Załącznik do Uchwały Rady Powiatu Złotowskiego Nr XV/86/2012 z dnia 18 stycznia 2012 roku POWIATOWY PROGRAM ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA LATA 2012-2014 Złotów 2012 1
Spis Wstęp 2 1. Charakterystyka i analiza pieczy zastępczej w powiecie złotowskim.. 5 1.1. Rodzinna piecza zastępcza.........5 1.1.1. Rodzaje rodzin zastępczych funkcjonujących na podstawie obowiązujących do dnia 31.12.2011r. przepisów ustawy o pomocy społecznej...5 1.1.2. Klasyfikacja rodzinnej pieczy zastępczej na podstawie art. 39 ust.1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej formami rodzinnej pieczy zastępczej....... 10 1.2. Charakterystyka instytucjonalnej pieczy zastępczej....12 1.3. Wnioski do programu..13 2. Cele powiatowego programu rozwoju pieczy zastępczej na lata 2012-2014.14 2.1. Cel generalny... 14 2.1.1. Cele szczegółowe......14 2.1.1.1. Zadania powiatowego programu rozwoju pieczy zastępczej na lata 2012-2014. 14 3. Maksymalny limit rodzin zastępczych zawodowych na lata 2012-2014...18 3.1. Limit....18 3.2. Planowane roczne zwiększenie budżetu PCPR w związku z powstałymi nowymi rodzinami zastępczymi zawodowymi. 18 4. Źródła finansowania programu...21 5. Beneficjenci programu.....22 6. Realizatorzy programu 23 7. Monitoring, ewaluacja i sprawozdawczość programu 24 2
I. WSTĘP W celu zapewnienia każdemu dziecku całkowicie lub częściowo pozbawionemu opieki rodziców naturalnych, stabilnego, trwałego i rodzinnego środowiska wychowawczego, tworzy się Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2012-2014. Zakłada się, że tylko równoległa realizacja przyjętych w Programie celów, umożliwi w kilkuletniej perspektywie ograniczenie umieszczeń dzieci w placówkach opiekuńczowychowawczych na rzecz rodzinnej pieczy zastępczej, co w konsekwencji doprowadzi do ograniczenia instytucjonalnych firm opieki nad dzieckiem i minimalizacji sieroctwa społecznego. Podstawą rozwiązań przyjętych w Programie stanowi Konstytucja RP oraz konwencja o Prawach Dziecka z dnia 7 lipca 1991r., a w szczególności prawo dziecka do rodziny i pozostawania pod opieką rodziców, prawo do poszanowania więzi rodzinnych dziecka odseparowanego z jakichkolwiek powodów od rodziców, prawo do ustanowienia dlań pieczy zastępczej. Podstawa prawna Podstawą opracowania Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej jest art. 180 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( Dz. U. z 2011 r. Nr 149, poz. 887) Uzasadnienie Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wyraźnie podzieliła kompetencje między samorząd gminny i powiatowy, i tak do kompetencji gminy należy praca z rodziną biologiczną, zaś do kompetencji powiatu organizacją pieczy zastępczej. Zgodnie z w/w. ustawą do zadań własnych powiatu w zakresie zapewnienia dzieciom pieczy zastępczej, należą m.in.: organizowanie opieki i wychowania w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych tworzenie warunków do powstania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych 3
organizowanie i finansowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych i dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej finansowanie świadczeń dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka i placówkach opiekuńczowychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych zarówno na terenie powiatu jak i na terenie innych powiatów (m.in. przyznawanie świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania umieszczonych w nich dzieci, przyznawanie wynagrodzeń rodzinom zastępczym zawodowych oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka, przyznawanie rodzinom zastępczym zawodowym oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka