Kotły retortowe - co powinniśmy o nich wiedzieć? Regularne podwyżki gazu i oleju sprawiają, że po boomie na ogrzewanie gazowe i olejowe, inwestorzy coraz częściej zaczynają myśleć o ogrzewaniu węglem. Zwłaszcza, że w wypadku kotłów na paliwa stałe jest to tradycja ubrana w nowoczesną formę. Nowoczesne kotły na paliwa stałe to kompromis pomiędzy kotłami zasypowymi, a ogrzewaniem na gaz. Kompromis pomiędzy wygodą, a wysokością rachunku za ową wygodę. Tradycyjne kotły grzewcze na węgiel kamienny mogą być nowoczesne i wydajne energetycznie, a przy tym ograniczać emisję szkodliwych dla środowiska związków i substancji. Węgiel klasyfikowany jest według sortymentu czyli wielkość ziaren i wartości energetycznej. Nie jest ona stała. Zależy m.in. od kopalni, z której wydobywane jest paliwo. Oznacza to, że ilość węgla potrzebna do ogrzania domu zależy od jego jakości czyli im większa wartość opałowa tym lepiej dla naszego pieca. Najpopularniejsze sortymenty węgla to orzech, miał oraz eko-groszek. Ze względu na sortyment, wyróżniamy zatem trzy rodzaje kotłów: - kotły na węgiel (sortyment gruby), - kotły na miał - kotły retortowe wyposażone w podajnik paliwa, w których najlepiej spala się eko-groszek, czyli węgiel kamienny o wielkości ziaren od 5 do 25 mm. Eko-groszek ze względu na niską zawartość siarki, dwutlenku siarki w spalinach i popiołów uznaje się za paliwo ekologiczne. Jednymi z najpopularniejszych kotłów na naszym rynku są kotły retortowe z automatycznym podajnikiem i zasobnikiem na paliwo. W kotłach retortowych, dzięki specjalnemu palenisku bezresztowemu, spala się dokładnie taka porcja węgla, jaka jest potrzebna do otrzymania nastawionej przez użytkownika temperatury. Budowa kotła retortowego Najważniejszym elementem kotła retortowego jest podajnik paliwa (wpływa na skuteczność oraz sprawność pracy kotła retortowego) oraz palnik retortowy. Podajnik zbudowany jest z wielu podzespołów. Motoreduktor napędza ślimak podajnika, na który zsypuje się paliwo ze zbiornika. Jest ono następnie transportowane do palnika retortowego i wypychane w stronę górnej części palnika. Tam w końcu ulega spaleniu. Powietrze potrzebne do spalania dostarcza wentylator, który tłoczy je przez system odpowiednich kanałów. Wydajność wentylatora w dużym stopniu decyduje o przebiegu procesu spalania. Elementem szczególnie narażonym w kotłach retortowych na wysokie temperatury jest palnik. Dlatego tak ważne jest aby wykonać go z odpowiedniego materiału: z wysokiej klasy żeliwa, wyjątkowo odpornego na korozję i wysokie temperatury. page 1 / 10
Dobór kotła Choć w branży grzewczej funkcjonuje prosty przelicznik, że na jeden metr kwadratowy potrzeba 120 watów, to w praktyce sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Oczywiście, przy doborze kotła kubatura domu ma spore znaczenie, ale żeby optymalnie dopasować jego moc do naszych potrzeb, trzeba wziąć pod uwagę technologię, w której wybudowany został dom, szczelność okien i drzwi, a nawet liczbę mieszkańców. Jeśli w domu są małe dzieci i osoby starsze potrzebne nam będą wyższe temperatury. Warto o tym pamiętać. Bezpiecznie można przyjąć, że do ogrzania starszego, gorzej ocieplonego domu, na przykład takiego w kształcie kostki, jakie masowo stawiano w latach 70 tych, potrzeba 120 watów na metr kwadratowy. Jeśli jest to dom nowy spokojnie wystarczy 100 watów na metr kwadratowy i to przy dość obfitym korzystaniu z ciepłej wody. Na etapie projektowania instalacji centralnego ogrzewania trzeba także zadać sobie pytanie o sposób podgrzewania ciepłej wody. Zdaniem eksperta - Adam Witosz, instalator od kilkunastu lat związany z branżą grzewczą: (Chcąc w pełni wykorzystać potencjał ukryty w węglu, należy odpowiednio dobrać kocioł. Pod uwagę trzeba wziąć powierzchnię domu, a także sposób docieplenia budynku i szczelność okien. Nie bez znaczenia, jeśli chodzi o korzystanie z page 2 / 10
