PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 29.9.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 0570/2005 którą złożył Heinz Brünglinhaus (Niemcy), w sprawie jakości wody pitnej w prowincji Alicante (Hiszpania) Petycja nr 0927/2006, którą złożył Manuel Costa Gomez (Hiszpania), w imieniu stowarzyszenia mieszkańców (Asociation de Vecinos San Miguel Arcangel ), w sprawie jakości wody pitnej w San Miguel de Salinas (Alicante, Hiszpania) 1. Streszczenie petycji nr 0570/2005 W imieniu kilku tysięcy obywateli UE składający petycję opisuje problemy dotyczące wody pitnej w wielu miejscowościach w prowincji Alicante, gdzie od 15 lat spędza kilka miesięcy w roku na urlopie. Prywatny dostawca wody pitnej dostarcza wodę zanieczyszczoną pestycydami, na skutek czego wielu mieszkańców uskarża się na problemy zdrowotne. Analiza niezależnego instytutu wykonana na wniosek mieszkańców potwierdza, iż woda jest niezdatna do spożycia przez ludzi. Ponadto często dochodzi do przerw w dostawie wody. Miejscowe władze od wielu lat wiedzą o tym problemie, jednakże nie podjęły żadnych działań w tym zakresie lub też podjęte przez nie działania były niewystarczające. Streszczenie petycji nr 0927/2006 Składający petycję twierdzi, że woda doprowadzana do ok. 3000 domów znajdujących się w miejscowości San Miguel de Salinas (Alicante) zawiera azotany i sole w wysokim stężeniu. Uważa on, że mimo licznych wniosków kierowanych do różnych organów krajowych nie podjęto żadnych konkretnych działań w celu rozwiązania tego problemu. Składający petycję zwraca się do Parlamentu o wystąpienie do Komisji z wnioskiem, aby zajęła się tą sprawą. 2. Dopuszczalność CM\1035611.doc PE374.202v08-00 Zjednoczona w różnorodności
Petycja nr 0570/2005: Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 14 października 2005 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 202 ust. 6 Regulaminu). Petycja nr 0927/2006: Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 23 marca 2007 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 202 ust. 6 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji dotycząca petycji nr 0570/2005 otrzymana dnia 12 maja 2006 r. Składający petycję opisuje prywatnego dostawcę wody, firmę ERNA S.L., która dostarcza wodę do prowincji Alicante, a konkretnie do osiedla Blue Hill w San Miguel de Salinas, gdzie znajduje się letni dom Heinza Brünglinghausa. Petycja zawiera opis wody pitnej zanieczyszczonej pestycydami i innymi substancjami; zawiera opis częstych i długotrwałych przerw w dostawie wody, a także złego stanu sieci dystrybucyjnej, np. pomp; zawiera wniosek o podjęcie działań zmierzających do rozwiązania umowy z obecnym dostawcą wody, przedsiębiorstwem ERNA S.L., i wybrania solidniejszego dostawcy. Uwagi Komisji Podstawy prawne ma interwencja jedynie w pierwszej kwestii (jakość wody pitnej). Prawodawstwo UE 1 wprowadza obowiązek zachowania zgodności z ustalonymi normami w odniesieniu do wody pitnej, ale nie dotyczy to w jakimkolwiek stopniu bezpieczeństwa i ciągłości dostaw. Co więcej wybór struktury organizacyjnej i zarządczej odpowiedzialnej za dostarczanie wody (przez instytucje publiczne lub podmioty prywatne) należy do obowiązków państwa członkowskiego. W związku z tym w odniesieniu do punktów dotyczących przerw w dostawie wody i wyboru innego dostawcy należy skierować składającego petycję do właściwych organów krajowych. Zdaniem składającego petycję dostarczana woda pitna jest zanieczyszczona pestycydami oraz innymi substancjami (chlorkami, siarczanami i azotanami). W efekcie wielu lokalnych mieszkańców uskarża się na problemy zdrowotne. Przyczyną niedostatecznej jakości dostarczanej wody miałoby być źródło zaopatrzenia w wodę oraz wykorzystywanie zbiorników również w działalności rolniczej. Informacje dołączone do petycji (analiza wykonana przez urzędowe laboratorium 2 ) pokazują podwyższone stężenie chlorków, siarczanów i azotanów, znacznie przekraczające wartości dozwolone dyrektywą w sprawie wody pitnej 3, nie dostarczono jednak wyników żadnego badania na obecność pestycydów. Komisja chciałaby przypomnieć w związku z tym, że państwa członkowskie mają obowiązek zapewnić konsumentom dostęp do rzetelnych i aktualnych informacji na temat jakości wody pitnej. 4 Dlatego też Komisja podziela obawy składającego petycję dotyczące jakości wody pitnej 1 Dyrektywa Rady 98/83/WE (dyrektywa w sprawie wody pitnej; Dz.U. L 330 z 5.12.1998, s. 32). 2 Urzędowe laboratorium prowincji Alicante, zatwierdzone i zarejestrowane przez Dyrekcję Generalną ds. Zdrowia Publicznego. 3 2004 ISBN 92 4 154638 7 4 Artykuł 13 ust. 1 dyrektywy w sprawie wody pitnej. PE374.202v08-00 2/7 CM\1035611.doc
