WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-V.431.4.2015 Warszawa, 02.06.2015 r. Pani Agnieszka Durzyńska Przewodnicząca Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Żurominie ul. Szpitalna 56 09-300 Żuromin WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 6c ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2013 r., poz. 29) pracownik Oddziału do Spraw Osób Niepełnosprawnych Wydziału Polityki Społecznej oraz członek Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie przeprowadzili w dniach od 16 kwietnia 2015 roku do 30 kwietnia 2015 roku kontrolę problemową w Powiatowym Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Żurominie, ul. Szpitalna 56. Przedmiotem kontroli było dokonanie analizy i oceny organizacji działalności Zespołu, przestrzeganie obowiązującego trybu i procedur administracyjnych, a także poprawności merytorycznej wydawanych orzeczeń, stosowanie zasad postępowania przewidzianego w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej, zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 ze zm.), rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16-go roku życia (Dz. U. z 2002 r., Nr 17, poz. 162 ze zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania 1
o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. 2003 r., Nr 139, poz. 1328, ze zm.). W związku z kontrolą problemową, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Skład Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Żurominie tworzą osoby, które posiadają odpowiednie kwalifikacje oraz zaświadczenia uprawniające do orzekania (podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności). Analiza składu osobowego lekarzy - członków Powiatowego Zespołu wykazała, iż do Zespołu nie powołano lekarzy wszystkich wymaganych specjalizacji - brak lekarza ortopedy. Fakt ten stanowi naruszenie przepisu 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz, specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Brak lekarza ortopedy w kadrze członków Zespołu wskazany został również w toku trzech kontroli: problemowej przeprowadzonej przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie w dniu 21.06.2009 r., doraźnej przeprowadzonej w dniu 4.11.2011r. oraz problemowej przeprowadzonej w dniu 15.05.2012 r. Ponadto ustalono, że nie wszyscy lekarze powołani jako członkowie Zespołu biorą udział w posiedzeniach składów orzekających, ponieważ aktualnie nie posiadają ważnych zaświadczeń uprawniających do orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Powiatowy Zespół spełnia warunki organizacyjne i techniczne określone w 24 i 25 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z art. 6d ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Powiatowy Zespół pracuje w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności. Analiza wybranych orzeczeń pod względem formalno-prawnym wykazała, że analizowane orzeczenia zawierają elementy zgodne z wymaganiami zawartymi w rozporządzeniu obowiązującym w chwili wydania orzeczeń. Kontrola trybu rozpatrywania wniosków o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności pod kątem zachowywania terminów do załatwienia spraw wskazanych w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267, ze zm.) wykazała, że Powiatowy Zespół w Żurominie przestrzega ustawowych terminów do załatwienia sprawy. Wyjątek stanowią 4 sprawy (wymienione w protokole, s. 10), w których 2
przekroczenie terminu wynikało z braku możliwości powołania lekarza o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Dokumentacja wpływająca do Zespołu w sprawie wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności po zarejestrowaniu podlega wstępnej analizie przez Przewodniczącą Zespołu, następnie kierowana jest do lekarzy dokonujących weryfikacji dokumentacji medycznej i wskazujących na ewentualną konieczność jej uzupełnienia. Kontrola wykazała, że w 3 sprawach (wymienionych w protokole, s. 20) wyznaczono do składu orzekającego lekarza o specjalizacji nieodpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Tym samym naruszono 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Poza wskazaną wyżej nieprawidłowością, kontrola wykazała prawidłową organizację składów orzekających w Powiatowym Zespole w zakresie czasu przeznaczonego na przeprowadzenie badania i wywiadu z osobą zainteresowaną. Ponadto należy zwrócić uwagę, że dokumentacja w postępowaniu orzeczniczym jest prowadzona prawidłowo, z należytą starannością. Analiza 51 spraw (wymienionych w protokole, s. 11) pod kątem prawidłowości udokumentowania stanu faktycznego, trafności ustaleń orzeczniczych i spójności ocen sporządzanych przez specjalistów psychologów, pracowników socjalnych oraz doradcę zawodowego, nie wykazała większych nieprawidłowości. Wyjątek stanowi 8 analizowanych spraw (wymienionych i opisanych szczegółowo w protokole s. 11-12), w których treść zawarta w ocenie nie uzasadnia podjętej decyzji, zaś uzasadnienie nie zawiera prawidłowego rozstrzygnięcia merytorycznego. Należy zwrócić uwagę, że w okresie objętym kontrolą w szkoleniach dokształcających organizowanych przez Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie i Wojewódzki Zespół w Warszawie w celu doskonalenia wiedzy orzeczniczej uczestniczyli wszyscy specjaliści - członkowie Powiatowego Zespołu w Żurominie, oprócz pani Anety Goliat, która uzyskała zaświadczenie uprawniające do orzekania bezterminowo w specjalności doradca zawodowy i pedagog. Analiza w zakresie kryteriów medycznych orzekania 30 orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności (wymienionych w protokole, s. 15-16), dobranych metodą doboru prostego losowego, wydanych w okresie obowiązywania rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 go roku życia oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, wykazała niżej wymienione 3
nieprawidłowości. Kontrolująca dokumentację medyczną dr n. med. Anna Ponahajba w 5 przypadkach (opisanych w protokole, s. 16-18) stwierdziła nieprawidłowości wynikające z niewłaściwego stosowania standardów orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności lub niewłaściwego dokumentowania stanu faktycznego przez przewodniczących składów orzekających, natomiast w 3 sprawach (opisanych w protokole, s. 19-20) nie wszystkie symbole przyczyny niepełnosprawności uzasadniały orzeczony stopień niepełnosprawności. Analiza Ocen stanu zdrowia wystawianych przez lekarza - przewodniczącego składu orzekającego wykazała, że w 24 Ocenach... lekarz - przewodniczący składu podał niepełne badanie podmiotowe, w 16 sprawach niepełne badanie przedmiotowe, w 14 - nie wpisano informacji dotyczących określenia zakresu i rodzaju ograniczeń spowodowanych naruszoną sprawnością organizmu osoby orzekanej, wynikającą z rozpoznania choroby zasadniczej i chorób współistniejących, w 21 Ocenach przewodniczący składu nie uzasadnił podjętego rozstrzygnięcia (sprawy wymienione w protokole, s. 20-21). Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli, zwracam się o realizację poniższych zaleceń pokontrolnych: 1. pilnie podjąć działania w celu powołania do Zespołu lekarza ortopedy; 2. zobligować do uczestnictwa w szkoleniach członków Powiatowego Zespołu, którzy uzyskali bezterminowe zaświadczenia uprawniające do orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, jak również tych, którym upłynął okres ważności zaświadczeń uprawniających do orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, a w przypadku braku współpracy ww. osób z Zespołem wystąpić do Starosty Powiatu Żuromińskiego z wnioskiem o ich odwołanie; 3. wyznaczać do składów orzekających lekarzy o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej zgodnie z 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 4. prawidłowo określać stopień oraz symbole przyczyny niepełnosprawności zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 4
5. dopilnować, aby lekarze i specjaliści - członkowie Powiatowego Zespołu w sposób staranny i wyczerpujący wypełniali oceny sporządzane w procesie orzeczniczym. O wykonaniu powyższych zaleceń proszę poinformować w terminie 30 dni Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Olszewska Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Pan Jerzy Rzymowski Starosta Powiatu Żuromińskiego Pl. Józefa Piłsudskiego 4 09-300 Żuromin 5