świadczeń na utrzymanie lokalu mieszkalnego, na pokrycie kosztów związanych z remontem, udzielanie tym rodzinom dni wolnych od sprawowania opieki nad dzieckiem w związku z wypoczynkiem. Ponadto rodzinom zastępczym oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka można przyznać świadczenia na: dofinansowanie wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka w wieku od 6. do 16 lat, pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka oraz wystąpieniem zdarzeń losowych. przyznawanie pomocy na usamodzielnienie i zagospodarowanie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym placówki opiekuńczo wychowawcze, rodziny zastępcze, młodzieżowe ośrodki wychowawcze, domy pomocy społecznej, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze. Powyższa ustawa kładzie szczególny nacisk na pracę samorządów gminnych z rodzinami biologicznymi przez stworzenie systemu wsparcia rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz profilaktykę. Umieszczenie dziecka w systemie pieczy zastępczej ma być ostatecznością, po wykorzystaniu przez gminę wszystkich możliwych form wsparcia rodziny naturalnej. Stąd też potrzeba opracowania powiatowego programu rozwoju pieczy zastępczej, który z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań nakreśli kierunki działań w 3 letniej perspektywie. Głównym celem w/w programu będzie zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach opieki zastępczej, właściwych warunków oraz stosownych środków finansowych. 4
Opis Programu Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej jest dokumentem przewidzianym do realizacji na lata 2012-2014, stanowi kompleksowy system tworzenia i wspierania istniejącej pieczy zastępczej. Zawiera diagnozę sytuacji opiekuńczej na terenie powiatu oraz określa niezbędny zakres działań, zmierzających do ograniczenia sieroctwa społecznego. Program opisuje założone do osiągnięcia cele, wymienia instytucje, organizacje, służby i środowiska włączone w realizację przyjętych założeń. Ponadto program precyzuje działania podejmowane na rzecz realizacji założonych celów. Program jest zgodny z: 1. Zalecenie Rec (2005)5 Komitetu Ministrów dla państw członkowskich w sprawie dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (przyjęty przez Komitet Ministrów w dniu 16 marca 2005 r. na 919 posiedzeniu zastępców Ministrów) 2. Narodowy plan działań na rzecz dzieci 3. Strategia Państwa dla Młodzieży 4. Strategia Polityki Społecznej Województwa Wielkopolskiego do roku 2020 UCHWAŁA Nr LI/774/10 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA WIELKPPOLSKIEGO z dnia 25 października 2010r. 5. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Złotowskiego 2006-2016 UCHWAŁA RADY POWIATU ZŁOTOWSKIEGO XL/189/2006 z dnia 29.03.2006r. 6. Program Pomocy Dziecku i Rodzinie w Powiecie Złotowskim 5
I CHARAKTERYSTYKA I ANALIZA PIECZY ZASTEPCZEJ W POWIECIE ZŁOTOWSKIEM 1.1. Rodzinna piecza zastępcza 1.1.1. Rodzaje rodzin zastępczych funkcjonujących na podstawie obowiązujących do dnia 31.12.2011r. przepisów ustawy o pomocy społecznej: spokrewnione z dzieckiem opiekę nad dzieckiem przejmują dalsi członkowie rodziny np. dziadkowie, rodzeństwo, wujostwo, itp. niespokrewnione z dzieckiem opiekę sprawują osoby prawnie obce dla dziecka. W takiej rodzinie może być umieszczonych w tym samym czasie troje dzieci. zawodowe niespokrewnione z dzieckiem: o wielodzietne w takiej rodzinie umieszcza się w tym samym czasie nie mniej niż troje i nie więcej niż sześcioro dzieci. W przypadku konieczności umieszczenia w rodzinie licznego rodzeństwa liczba dzieci w takiej rodzinie zastępczej może się zwiększyć. o specjalistyczne tutaj umieszcza się dzieci niedostosowane społecznie albo dzieci z różnymi dysfunkcjami, problemami zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji. W rodzinie tej może wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niż troje dzieci. o o charakterze pogotowia rodzinnego w takiej rodzinie umieszcza się nie więcej niż troje dzieci na pobyt okresowy do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka, nie dłużej niż na 12 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach pobyt dziecka może być przedłużony, jednak nie więcej niż o kolejne 3 miesiące. 6
