Sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce z realizacji zadań wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy j za 2016 rok oraz zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy j. 1
Hajnówka, luty 2017 rok Zadania powiatu w zakresie pieczy j Starosta wykonuje za pośrednictwem powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz organizatorów rodzinnej pieczy j - art.182 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy j. Natomiast na podstawie art. 182 ust. 5 istnieje obowiązek składania Zarządowi Powiatu corocznego sprawozdania z działalności powiatowego centrum pomocy rodzinie w zakresie pieczy j i przedstawiania potrzeb w zakresie pieczy j. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce zostało wyznaczone organizatorem rodzinnej pieczy j Zarządzeniem Nr 32/2011 Starosty Powiatu Hajnowskiego z dnia 29 grudnia 2011 r. zgodnie z art. 241 ust. 2 w związku z art. 76 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy j (Dz. U. z 2013, poz. 135 z późn. zm.) Do zadań powiatu z zakresu pieczy j należy opracowywanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy j, zwierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych. Program rozwoju pieczy j w Powiecie Hajnowskim na lata 2015-2017 został przyjęty uchwałą Nr IX/72/2015 Rady Powiatu Hajnowskiego z dnia 27 sierpnia 2015 r. Powiatowe Centrum jako organizator rodzinnej pieczy j jest zobowiązane do realizacji następujących zadań. - zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych, - współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z powiatowym centrum pomocy rodzime, ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi, - prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy j, - zapewnianie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego, - dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy j, - zapewnianie rodzinom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego, 2
- zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających. Wsparcie rodzinnej pieczy j prowadzone jest przez dwóch pracowników Centrum świadczących na bieżąco poradnictwo socjalne mające na celu zachowanie i wzmocnienie kompetencji rodziców zastępczych. W roku 2016 praca socjalna prowadzona była 16 rodzinami zastępczymi. Wspieranie psychologiczno-pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą prowadzone jest według potrzeb z udziałem porad specjalistów Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Hajnówce. Rodzina zastępcza zapewnia dzieciom bieżącą pieczę, kieruje się dobrem dziecka, poszanowaniem jego praw oraz zapewnia odpowiednie warunki wychowania i rozwoju. Praca rodziny j z założenia jest nastawiona na powrót dziecka do rodziny biologicznej. Opieka rodziny j jest tymczasowa. Rodzina zastępcza nie posiada pełni praw rodzicielskich, a ograniczenie władzy rodzicielskiej nie pozbawia rodziców biologicznych określonych praw i obowiązków dotyczących podejmowania decyzji. Koordynatorzy rodzinnej pieczy j. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy j wprowadziła nowe rozwiązanie prawne tj. obowiązek zatrudnienia koordynatora rodzinnej pieczy j Zadania koordynatora opisane są w art. 77 ustawy. Najogólniej koordynator rodzinnej pieczy j ma wspierać rodziny i rodzinne domy dziecka w wielu obszarach za zgodą osób pełniących funkcję pieczy j. Po nowelizacji ustawy od 1 stycznia 2015 r. jeden koordynator rodzinnej pieczy j może opiekować się maksymalnie 15 rodzinami zastępczymi. W 2016 r. w ramach środków pozyskanych z konkursu MRPiPS ( pozyskana kwota 18.433 zł.) było zatrudnionych 2 koordynatorów rodzinnej pieczy j przez okres 10 miesięcy. Wsparciem objęto 32 rodziny w których przebywało 60 dzieci. Wsparcia udzielano w większości w miejscu zamieszkania rodziny j. W związku z prowadzoną pracą z rodzinami zastępczymi koordynatorzy rodzinnej pieczy j sporządzili następujące dokumenty: 1) ocenę sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy j 107 ocen, 