Analiza i upowszechnianie wiedzy o rynku nasiennym i zmian w Przepisach ISTA jako wsparcie w podejmowaniu decyzji w sektorze hodowlano nasiennym 5.1 Tadeusz Oleksiak Pracownia Ekonomiki Hodowli Roślin i Nasiennictwa Elżbieta Małuszyńska Pracownia Oceny Wartości Siewnej i Nasionoznawstwa i zespół ZNiN
Cel: Celem zadania jest monitorowanie produkcji nasiennej i funkcjonowanie rynku materiału siewnego roślin rolniczych oraz tłumaczenia obowiązujących w ocenie nasion przepisów ISTA. Cel realizowano poprzez: 1) opracowywanie raportów na temat rynku nasiennego w kraju. 2) upowszechnianie wyników raportów w postaci publikacji naukowych i popularno naukowych oraz w Internecie, 3) przetłumaczenie poprawek do Przepisów ISTA 2016 oraz przygotowanie i przeprowadzenie szkoleń dotyczących aktualnych zmian w Przepisach ISTA i tematyki zgłoszonej przez PIORiN, 4) udział w programie badań porównawczych ISTA dotyczących oceny różnych parametrów wartości siewnej nasion. Cele zadania zrealizowano w 100%.
Ad.1 Wykonane elementy: Opracowano raport Rynek Nasion. Opracowano część raportu Rynek Ziemniaka, dotyczący produkcji nasiennej i zaopatrzenia w sadzeniaki. Ad.2. Opublikowano wyniki raportów (w Rynek Środków Produkcji dla Rolnictwa Nr 43 i w Rynek Ziemniaka nr 43) łączny nakład 1400 egzemplarzy. Wyniki udostępniane również odbiorcom zainteresowanych produkcją nasienną w formie elektronicznej na stronie internetowej IHAR PIB. Wyniki wykorzystywano w trakcie prezentacji i szkoleń dla producentów.
Rynek Środków Produkcji dla Rolnictwa - Rynek Nasion nr 43 : 8 tabel + 4 rysunki + analiza Tabela 1 Produkcja nasion wg danych z laboratoriów oceny nasion (urzędowych i akredytowanych łącznie) Tabela 2 Powierzchnia plantacji kwalifikowanych ( tys. ha) Tabela 3 Sprzedaż kwalifikowanego materiału siewnego zbóż i ziemniaków Tabela 4 Ceny nasion i relacje cen nasion do ceny pszenicy ogólnoużytkowej Rys. 1 Liczba zarejestrowanych odmian i powierzchnia kwalifikacji polowej roślin rolniczych Rys. 2 Udział odmian jakościowych w produkcji nasiennej pszenicy ozimej (wg powierzchni plantacji nasiennych) w % Rys. 3 Liczba odmian roślin rolniczych w Rejestrze Odmian Rys.4 Udział odmian hodowli krajowych i zagranicznych w Rejestrze Odmian w Polsce - kolejno w 2011, 2012, 2013, 2014 i 2015 Rys. 5 Produkcja nasion traw w sezonie 2014/2015 (tony) Rys.6 Struktura sprzedaży nasion traw w sezonie 2014/2015 Rys.7 Udział kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji Rys.8 Udział kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji zbóż w sezonie 2014/15 obliczenia własne wg danych GUS Rynek Ziemniaka nr 43: 3 tabele + 2 rysunki + analiza Tabela 1 Produkcja i obrót sadzeniakami kwalifikowanymi Tabela 2 Udział odmian ziemniaków w powierzchni plantacji nasiennych (w %) Tabela 3 Udział i znaczenie odmian ziemniaków w ofercie rynkowej sadzeniaków kwalifikowanych w roku gospodarczym 2016/2016 Rysunek 1 Odmiany ziemniaków w Krajowym Rejestrze Rysunek 2 Struktura produkcji sadzeniaków wg grup wczesności
tys.tom Sprzedaż kwalifikowanego materiału siewnego roślin rolniczych 600 500 400 300 200 100 0 2010/05 2011/06 2010/07 2011/08 2010/09 2011/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 2014/15 2015/16 Sprzedaż materiału siewnego ogółem w tym nasiona zbóż
Udział materiału kwalifikowanego zbóż i sadzeniaków w zaopatrzeniu -% 30 25 y = 2,4048x + 7,6036 R² = 0,9634 20 15 y = 1,95x + 4,25 R² = 0,8993 zboża ziemniaki Liniowy (zboża ) Liniowy (ziemniaki) 10 5 0 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/16
tys. ha Powierzchnia reprodukcji nasiennej zbóż 140 120 11 100 11 80 13 60 40 105 95 69 11 14 15 15 19 26 27 23 29 33 40 37 42 33 20 51 47 33 27 33 41 40 32 35 45 42 35 36 35 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Krajowe Zagraniczne
Przetłumaczono na język polski i wydano Przepisy ISTA wersja 2016. Od przyszłego roku zamiast tego zadania będzie tworzonych 16 autoryzowanych kolekcji nasion dla wszystkich WIORIN.