Tabela nr 1. Liczba rodzin zastępczych w latach 2009-2011 Rodziny zastępcze 2009 2010 2011 Rodziny spokrewnione 75 76 77 Rodziny niespokrewnione 10 12 14 Rodziny zawodowe wielodzietne 3 3 3 specjalistyczne 1 0 0 Pogotowie rodzinne 1 1 1 Razem 90 92 95 7
Tabela nr 2. Liczba rodzin zastępczych powstałych w latach 2009-2011 Rodziny zastępcze 2009 2010 2011 Rodziny spokrewnione 13 13 14 Rodziny niespokrewnione 2 2 4 Rodziny zawodowe wielodzietne 0 1 1 specjalistyczne 0 0 0 Pogotowie rodzinne 0 0 0 Razem 15 16 19 8
Tabela nr 3. Liczba dzieci w rodzinach zastępczych w latach 2009-2011 Rodziny zastępcze 2009 2010 2011 Rodziny spokrewnione 101 102 108 Rodziny niespokrewnione 17 20 21 Rodziny zawodowe wielodzietne 11 10 11 specjalistyczne 2 0 0 Pogotowie rodzinne 9 8 10 Razem 140 140 150 9
Tabela nr 4. Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych w latach 2009-2011 Rodziny zastępcze 2009 2010 2011 Rodziny spokrewnione 17 17 27 Rodziny niespokrewnione 3 2 9 Rodziny zawodowe wielodzietne 5 3 2 specjalistyczne 0 0 0 Pogotowie rodzinne 9 8 10 Razem 34 30 48 Wnioski z analizy rodzinnej pieczy zastępczej w latach 2009-2011 1. W latach 2009-2011 liczba rodzin zastępczych ma niewielką tendencję wzrostową (tabela nr 1), przy czym zaznaczyć należy fakt, że równocześnie wzrasta ilość osób korzystających ze świadczeń dla osób usamodzielniających się (opuszczających rodziny zastępcze). Oznacza to, że wiele rodzin zastępczych zostaje rozwiązanych z tytułu usamodzielnienia się ich podopiecznych, na ich miejsce powstają jednak nowe rodziny np. z 15 nowych rodzin w 2009r. do 19 nowych rodzin w 2011r. (tabela nr 2). 10
2. W latach 2009-2010 ilość dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych również utrzymała niewielką tendencję wzrostową (tabela nr 3), natomiast w 2011 r. nastąpił wzrost umieszczonych w rodzinach zastępczych dzieci o 58 % (z 17 do 27 dzieci) - tabela nr 4. 3 Utrzymuje się stały wzrost rodzin niespokrewnionych z dzieckiem z 10 w 2009r. do 14 w 2011r. 4. W 2010 r. i 2011 r. powstały dwie nowe rodziny zawodowe wielodzietne w których obecnie przebywa 7 dzieci. (jedna rodzina zawodowa wielodzietna została rozwiązana po usamodzielnieniu się jej podopiecznych; jedna funkcjonuje od 2008r.). 5. Funkcjonująca w 2009r rodzina zawodowa specjalistyczna, w której przebywały dzieci niepełnosprawne przeprowadziła się i obecnie nie przebywa na terenie Powiatu Złotowskiego). 6. Stale utrzymuje się wysoka ilość dzieci umieszczanych w rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego. 1.1.2. Klasyfikacja rodzinnej pieczy zastępczej na podstawie art. 39 ust.1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej formami rodzinnej pieczy zastępczej 1. rodzina zastępcza: spokrewniona ( małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka); niezawodowa (małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna. 2. rodzinny dom dziecka. 3. rodziny pomocowe ( sprawują opiekę nad dzieckiem w przypadku czasowego nie sprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą). 4. zgodnie z art. 234 ust. 1 w/w ustawy obecne rodziny zawodowe wielodzietne mogą funkcjonować przez okres 3 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy tj. max. do 31.12.2014r. 11
