Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka IOŚ PIB
Raport U Thanta potoczna nazwa dokumentu Rady Ekonomiczno-Społecznej Organizacji Narodów Zjednoczonych pt. The problems of human environment (Człowiek i jego środowisko) opublikowanego 26 V 1969 przez S.U Thanta, sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). W zwięzły i dobrze udokumentowany sposób oceniono w nim problemy osiedli ludzkich, złe gospodarowanie ziemią, wodą i zasobami żywymi (problemy terytorialne) oraz zagadnienia globalne - zanieczyszczanie powietrza atmosferycznego, ziemi i wód oceanicznych, tępienie gatunków roślin i zwierząt.
q q q q q 1974, 1975 NAIROBI; Międzyrządowe Narady ds. Monitoringu w ramach Programu Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych - United Nations Environmental Programme (UNEP) - powołanie Globalnego Systemu Monitoringu Środowiska (Global Environment Monitoring System GEMS) 1975 WARSZAWA, WARNA; Wspólny rozwinięty program współpracy krajów członkowskich RWPG do roku 1980 w dziedzinie ochrony i kształtowania środowiska oraz związane z tym racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych 1976 -Zasady organizacji stacji regionalnych Globalnego Systemu Monitoringu Środowiska. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Instytut Kształtowania Środowiska, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska (od 1982). Pierwszy projekt polski. 1976 1982 Typowanie lokalizacji stacji monitoringu: Mikołajki, Puszcza Białowieska i in. 1982 Lokalizacja stacji Diabla Góra (od roku 1990 Puszcza Borecka)
Kryteria lokalizacyjne przyjęte na podstawie rekomendacji WMO q stacja regionalna powinna być położona w typowo rolniczym rejonie, zagospodarowanym i wykorzystywanym w celach rolniczych (należy jednak unikać lokalizowania stacji w warunkach ekstremalnych np. w górach), q w wybranym punkcie powinny istnieć przesłanki dla prowadzenia różnych rodzajów monitoringu tj.: monitoringu atmosfery, gleby, wód oraz monitoringu biologicznego (wskazana jest więc obecność upraw rolnych, terenów pokrytych trawą i lasów zasiedlonych przez faunę), q stacja powinna być dostatecznie oddalona od dużych lokalnych źródeł emisji zanieczyszczeń i znajdować się w dostatecznej odległości od obszarów zabudowanych, q w danym punkcie lokalizacji stacji w ciągu kilku najbliższych dziesięcioleci nie może być zaplanowana budowa dużych obiektów przemysłowych, mieszkaniowych jak również nie należy zmienić rodzaju użytkowania ziemi.
Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości. (Konwencja Genewska). Podpisana w listopadzie 1979 w Genewie, weszła w życie 16 marca 1983. Polska ratyfikowała ją 29 marca 1985 Stacja Diabla Góra włączona została do sieci EMEP jako stacja PL05 w roku 1993 co zostało potwierdzone pismem NILU nr JAS/LB/O-7726 z dnia 14.05.1993. Zastąpiła ona pracująca od roku 1978 stację PL01 Suwałki, która została zamknięta ze względu na pogarszające się warunki lokalizacyjne Podstawą finansowania stacji jest Protokół dotyczący długofalowego finansowania wspólnego programu monitoringu i oceny przenoszenia zanieczyszczeń na dalekie odległości w Europie (EMEP) z 1984 r. wprowadzony w życie 28.01.1988 r Obecnie program pomiarowy realizowany na potrzeby EMEP finansowany jest ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
sieć stacji EMEP w Europie, mierzących składniki zakwaszające/eutrofizujące
Zanieczyszczenia powietrza program pomiarowy Poziom 1 /2 /3 EMEP SO 2 Pył PM10 SO 4 2- NO 2 SO 4 2- NH 4+ +NH 3 HNO 3 +NO - 3 O 3 Hg As Cd Cr Cu Ni Pb Zn WWA Pył PM2,5 benzo(a)piren benzo(a)antracen benzo(b)fluoranten benzo(j)fluoranten benzo(k)fluoranten dibenzo(a,h)antracen NO 3 - Cl - NH 4 + Na K Mg Ca Węgiel elementarny EC Węgiel organiczny OC indeno(1,2,3-cd)piren
Zanieczyszczenia opadów program pomiarowy Poziom 1 / 2 EMEP Opad mokry wysokość opadu h SO 4 2- NO 3 - Cl - NH 4 + Na K Mg Ca ph przewodność el. Opad całkowity wysokość opadu h Hg As Cd Ni Cr Cu Pb Zn WWA benzo(a)piren benzo(a)antracen benzo(b)fluoranten benzo(j)fluoranten benzo(k)fluoranten dibenzo(a,h)antracen indeno(1,2,3-cd)piren
SO 2 NO 2 SO 4 2- NH 3 +NH 4 + - HNO 3 +NO 3 O 3 Hg Pył PM10 metale ciężkie WWA Pył PM2,5 2- SO 4 NO 3 - Cl - NH 4 + Na + K + Mg 2+ powietrze Ca 2+ węgiel elementarny EC węgiel organiczny OC pobór oznaczenie opad całkowity Hg As Cd Ni Cr Cu Pb Zn WWA opad mokry SO 4 2- NO 3 - Cl - NH 4 + Na + K + opady Mg 2+ Ca 2+ ph przewodność pobór oznaczenie
dane pomiarowe Diabla Góra próbki Warszawa Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Chemical Coordinating Centre Warszawa materiały Warszawa wyniki oznaczeń
3.0 2.5 2.0 Średnie roczne stężenia zanieczyszczeń powietrza Stacja KMŚ Puszcza Borecka, 1993-2010 S-SO2 N-NO2 S-SO4 N(NH3+NH4) N(HNO3+NO3) µg/m 3 1.5 1.0 1.2 1.0 Średnie roczne stężenia anionów w opadach Stacja KMŚ Puszcza Borecka, lata hydrologiczne1994-2010 900 800 700 0.5 0.8 600 0.0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 [mg/dm 3 ] 0.6 500 400 0.4 0.2 0.0 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 [mm] 300 wysokość opadu S-SO4 N-NO3 Cl 200 100 0
Dziękuję za uwagę