprogramowania. Podczas automatycznego tworzenia decyzji oprogramowanie samodzielnie wykryje przekroczenie kryterium dochodowego i przyzna świadczenie oraz ustali wysokość wypłat zgodnie z przedstawionymi wyżej regułami. W odniesieniu do tak utworzonych decyzji, będzie można zobaczyć dane wzięte do obliczeń oraz ich wyniki, wchodząc do okna utworzonej decyzji i wybierając przycisk Obliczenia dla przekroczonego kryterium, opisany dokładnie w dalszej części dokumentu. Umiejscowienie tego przycisku na oknie decyzji przedstawia poniższa ilustracja. W przypadku decyzji utworzonych ręcznie, od 1 stycznia 2016 roku, sposób postępowania będzie następujący: w pierwszej kolejności należy dodać wszystkie świadczenia przyznawane decyzją, w taki sam sposób jaki jest znany dotychczas w oprogramowaniu SR. W przypadku przekroczenia kryterium dochodowego, oprogramowanie wykryje ten fakt i nie będzie wymagać utworzenia planów wypłat kolejnych świadczeń od razu podczas ich dodawania w momencie akceptacji okna świadczenia nie pojawi się ostrzeżenie o braku planu wypłat. Tworzenie planów wypłat w tym momencie nie byłoby celowe, ponieważ z samego charakteru zasady złotówka za złotówkę wynika, że dokładne kwoty wypłat mogą być ustalone dopiero po utworzeniu wszystkich świadczeń przyznanych decyzją. Jeśli jednak ktoś mimo to utworzy plan wypłat pojedynczego świadczenia, to okno planu wypłat będzie opatrzone komentarzem widocznym poniżej. Komentarz ten zniknie po utworzeniu wszystkich świadczeń i użyciu przycisku Obliczenia dla przekroczonego kryterium. po dodaniu wszystkich świadczeń przyznanych decyzją, należy na oknie projektu decyzji skorzystać z nowego przycisku Obliczenia dla przekroczonego kryterium.
Przycisk Obliczenia dla przekroczonego kryterium otwiera nowe okno o takiej samej nazwie. Okno podzielone jest na dwie części. Górna część Tabela przeliczeń prezentuje następujące wiersze: Łączna kwota przysługujących zasiłków i dodatków jest to wielkość opisana we wstępie do niniejszego dokumentu; kwoty w tym wierszu są obliczane automatycznie podczas pierwszego uruchomienia okna, jednak można je w razie potrzeby zmienić, bezpośrednio w tabelce; W tym: łączna kwota przysługujących wg ustawy jest to ta część kwoty z poprzedniego wiersza, która nie wynika z ewentualnych dodatków do zasiłku rodzinnego, finansowanych ze środków własnych gminy. Zgodnie z art. 5 ust. 3b Ustawy, kwoty podwyższeń dodatków do zasiłku rodzinnego przyznawane na podstawie art. 15a Ustawy o świadczeniach rodzinnych, powinny być również wliczane do łącznej kwoty przysługujących zasiłków i dodatków. Dochód miesięczny dochód na osobę w rodzinie; Kryterium dochodowe miesięczne kryterium na osobę w rodzinie; Liczba osób liczba osób w rodzinie; WYNIK: Kwota do wypłaty wynik obliczeń miesięczna kwota do wypłaty, wynikająca ze wszystkich przyznanych świadczeń (ustawowych i ew. podwyższeń finansowanych ze środków własnych gminy); W tym: kwota do wypłaty wg ustawy jest to ta część kwoty z poprzedniego wiersza, która nie wynika z ewentualnych dodatków do zasiłku rodzinnego, finansowanych ze środków własnych gminy. Kolumnami tabeli są miesiące, na które są przyznane świadczenia w konkretnej decyzji. W przypadku, kiedy bezpośrednio zmienimy kwotę w dowolnej kolumnie wiersza Łączna kwota przysługujących zasiłków i dodatków, zmianie ulegnie również wynik obliczeń, czyli kwota do wypłaty w tym miesiącu. Z kolei użycie przycisku Przelicz ponownie łączną kwotę, przywróci domyślne kwoty we wszystkich kolumnach wiersza Łączna kwota przysługujących zasiłków i dodatków oraz wyniki obliczeń.
