Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie żorskim w 2015 roku

Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie żorskim w 2015 roku Żory, listopad 2016 str. 1

Spis treści Wstęp...3 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy...7 2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych...15 3. Analiza umiejętności i uprawnień...18 4. Analiza rynku edukacyjnego...20 4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych...21 4.2. Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych...23 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw... 24 6. Prognoza lokalnego rynku pracy... 61 Podsumowanie... 65 INFORMACJA SYGNALNA... 67 Załącznik 1. Rynek pracy... 68 Załącznik 2. Rynek edukacyjny... 81 str. 2

Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest kluczowym narzędziem służącym do przeprowadzenia analizy lokalnego rynku pracy. Dzięki niemu możemy obserwować zmiany zachodzące w strukturze zawodowej oraz kwalifikacyjnej rynku oraz śledzić stopień natężenia zmian popytu i podaży w przekroju terytorialnym. Możemy również ustalić skalę bezrobocia w danym zawodzie. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest prowadzony w oparciu o art. 8 ust 1 pkt 3 i art. 9 ust 1 pkt 9 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 2004 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 645 wraz z póź. zm) jako jedno z zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy. Raport został sporządzony w oparciu o zalecenia metodyczne przygotowane w ramach projektu współfinansowanego ze środków EFS tj. Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy zrealizowanego na zlecenie Departamentu Rynku Pracy. W raporcie podstawowym źródłem informacji odnośnie bezrobotnych i ofert pracy jest system Syriusz, jednak do opracowania pełnych danych zawartych w materiale posłużyły dodatkowe źródła danych które możemy podzielić na: pierwotne badanie ofert pracy podmiotów publicznych zamieszczanych w Biuletynie Informacji Publicznej, ofert dostępnych poprzez portale rekrutacyjne w Internecie a także wyniki badania kwestionariuszowego przedsiębiorców na lokalnym rynku pracy, wtórne analiza danych dot. rynku edukacyjnego z Systemu Informacji Oświatowej MEN Mając na uwadze wykorzystanie pełnego zasobu informacji o rynku pracy i rynku edukacyjnym, monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych składa się z sześciu elementów: 1) analizy ogólnej sytuacji na rynku pracy, 2) rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, 3) analizy umiejętności i uprawnień, 4) analizy rynku edukacyjnego, 5) analizy lokalnego rynku pracy na podstawie wyników badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw, 6) prognoz rynku pracy. str. 3

W niniejszej metodologii zastosowano roczny okres sprawozdawczy. Ad 1) Analiza ogólnej sytuacji rynku pracy zawiera zestawienie danych z systemu Syriusz oraz wyniki badania ofert pracy podmiotów publicznych oraz tych zamieszczanych na portalach rekrutacyjnych w agregacji do wielkich (oraz elementarnych) grup zawodów, analiza została wzbogacona o analizę niedopasowania struktury ofert pracy. Cel wskazanie, którzy bezrobotni (w jakich grupach zawodów) rejestrują się w urzędzie pracy oraz jakie oferty pracy tam trafiają Zastosowano wskaźniki: - wskaźnik struktury bezrobotnych k = 12 Bp t t=1 12 100 Bp 12 t t=1 12 WSB t,pup k - wskaźnik struktury ofert pracy k = 12 NO t t=1 12 100 NO 12 t t=1 12 WSO t,pup k - wskaźnik niedopasowania struktury bezrobotnych WNB k t = WSB k t,pup k WSB t,bael - wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy WNO k t = WSO k t,pup k WSO t,inter. - wskaźnik wolnych miejsc pracy gdzie: O t k WW k t = P k k t + O t Bp t k liczba bezrobotnych poprzednio pracujących w grupie zawodów k na koniec okresu t, Bp t liczba bezrobotnych poprzednio pracujących ogółem na koniec okresu t, NO t k napływ ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t, NO t napływ ofert pracy ogółem w okresie t, str. 4

O t k przeciętna liczba ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t, P t przeciętna liczba pracujących w grupie zawodów k w okresie t. Ad.2) Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych - jego głównym celem jest zidentyfikowanie elementarnych grup zawodów charakteryzujących się deficytem, równowagą bądź nadwyżką na rynku pracy. Przedstawienie rankingów zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych, pozwoli dodatkowo na wskazanie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowej, co za tym idzie, usprawnienie poradnictwa zawodowego. Zastosowano wskaźniki: - wskaźnik dostępności ofert pracy - wskaźnik długotrwałego bezrobocia B k O t = B tk O tk WDB t k = DB t k B t k 100 - wskaźnik płynności bezrobotnych WPB t k = OB t k NB t k gdzie: B tk średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, O tk średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t, B t k liczba zarejestrowanych bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, DB t k liczba długotrwale bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, NB t k napływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, OB t k odpływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t. Ad.3) Analiza umiejętności i uprawnień celem jest wskazanie niedopasowań w strukturze kwalifikacyjno-zawodowej wśród osób bezrobotnych. W metodologii badawczej wykorzystano katalog umiejętności oraz katalog uprawnień w celu pogrupowania zbliżonych umiejętności i uprawnień. Ad.4) Analiza rynku edukacyjnego celem jest określenie potencjalnego zasobu siły roboczej wchodzącej na rynek. Zastosowano wskaźniki: - wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów str. 5

gdzie: Powiatowy Urząd Pracy w Żorach WBA t k = BA t k k 100 A t 1 k BA t liczba bezrobotnych absolwentów według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szkoły/uczelni stan na koniec grudnia/maja, k A t 1 liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych/wyższych według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szkoły/uczelni stan za poprzedni rok szkolny/akademicki. - wskaźnik frakcji absolwentów wśród bezrobotnych gdzie: WAB t k = BA t k B t k 100 BA t k liczba bezrobotnych absolwentów w elementarnej grupie zawodów k (kierunku kształcenia) - stan na koniec grudnia roku poprzedzającego i maja danego roku, B t k liczba bezrobotnych ogółem w grupie zawodów k (kierunku kształcenia) stan na koniec grudnia roku poprzedzającego i maja danego roku. Ad. 5) Analiza lokalnego rynku pracy na podstawie wyników badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw obraz kierunków oraz natężenia zmian zachodzących w strukturze kwalifikacyjno zawodowej. Zastosowano wskaźnik : - wskaźnik zatrudnienia netto gdzie: WZ = ( P i=1 S i=1 wp i a wr a i P i wp a i wr a i S i N i=1 S i=1 P liczba odpowiedzi pozytywnych, N liczba odpowiedzi negatywnych, S liczba obserwacji (łączna liczba przedsiębiorstw w próbie), i numer obserwacji, i=1,,s, wp i a waga próby dla i-tej obserwacji, wr i a waga rozmiaru dla i-tej obserwacji, P i wskazanie pozytywne dla i-tej obserwacji, N i wskazanie negatywne dla i-tej obserwacji, S i suma wszystkich wskazań dla i-tej obserwacji wp i a wr a i N i wp a i wr a ) 100 i S i str. 6