ciepłej wody, jest także liczba mieszkańców. fot. firma Hef) Jeśli chcemy połączyć instalację C.O z C.W.U to moc kotła musi być odpowiednio większa. O ile? To zależy od liczby mieszkańców, tego czy częściej bierzemy prysznic, czy jesteśmy zwolennikami długich kąpieli. Dobry kocioł powinien mieć taką pojemność wodną, która zapewnia instalacji maksymalny poziom bezpieczeństwa. Powinna być ona precyzyjnie dobrana do mocy palnika. Co to oznacza dla użytkownika? Zdaniem eksperta - Michał Suski, instalator: Nawet jeśli zabraknie prądu i pompa ciepła przestanie właściwie funkcjonować, rozżarzony palnik nie spowoduje zagotowania wody. Dzięki temu użytkowanie pieca jest w 100% bezpieczne także dla żywotności instalacji. Odpowiednia pojemność wodna sprawia, że zanim woda się zagotuje, palenisko zostanie wygaszone. Warto także zwrócić uwagę na budowę wymiennika. System pionowych rur płomiennikowych oraz 3-ciągowy przepływ spalin w praktyce oznacza, że kotły łatwiej utrzymać w czystości. Jeśli wewnętrzny termostat wyłączy się, pył z popiołu opada na sam dół kotła do wyczystki lub popielnika. Przy standardowo stosowanej poziomej konstrukcji wymiennika, pył osadza się na poszczególnych elementach, tworząc swoistą pyłową pierzynkę, która działa niczym izolator. Tym samym zmniejsza efektywną pracę kotła, dlatego częściej trzeba go czyścić. Kocioł o odpowiednio dobranej mocy to połowa sukcesu. Najlepiej, aby była ona o ok. 10% wyższa niż zakładają to obliczenia. Nie mniej ważny od parametrów jest wygląd urządzenia i jakość użytych do budowy kotła materiałów. Gwarantuje to długą żywotność i bezawaryjną pracę. Poza tym kotły muszą być urządzeniami ergonomicznymi, o dużym komforcie obsługi oraz bezpieczeństwie użytkownika. NA NASTĘPNEJ STRONIE: JAKIE WYMIARY POWINNA MIEĆ KOTŁOWNIA? CZYM PALIĆ W KOTŁACH RETORTOWYCH? Regularne podwyżki gazu i oleju sprawiają, że po boomie na ogrzewanie gazowe i olejowe, inwestorzy coraz częściej zaczynają myśleć o ogrzewaniu węglem. Zwłaszcza, że w wypadku kotłów na paliwa stałe jest to tradycja ubrana w nowoczesną formę. Jednymi z najpopularniejszych kotłów na naszym rynku są kotły retortowe z automatycznym podajnikiem i zasobnikiem na paliwo. page 3 / 10
Kotłownia Rodzaj ogrzewanianajlepiej ustalić na etapie budowy domu. Wówczas, jeśli zdecydujemy się na kocioł na paliwo stałe, mamy największe możliwości optymalnego przygotowania kotłowni. Zdaniem eksperta - Adam Witosz, instalator: Pomieszczenie przeznaczone na kotłownię musi mieć minimum 8 metrów sześciennych. Wysokość takiego pomieszczenia nie powinna być mniejsza niż 2,2 metra. Tu jednak ważna informacja dla właścicieli starych domów: w istniejących budynkach wystarczy 1,9 metra. Wszystko należy rozplanować tak, by mieć swobodne dojście do kotła, umożliwiające jego czyszczenie oraz konserwację. Zgodnie z przepisami kocioł musi stać w określonej odległości od ścian. Z tylu należy zostawić minimum 0,7 m, po metrze z każdego boku oraz 2 metry od przodu kotła do przeciwległej ściany. Dużym udogodnieniem jest to, że przy montażu instalacji C.O sami możemy określić stronę zabudowy kotła. Biorąc pod uwagę układ pomieszczenia, zasobnik na węgiel można umieścić po lewej, bądź prawej stronie. Ze względów bezpieczeństwa posadzkę należy wykonać z materiałów niepalnych. Dobrze sprawdzają się płytki ceramiczne, bo dodatkowo łatwo utrzymać je w czystości. W wersji minimalistycznej wystarczy wokół pieca położyć blachę stalową o grubości 0,7 mm. - W prawidłowo wykonanej kotłowni muszą być dwa przewody kominowe: spalinowy oraz wentylacyjny o wymiarach minimum 14 x14 cm, z wlotem umiejscowionym pod sufitem i wylotem wyprowadzonym