Centrum Zintegrowanej Opieki i e-zdrowia Gdaoski Uniwersytet Medyczny Dobre praktyki w zakresie wymiany danych medycznych standard interoperacyjności Artur Pruszko 28 czerwca 2018
Agenda Współdziałanie konstytutywnym elementem systemu opieki Ramy interoperacyjnośd dla e-zdrowia (ReEIF) Profile integracyjne IHE Standaryzacja, czyli instytucjonalizacja dobrych praktyk Jak wykorzystad standardy interoperacyjności w projektach? Standardy interoperacyjności wspierają RODO 2
Pacjent otrzymuje opiekę w wielu miejscach i kontekstach W zależności od potrzeb zdrowotnych oraz możliwości zapewnienia opieki pacjenci otrzymują opiekę w wielu miejscach. Szpital Przykładowe przepływy Sposób zapewnienia opieki jest zmienny w czasie. Sposób zapewnienia opieki podlega nieustannej rekonfiguracji. Inne (Apteka, Diagnostyka ) Dom Stan naturalny. Dane o przebiegu terapii i stanie zdrowia są rozproszone w wielu miejscach. AOS / Specjaliści POZ Opieka długoterminowa 3
Pomiędzy różnorodnością a ciągłością Współdziałanie (koordynacja) przezwycięża fundamentalne napięcie występujące w systemie opieki pomiędzy różnorodnością a zapewnieniem ciągłości. Współdziałanie jest konstytutywnym elementem efektywnego systemy opieki. Różnorodnośd umożliwia m.in.: efektywne dopasowanie minimalizację ryzyka wolnośd wyboru pacjenta Ciągłośd adresuje m.in.: zmieniające się potrzeby zmieniające się warunkowania (migracje, technologie, ) Współdziałanie (Koordynacja) 4
Wyzwanie (1) Umożliwienie uprawnie do stosowania przez zainteresowane podmioty oraz (2) Zapewnienie obowiązek stosowanie przez wszystkie podmioty współdziałania interesariuszy procesu opieki (w celu zapewnienia dostępności, jakości i ciągłości opieki) 5
Ramy interoperacyjnośd dla e-zdrowia (Refined ehealth European Interoperability Framework) 6
Security, Privacy, Governance Kluczowe wymiary interoperacyjności Legal & Regulatory Legal and regulatory constraints Policy Care Process Information Applications & Services IT Infrastructure Information Exchange Collaboration agreements Collaborative care and workflow processes Defining structure and coding of information Tranport and Exchange services Integration in healthcare systems Generic Communication protocols Refined ehealth European Interoperability Framework, EU ehealth Network, 23/10/2015 http://ec.europa.eu/health//sites/health/files/ehealth/docs/ev_20151123_co03_en.pdf 7
Interoperacyjnośd pomiędzy podmiotami Interoperacyjnośd pomiędzy organizacjami winna byd osiągana na każdym z poziomów z wykorzystaniem odpowiednich środków Organisation A Organisation B Legal and regulatory Compatible legislation and regulations Legal and regulatory Policy Care Process Information Collaboration agreements Alignment of care processes and workflows Data model, terminologies, formatting Policy Care Process Information Applications Integration in healthcare applications Applications IT Infrastructure Communication- and network protocols IT Infrastructure Refined ehealth European Interoperability Framework, EU ehealth Network, 23/10/2015 http://ec.europa.eu/health//sites/health/files/ehealth/docs/ev_20151123_co03_en.pdf 8
Standards, Profiles & Conformity Assessment Security, Privacy, Governance Obszary zastosowania standardów i profili interoperacyjności Legal & Regulatory Legal and regulatory constraints Policy Care Process Infomration Exchange Collaboration agreements Collaborative care and workflow processes Information Applications IT Infrastructure Defining structure and coding of information Tranport and Exchange services Integration in healthcare systems Generic Communication protocols 9