dostarczanej na tym terenie. Zwróci się więc do władz hiszpańskich o udzielenie dodatkowych informacji przede wszystkim w kwestii przestrzegania norm stężenia pestycydów, azotanów, chlorków i siarczanów w wodzie pitnej oraz informowania konsumentów o jakości dostarczanej im wody pitnej. Na podstawie uzyskanej odpowiedzi Komisja przedstawi Komisji Petycji dodatkowe informacje. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji dotycząca petycji nr 0570/2005 otrzymana dnia 28 lutego 2007 r. W komunikacie skierowanym do Komisji Petycji PE w dniu 12 maja 2006 r. Komisja Europejska zaznaczyła, że zwróci się do Hiszpanii z prośbą o dostarczenie bliższych informacji na temat wody pitnej w prowincji Alicante, zanieczyszczonej w szczególności pestycydami, chlorkami, siarczanami i azotanami. Zgodnie z oświadczeniem przedstawiciela Komisji Europejskiej, złożonym na posiedzeniu komisji PETI w dniu 20 listopada 2006 r., Komisja otrzymała sprawozdania Hiszpanii w sprawie jakości wody pitnej za rok 1999 (sprawozdanie niekompletne) i 2000 oraz dokonała ich analizy. Spośród ok. 750 stref zaopatrzenia w wodę w Hiszpanii 6% nie spełnia parametrów ustalonych dla azotanów zgodnie z dyrektywą w sprawie wody pitnej 1, 3,5% nie spełnia parametrów ustalonych dla siarczanów, zaś 0,4% zawiera zbyt wiele pestycydów. Sprawozdania Hiszpanii za rok 2003 i 2004 wpłynęły dopiero niedawno; Komisja Europejska zakończy ich ocenę w pierwszym kwartale 2007 r. Komisja analizuje również dodatkowe informacje przedłożone niedawno przez składającego petycję. Należy podkreślić, że Komisja zamierza upomnieć wszystkie państwa członkowskie, które nie przedstawiły danych dotyczących wody pitnej za pierwszy kwartał 2007 r. Komisja Europejska będzie informować komisję PETI o rozwoju sytuacji. Odpowiedź Komisji dotycząca petycji nr 0927/2006 otrzymana dnia 10 czerwca 2008 r. Petycja dotyczy petycji 570/2005, w której składający petycję zarzuca, że woda pitna w San Miguel de Salinas jest skażona chlorkami, siarczanami, azotanami i pestycydami. W komunikacie z dnia 12 maja 2006 r. w sprawie petycji 570/2005 Komisja poinformowała Parlament, że zła jakość wody spowodowana jest prawdopodobnie jakością wody nieuzdatnionej i stosowaniem zbiorników, które wykorzystywane są również w celach rolniczych. Komisja przekazała też Parlamentowi, że zwróci się do Hiszpanii o udzielenie dalszych informacji. Dnia 3 kwietnia 2007 r. władze hiszpańskie wystosowały do Komisji pismo zawierające dalsze 1 Dyrektywa Rady 98/83/WE (Dz. U. L 330, z 5.12.1998, s. 32). CM\1035611.doc 3/7 PE374.202v08-00
wyjaśnienia dotyczące petycji 570/2005 i jakości wody pitnej w San Miguel de Salinas. Pismo to potwierdza, że w jednej z dwóch stref wodociągowych obejmujących San Miguel de Salinas dostarczana jest woda niepełnowartościowa. Wskazują na to wyniki analiz przeprowadzonych dnia 30 listopada 2006 r. przez wspólnotę autonomiczną Walencji. Potwierdzają one, że w momencie pobierania próbek jakość wody nie była zgodna z wymogami dyrektywy w odniesieniu do parametrów stężenia chlorków i przewodności elektrycznej. Składający petycję informuje, że woda pitna w San Miguel de Salinas nadal zawiera sole (chlorki) i azotany w dużym stężeniu. Do petycji załącza on wyniki analiz przeprowadzonych przez Colegio Oficial De Farmacéticos de la Provincia de Alicante dnia 17 lutego 2005 r., wskazujące, że woda w San Miguel de Salinas zawiera chlorki, siarczany oraz azotany, w stężeniu wyższym niż wartości stężenia tych związków, dopuszczone przez dyrektywę w sprawie wody przeznaczonej do spożycia 1. Ponadto przewodność