ponad dach. Pozwala to bezpiecznie i w pełni efektywnie eksploatować kocioł. Koniecznie trzeba zadbać także o odpowiednie napowietrzenie kotłowni. Ma to ogromne znaczenie zwłaszcza teraz, gdy okna i drzwi są niezwykle szczelne i naturalne wietrzenie pomieszczeń jest mocno ograniczone. Dzięki nowoczesnym kotłom na paliwo stałe, kotłownia nie musi już się kojarzyć z brudem i bałaganem. Zdaniem eksperta - Michał Suski, instalator: Ludzie przecierają oczy ze zdziwienia kiedy pokazuję im, że można spalać węgiel bez dymu. Nowoczesne kotły wyposażone są w zasobniki, do których wsypuje się odpowiednie paliwo - np. eko groszek oraz specjalne podajniki, dzięki którym do paleniska trafia dokładnie taka ilość paliwa, jaka jest niezbędna do utrzymania wskazanej temperatury. Jeśli kupimy węgiel w workach, to przy tak zaawansowanej automatyzacji kotłów całkiem prawdopodobne, że w ogóle zapomnimy, że ogrzewamy nasz dom węglem. Do podajnika trafia bowiem cała zawartość worka z paliwem i to w zasadzie jedyny moment, w którym widzimy czarny opał. Dlatego, choć brzmi to nieprawdopodobnie, nic nie stoi na przeszkodzie, by kotłownię pomalować na biało. Miał czy ekogroszek Ci, którzy podejmują kompromis pomiędzy oszczędnościami a wygodą, najczęściej wybierają dziś eko groszek. Na rynku dostępna jest jednak alternatywa: kocioł przystosowany zarówno do spalania eko groszku jak i miału. Taki kocioł od standardowych kotłów z paleniskiem retortowym, wyróżnia specjalnie skonstruowany, obrotowy talerz retorty oraz zgarniacz page 4 / 10
spieków. Zdaniem eksperta - Jacek Kubasik, dyrektor firmy Hef, producenta ekologicznych kotłów na paliwa stałe: W wyniku spalania miał pozostawia dużo więcej popiołu. Gdyby używać go w zwykłym kotle retortowym, w efekcie spalania tworzyłby wokół retorty skorupę, powodującą drastyczny spadek mocy kotła. Oznacza to, że kocioł nie byłby w stanie osiągnąć zadanej temperatury. Skoordynowane działanie mechanizmu retorty oraz zgarniacza spieków w kotle do spalania eko groszku i miału niweluje ten problem, umożliwiając skuteczne samooczyszczanie paleniska. Podsumowanie Automatyczne kotły z podajnikiem i palnikiem retortowym to efektywne, a zarazem ekologiczne urządzenia grzewcze. Funkcjonalny układ sterowania pozwala na takie dostosowanie procesu spalania, aby w pełni zaspokajało ono potrzeby użytkownika. Łatwa jest również obsługa kotła. Wystarczy raz na kilka dni załadować zasobnik. Czas palenia przy jednokrotnym załadowaniu wynosi nawet siedem dni! Kotły wyróżniają się sprawnością przekraczającą 82%. Zastosowanie materiałów najwyższej jakości gwarantuje trwałość i bezpieczeństwo użytkowania. page 5 / 10
Przeczytaj także: Ekopiece i kominki na pellet Praktycznym sposobem na dogrzanie pomieszczeń i wprowadzenie w nich urokliwego nastroju są kominki na pelety, zwane ekopiecami czy piecami kominkowymi. (Jednym z proekologicznych materiałów opałowych jest ekogroszek, wytwarzany z wysokokalorycznego węgla o niskiej zawartości siarki. Występuje on w postaci ziaren o średnicy do 2,5 cm, a kupuje się go w workach cena ekogroszku wynosi ok. 20-25 zł za 25 kg worek. Jego załadunek i przechowywanie jest proste i czyste. fot. archiwum DOM.pl) Kotłownia na kocioł na paliwo stałe Kotłownia z kotłem na paliwa stałe o mocy do 25 kw powinna być osobnym pomieszczeniem, usytuowanym możliwie w centralnym miejscu w stosunku do ogrzewanych pomieszczeń. page 6 / 10
page 7 / 10
page 8 / 10
Czym palić tanio i ekologicznie? Strzelające szczapy drewna w kominku wprowadzają nas w błogi nastrój. Drewno na opał jest stosunkowo tanie, np. w porównaniu z węglem kamiennym. Jeżeli jednak dbamy o środowisko i szkoda nam wycinanych kolejnych hektarów lasów, warto rozważyć inne materiały opałowe. Co mamy do wyboru? page 9 / 10