1. Analiza ogo lnej sytuacji na rynku pracy Żory to miasto na prawach powiatu położone w południowej Polsce, w województwie śląskim. Jest to jedno z najstarszych miast Polski (prawa nadane w XIII wieku). Obszar miasta wynosi 64,64 km². Żory dysponują atrakcyjnymi terenami pod budowę obiektów handlowych, produkcyjnych, usługowych i sportowo-rekreacyjnych. Miasto leży w południowej części województwa śląskiego, nieopodal granicy z Czechami i Słowacją, a także na skraju atrakcyjnych terenów rekreacyjnych Beskidu Śląskiego i Żywieckiego. Zlokalizowane jest przy ważnych szlakach komunikacyjnych: niedaleko autostrady A4 łączącej wschód z zachodem i przy autostradzie A1 łączącej południe z północą). Miasto charakteryzuje się dużym skupiskiem supermarketów i rozwojem obiektów sportowo-rekreacyjnych. Najbardziej rozwinięty jest sektor handlowy, w którym zatrudniona jest liczna część mieszkańców. W perspektywie zwiększać się będzie dostępność do centrów logistycznych powstających w regionie. Znacząc możliwości rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturalnego tkwią w położeniu przygranicznym miasta. Żory są miastem inwestującym w ciągły rozwój. Zgodnie ze Strategią Rozwoju Miasta Żory 2020+ ma przed sobą wyzwania, dwa z nich są szczególnie istotne: wyzwanie gospodarcze osiągane poprzez kształtowanie nowej struktury gospodarczej w oparciu o potencjał lokalnego biznesu wyzwanie związane z kapitałem ludzkim osiągane przez kształcenie kadr dla nowej gospodarki i społeczeństwa obywatelskiego. Cele strategiczne dla miasta zostały zorientowane na kwestie rozwoju gospodarczego oraz na zagadnienia dotyczące warunków życia mieszkańców i możliwości ich rozwoju. W aspekcie gospodarczym kluczowego znaczenia nabiera kontynuacja procesów transformacji struktury ekonomicznej miasta, jej wzbogacanie przez nowe działalności gospodarcze, wzmacnianie pozycji Żor na mapie gospodarczej regionu, w tym poprzez kształtowanie specjalizacji gospodarczych oraz podnoszenie atrakcyjności lokalnego rynku pracy. W wizji rozwoju miasta - rynek pracy ma charakteryzować się niską stopą bezrobocia, oferując atrakcyjne miejsca pracy. Liczba podmiotów gospodarczych oscyluje wokół 5 tys., w przewagą branż: handel hurtowy i detaliczny, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe Sytuacja na rynku pracy na przestrzeni lat uległa pogorszeniu, zgodnie z tendencją jaka panowała w całym kraju. str. 7

2015 2014 Powiatowy Urząd Pracy w Żorach Analizując stopę bezrobocia na przestrzeni lat w subregionie zachodnim woj. śląskiego, zauważa się pogorszenie sytuacji na żorskim rynku pracy od 2008 roku. Przyczyny wzrostu bezrobocia w naszym regionie nie odbiegały od czynników determinujących wzrost liczby osób bezrobotnych na terenie całego kraju: gwałtowny spadek zatrudnienia spowodowany recesją gospodarczą oraz kryzysem światowym, spowolnienie wzrostu PKB, masowe powroty Polaków pracujących za granicą itp. Zauważa się tendencje wzrostu stopy bezrobocia, szczególnie od II półrocza 2009 roku. Według stanu na 31 grudnia 2015 r. wysokość stopy bezrobocia w Żorach wynosiła 8,5 % (w woj. śląskim 8,2 %) analogicznie w 2014 10% (w województwie 9,6%) Rok Miesiąc Stopa bezrobocia (%) Liczba bezrobotnych I 11,4 2066 II 11,3 2059 III 10,6 1917 IV 9,7 1737 V 9,3 1662 VI 9,1 1609 VII 9,2 1642 VIII 9,4 1689 IX 9,6 1715 X 9,5 1700 XI 10 1799 XII 10 1796 Rok Miesiąc Stopa bezrobocia (%) Liczba bezrobotnych I 10,7 1951 II 11 2001 III 10,8 1972 IV 10,2 1852 V 9,4 1689 VI 9,3 1671 VII 9 1621 VIII 9 1610 IX 8,7 1582 X 8,6 1576 XI 8,5 1553 XII 8,5 1545 W grudniu 2015 r. w żorskim urzędzie pracy zarejestrowanych było 1545 osób bezrobotnych. Trudną sytuację na lokalnym rynku pracy potęguje specyficzna struktura bezrobocia, która wyróżnia Żory spośród innych miast. str. 8

Na podstawie danych dotyczących wielkich grup zawodów zawartych w Tabeli 11 (Załącznik 1. Rynek pracy) można stwierdzić, iż do najliczniejszych grup zawodowych na lokalnym rynku pracy należą: pracownicy usług i sprzedawcy, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, pracownicy wykonujący prace proste. Także największy napływ i odpływ bezrobotnych dotyczył tych samych wielkich grup zawodów. Z kolei w przypadku bezrobotnych absolwentów powielają się: pracownicy usług i sprzedawcy oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, natomiast na trzecim miejscu uplasowali się technicy i inny średni personel. Sytuacja osób długotrwale bezrobotnych jest analogiczna do ogólnej liczby bezrobotnych. Analiza ofert pracy zgłaszanych do Powiatowego Urzędu Pracy w Żorach w badanym okresie wskazuje, że największy napływ ofert dotyczył następujących wielkich grup zawodów: pracownicy usług i sprzedawcy, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, pracownicy wykonujący prace proste, technicy i inny średni personel, pracownicy biurowi. Natomiast w przypadku ofert zgłaszanych w Internecie na pierwsze miejsce wysuwają się specjaliści (100 ofert pracy), następnie pracownicy biurowi (34 oferty), operatorzy maszyn i urządzeń (32 ofert) oraz pracownicy usług i sprzedawcy (31 ofert). Oprócz analizy bezrobotnych i ofert wg wielkich grup zawodów, dokonano także analizy grup zawodów według 4-cyfrowych kodów (elementarne grupy zawodów). Analizy dokonano na podstawie danych zawartych w Tabeli 12. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) jest największa w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 174 9329 Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 94 5120 Kucharze 49 4110 Pracownicy obsługi biurowej 46 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 45 1120 Dyrektorzy generalni i zarządzający 38 7512 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 31 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 30 str. 9