elektryczna przewyższa poziom dopuszczalny określony przez dyrektywę. Stężenie różnych pestycydów odpowiada natomiast wartościom granicznym określonym w tejże dyrektywie. Uwagi Komisji dotyczące petycji Obecna sytuacja, w której nie przestrzega się maksymalnych wartości kilku parametrów, wskazuje, że woda nie jest zdrowa i czysta. Sytuacja taka stanowi naruszenie przedmiotowej dyrektywy. W piśmie przesłanym do Komisji dnia 3 kwietnia 2007 r. władze hiszpańskie potwierdziły, że w San Miguel de Salinas istnieją problemy z jakością wody pitnej. Hiszpania załączyła również dokumentację projektu dotyczącego poprawy jakości wody pitnej, zaprezentowanego Radzie (Conselleria) przez Urząd Miasta (Ayuntamiento) dnia 8 marca 2007 r. Nie ma jednak dowodów na to, że projekt zostanie zrealizowany, nie określono też przewidywanego terminu zakończenia prac. Wnioski: Problemy z jakością wody pitnej w San Miguel de Salinas istnieją od kilku lat. Nie ma dowodów na to, że jakość wody poprawiła się, ani też, że rozpoczęto realizację jakiegokolwiek projektu mającego na celu przywrócenie wodzie pitnej w San Miguel właściwej jakości. Dlatego też Komisja ponownie zwróci się do władz hiszpańskich w celu uzyskania dalszych informacji na temat realizacji wszelkich planów ukierunkowanych na przywrócenie dobrej jakości wody pitnej i zapewnienie zgodności z dyrektywą WE w sprawie wody pitnej. Po otrzymaniu takich danych Komisja podejmie niezbędne działania i poinformuje o tym Parlament. 5. Dodatkowa odpowiedź Komisji otrzymana dnia 15 maja 2009 r. Petycje nr 570/2005 i 927/2006 Składający petycję nr 570/2005 skarży się, że woda pitna dostarczana mieszkańcom osiedla w San Miguel-Las Filipinas była skażona pestycydami i niezdatna do spożycia. Ponadto woda 1 Dyrektywa Rady 98/83/WE (Dz. U. L 330 z 5.12.1998, s. 32). PE374.202v08-00 4/7 CM\1035611.doc
dostarczana jest nieregularnie i często dochodzi do przerw w jej dostawach. Petycja nr 927/2006 dotyczy tego samego systemu dostawy wody do San Miguel-Las Filipinas, a jej autorzy skarżą się na podwyższony poziom soli i azotanów w wodzie pitnej dostarczanej konsumentom. Obie petycje podkreślają, że władze hiszpańskie świadome są problemu, jednak nie udaje im się zaradzić sytuacji. Komisja wielokrotnie zwracała się do władz hiszpańskich z prośbą o udzielenie informacji dotyczących zaistniałej sytuacji, a składający petycje dostarczyli również informacje uzupełniające. Ostatnia odpowiedź władz hiszpańskich z października 2008 r. zawierała następujące informacje: San Miguel de Salinas (prowincja Alicante) zaopatrywana jest w wodę przez dwa oddzielne systemy dostawy wody pitnej: a) strefa wodociągowa San Miguel de Salinas 1, obsługiwana przez radę gmin miejskich ( Mancomunidad ), a jakość wody pitnej spełnia normy dyrektywy w sprawie wody przeznaczonej do spożycia 1 (załączono wyniki kontroli przeprowadzonej w 2008 r.); b) strefa dostawy San Miguel de Salinas 2 Las Filipinas, z której pochodzą obaj składający petycję i która zaopatrywana jest przez komercyjnego dostawcę ERNA S.A. w wodę pitną, której jakość dla czterech parametrów przekroczyła normy dyrektywy w sprawie wody pitnej (dostarczono wyniki kontroli z 2008 r.). Informacje udzielone przez władze hiszpańskie w październiku 2008 r. potwierdziły, co następuje: a) Jakość wody pitnej na obszarze San Miguel de Salinas-Las Filipinas (tj. na osiedlach [ urbanizaciones ] Eagle s Nest, Lomas del Golf, Mirador de Mediterráneo, Blue Lagoon, Blue Hill, Aldea del Monte Las Carolinas i El Galán) nadal nie odpowiada wartościom parametrów chemicznych ustalonych dla azotanów (wartość w dyrektywie wynosi 50 mg/l; wartość odnotowana - 61,35 mg/l). Ponadto dla parametrów wskaźnikowych, co do których należy ustalić wartości wyłącznie dla celów kontroli oraz w celu spełnienia wymogów narzuconych w art. 8 dyrektywy w sprawie wody pitnej, wartości zostały przekroczone (sód, chlorek, przewodność elektryczna). Nie zaobserwowano przekroczenia wartości parametrów w przypadku pestycydów. b) Według władz hiszpańskich celem zapewnienia konsumentom w tym regionie dostawy dobrej jakości wody pitnej opracowywany