2) opinię zasadności dalszego pobytu dzieci w pieczy j sporządzono 86 ocen, 3) tworzenie planów pomocy dziecku 3 ( dotyczy wychowanków rodzin objętych wsparciem koordynatora od 2016 roku dzieci umieszczone w rodzinach zastępczych i objęte wsparciem koordynatora w latach poprzednich posiadają plany pomocy dziecku i jeżeli zachodzi zmiana w rodzinie robiona jest modyfikacja planu pomocy dziecku) 4) ocenę rodziny j 16 ( częstotliwość oceny rodzin wynika z przepisów ustawy, rodziny prawidłowo funkcjonujące oceniane są rzadziej oraz liczby tworzonych nowych rodzin, które podlegają ocenie) 3
Celem pozyskania informacji na temat funkcjonowania rodzin zastępczych i wychowanków w nich umieszczonych koordynatorzy rodzinnej pieczy j : odwiedzali rodziny w ich miejscu zamieszkania. W tym celu złożono 301 wizyt. Ponadto informacje pozyskiwane były w ramach współpracy z ; - ośrodkami pomocy społecznej z terenu gmin miejsca zamieszkania rodziny j, - asystentami rodzin wyznaczonych do współpracy z koordynatorami lub pracownikami socjalnych OPS (wspólne odwiedzanie podopiecznych w ich miejscu zamieszkania), - pedagogami (wychowawcy, psycholodzy ) szkół do których uczęszczają wychowankowie rodzin zastępczych, - przedstawicielami Ośrodka Adopcyjnego ROPS Białystok, - przedstawicielami Sadu Rodzinnego i Nieletnich w Bielsku Podlaskim, - Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, - rodziny, - rodzice biologiczni dzieci umieszczonych w pieczy j. Wymienieni wyżej przedstawiciele jednostek zapraszani byli na posiedzenia zespołów w sprawie oceny sytuacji dzieci umieszczonych w pieczy j. Ogółem odbyło się 61 posiedzeń. Dokumentacja i wnioski wypracowane w trakcie tych posiedzeń były przekazywane do Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich w Bielsku Podlaskim. W 2016 roku 3 małoletnich wychowanków na podstawie decyzji Sądów powróciło do rodzin biologicznych. Powyższe decyzje były możliwe dzięki współpracy koordynatorów rodzinnej pieczy j, pracowników Ośrodków Pomocy Społecznej i w szczególności poprawy funkcjonowania rodzin biologicznych. Ponadto na podstawie opinii o funkcjonowaniu rodziny j sformułowanej na posiedzeniu zespołu oceniającego rodzinę zastępczą - jedna wychowanka pieczy j została Postanowieniem Sadu przeniesiona do innej rodziny j. Podnoszenie kwalifikacji koordynatorów rodzinnej pieczy j W ramach obowiązku systematycznego podnoszenia kwalifikacji, koordynatorzy rodzinnej pieczy j uczestniczyli w 2016 roku w szkoleniach: - obszary wspólnego działania asystenta rodziny, pracownika socjalnego i koordynatora rodzinnej pieczy j - wpływ rodziny alkoholowej na psychospołeczne funkcjonowanie dziecka w pieczy j - Kompendium wiedzy Koordynatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej - władza rodzicielska, ingerencja Sądu we władzę rodzicielską, standardy prawne w pieczy j ( szkolenie prowadziła sędzia Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim, Wydział Rodzinny i Nieletnich ) Obowiązek alimentacyjny rodziców biologicznych Na podstawie art. 38 ust. 2 ustawy Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie, powiatu obowiązanego do finansowania pobytu dziecka w pieczy j 4
jest zobowiązany dochodzić świadczeń alimentacyjnych, w przypadku gdy od umieszczenia dziecka w pieczy j upłynął rok Na tej podstawie Powiatowe Centrum złożyło 20 pozwów o zasądzenie alimentów od rodziców biologicznych na rzecz rodzin zastępczych w których umieszczone są dzieci. Realizacja ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci. W związku z wprowadzeniem w kwietniu 2016 r. możliwości ubiegania się przez rodziny wychowujące dzieci do lat 18 o wypłatę dodatku wychowawczego wynikającego z ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (tzw. dodatek 500+ ) podjęto działania związane z realizacją powyższego zadania. W wyniku tych działań zostało złożonych (wydano) : - wnioski o ustalenie prawa do dodatku wychowawczego - 46 - decyzje przyznające prawo do dodatku wychowawczego 