4321 Magazynierzy i pokrewni 29 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 25 9321 Ręczni pakowacze i znakowacze 25 5141 Fryzjerzy 24 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 24 8111 Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewni 22 7112 Murarze i pokrewni 21 7222 Ślusarze i pokrewni 21 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 21 5132 Barmani 18 5153 Gospodarze budynków 18 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 18 Zgodnie ze specyfiką lokalnego rynku pracy, na którym przeważają firmy handlowe oraz produkcyjne, najliczniejszymi zawodami byli: sprzedawcy sklepowi oraz robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle. Dość licznie reprezentowani byli także kucharze, pracownicy obsługi biurowej oraz robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie. Analogiczna sytuacja dotyczyła największego napływu osób bezrobotnych, który prezentuje poniższa tabela. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (napływ) jest największa w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Liczba bezrobotnych (napływ w okresie) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 392 9329 Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 179 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 96 1120 Dyrektorzy generalni i zarządzający 78 4110 Pracownicy obsługi biurowej 73 4321 Magazynierzy i pokrewni 68 5120 Kucharze 67 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 67 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 65 5141 Fryzjerzy 59 7512 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 54 9321 Ręczni pakowacze i znakowacze 49 7222 Ślusarze i pokrewni 48 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 41 7112 Murarze i pokrewni 40 8111 Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewni 37 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 36 3112 Technicy budownictwa 35 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 35 5132 Barmani 32 str. 10

Według analizy elementarnych grup zawodów wskaźnik długotrwałego bezrobocia występował wśród różnych grup zawodowych tj.: kierownicy do spraw finansowych; kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych gdzie indziej niesklasyfikowani; kierownicy w hotelarstwie; fizycy i astronomowie; położne bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji; analitycy finansowi; specjaliści do spraw rynku nieruchomości; analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani; artyści plastycy. Na fakt, iż dane grupy zawodowe generują najwyższy wskaźnik długotrwałego bezrobocia może wpływać brak ofert pracy w danych zawodach takich jak np. ; fizycy i astronomowie; artyści plastycy. Szczegółowe zestawienie grup zawodów z najwyższym wskaźnikiem długotrwałego bezrobocia obrazuje poniższa tabela. Grupy zawodów, dla których wskaźnik długotrwałego bezrobocia jest najwyższy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 1211 Kierownicy do spraw finansowych 100,00 1349 Kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych gdzie indziej niesklasyfikowani 100,00 1411 Kierownicy w hotelarstwie 100,00 2111 Fizycy i astronomowie 100,00 2231 Położne bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 100,00 2413 Analitycy finansowi 100,00 2440 Specjaliści do spraw rynku nieruchomości 100,00 2519 Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani 100,00 2651 Artyści plastycy 100,00 3131 Operatorzy urządzeń energetycznych 100,00 3139 Kontrolerzy (sterowniczy) procesów przemysłowych gdzie indziej niesklasyfikowani 100,00 3142 Technicy rolnictwa i pokrewni 100,00 3213 Technicy farmaceutyczni 100,00 3251 Asystenci dentystyczni 100,00 3331 Spedytorzy i pokrewni 100,00 3436 Muzycy i pokrewni 100,00 4323 Pracownicy do spraw transportu 100,00 4412 Listonosze i pokrewni 100,00 5164 Opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami 100,00 5221 Właściciele sklepów 100,00 5322 Pracownicy domowej opieki osobistej 100,00 6210 Robotnicy leśni i pokrewni 100,00 6330 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 100,00 7323 Introligatorzy i pokrewni 100,00 7535 Wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni 100,00 7536 Obuwnicy i pokrewni 100,00 8114 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni 100,00 str. 11

8122 Operatorzy urządzeń do obróbki powierzchniowej metali i nakładania powłok 100,00 8131 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych 100,00 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 100,00 8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 100,00 8342 Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 100,00 9214 Robotnicy wykonujący prace proste w ogrodnictwie i sadownictwie 100,00 9215 Robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie 100,00 Wg wskaźnika płynności bezrobotnych w 2015 r. największy wzrost liczby bezrobotnych pojawił się w zawodach: rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby oraz monterzy izolacji. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najwyższy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik płynności bezrobotnych 6330 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 7,00 7124 Monterzy izolacji 5,00 5244 Sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 4,00 2440 Specjaliści do spraw rynku nieruchomości 3,50 2143 Inżynierowie inżynierii środowiska 3,00 2161 Architekci 3,00 5112 Konduktorzy i pokrewni 3,00 7535 Wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni 3,00 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 2,50 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 2,25 2166 Projektanci grafiki i multimediów 2,00 2413 Analitycy finansowi 2,00 2621 Archiwiści i muzealnicy 2,00 3213 Technicy farmaceutyczni 2,00 3214 Technicy medyczni i dentystyczni 2,00 3253 Optycy okularowi 2,00 3411 Średni personel z dziedziny prawa i pokrewny 2,00 3521 Operatorzy urządzeń do rejestracji i transmisji obrazu i dźwięku 2,00 4322 Planiści produkcyjni 2,00 5113 Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek 2,00 5311 Opiekunowie dziecięcy 2,00 5419 Pracownicy usług ochrony gdzie indziej niesklasyfikowani 2,00 6114 Rolnicy upraw mieszanych 2,00 6340 Rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby 2,00 7224 Szlifierze narzędzi i polerowacze metali 2,00 8156 Operatorzy maszyn do produkcji obuwia i pokrewni 2,00 8212 Monterzy sprzętu elektrycznego 2,00 8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 2,00 str. 12

8343 Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i pokrewni 2,00 9613 Zamiatacze i pokrewni 2,00 Natomiast najniższy wskaźnik płynności bezrobotnych w 2015 r. bezrobotnych pojawił się w takich zawodach jak m.in.: kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani; kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani ;specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni; inżynierowie górnictwa i metalurgii; projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży; farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji; specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska; agenci ubezpieczeniowi i inni (tabelka poniżej). Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najmniejszy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik płynności bezrobotnych 1219 Kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani 0,00 1439 Kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani 0,00 2132 Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni 0,00 2146 Inżynierowie górnictwa i metalurgii 0,00 2163 Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży 0,00 2281 Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 0,00 2291 Specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska 0,00 3321 Agenci ubezpieczeniowi 0,00 3339 Pośrednicy usług biznesowych gdzie indziej niesklasyfikowani 0,00 3436 Muzycy i pokrewni 0,00 4414 Technicy archiwiści i pokrewni 0,00 4415 Pracownicy działów kadr 0,00 7318 Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów 0,00 8155 Operatorzy maszyn do wyprawiania futer i skór 0,00 8183 Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek 0,00 Tabela 1. Oferty pracy w 2015 roku Kod grupy zawodów Nazwa wielkiej grupy zawodów CBOP (PUP+OHP+EURES) Internet Razem w liczbach bezwzględnych Ogółem 1671 263 1934 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI 15 7 22 URZĘDNICY I KIEROWNICY 2 SPECJALIŚCI 94 100 194 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 156 29 185 4 PRACOWNICY BIUROWI 184 34 218 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 397 31 428 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 1 1 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 306 2 308 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 278 32 310 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 240 28 268 str. 13

wskaźnik struktury według źródeł Ogółem 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI 68,18% 31,82% 100% URZĘDNICY I KIEROWNICY 2 SPECJALIŚCI 48,45% 51,55% 100% 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 84,32% 15,68% 100% 4 PRACOWNICY BIUROWI 84,40% 15,60% 100% 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 92,76% 7,24% 100% 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 100,00% 100% 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 99,35% 0,65% 100% 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 89,68% 10,32% 100% 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 89,55% 10,45% 100% wskaźnik struktury wg grup w poszczególnych źródłach Ogółem 100,00% 100,00% 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY Wskaźnik zróżnicowania (PUP vs. Internet) 0,90% 2,66% 0,34 2 SPECJALIŚCI 5,63% 38,02% 0,15 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 9,34% 11,03% 0,85 4 PRACOWNICY BIUROWI 11,01% 12,93% 0,85 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 23,76% 11,79% 2,02 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 0,06% 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 18,31% 0,76% 24,08 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 16,64% 12,17% 1,37 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 14,36% 10,65% 1,35 Analizując wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy wg źródeł można stwierdzić, że za pośrednictwem Internetu najczęściej poszukiwani są specjaliści, przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy; technicy i średni personel. W przypadku tych zawodów większość ofert została rozpowszechniona za pośrednictwem tego medium. Natomiast za pośrednictwem urzędu pracy najczęściej poszukiwano rolników, ogrodników, leśników i rybaków (100% ofert); robotników przemysłowych i rzemieślników oraz pracowników usług i sprzedawców. str. 14