jest projekt techniczny. Nie wyznaczono jednak daty jego rozpoczęcia lub zakończenia; c) Według władz gminnych nie udzielono żadnego odstępstwa na mocy art. 9 dyrektywy w sprawie wody pitnej umożliwiającego czasowe przekroczenie wartości granicznych. Reasumując, władze hiszpańskie wciąż nie znalazły rozwiązania problemu, wymaganego na mocy art. 4 i 8 dyrektywy w sprawie wody pitnej, wobec czego Komisja zamierza rozważyć podjęcie działań na mocy art. 226 traktatu WE. 6. Dodatkowa odpowiedź Komisji otrzymana dnia 24 czerwca 2010 r. 1 Dyrektywa Rady 98/83/WE (Dz. U. L 330 z 5.12.1998, s.32). CM\1035611.doc 5/7 PE374.202v08-00
Petycje nr 570/2005 i 927/2006 W nawiązaniu do odpowiedzi z dnia 15 maja 2009 r. Komisja może teraz poinformować Parlament, że wszczęła przeciwko Hiszpanii postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z naruszeniem przepisów dyrektywy w sprawie wody pitnej. 7. Dodatkowa odpowiedź Komisji otrzymana dnia 9 grudnia 2010 r. Petycje nr 570/2005 i 927/2006 Dane kontrolne dostarczone przez władze hiszpańskie potwierdzają, że woda pitna dostarczana do San Miguel de Salinas-Las Filipinas zawiera azotany w stężeniu przekraczającym o 22-25% wartości parametrów określone na mocy dyrektywy w sprawie wody pitnej 1. Nie stwierdzono przekroczenia ustalonych wartości w przypadku pestycydów. Komisja będzie nadal prowadzić postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, jakie wszczęła przeciwko Hiszpanii w wyniku naruszenia przez nią dyrektywy w sprawie wody pitnej, i w razie potrzeby podejmie niezbędne działania. 8. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV V) otrzymana dnia 26 października 2011 r. Petycje nr 570/2005 i 927/2006 Mając na uwadze, że woda pitna w Las Filipinas obszarze w San Miguel de Salinas (Alicante, Hiszpania) wciąż nie nadaje się do spożycia przez ludzi, Komisja wydała uzasadnioną opinię, którą dnia 17 czerwca 2011 r. przekazała Hiszpanii, zwracając się do tamtejszych władz, aby podjęły natychmiastowe wymierne działania zmierzające do rozwiązania tego problemu. Władze Hiszpanii oświadczyły, że opracowywany jest projekt dostawy wody pitnej na ten obszar. Komisja będzie kontrolowała wszystkie konkretne środki podejmowane w celu zagwarantowania, że woda przeznaczona do spożycia przez ludzi jest zdrowa i czysta oraz spełnia minimalne wymogi określone w dyrektywie w sprawie wody pitnej 2. 9. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV VI) otrzymana dnia 27 czerwca 2012 r. W ostatnim piśmie z dnia 10 maja 2012 r. władze Hiszpanii zdały sprawę z poczynionych postępów w zakresie realizacji projektu dotyczącego dostawy wody pitnej do tego obszaru. Dopiero wówczas, gdy odnośny projekt zostanie w pełni wdrożony, Komisja będzie mogła ocenić, czy dostarczana woda nadaje się do spożycia przez ludzi zgodnie z wartościami 1 Dz.U. L 330 z 5.12.1998. 2 Dyrektywa Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. L 330 z 5.12.1998, s. 32 54). PE374.202v08-00 6/7 CM\1035611.doc
parametrów określonych w dyrektywie w sprawie wody pitnej 1. 10. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV VII), otrzymana dnia 29 września 2014 r. W maju 2012 r. władze Hiszpanii doniosły o zakończeniu koniecznych prac w zakresie infrastruktury zapewniającej wodę pitną i o ich przekazaniu gminie. Analiza przeprowadzona przez Departament Zdrowia Publicznego rządu regionalnego Walencji wykazała, że parametry dostarczanej wody spełniały minimalne wymogi określone w ustawodawstwie krajowym 2 transponującym dyrektywę w sprawie wody pitnej 3 oraz że w związku z tym woda przeznaczona do spożycia przez ludzi była zdrowa i czysta. W rezultacie dnia 21 marca 2013 r. Komisja zamknęła odnośną sprawę dotyczącą uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. 1 Dyrektywa Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. L 330 z 5.12.1998, s. 32 54). 2 Real Decreto 140/2003, de 7 de febrero, por el que se establecen los criterios sanitarios de la calidad del agua de consumo humano. 3 Dyrektywa Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. L 330 z 5.12.1998, s. 32 54). CM\1035611.doc 7/7 PE374.202v08-00