Tabela nr 5 Ilość rodzin zastępczych i dzieci w nich umieszczonych na dzień 01.01.2012r. według klasyfikacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Rodziny zastępcze Rodziny zastępcze Rodziny spokrewnione 49 68 Rodziny niezawodowe 31 47 Rodziny zawodowe Rodziny wielodzietne zgodnie z art. specjalistyczne 0 0 Pogotowie rodzinne 1 4 234 ust. 1 w/w ustawy 3 11 Rodzinny dom dziecka 0 0 Rodziny pomocowe 0 0 Razem 84 130 Ilość dzieci Tabela ta uwzględnia stan na dzień 01.01.2012r., dlatego nie jest kompatybilna z tabelą nr 1 i Tabelą nr 2, gdzie uwzględniono wszystkie rodziny zastępcze i dzieci przebywające w rodzinach zastępczych w całym roku kalendarzowym (włącznie z usamodzielnianymi, dziećmi zgłoszonymi do adopcji, powracającymi do rodzin naturalnych). Tabela nr 6. Porównanie klasyfikacji rodzinnej pieczy zastępczej według ustawy o pomocy społecznej i ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej na dzień 01.01.2012r. Rodziny zastępcze Piecza zastępcza- ustawa o wspieraniu rodziny... Rodziny spokrewnione 49 66 Rodziny niezawodowe 31 0 Rodziny niespokrewnione 0 14 Rodziny zawodowe specjalistyczne 0 0 Pogotowie rodzinne 1 1 wielodzietne 3 Rodziny wielodzietne zgodnie z art. 234 ust. 1 w/w ustawy 3 0 Rodzinny dom dziecka 0 0 Rodziny pomocowe 0 0 Razem 84 84 Rodziny zastępcze -ustawa o pomocy społecznej 12
Zgodnie z art 226 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej spokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze tworzą wyłącznie wstępni i zstępni; inne osoby tworzące do dnia 31.12.2011r. rodziny spokrewnione (np. wujostwo, kuzynostwo itp.) oraz rodziny niespokrewnione stają się w rozumieniu niniejszej ustawy rodzinami niezawodowymi, co pociąga za sobą znaczną różnicę w rodzajach i wysokości przyznawanych rodzinom zastępczym świadczeń. Zgodnie z art. 54 w/w ustawy rodziny zastępcze niezawodowe (na swój wniosek skierowany do starosty), mają możliwość awansu zawodowego po uzyskaniu trzyletniego doświadczenia jako rodzina zastępcza i uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora pieczy zastępczej. 1.2. Charakterystyka instytucjonalnej pieczy zastępczej. Placówki opiekuńczo wychowawcze w powiecie funkcjonujące na dzień 31.12.2011r. Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza im Janusza Korczaka w Jastrowiu (30 wychowanków) typ socjalizacyjny Rodzinny Dom Dziecka w Okonku (8 wychowanków) typ rodzinny Rodzinny Dom Dziecka w Zakrzewie (8 wychowanków) typ rodzinny Tabela nr 7 Liczba dzieci umieszczanych w placówkach w latach 2009-2011 2009 2010 2011 POW Jastrowie 8 8 8 RDD Okonek 0 3 0 RDD Zakrzewo 0 0 2 Razem 8 11 10 13
Od 1 stycznia 2012 roku, zgodnie z art. 101 ust.1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej formami instytucjonalnej pieczy zastępczej prowadzonej przez powiat są placówki opiekuńczo-wychowawcze typu: Socjalizacyjnej Interwencyjnej Specjalistyczno-terapeutycznej Rodzinnej Funkcjonująca obecnie na terenie Powiatu Złotowskiego Placówka opiekuńczo- Wychowawcza im Janusza Korczaka w Jastrowiu jest w trakcie procesu likwidacyjnego. Zadanie prowadzenia dwóch placówek: Dzwoneczek i Zaczarowany Domek (każdej dla 14 wychowanków) Powiat zlecił Stowarzyszeniu UŚMIECH DZIECKA. Placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego funkcjonujące na terenie Powiatu Złotowskiego pozostaną nimi tzn. nie wnioskują o przekształcenie ich w rodzinne domy dziecka w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. 1.3. Wnioski do programu 1. Rozwijanie systemu rodzinnej pieczy zastępczej poprzez pozyskiwanie kandydatów do rodzin zastępczych. 2. Z uwagi na to, że nie wszystkie dzieci kwalifikują się do umieszczenia w rodzinnych formach pieczy zastępczej należy system instytucjonalny tj. placówek funkcjonujących dotychczas na ternie powiatu, zachować. 14