2. Ranking zawodo w deficytowych i nadwyz kowych Tabela 2. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2015 roku MAKSYMALNY DEFICYT* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 4222 Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) 6 0,00 0,00 8189 Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani 3 0,00 0,00 5211 Sprzedawcy na targowiskach i bazarach 1 0,00 3312 Pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni 1 0,00 0,00 3334 Agenci i administratorzy nieruchomości 1 33,33 33,33 3311 Dealerzy i maklerzy aktywów finansowych 0 0,00 0,00 5312 Asystenci nauczycieli 0 100,00 100,00 7119 Robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 0 75,00 50,00 2355 Nauczyciele sztuki w placówkach pozaszkolnych 0 33,33 33,33 * W przypadku maksymalnego deficytu liczba bezrobotnych równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy równa się zero, a pozostałe mierniki nie osiągają wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej liczby dostępnych ofert pracy. DEFICYT Kod Elementarna grupa zawodów Średniomiesięcz na liczba bezrobotnych Średniomiesięcz na liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURE S) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 8331 Kierowcy autobusów i 0,50 6,17 0,08 1,00 0,00 0,00 motorniczowie tramwajów 9122 Czyściciele pojazdów 0,08 0,42 0,20 60,00 60,00 9622 Pracownicy wykonujący 0,25 1,17 0,21 0,00 dorywcze prace proste 7127 Monterzy i konserwatorzy 1,58 4,33 0,37 0,00 1,33 0,00 0,00 instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych 2161 Architekci 0,42 1,00 0,42 3,00 0,00 5243 Agenci sprzedaży bezpośredniej 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 1,08 2,42 0,45 1,25 0,00 0,00 2,50 3,58 0,70 1,71 25,00 25,00 Z przeprowadzonej analizy wynika, iż maksymalny deficyt dotyczył pracowników centrów obsługi telefonicznej, operatorów innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowanych, sprzedawców na targowiskach i bazarach, pracowników ds. kredytów, oraz dealerów aktywów finansowych. Jednak brak osób bezrobotnych w ww. zawodach nie powodował braku realizacji ofert pracy w tym charakterze. Oferty realizowane były poprzez skierowanie osób posiadających inne kwalifikacje lecz posiadających wystarczające umiejętności do wykonywania danych prac. str. 15

Do zawodów deficytowych w 2015 r. zaliczono także: kierowców autobusów i motorniczych tramwajów; czyścicieli pojazdów; pracowników wykonujący dorywcze prace proste; monterów i konserwatorów instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych; architektów; agentów sprzedaży bezpośredniej oraz specjalistów do spraw sprzedaży. Także w przypadku większości z tych zawodów oferty realizowane były poprzez kierowanie osób o innych kwalifikacjach (np. czyściciele pojazdów, agenci sprzedaży bezpośredniej, pracownicy wykonujący prace proste) lub osób które posiadają inny zawód a dodatkowo potrzebne uprawnienia (np. kierowcy autobusów). Tabela 3. Ranking elementarnych grup zawodów zrównoważonych w 2015 roku Kod Elementarna grupa zawodów B tk O tk B k O t Odsetek ofert subsydiowanych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 5413 Pracownicy ochrony osób i mienia 10,33 11,25 0,92 0,00 4,76 3412 Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej 3,58 3,33 1,08 0,00 95,24 Do zawodów zrównoważonych występujących na lokalnym rynku pracy zaliczone zostały tylko dwa zawody: pracownicy ochrony osób i mienia oraz pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej. Tylko w przypadku tych zawodów wskaźnik B k O t przyjął wartości z zakresu 0,92-1,08. Wskaźnik ten informuje o liczbie osób bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy. Tabela 4. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015 roku MAKSYMALNA NADWYŻKA* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych 4312 Pracownicy do spraw statystyki, finansów i ubezpieczeń 7 5222 Kierownicy sprzedaży w marketach 5 2632 Archeolodzy, socjolodzy i specjaliści dziedzin pokrewnych 4 7311 Mechanicy precyzyjni 3 9510 Pracownicy świadczący usługi na ulicach 3 5152 Pracownicy usług domowych 3 7318 Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów 2 2291 Specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska 2 2132 Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni 1 3436 Muzycy i pokrewni 1 * W przypadku maksymalnej nadwyżki liczba ofert pracy równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy nie przyjmuje wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej przeciętnej miesięcznej liczby bezrobotnych. str. 16

Tabela 4. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015 roku (c.d) NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów Średniomiesięcz na liczba bezrobotnych Średniomiesię czna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES ) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 2359 Specjaliści nauczania i 4,00 0,08 48,00 60,00 0,78 0,00 0,00 wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani 7114 Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 7,67 0,17 46,00 44,44 0,77 0,00 0,00 pokrewni 7121 Dekarze 4,67 0,17 28,00 42,86 0,83 50,00 50,00 1219 Kierownicy do spraw obsługi 1,25 0,08 15,00 50,00 0,00 0,00 0,00 biznesu i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani 5142 Kosmetyczki i pokrewni 9,08 0,67 13,62 50,00 0,80 62,50 62,50 8160 Operatorzy maszyn i urządzeń do 2,08 0,25 8,33 66,67 0,33 0,00 0,00 produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni 4110 Pracownicy obsługi biurowej 48,25 8,17 5,91 43,48 0,97 57,14 55,10 9333 Robotnicy pracujący przy 6,00 1,17 5,14 50,00 0,57 0,00 przeładunku towarów 2299 Specjaliści ochrony zdrowia gdzie 1,25 0,33 3,75 50,00 0,75 50,00 50,00 indziej niesklasyfikowani 3259 Średni personel do spraw zdrowia 5,00 1,33 3,75 60,00 0,71 87,50 87,50 gdzie indziej niesklasyfikowany 2221 Pielęgniarki bez specjalizacji lub w 3,92 1,67 2,35 60,00 0,67 0,00 0,00 trakcie specjalizacji 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 3,83 3,00 1,28 60,00 0,85 0,00 0,00 Wśród zawodów maksymalnie nadwyżkowych znaleźli się pracownicy ds. statystyki, finansów i ubezpieczeń, kierownicy sprzedaży w marketach, archeolodzy, socjolodzy, mechanicy precyzyjni, pracownicy świadczący usługi na ulicach, pracownicy usług domowych, rękodzielnicy, specjaliści ds. BHP i ochrony środowiska, specjaliści w zakresie rolnictwa i leśnictwa oraz muzycy. Natomiast do zawodów nadwyżkowych zaliczono takie jak m.in.: specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani; betoniarze, betoniarze zbrojarze i pokrewni; dekarze; kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani; kosmetyczki i pokrewni; operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni; pracownicy obsługi biurowej itd. (tabela nr 4) Przynależność do tych zawodów wiąże się z posiadaniem kwalifikacji niedostosowanych do charakteru lokalnego rynku pracy. Osobom posiadającym zawód nadwyżkowy przestawiane są oferty w zbliżonym charakterze lub takie do jakich wykonywania bezrobotni posiadają wystarczające kwalifikacje W stosunku do tych osób urząd podejmuje także różnorodne działania aktywizujące, mające na celu ułatwienie powrotu na rynek pracy, a w przypadku braku takiej możliwości organizuje szkolenia dostosowujące kwalifikacje osób do potrzeb rynku pracy. str. 17