Wykonane elementy: Ad. 3. Przeprowadzono 3 szkolenia (marzec i maj) dla analityków nasiennych. Ad. 4. Uczestniczono w międzynarodowych badaniach porównawczych ISTA w zakresie oceny wartości siewnej Helianthus annuus, Brachiaria brizantha i Allium cepa.
(01-02.03.2016) I tura szkolenia - "Laboratoryjna ocena zbóż i charakterystyka szkodników magazynowych Uczestnikami było 45 osób z 28 instytucji.
(10-11.03.2016) II tura szkolenia "Laboratoryjna ocena zbóż i charakterystyka szkodników magazynowych"
(19-20.05.2016) Szkolenie - "Ocena wartości siewnej wybranych gatunków traw i roślin warzywnych oraz szkodliwości chwastów Uczestnikami były 24 osoby z 18 instytucji.
Poza wykładami i ćwiczeniami przygotowano materiały szkoleniowe. Borawska-Jarmułowicz B. Małuszyńska E. Identyfikacja nasion traw z rodzaju Bromus sp. Oprac. IHAR-PIB ZNiN 186/10/2016, 39 stron Małuszyńska E. Morfologia nasion roślin z rodzaju Sorghum sp. Oprac. IHAR-PIB ZNiN 177/1/2016, 5 stron Małuszyńska E. Morfologia nasion mało znanych gatunków zbóż. Oprac. IHAR-PIB ZNiN 178/2/2016, 9 stron Małuszyńska E. Oznaczanie masy 1000 nasion pszenicy orkisz i pszenicy płaskurki. Oprac. IHAR-PIB ZNiN 179/3/2016, 3 strony Małuszyńska E. Ocena wilgotności zbóż metodą suszarkową. Oprac. IHAR-PIB ZNiN 180/4/2016, 6 stron Małuszyńska E. Odróżnianie nasion owsa głuchego (Avena fatua) i owsa płonnego (Avena sterilis). Oprac. IHAR-PIB ZNiN 183/7/2016, 6 stron Szydłowska A. Wpływ warunków na kiełkowanie nasion i wzrost siewek. Oprac. IHAR- PIB ZNiN 182/6/2016, 6 stron Szydłowska A. Ocena liścieni zgodnie z zasadą 50%. Oprac. IHAR-PIB ZNiN 184/8/2016, 7 stron Szydłowska A. Zasady oceny zdolności kiełkowania nasion roślin warzywnych na przykładzie sałaty, rzodkiewki i cebuli. Oprac. IHAR-PIB ZNiN 185/9/2016, 10 stron
Wyniki międzynarodowych badań porównawczych, organizowanych przez Sekretariat ISTA w Zurichu, w których Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa bierze udział od 1996 roku. Kryteria oceny okreśślone sąą w dokumencie The ISTA Proficiency Test Programme (A wynik bardzo dobry, B dobry, C zadawalająący, BPM niezadowalająący).
Dziękuję za uwagę.