II. CEL POWIATOWEGO PROGRAMU ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA LATA 2012-2014 2.1. Za generalny cel (misję) Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy zastępczej na lata 2012 2014 uznaje się: Stworzenie warunków dla skutecznego rozwoju systemu pieczy zastępczej z ukierunkowaniem na rodzinne jej formy 2.1.1. Cele szczegółowe: 1.Zorganizowanie systemu pozyskiwania i rodzinnych form pieczy zastępczej. kwalifikowania kandydatów do prowadzenia 2. Zorganizowanie kompleksowego systemu rodzinnej oraz instytucjonalnej pieczy zastępczej. 2. Zapewnienie profesjonalnego wsparcia rodzinom i rodzinnym formom pieczy zastępczej, aby mogły pełnić właściwe funkcje opiekuńczo wychowawcze dla dzieci. 2.1.1.1. Zadania Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2012-2014. Zadanie priorytetowe: Zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo wychowawczych przez: 1. Oddzielenie wsparcia rodzin zastępczych od przyznawania świadczeń rodzinom i wychowankom poprzez utworzenie w strukturach Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie Zespołu do spraw pieczy zastępczej pełniącego funkcje organizatora w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. kampanie promujące rodzicielstwo zastępcze prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka 15
kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczowychowawczej typu rodzinnego zatrudnienie wymaganej, zgodnie z ustawą, liczby koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej zapewnienie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji zapewnienie pomocy i wsparcia rodzinom zastępczym, w szczególności w ramach grup wsparcia współpraca z Gminnym Ośrodkami Pomocy Społecznej w zakresie udzielania pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej i pracy z rodzina biologiczną prowadzenie poradnictwa ( także prawnego) i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej współpraca z Sądami ich organami pomocniczymi oraz innymi instytucjami w zakresie oceny sytuacji dziecka umieszczonemu w pieczy zstępczej współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz rodzin biologicznych i zastępczych. 2. Ustalenie corocznego limitu rodzin zastępczych zawodowych. 3. Przyznawanie świadczeń obligatoryjnych tj.: świadczenie na miesięczne utrzymanie dziecka w rodzinie zastępczej wraz z dodatkami z tytułu niepełnosprawności dziecka lub w przypadku umieszczenia dziecka na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym dla rodziny zastępczej zawodowej, w której umieszczono pow. 3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletniość, ale nadal pozostają w rodzinie 16
zastępczej, jeżeli potwierdzi zasadność ich przyznania Kierownik Zespołu ds. pieczy zastępczej oraz dla rodzinnego domu dziecka świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego dla rodzinnego domu dziecka świadczenie na pokrycie nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka. 4. Przyznanie świadczeń fakultatywnych w ramach środków budżetu tj. dofinansowania do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka w wieku od 6. do 18. roku życia, przyznania świadczeń na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka jednorazowo, pokrycia wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki jednorazowo lub okresowo. środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym dla rodziny zastępczej niezawodowej i zawodowej, w której umieszczono pon. 3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletniość, ale nadal pozostają w rodzinie zastępczej, świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego dla rodzin zawodowych 5. Zapewnienie wynagrodzeń wraz z przewidzianymi ustawą dodatkami dla rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka. 6. Zapewnienie środków finansowych na utrzymanie rodziny pomocowej. 