3. Analiza umiejętnos ci i uprawnien Tabela 5. Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w 2015 roku Kod grupy zawodów Wielka grupa zawodów 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY Umiejętności posiadane przez bezrobotnych Odsetek bezrobotnych (%)* STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności wymagane w ofertach pracy Odsetek ofert pracy (%)** Komunikacja ustna/ 28,57 komunikatywność Współpraca w zespole 28,57 Zarządzanie ludźmi/ przywództwo Czytanie ze zrozumieniem i 14,29 pisanie tekstów w języku polskim Obsługa komputera i 14,29 wykorzystanie internetu 2 SPECJALIŚCI Komunikacja ustna/ 20,00 komunikatywność Znajomość języków obcych 12,00 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 28,57 Przedsiębiorczość, 10,00 inicjatywność, kreatywność Obsługa komputera i 9,00 wykorzystanie internetu Współpraca w zespole 5,00 Współpraca w zespole 17,24 Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych Planowanie i organizacja 13,79 pracy własnej Sprawność psychofizyczna i 13,79 psychomotoryczna Komunikacja ustna/ 10,34 komunikatywność 4 PRACOWNICY BIUROWI Sprawność psychofizyczna i 26,47 psychomotoryczna Obsługa, montaż i naprawa 23,53 urządzeń technicznych Obsługa komputera i 5,88 wykorzystanie internetu Komunikacja ustna/ 2,94 komunikatywność Znajomość języków obcych 2,94 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 13,79 Komunikacja ustna/ 51,61 komunikatywność Wywieranie wpływu 25,81 Współpraca w zespole 22,58 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna Planowanie i organizacja pracy własnej Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych Planowanie i organizacja pracy własnej Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 16,13 3,23 50,00 50,00 46,88 str. 18

9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,40 Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna * Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako iloraz stanu bezrobotnych z danym uprawnieniem w ramach wielkiej grupy zawodów do całkowitego stanu bezrobotnych w ramach wielkiej grupy zawodów. ** Odsetek ofert pracy liczony jest jako iloraz napływu ofert pracy, w których dana umiejętność lub uprawnienie jest wymagań do całkowitego napływu ofert pracy w ramach danej wielkiej grupy zawodów (PUP+Intemet). Analiza strony popytowej rynku pracy wskazuje najbardziej pożądane przez pracodawców umiejętności w obrębie wielkiej grupy zawodów. Wśród wyższych urzędników i kierowników są to takie umiejętności jak: komunikacja, współpraca w zespole, zarządzanie ludźmi. Specjaliści mają charakteryzować się komunikatywnością; pracownicy biurowi sprawnością psychofizyczną i psychomotoryczną; pracownicy usług i sprzedawcy komunikatywnością; robotnicy przemysłowi, operatorzy oraz pracownicy wykonujący proste prace przede wszystkim obsługą, montażem i naprawą urządzeń technicznych. 28,13 50,00 50,00 W 2015 roku ponad 10% ogółu bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu. Największy odsetek bezrobotnych bez zawodu wg poziomu wykształcenia był z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej. Tabela 6. Bezrobotni bez zawodu w 2015 roku Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem w tym bezrobotni bez zawodu Odsetek bezrobotnych bez zawodu (%)* Ogółem 1 530 162 10,59% wg poziomu wykształcenia: gimnazjalne i poniżej 389 79 20,31% zasadnicze zawodowe 441 6 1,36% średnie ogólnokształcące 169 31 18,34% policealne i średnie zawodowe 332 29 8,73% wyższe 199 17 8,54% wg typu ukończonej szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa 115 3 2,61% szkoła przysposabiająca do pracy technikum 87 24 27,59% liceum ogólnokształcące 84 25 29,76% liceum profilowane technikum uzupełniające 1 1 100,00% liceum uzupełniające szkoła policealna 10 2 20,00% wyższa 461 37 8,03% brak danych źródłowych 772 70 9,07% *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako stosunek bezrobotnych bez zawodu wg stanu w końcu okresu sprawozdawczego do ogółu bezrobotnych w ramach danej analizowanej kategorii. str. 19

4. Analiza rynku edukacyjnego Głównym celem analizy rynku edukacyjnego jest sprawdzenie, w jakim stopniu kompetencje i wiedza uzyskane w trakcie nauki zabezpieczają absolwentów przed koniecznością długotrwałego pozostawania w rejestrach urzędów pracy jako osoby bezrobotne. Analiza ta jest przeprowadzana w cyklu rocznym. Opisywana analiza została oparta została przede wszystkim na danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej MEN o liczbie uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych zawodów specjalności, jak równie w oparciu o dane Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące liczby studentów na ostatnim roku studiów wyższych według uczelni wyższych oraz kierunku kształcenia. Dodatkowo oparto się o takie dane jak: liczba bezrobotnych absolwentów według ostatnio ukończonej szkoły (nazwa i typ szkoły ponadgimnazjalnej lub nazwa uczelni wyższej) oraz dane dot. bezrobotnych i absolwentów wg zawodu i specjalności (w przypadku absolwentów szkół ponadgimnazjalnych i wyższych) lub kierunku kształcenia (w przypadku absolwentów szkół wyższych) z systemu Syriusz. Opisywana analiza posłuży, w głównej mierze, do określenia kierunków szkoleń dla bezrobotnych oraz korekty poziomu i struktury treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym. Miernikiem służącym do identyfikacji elementarnych grup zawodów/kierunków nauki i szkół, w których absolwencie mają trudności ze znalezieniem pracy jest wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów: WBA t k = BA t k k 100 A t 1 Powyższy wskaźnik informuje, jaki odsetek absolwentów w elementarnej grupie zawodów/kierunku nauki/szkoły k stanowią bezrobotni absolwenci w elementarnej grupie zawodów/kierunku nauki/szkoły k (w %). Miernik przyjmuje wartości od 0% (oznacza brak bezrobotnych wśród absolwentów według wybranej specyfikacji) do 100% (sytuacja, w której każdy absolwent w elementarnej grupie zawodów/kierunku nauki/szkoły k jest zarejestrowany jako bezrobotny). Im niższe wskaźnik przyjmuje wartości, tym daną grupę elementarną zawodów/ kierunek nauki/szkołę można uznać za bardziej dostosowaną do potrzeb lokalnego rynku pracy, gdyż jej absolwenci znajdują zatrudnienie w ciągu 6 lub 11 miesięcy od ukończenia szkoły. str. 20