Profile integracyjne IHE 10
Profile IHE grupują standardy tworząc komponenty dla projektów Base Standards IETF Profile Development ehealth Projects IHTSDO Project Specific Extensions Profiling: Combine Standards & Constrains optionality 11
Profile IHE: Architektura & Domeny (1998 2016) Endoscopy since 2010 Pharmacy Since 2009 Surgery Since 2014 Dental since 2010 Radiology since 1998 Cardiology since 2004 Pathology since 2006 Laboratory since 2004 Eye Care since 2006 Quality Research & Public Health since 2006 (Healthcare) IT Infrastructure since 2003 Radiation Oncology since 2004 since 2008 Patient Care Devices since 2005 Patient Care Coordination since 2004 12
Profile IHE IHE IT Infrastructure Profiles [ATNA] Audit Trail and Node Authentication [BPPC] Basic Patient Privacy Consents [CT] Consistent Time [XCA] Cross-Community Access [XDM] Cross-enterprise Document Media Interchange [XDR] Cross-enterprise Document Reliable Interchange [XDS] Cross Enterprise Document Sharing [XDS-SD] Cross-enterprise Sharing of Scanned Documents [XUA] Cross-Enterprise User Assertion [EUA] Enterprise User Authentication [MPQ] Multi-Patient Queries [PAM] Patient Administration Management [PDQ] Patient Demographics Query [PIX] Patient Identifier Cross Referencing [PDQv3] Patient Demographics Query HL7 v3 [PIXv3] Patient Identifier Cross-Reference HL7 v3 [PSA] Patient Synchronized Application [PWP] Personnel White Pages [RID] Retrieve Information for Display [XCF] Cross Community Fetch [XCPD] Cross-Community Patient Discovery [XDW] Cross Enterprise Workflow [DEN] Document Encryption [DRR] Document-based Referral Request [DSG] Document Digital Signature [DSUB] Document Metadata Subscription [HPD] Healthcare Provider Directory [NAV] Notification of Document Availability [RFD] Retrieve Form for Data Capture [SVS] Sharing Value Sets [XPID] XAD-PID Change Management IHE Anatomic Pathology Profiles [APW] - Anatomic Pathology Workflow [ARPH] - Anatomic Pathology Reporting to Public Health [APSR] - Anatomic Pathology Structured Report IHE Cardiology Profiles [CATH] - Cardiac Cath Workflow [ECHO] - Echocardiography Workflow [ECG] - Retrieve ECG for Display [ED] - Evidence Documents [STRESS] - Stress Testing Workflow [DRPT] - Displayable Reports [REWF] - Resting ECG Workflow [IEO] - Image-Enabled Office Workflow [CIRC] - Cardiac Imaging Report Content IHE Eyecare Profiles [EYECARE] - Eye Care Workflow [CHG] - Charge Posting [ECED] - Eye Care Evidence Documents [ECDR] - Eye Care Displayable Report http://wiki.ihe.net/index.php/profiles 13
Profile IHE IHE Patient Care Coordination Profiles [MS] Medical Summaries [XPHR] Exchange of Personal Health Record [FSA] Functional Status Assessments [QED] Query for Existing Data [IC] Immunization Content [CM] Care Management [PPOC] Patient Plan of Care [RCG] Request for Clinical Guidance [EDR] Emergency Department Referral Emergency Department Encounter Profiles [TN] Triage Note [NN] Nursing Note [CTNN] Composite Triage and Nursing Note. [EDPN] ED Physician Note Antepartum Profiles [APS] Antepartum Summary [APHP] Antepartum History and Physical [APL] Antepartum Laboratory [APE] Antepartum Education Labor and Delivery Profiles [LDHP] Labor and Delivery History and Physical [LDS] Labor and Delivery Summary [MDS] Maternal Discharge Summary IHE Patient Care Device Profiles [DEC] Device Enterprise Communication [PIV] Point of Care Infusion Verification [IDCO] Implantable