7. Zatrudnienie osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki i przy pracach gospodarskich na umowę o pracę lub umowę o świadczenie usług (obligatoryjnie lub fakultatywnie, zgodnie z w/w ustawą i przy uwzględnieniu budżetu powiatu) 8 Zatrudnienie osoby zajmującej się opieką lub wychowaniem dzieci w rodzinnych domach dziecka, w których przebywa więcej niż czworo dzieci (na umowę o pracę lub umowę o świadczenie usług ) na wniosek prowadzącego rodzinny dom dziecka obligatoryjnie lub szczególnie uzasadnionych przypadkach fakultatywnie, przy uwzględnieniu budżetu powiatu. 17
9. Zapewnienie środków na funkcjonowanie instytucjonalnej pieczy zastępczej. 10. Zapewnienie środków na przyznanie pomocy pieniężnej na kontynuację nauki, usamodzielnienie i zagospodarowanie dla osób usamodzielnianych. 11. Zapewnienie wsparcia dla osób usamodzielnianych (np. pobyt w mieszkaniach chronionych prowadzonych przez powiat). 12. Dochodzenie należności od rodziców biologicznych za pobyt ich dzieci w pieczy zastępczej. 13. Pozyskiwanie środków zewnętrznych na realizację Programu, w tym środków rządowych, na podstawie art. 187 ust.1 pkt 2 ustawy. 18
III MAKSYMALNY LIMIT RODZIN ZASTĘPCZYCH ZAWODOWYCH NA LATA 2012-2014 3.1. Limit Na podstawie informacji uzyskanych w punkcie II, z którego wynika iż liczba dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej systematycznie wzrasta oraz rozeznania potrzeb i praktyki wprowadza się następujący limit zwiększenia rodzin zastępczych zawodowych: 1. Rok 2012 1 rodzina zawodowa 2. Rok 2013-1.rodzina zawodowa 3. Rok 2014 1 rodzina zawodowa Przy czym wprowadza się zastrzeżenie, że zwiększenie to będzie możliwe tylko po pozyskaniu i przeszkoleniu kandydatów spełniających ustawowe kryteria oraz przy równoczesnym uwzględnieniu potrzeb na dany rok i w ramach przyznanych środków budżetowych. 3.2.Planowane roczne zwiększenie budżetu PCPR w związku z powstałymi nowymi rodzinami zastępczymi zawodowymi: Lp Rodzaj świadczenia Kwota roczna 1 Wynagrodzenie 24.000,00 2 Świadczenie dla rodziny pomocowej 400,00 3 4 Zatrudnienie osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki i przy pracach gospodarskich Zatrudnienie osoby zajmującej się opieką lub wychowaniem dzieci w rodzinnych domach dziecka, w których przebywa więcej niż czworo dzieci 8.000,00 8.000,00 19
Lp Rodzaj świadczenia Kwota roczna 5 6 7 8 9 10 11 świadczenie na miesięczne utrzymanie dziecka w rodzinie zastępczej wraz z dodatkami z tytułu niepełnosprawności dziecka lub w przypadku umieszczenia dziecka na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (4 dzieci) środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym dla rodziny zastępczej zawodowej, w której umieszczono pow. 3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletniość, ale nadal pozostają w rodzinie zastępczej, jeżeli potwierdzi zasadność ich przyznania Kierownik Zespołu ds. pieczy zastępczej oraz dla rodzinnego domu dziecka świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego dla rodzinnego domu dziecka świadczenie na pokrycie nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka dofinansowania do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka w wieku od 6. do 18. roku życia, przyznania świadczeń na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka jednorazowo, pokrycia wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki jednorazowo lub okresowo. 