4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Tabela 7. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych w 2015 roku Zawody deficytowe Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Kod Nazwa 2161 Architekci 0 2355 Nauczyciele sztuki w placówkach pozaszkolnych 0 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 0 3311 Dealerzy i maklerzy aktywów finansowych 0 3312 Pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni 0 3334 Agenci i administratorzy nieruchomości 0 4222 Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) 0 5211 Sprzedawcy na targowiskach i bazarach 0 5243 Agenci sprzedaży bezpośredniej 0 5312 Asystenci nauczycieli 0 7119 Robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 0 7127 Monterzy i konserwatorzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych 0 8189 Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani 0 8331 Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów 0 9122 Czyściciele pojazdów 0 9622 Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 0 Zawody nadwyżkowe Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 1219 Kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani 0 2132 Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni 0 2221 Pielęgniarki bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 0 2291 Specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska 0 2299 Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani 0 2359 Specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani 0 2632 Archeolodzy, socjolodzy i specjaliści dziedzin pokrewnych 0 3259 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany 0 3436 Muzycy i pokrewni 0 4110 Pracownicy obsługi biurowej 0 4312 Pracownicy do spraw statystyki, finansów i ubezpieczeń 0 5142 Kosmetyczki i pokrewni 18 5152 Pracownicy usług domowych 0 5222 Kierownicy sprzedaży w marketach 0 7114 Betoniarze, betoniarze zbrojarze i pokrewni 0 str. 21

7121 Dekarze 0 7311 Mechanicy precyzyjni 0 7318 Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów 0 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 0 8160 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni 0 9333 Robotnicy pracujący przy przeładunku towarów 0 Zawody zrównoważone Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 3412 Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej 0 5413 Pracownicy ochrony osób i mienia 0 W przypadku zawodów deficytowych liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych jest zerowa, zatem deficyt w tych zawodach nie ulegnie zmianie. Podobna sytuacja występuje w przypadku zawodów zrównoważonych. Natomiast wśród zawodów nadwyżkowych w jednym przypadku stwierdzono istnienie uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych tj. kosmetyczki (18 uczniów). Występowanie uczniów wśród reprezentantów zawodu nadwyżkowego sugeruje pogorszenie się sytuacji tej grupy zawodowej. W przypadku kosmetyczek, 18 uczniów może znacząco zwiększyć nadwyżkę w tej grupie zawodowej. Zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt iż, napływ kosmetyczek w 2015 r. wyniósł 13 osób, a stan na koniec okresu 10 osób. str. 22

4.2. Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Tabela 8. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2015 roku Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego zasadnicza szkoła zawodowa 67 3 12 2 17,91% 2,99% szkoła przysposabiająca do pracy 2 0 0 0 technikum 299 197 29 11 9,70% 3,68% liceum ogólnokształcące 312 0 12 1 3,85% 0,32% liceum profilowane 0 0 liceum uzupełniające 0 0 szkoła policealna 68 0 3 2 4,41% 2,94% * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Tabela 9. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2015 roku (cd.) Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym kończącym się w roku sprawozdawczym ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego zasadnicza szkoła zawodowa 18 18 17 94,44% szkoła przysposabiająca do pracy 5 0 technikum 172 172 17 9,88% liceum ogólnokształcące 373 9 2,41% liceum profilowane 0 liceum uzupełniające 0 szkoła policealna 74 74 1 1,35% * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Z analizy absolwentów szkół ponadgimnazjalnych można zauważyć, że najwyższy poziom frakcji bezrobotnych absolwentów bo aż 94,44% dotyczył absolwentów szkół zawodowych, w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedzającego analizę wyniósł 17,91% a więc wzrósł o 76,53 punktu procentowego, a o aż 91,45 punktu biorąc pod uwagę maj roku sprawozdawczego. str. 23

5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw W przypadku badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw skorzystano z Bazy Jednostek Statystycznych (BJS), jako operatu losowania jest to baza danych, której podstawą jest rejestr REGON, jednak w odróżnieniu od niego jest ona aktualizowana w oparciu o wyniki badań statystycznych oraz o informacje pochodzące ze źródeł administracyjnych. Badanie przedsiębiorstw zostało przeprowadzanie metodę CATI9, która umożliwiła znaczną redukcję kosztów badania, ciągłą kontrolę przebiegu badania w trakcie jego trwania, krótki czas oczekiwania na dane końcowe oraz przeprowadzenie bardzo dużej liczby wywiadów w krótkim okresie. Powiatowy Urząd Pracy w Żorach przeprowadził ww. badanie wśród 61 przedsiębiorstw lokalnego rynku pracy. Liczba przebadanych przedsiębiorstw Klasa wielkości przedsiębiorstwa Liczba przebadanych przedsiębiorstw do 9 osób 27 10-49 23 50-249 10 250 i więcej 1 Podsumowanie 61 Pod względem zatrudnienia największa liczba przedsiębiorców plasowała się w granicach do 9 osób tj. mikroprzedsiębiorstwa. W analizie wykorzystano wskaźnik zatrudnienia netto, który budowany jest w oparciu o warianty odpowiedzi znajdujących się w pytaniach odnoszących się do bieżącej sytuacji przedsiębiorstw na rynku pracy. Wskaźnik zatrudnienia netto, z punktu widzenia badania przedsiębiorstw, jest obliczany jako różnica frakcji odpowiedzi pozytywnych i negatywnych (po uwzględnieniu wag): WZ = ( P i=1 S i=1 wp i a wr a i P i wp a i wr a i S i N i=1 S i=1 wp i a wr a i N i wp a i wr a ) 100 i S i Wskaźnik zatrudnienia netto wyniósł 33,19 co oznacza, że większy odsetek firm biorących udział w badaniu zadeklarował wzrost zatrudnienia niż wyniosła frakcja przedsiębiorstw, która zadeklarowała redukcję zatrudnienia w omawianej grupie zawodów. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto ogółem na 2016 rok wynosi natomiast 33,94%. str. 24

Rysunek 1. Struktura badanych podmiotów gospodarki narodowej pod względem liczby zatrudnionych pracowników Rysunek 2. Struktura badanych podmiotów gospodarki narodowej według rodzaju działalności str. 25

Rysunek 3. Struktura zmian w zatrudnieniu w badanych podmiotach gospodarki narodowej w 2015 roku Rysunek 4. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku Wielkie grupy zawodów Wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 4,96 Pracownicy biurowi 9,61 Pracownicy przy pracach prostych 13,65 Pracownicy usług i sprzedawcy 13,64 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 1,46 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 11,86 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00 Siły zbrojne 0,00 Specjaliści 9,18 Technicy i inny średni personel 2,54 str. 26