Device Cardiac Observation [RTM] Rosetta Terminology Mapping [ACM] Alarm Communication Management [IPEC] Infusion Pump Event Communication IHE Pharmacy Profiles [CMPD] Community Medication Prescription and Dispense [PRE] Pharmacy Prescription Document [PADV] Pharmacy Pharmaceutical Advice Document [DIS] Pharmacy Dispense Document [HMW] Hospital Medication Workflow IHE Laboratory Profiles [LTW] - Laboratory Testing Workflow [XD-LAB] - Sharing Laboratory Reports [LDA] - Laboratory Device Automation [LBL] - Laboratory Barcode Labeling [LPOCT] - Laboratory Point Of Care Testing [LCSD] - Laboratory Code Sets Distribution [ILW] - Inter Laboratory Workflow [LAW] - Laboratory Analytical Workflow http://wiki.ihe.net/index.php/profiles 14
Standaryzacja, czyli instytucjonalizacja dobrych praktyk 15
Standaryzacja instytucjonalizacja dobrych praktyk Dobre praktyki są wprowadzana jako regulacje w procesie poprzedzonym przez ich uznanie przez interesariszy ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej Normalizacja europejska jest organizowana przez zainteresowane strony i na ich rzecz w oparciu o reprezentację krajową (Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN) i Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki (Cenelec)) i bezpośrednie uczestnictwo (Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI)), w oparciu o następujące zasady uznane przez Światową Organizację Handlu (WTO) w dziedzinie normalizacji: spójnośd, przejrzystośd, otwartośd, konsensus, dobrowolnośd stosowania, niezależnośd od szczególnych interesów i skutecznośd ( podstawowe zasady ). Zgodnie z podstawowymi zasadami ważne jest to, by wszystkie odpowiednie zainteresowane podmioty, w tym organy publiczne oraz małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), były odpowiednio zaangażowane w krajowy i europejski proces normalizacyjny http://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/txt/pdf/?uri=celex:32012r1025&from=pl 16
Standaryzacja instytucjonalizacja dobrych praktyk Dobre praktyki są wprowadzana jako regulacje w procesie poprzedzonym przez ich uznanie przez interesariszy ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej Normalizacja europejska jest organizowana przez zainteresowane strony i na ich rzecz w oparciu o reprezentację krajową (Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN) i Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki (Cenelec)) i bezpośrednie uczestnictwo (Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI)), w oparciu o następujące zasady uznane przez Światową Organizację Handlu (WTO) w dziedzinie normalizacji: spójnośd, przejrzystośd, otwartośd, konsensus, dobrowolnośd stosowania, niezależnośd od szczególnych interesów i skutecznośd ( podstawowe zasady ). Zgodnie z podstawowymi zasadami ważne jest to, by wszystkie odpowiednie zainteresowane podmioty, w tym organy publiczne oraz małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), były odpowiednio zaangażowane w krajowy i europejski proces normalizacyjny http://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/txt/pdf/?uri=celex:32012r1025&from=pl 17
Komisja Europejska uznaje znaczenie profili IHE Komisja Europejska uznała, że kwestie normalizacji odgrywają istotną rolę we wspieraniu realizacji strategii Europa 2020. Działając w ramach regulacji (1025/20112) dotyczących wyznaczania standardów technicznych uznała profile IHE http://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/txt/pdf/?uri=celex:32015d1302&from=en 18
Komisja Europejska uznaje znaczenie profili IHE http://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/txt/pdf/?uri=celex:32015d1302&from=en 19
Profile IHE adresują różne zakresy i poziomy współdziałania Region Kraj, Cross-border: - Wymiana - Id Pacjenta - Diag. obrazowa - Diag. laboratoryjna - Summaries - Prywatnośd XDS.b XDR XDS-I.b XPHR XD LAB XCF XDM XDS-MS PRE XUA XCA XCPD XD-SD DIS BPPC Kraj, Region, Szpital Id Pacjenta & Bezpieczeostwo PIX ATNA PDQ CT Szpital -HIS PAM SVS Szpital -Rad SWF.b SWF PIR Szpital -Lab LCSD LAW LTW 20
Jak wykorzystad standardy interoperacyjności w projektach? 21
Wykorzystanie standardów w praktyce projektowej Profile integracyjne zapewniające i tworzące krajową/regionalną infrastrukturę 22
Wykorzystanie standardów w praktyce projektowej Profile integracyjne wpierające integracje istniejących systemów (np. LAB, Radiologia) 23
Wykorzystanie standardów w praktyce projektowej Profile integracyjne adresujące nowe obszary (np. e-recepta, mhealth, Devices) 24
Standardy interoperacyjności wspierają RODO 25
Interoperacyjnośd jednym z obszarów istotnych w związku z RODO Polityki prywatności System Privacy by design / default Interoperacyjnośd Prywatnośd Bezpieczeostwo 26
Wsparcie implementacji RODO przez IHE Co mamy do dyspozycji? BPPC oraz APPC - zgody pacjentów ATNA - logowanie dostęou do danych XUA and X.509 certyfikaty uwierzytelnienie http://www.ihe-europe.net/sites/default/files/2018-05/ihe-europe-gdpr White Paper-2018.pdf 27
Przykład dostępu do danych z wykorzystaniem profili IHE Wymiana informacji medycznych zidentyfikowanego pacjenta z elektronicznej bazy danych. W tym scenariuszu lekarz B wyszukuje informacje o stanie zdrowia pacjenta z bazy danych medycznych, które zostały tam umieszczone przez lekarza A przy użyciu profilu XDS. Profil XDS nie odnosi się do tego, w jaki sposób lekarz A sprawdza zgodę pacjenta lub inną podstawę prawną przetwarzania (RODO, Artykuł 9 (2)), ale zezwala na udostępnianie danych dotyczących zdrowia pacjenta w domenie XDS. Kwestie te są adresowane przez inne profile (np. ATNA, BPPC, APPC). Aby uzyskad dostęp do domeny XDS, użytkownik (lekarz B) musi się uwierzytelnid (RODO, Artykuł 5 (1) (f), 32 (1) (b)). Dlatego XDS wymaga użycia innego profilu(xua), który zapewnia takie mechanizmy. Kolejny krok wymaga sprawdzenia, czy lekarz B ma prawo dostępu do danych osobowych pacjenta (RODO, Artykuł 5 (1) (f), 32 (1) (b)). Aby spełnid to wymaganie, XDS odnosi się do innych profili IHE, takich jak BPPC i APPC. Cały dostęp do informacje o stanie zdrowia pacjenta przez lekarza B, musi byd rejestrowany. Lekarz A jest uważany za "kontrolera" i jest odpowiedzialny za dane pobierane przez lekarza B. Funkcjonalnośd taką zapewnia traktowany jako profil ATNA. Wszyscy aktorzy przechowujący dane osobowe muszą zapewnid, że dane są przechowywane w najbardziej bezpieczny i dostępny sposób, przy użyciu najnowocześniejszych technologii, ale nadal ułatwiając ich wykorzystanie. Rejestrowanie jest wymagane w celu uzyskania dostępu i zmiany. Konieczne jest również zapewnienia możliwości przenoszenia danych, ich usuwania lub wprowadzenie ograniczenia dostępu. Cała komunikacja musi byd zabezpieczona w celu ochrony danych osobowych przed nieautoryzowanym dostępem i zmianami, a także przed utratą informacji. To musi byd przejrzyste dla użytkowników danych (np. szyfrowanie kanału ATNA). W sposób przetwarzania i przechowywania danych przez lekarz B jest przedmiotem RODO, ale nie wchodzi w zakres XDS ani innych profili IHE. 28
Dziękuję za uwagę! forumezdrowia.pl 29