96.000,00 43.000,00 3.000,00 3.000,00 4.000,00 7.500,00 2.500,00 Wyjaśnienia do planowanego rocznego zwiększenia budżetu. Uwzględniając, że jest to zwiększenie roczne w latach 2013 i 2014 kwoty te wzrosną proporcjonalnie do ilości nowo powstałych rodzin, czyli w 2013r. kwota ta zostanie podwojona, w 2013r. kwota ta zostanie potrojona. Uwaga: Zgodnie z art. 86 ust. 1 i 2 ustawy wysokości wynagrodzeń i świadczeń dla rodzin zastępczych są waloryzowane corocznie wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń, natomiast wysokość świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, w tym 20
także dla dziecka niepełnosprawnego podlega waloryzacji wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanym przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. 21
IV ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU Źródłem finansowania zadań Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2012-2014 są środki finansowe: 1. z budżetu Powiatu Złotowskiego 2. z budżetu Państwa 3. z budżetów samorządów gminnych, zgodnie z art. 191 ust. 8, ust. 9 ustawy 4. z budżetów powiatów, zgodnie z art. 191 ust. 4 5. z odpłatności rodziców biologicznych 6. pozyskane w ramach POKL ze środków EFS 22
V BENEFICJENCI PROGRAMU 1. Dzieci przebywające w pieczy zastępczej 2. Rodziny zastępcze i osoby prowadzące rodzinne domy dziecka 3. Rodzice naturalni dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej 4. Osoby usamodzielniane 5. Kandydaci do pełnienia funkcji rodzin zastępczych, prowadzenia rodzinnych domów dziecka, oraz kandydaci do pełnienia funkcji dyrektorów placówek opiekuńczowychowawczych typu rodzinnego 6. Rodziny pomocowe sprawujące czasową opiekę nad dzieckiem pozbawionym opieki rodziców 7. Kierownictwo i wychowawcy placówek 23
VI REALIZATORZY PROGRAMU Koordynatorem Programu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Złotowie przy współpracy: Rodzin zastępczych; Rodzin pomocowych; Placówek opiekuńczo- wychowawczych; Policji; Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej; Sędziów i Kuratorów właściwego Sądu Rejonowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich; Organizacji pozarządowych, Kościołów i związków wyznaniowych Inne osoby fizyczne i prawne działające na rzecz dzieci przebywających w pieczy zastępczej. 24
VI MONITORING, EWALUACJA I SPRAWOZDAWCZOŚĆ PROGRAMU Monitoring - proces systematycznego zbierania, analizowania ilościowych i jakościowych informacji dotyczących wdrażania Programu prowadzony przez koordynatora programu. Celem monitoringu jest - zapewnienie zgodności realizacji Programu z jego założeniami i celami. Monitoring - polega również na nadzorowaniu zgodności projektów, wpisujących się i realizujących jego zadania, z założeniami Programu. Ewaluacja ( ocena ) - ocena oddziaływania pomocy w odniesieniu do postawionych jej celów oraz analiza jej wpływu na postawione problemy. Inaczej mówiąc- jakie są dodatkowe korzyści wnoszone przez realizację niniejszego Programu, jakie są cechy wyróżniające go. Ewaluacja- ocena długoterminowych efektów (przy użyciu różnych narzędzi badawczych), polegać będzie na porównaniu stanu istniejącego ze stanem: tuż po zakończeniu realizacji danego projektu i Programu Będzie ona prowadzona przed rozpoczęciem programu (tzw. ex-ante), w trakcie programu (tzw. interim) i po zakończeniu (tzw. ex-post): Sprawozdawczość/raportowanie: raporty składane będą w trakcie realizacji programu, ilość raportów -raz na pół roku, sprawozdanie- sporządzane będzie do 30 dni po zakończeniu projektów modułowych Programu oraz raz na rok do końca stycznia następnego roku kalendarzowego. 25