Umiejętności i cechy szczególnie istotne dla pracodawców u potencjalnych pracowników, których firma planuje zatrudnić Zawód Umiejętności i cechy Wskaźnik struktury odpowiedzi Animator gospodarczy do spraw przedsiębiorczości czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Bibliotekarz* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% str. 27

wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Elektryk* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Kucharz* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Logopeda czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% str. 28

obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych Nauczyciel etyki w szkole podstawowej czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% str. 29

wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Nauczyciel matematyki czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 0,00% Pielęgniarka czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 0,00% Pozostali pracownicy usług osobistych gdzie indziej niesklasyfikowani czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% str. 30

Pozostali projektanci grafiki i multimediów Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Projektant grafiki czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 0,00% str. 31

obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Przedstawiciel handlowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Psycholog czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% str. 32

zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Psychoterapeuta czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Specjalista do spraw sprzedaży czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Sprzedawca* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,13% doświadczenie zawodowe 3,13% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 3,13% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,13% str. 33

wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,13% wyuczony zawód 3,13% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 3,13% Stolarz meblowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% Stolarz meblowy wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 0,00% Ogółem (bez względu na zawód) czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 5,83% dodatkowe uprawnienia 4,87% doświadczenie zawodowe 5,62% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 5,11% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,73% planowanie i organizacja pracy własnej 6,04% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 5,32% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,04% wykonywanie obliczeń 3,46% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,37% wyuczony zawód 5,11% wywieranie wpływu 2,45% zarządzanie ludźmi / przywództwo 3,31% znajomość języków obcych 3,72% str. 34

Powyższa tabela przestawia zawody, w których ankietowani pracodawcy poszukiwali pracowników oraz najistotniejsze dla nich cechy, umiejętności, których oczekują od kandydatów do pracy. Z analizy danych wynika, że pracodawcy mają liczne oczekiwania wobec cech/umiejętności posiadanych przez kandydatów do pracy. Największy nacisk przedsiębiorcy kładli na komunikatywność, współpracę w zespole, organizację pracy własnej oraz sprawność psychofizyczną i psychomotoryczną. Ogólne zestawienie najczęściej poszukiwanych cech czy umiejętności bez względu na zawód zawiera poniższa tabela. Umiejętności/cechy Wskaźnik struktury odpowiedzi planowanie i organizacja pracy własnej 6,04% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,04% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 5,83% doświadczenie zawodowe 5,62% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 5,32% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 5,11% wyuczony zawód 5,11% dodatkowe uprawnienia 4,87% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,37% znajomość języków obcych 3,72% wykonywanie obliczeń 3,46% zarządzanie ludźmi / przywództwo 3,31% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,73% wywieranie wpływu 2,45% Analiza zawodów, w których przedsiębiorstwa najczęściej zatrudniały pracowników w bieżącym roku oraz umiejętności i cech kandydatów niezbędnych do pracy w tych zawodach Zawód Umiejętności i cechy Wskaźnik struktury odpowiedzi Elektryk* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,13% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% str. 35

wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 3,13% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Kelner* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Kierowca autobusu czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Kierowca operator wózków jezdniowych (widłowych) czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% str. 36

Kierowca samochodu ciężarowego Kierowca samochodu dostawczego przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,13% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,13% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,13% wyuczony zawód 3,13% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 3,13% znajomość języków obcych 3,13% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Kierownik działu kadr i płac czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% str. 37

obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Konserwator części / sprzętu czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Księgowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 3,13% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,13% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,13% str. 38

wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Kucharz* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 2,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 4,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 0,00% Logopeda czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Magazynier czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% str. 39

Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Nauczyciel geografii czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% str. 40

obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Nauczyciel języka polskiego czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Nauczyciel matematyki czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% str. 41

Nauczyciel nauczania początkowego wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 0,00% Nauczyciel plastyki czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% Nauczyciel plastyki wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Nauczyciel psycholog czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% str. 42

wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 0,00% Nauczyciel religii czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Opiekunka dziecięca* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Opiekunka środowiskowa* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% str. 43

obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Pomoc kuchenna czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% Pozostali operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 0,00% komunikacja ustna / komunikatywność 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% str. 44

zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali pracownicy obsługi biurowej Pozostali pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 5,21% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,13% wykonywanie obliczeń 3,13% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,16% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 2,09% zarządzanie ludźmi / przywództwo 2,09% znajomość języków obcych 5,21% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% str. 45

wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% Pozostali pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 0,00% komunikacja ustna / komunikatywność 0,00% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% współpraca w zespole 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% str. 46

obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Przedstawiciel handlowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Psycholog czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% str. 47

znajomość języków obcych 0,00% Recepcjonista czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Sprzedawca w stacji paliw czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Szef kuchni (kuchmistrz) czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% str. 48

wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Technik administracji* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% Ogółem (bez względu na zawód) czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 5,83% dodatkowe uprawnienia 4,87% doświadczenie zawodowe 5,62% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 5,11% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,73% planowanie i organizacja pracy własnej 6,04% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 5,32% Ogółem (bez względu na zawód) sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,04% wykonywanie obliczeń 3,46% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,37% wyuczony zawód 5,11% wywieranie wpływu 2,45% zarządzanie ludźmi / przywództwo 3,31% znajomość języków obcych 3,72% str. 49

Analiza oceny przygotowania kandydatów do pracy w zawodach, w których pracodawcy zwiększyli zatrudnienie w badanym roku Zawód Wskaźnik struktury odpowiedzi (bardzo dobrze, raczej dobrze) Wskaźnik struktury odpowiedzi (bardzo źle, raczej źle) Dobrze vs. źle Elektryk* 10,00% 100,00% Kelner* 10,00% 100,00% Kierowca autobusu 0,00% 100,00% - 100,00% Kierowca operator wózków jezdniowych (widłowych) 10,00% 100,00% Kierowca samochodu ciężarowego 5,00% 50,00% Kierowca samochodu dostawczego,00% 0,00% Kierownik działu kadr i płac 10,00% 100,00% Konserwator części / sprzętu 10,00% 100,00% Księgowy 10,00% 100,00% Kucharz* 10,00% 100,00% Logopeda 10,00% 100,00% Magazynier,00% 0,00% Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 10,00% 100,00% Nauczyciel geografii,00% 0,00% Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej 10,00% 100,00% Nauczyciel języka polskiego,00% 0,00% Nauczyciel matematyki,00% 0,00% Nauczyciel nauczania początkowego 10,00% 100,00% Nauczyciel plastyki,00% 0,00% Nauczyciel psycholog 10,00% 100,00% Nauczyciel religii 10,00% 100,00% Opiekunka dziecięca* 10,00% 100,00% Opiekunka środowiskowa* 0,00% 100,00% - 100,00% Pomoc kuchenna 10,00% 100,00% Pozostali operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani,00% 0,00% 50,00% 16,57% 33,43% Pozostali pracownicy obsługi biurowej 10,00% 100,00% Pozostali pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 10,00% 100,00%,00% 0,00%,00% 0,00% Pozostali robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle 10,00% 100,00% Przedstawiciel handlowy 10,00% 100,00% Psycholog 10,00% 100,00% Recepcjonista 10,00% 100,00% Sprzedawca w stacji paliw 10,00% 100,00% Szef kuchni (kuchmistrz),00% 0,00% Technik administracji* 10,00% 100,00% str. 50