W jednym i w drugim przypadku, aby dokonane zmiany zostały zastosowane w dolnej tabelce okna, należy wybrać przycisk Przelicz ponownie plan wypłat. Szczegółowe zasady obliczenia łącznej kwot przysługujących zasiłków rodzinnych i dodatków: a. Dla świadczeń: i. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka; ii. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego; ustalana jest miesięczna kwota w wysokości jednej dwunastej całości kwoty przyznanej. Np. dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego w kwocie 100zł obowiązuje we wrześniu, ale zostanie uwzględniony w miesiącach od stycznia do października w wysokości 8,33 zł w każdym miesiącu. b. Dla świadczeń: i. dodatek do zasiłku rodzinnego na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła; ii. dodatek do zasiłku rodzinnego na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła; ustalana jest miesięczna kwota w wysokości jednej dwunastej całości kwoty przyznanej za okres obowiązywania świadczenia, ale tylko jeśli świadczenie jest przyznane na wyliczany miesiąc. Np. dodatek z tytułu dojazdu w kwocie 50zł obowiązuje od stycznia do czerwca, a później od września do października, to zostanie on uwzględniony jako: 50zł * 8 miesięcy / 12 = 33,33zł w okresie od styczeń do czerwiec i wrzesień do październik. c. Dla świadczeń: i. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego; ustalana jest kwota przysługująca za konkretny miesiąc, zaokrąglona do 10 groszy w górę. Np. dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego w kwocie 400zł za 12 dni wyniesie 160zł d. Dla świadczeń: i. Zasiłki rodzinne; ii. Pozostałe dodatki; ustalana jest kwota przysługująca za konkretny miesiąc. Dolna część okna - Tabela świadczeń i wypłat prezentuje wyliczone kwoty wypłat, w rozbiciu na konkretne zasiłki i dodatki przyznane decyzją (w wierszach) oraz na miesiące z okresu ich przyznanie (w kolumnach). Przełącznik należna kwota wypłaty / należna kwota ustawowa wypłaty pozwala zdecydować, które kwoty są wyświetlane w dolnej tabelce czy całościowe kwoty, czy też kwoty bez podwyższeń, finansowanych ze środków gminy. W przypadku decyzji zmieniających, przełącznik zawiera również trzecią możliwość kwota wypłacona, pokazujący w dolnej tabelce (tylko do odczytu) dotąd wypłacone kwoty w poprzednich decyzjach w sprawie. Wszystkie podpowiedziane kwoty są możliwe do zmiany bezpośrednio w tabelce. Przycisk Przelicz ponownie plany wypłat przywraca kwoty podpowiedziane na podstawie wyników obliczeń z górnej tabeli. Akceptacja okna Obliczenia dla przekroczonego kryterium powoduje utworzenie planów wypłat dla wszystkich świadczeń przyznanych decyzją, zgodnych z dokonanymi obliczeniami i powrót do okna decyzji.
Wskazówka Przycisk Obliczenia dla przekroczonego kryterium, jest dostępny także podczas przeglądania decyzji (np. już podjętej) i służy wówczas do zaprezentowania obliczeń, bez możliwości ich zmiany. Ważna informacja O zastosowaniu zasady złotówka za złotówkę decyduje data podjęcia decyzji, zatem jeśli zdarzyłoby się, że decyzja opracowana jeszcze w 2015 roku (czyli bez uwzględnienia tej zasady) zostanie zatwierdzona z datą w 2016 roku, to w momencie zatwierdzenia oprogramowanie będzie ostrzegało: Decyzja podjęta od 1 stycznia 2016 roku powinna być opracowana zgodnie z zasadą "złotówka za złotówkę" (ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczenia rodzinnych - Dz. U. z 2015 r. poz. 995), z możliwością indywidualnego zatwierdzenia decyzji mimo tego ostrzeżenia. Wydruki decyzji z oprogramowania SR W celu uwzględnienia na wydruku decyzji dodatkowej sentencji, opisanej we wstępie do niniejszego dokumentu, w szablonie decyzji przyznającej należy wstawić znacznik drukujący całą treść sentencji o nazwie SENTENCJA_ZL_ZA_ZL. Domyślna postać tekstu drukowanego przez ten znacznik: Na podstawie art. 5 ust 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, w związku z przekroczeniem kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłku rodzinnego wynoszącego <kryterium dochodowe> na osobę w rodzinie, zgodnie z art. 5 ust 3a ustalam do wypłaty, łączną kwotę zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłków rodzinnego, o których mowa w pkt 1-2 decyzji, w łącznej wysokości <łączna kwota świadczenia> miesięcznie w okresie <okres przyznania świadczenia>(tj. zgodnie z art. 5 ust. 3a ww. ustawy, w wysokości różnicy pomiędzy łączną kwotą przysługujących zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, o której mowa ww. art. 5 ust. 3, a kwotą o którą przekroczony został dochód rodziny). W przypadku kiedy kryterium dochodowe nie jest przekroczone, znacznik nie będzie drukował żadnego tekstu. Przykładowy fragment wydruku decyzji: