Jolanta Antoniewicz-Papis Instytut Hematologii i Transfuzjologii
Napotykane ryzyko związane jest z: dawcami biorcami pracownikami jednostek służby krwi i jednostek służby zdrowia Program zarządzania ryzykiem powinien sprawiać, że korzyści przeważają nad ryzykiem Zaangażowanie całego personelu
znane czynniki zakaźne rutynowe testy obejmują tylko ograniczoną liczbę ograniczenia dotyczące badań przesiewowych okienko serologiczne bakterie najczęstsza przyczyna zakażenia związanego z przetoczeniem nowo pojawiające się czynniki zakaźne ryzyko, które nie może być wyeliminowane przez bieżące środki bezpieczeństwa leukocyty pozostałości komórek i cytokiny mogą wywoływać niebezpieczne reakcje poprzetoczeniowe
Centralizacja Centralne finansowanie Uregulowania prawne Jednakowe standardy System zapewnienia jakości
Rok 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Liczba Oddziałów Terenowych 184 180 178 170 168 164 Liczba ekip wyjazdowych 6669 7299 8198 8672 9313 9612
100% 346 250 374 321 394 948 80% Dawcy 60% wielokrotni 40% 237 658 229 659 213 988 Dawcy pierwszorazowi 20% 0% 2008 2009 2010
Przygotowanie krwi rekrutacja kwalifikacja dawcy Zastosowanie kliniczne decyzja medyczna pobranie próbki testy zgodności pobieranie i preparatyka badania zwalnianie wydanie przetoczenie monitorowanie i ocena 8
Kwestionariusz dawcy Badania analityczne Badanie lekarskie Możliwość samodyskwalifikacji Zgłaszanie informacja o wystąpieniu objawów chorobowych u dawcy
Badania kwalifikacyjne dawcy Badania przesiewowe HBsAg Anti-HCV Anti-HIV ½ RNA HCV DNA HBV RNA HIV odczyny kiłowe
Identyfikacja dawcy Dokumentacja sprzętu, odczynników, zabiegów, itp. Stosowanie unikatowego numeru donacji zapewnienie identyfikowalności od dawcy do biorcy i odwrotnie
Przygotowanie do zabiegu pobierania odkażanie miejsca wkłucia sprzęt jednorazowego użytku Specjalne techniki krew pełna afereza Pobieranie próbek do badań podczas donacji
system zamknięty rozdział na składniki krwi techniki specjalne: przemywanie mrożenie karencjonowanie usuwanie leukocytów napromieniowywanie inaktywacja
Monitorowanie Identyfikacja biorcy Reakcje poprzetoczeniowe Procedura śledzenia wstecz ( trace back, look back ) Nadzór nad gospodarką krwią
Dotyczy zdarzeń i reakcji niepożądanych oraz śledzenia losów krwi i epidemiologii dawców Objęty jest nią cały łańcuch przetoczeniowy: Śledzenie składników krwi Zdarzenia w łańcuchu przetoczeniowym Reakcje u biorców i dawców Epidemiologia dawców Rejestracja: niepożądane reakcje niepożądane zdarzenia zdarzenia bliskie celu błędy nie powodujące niepożądanego zdarzenia
Epidemiologia dawców Powikłania u dawców Składniki krwi Badania kontrolne Błędy w oznaczaniu Błędy w etykietowaniu Błędy w szpitalu 16
Cykl Deminga działaj planuj sprawdzaj wykonaj 17
klęski żywiołowe występowanie nowych czynników zakaźnych: Różne źródła pochodzenia woda powietrze przenoszone przez owady przenoszone przez inne zwierzęta
Nagłe zapotrzebowanie na składniki krwi znacznie wyższe niż zazwyczaj, lub Nagły spadek liczby donacji trwający dłuższy okres lub ograniczenie dostaw składników krwi, lub Nagły wzrost liczby donacji krwi w krótkim okresie czasu lub Każda sytuacja, która ogranicza lub wyklucza możliwość prowadzenia pracy w centrum krwiodawstwa
klęski żywiołowe występowanie nowych czynników zakaźnych: Różne źródła pochodzenia woda powietrze przenoszone przez owady przenoszone przez inne zwierzęta
Znane i badane czynniki zakaźne Nowe czynniki zakaźne (emerging pathogens), m.in.: H5N1 SARS Ponownie pojawiające się czynniki zakaźne (re-emerging pathogens), m.in.: WNV Dengue Usutu Chikungunya Gorączka Q HEV
Dengi Obszar epidemii Aedes aegypti Chikungunya (1952-2006)
ochrona w czasie okienka serologicznego ochrona przed niebadanymi czynnikami zakaźnymi ochrona przed nowo pojawiającymi się i nowymi czynnikami zakaźnymi zmniejszenie ryzyka przeniesienia zakażeń bakteryjnych inaktywacja leukocytów (zapobieganie TA-GvHD)
Specjalizacje Transfuzjologia kliniczna lekarze Laboratoryjna transfuzjologia medyczna diagności Transition Facility Twinning No: PL/06/IB/SO/03 Rozwój kontroli instytucjonalnej nad bezpieczeństwem i jakością krwi i jej składników Przeszkolono 340 specjalistów Edukacja dawców
Informatyzacja służby krwi Krajowy Rejestr Dawców Krwi (SPO-WKP Działanie 1.5) Kompleksowa informatyzacja systemu krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Polsce (PL0067 EOG-NMF)
6 program Ramowy EU Optimal Blood Use Project (EU-OBUP) EU-Q-Blood SOP Project - Development of pan-european standard operating procedure (SOP) methodology reflecting European best European Blood Inspection System - Eubis - Development of pan- European standards and criteria for the Inspection of blood establishment practice Improving the safety of blood and organ supply by creating the research infrastructure to monitor emerging pathogens and develop new screening tests - BOTIA
Praca zespołowa 27