Powyższa tabela przedstawia opinię ankietowanych pracodawców na temat przygotowania kandydatów do pracy. W przypadku zdecydowanej większości zawodów pracodawcy wysoko oceniali przygotowanie kandydatów do pracy. Dwa zawody zostały ocenione negatywnie tj. kierowca autobusu oraz opiekunka środowiskowa. W przypadku jednego zawodu tj. pozostałych pracowników obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowanych zdania pracodawców były podzielone. Przygotowanie kandydatów do pracy niektórzy pracodawcy ocenili wysoko, lecz zdarzyła się także negatywna opinia. Rysunek 5. Rozkład odpowiedzi na pytanie Czy Państwa firma ma problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników? Kolejna tabela przedstawia zawody, w których ankietowani przedsiębiorcy deklarowali trudność w znalezieniu odpowiednich kandydatów do pracy. Tabela 10. Zawody, w jakich najtrudniej znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - stan na koniec okresu sprawozdawczego Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia Odsetek wskazań odpowiedzi tak Elektrycy budowlani i pokrewni obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,85% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 3,85% 0 kreatywność znajomość języków obcych 3,85% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie str. 51

Internetu Farmaceuci specjaliści Hydraulicy i monterzy rurociągów Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność współpraca w zespole 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna wykonywanie obliczeń wywieranie wpływu znajomość języków obcych obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych wykonywanie obliczeń 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 str. 52

Kierowcy samochodów ciężarowych Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych Kucharze czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,85% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 3,85% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń 3,85% 0 technicznych sprawność psychofizyczna i 3,85% 0 psychomotoryczna obsługa komputera i wykorzystanie Internetu planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 3,85% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń 3,85% 0 technicznych sprawność psychofizyczna i 3,85% 0 psychomotoryczna wykonywanie obliczeń 3,85% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu współpraca w zespole wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność str. 53

obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych Magazynierzy i pokrewni planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i pokrewni przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych obsługa komputera i wykorzystanie Internetu czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych Monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 str. 54

technicznych Nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (z wyjątkiem nauczycieli kształcenia zawodowego) Ogółem (bez względu na zawód) czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 5,14% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 5,14% 0 znajomość języków obcych 2,55% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność współpraca w zespole 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych obsługa, montaż i naprawa urządzeń 4,59% 0 technicznych znajomość języków obcych 4,00% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 2,64% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 2,64% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 2,64% 0 kreatywność wykonywanie obliczeń 2,38% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 1,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 1,32% 0 1,32% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 1,05% 0 współpraca w zespole 1,05% 0 wywieranie wpływu 0,89% 0 str. 55

Pielęgniarki bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji Pracownicy usług osobistych gdzie indziej niesklasyfikowani Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,79% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność współpraca w zespole wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 str. 56

wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 Projektanci grafiki i multimediów Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 7,69% 0 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu planowanie i organizacja pracy własnej sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wywieranie wpływu znajomość języków obcych 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole str. 57

wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 Technicy elektrycy przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność wykonywanie obliczeń wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych str. 58

Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników Analiza odsetka ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy Odsetek ofert pracy zgłaszanych do PUP Wskaźnik struktury 1-10% 65,88 11-25% 8,65 26-50% 25,47 str. 59

Zawody, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty pracy do Powiatowych Urzędów Pracy Zawód Wskaźnik struktury Kierowca samochodu ciężarowego 8,18% Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 6,12% Kucharz* 6,08% Bibliotekarz* 4,09% Elektryk* 4,09% Kierowca samochodu dostawczego 4,09% Magazynier 4,09% Monter maszyn i urządzeń przemysłowych 4,09% Monter wyrobów z drewna 4,09% Pozostali maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i pokrewni 4,09% Serwisant sprzętu komputerowego 4,09% Spawacz 4,09% Technik administracji* 4,09% Technik elektryk* 4,09% Technik informatyk* 4,05% Nauczyciel nauczania początkowego 3,62% Opiekunka dziecięca* 3,62% Pozostali kucharze 3,62% Pozostali operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani 3,62% Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne 3,62% Robotnik gospodarczy 3,62% Kelner* 2,03% Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych 2,03% Pozostali pracownicy usług osobistych gdzie indziej niesklasyfikowani 2,03% Specjalista do spraw logistyki 2,03% Pielęgniarka 0,80% Najczęściej pracodawcy zgłaszali wolne stanowiska pracy w zawodach: kierowca samochodu ciężarowego, pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani oraz kucharz. str. 60

6. Prognoza lokalnego rynku pracy Rysunek 7. Struktura prognozowanych zmian zatrudnienia w badanych podmiotach gospodarki narodowej w 2015 roku Ponad połowa (57,25%) ankietowanych podmiotów deklarowała, że w 2015 r. nie nastąpiły żadne zmiany w strukturze zatrudnienia. Tylko trochę ponad 4% ankietowanych deklarowało spadek poziomu zatrudnienia, natomiast prawie 40% ankietowanych podmiotów zwiększyło stan zatrudnienia w firmie. Rysunek 8. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku Wielkie grupy zawodów Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 8,71% Pracownicy biurowi 9,29% Pracownicy przy pracach prostych 2,53% Pracownicy usług i sprzedawcy 11,85% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 7,10% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00% Siły zbrojne 0,00% Specjaliści 12,05% Technicy i inny średni personel 7,10% str. 61

Poniżej przedstawiono tabelę obrazującą w jakich zawodach pracodawcy zamierzają zatrudnić potencjalnych pracowników. Największe zapotrzebowanie przedsiębiorcy deklarowali w zawodzie elektryk (8,82%) oraz sprzedawca (8,82%), natomiast reszta zawodów uplasowała się w granicach poniżej 5%. Poniżej tabela obrazująca zawody na które będzie zapotrzebowanie w roku 2016. Zawody, w jakich firmy mają zamiar zatrudniać pracowników w nadchodzącym roku Zawód Wskaźnik struktury Elektryk* 8,82% Sprzedawca* 8,82% Bibliotekarz* 4,41% Kierowca autobusu 4,41% Kierowca samochodu ciężarowego 4,41% Kierowca samochodu dostawczego 4,41% Magazynier 4,41% Nauczyciel etyki w szkole podstawowej 4,41% Opiekunka środowiskowa* 4,41% Sprzedawca w stacji paliw 4,41% Technik administracji* 4,41% Kucharz* 3,90% Pozostali operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani 3,90% str. 62