64 - liczba wypłaconych dodatków 504 - poniesione koszty na realizację dodatku wychowawczego 248.151,00 zł. Inne zadania W ramach wspierania rodzinnej pieczy j nawiązano współpracę z powiatowymi centrami pomocy rodzinie z powiatów, z których pochodzą dzieci - w zakresie wydatków ponoszonych na ich opiekę i wychowanie, ośrodkami pomocy społecznej - w zakresie rozpoznania sytuacji socjalno-bytowej rodzin biologicznych oraz wydziałami rodzinnymi i nieletnich sądów rejonowych. Prowadzony jest rejestr pełniących funkcję rodzin zastępczych niezawodowych, zawodowych i rodzinnych domów dziecka. Dane te są systematycznie przekazywane do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim. Zadania powiatu z zakresu instytucjonalnej pieczy j realizowane są przez Dom Dziecka w Białowieży. Formy rodzinnej pieczy j Według stan na 31.12.2016 r. r. na terenie Powiatu Hajnowskiego funkcjonowało 36 rodzin zastępczych i 2 rodzinne domy dziecka w których ogółem przebywało 67 wychowanków. Liczba utworzonych nowych rodzin zastępczych w ciągu roku - 2 Liczba wolnych miejsc w pieczy j rodzinny dom dziecka (na 31.12.2016 r.) - 3 miejsca Liczba rozwiązanych rodzin zastępczych w trakcie roku - 3 Tabela nr 1 Rodzinna piecza zastępcza w powiecie hajnowskim rodzin Wyszczególnienie rodziny spokrewnione rodziny niezawodowe rodziny zawodowe rodzinne domy dziecka Ogółem rodzinna piecza zastępcza 1.Liczba rodzin 24 9 3 2 38 2. Liczba dzieci 35 12 10 10 67 5
w rodzinach w tym: 3 1 5 6 15 niepełnosprawne 3.dzieci 3 3 1 0 7 umieszczone w rodzinie po raz pierwszy 4. Dzieci które w 2 2 0 1 5 ciągu roku opuściły rodzinę przed 18 rokiem życia 5.Osoby pełnoletnie które opuściły pieczę 5 2 1 2 9 zastępczą w ciągu roku Źródło; Dane własne PCPR Hajnówka -= Sprawozdania PS-02 Informacja statystyczna na temat poszczególnych form pieczy j: 1. Rodziny spokrewnione liczba rodzin 24 w tym: - z 1 dzieckiem 17 - z 2 dzieci - 4 - z 3 i więcej dzieci 3 Rodziny powstałe w okresie I-go półrocza 2 Rodziny rozwiązane w okresie I-go półrocza - 1 Funkcję rodziny j spokrewnionej pełnią : 12 małżeństw i 12 osób samotnych Wiek osób pełniących funkcję rodzin zastępczych spokrewnionych - 20 30 lat - 1 rodzina - 31 40 lat - brak - 41 50 lat 3 rodziny - 51-60 lat 8 rodzin - 61 70 lat 9 rodzin - 71 i więcej lat 3 rodziny 2.Rodziny niezawodowe liczba rodzin 9 w tym: - z 1 dzieckiem - 6 - z 2 dzieci - 3 Funkcję rodziny j pełnią: małżeństwa 5,osoby samotne 4 Wiek osób pełniących funkcję rodziny: - 20 30 lat 1 rodzina - 31 40 lat 2 rodziny - 41 50 lat 3 rodziny - 61 70 lat - 2 rodziny - 71 i więcej 1 rodzina 6
3.Rodziny zawodowe liczba rodzin na koniec 2016 r. 3, w tym: - z 3 dzieci - 2 - z 4 i więcej dzieci - 1 Rodziny prowadzone są przez małżeństwa w wieku: 1 rodzina w przedziale wiekowym 41 50 lat 2 rodziny w przedziale wiekowym 51 60 lat. 4.Rodzinne Domy Dziecka (RDD) - 2 w tym : - liczba dzieci w RDD 10 dzieci - 2 rodzinne domy dziecka po 5 wychowanków Osoby prowadzące rodzinne domy dziecka są w związkach małżeńskich w przedziale wiekowym 51-60 lat. Spośród osób prowadzących różne formy rodzinnej pieczy j przeważają małżeństwa 22 oraz 16 osób samotnych opiekują się dziećmi. W liczbie osób samotnych przeważają osoby spokrewnione z dziećmi - 12 osób. Rodzinne formy opieki j prowadzą osoby w wieku: 20 30 lat - 2 rodziny 31 40 lat - 2 rodziny 41 50 lat - 7 rodzin 51 60 lat 12 rodzin, 61 70 lat 11 rodzin w wieku powyżej 71 lat - 4 Tabela Nr 2 Przyczyny umieszczania dzieci w pieczy j według stanu na 31.12.2016 r. ( piecza zastępcza rodzinna i instytucjonalna) Przyczyny umieszczania dzieci w pieczy j Liczba dzieci umieszczanych w różnych formach pieczy j według przyczyn Rodziny Rodziny Rodziny Rodzinne domy spokrewnione niezawodowe zawodowe dziecka 1.Sieroctwo 0 1 0 0 1 2.Półsieroctwo 4 0 0 0 2 3.uzaleznienia 3 6 1 3 18 rodziców w tym alkohol 4.Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych. 3 6 0 3 DD Białowieża 12 0 5 2 0 7 18
5.Niepelnosprawność co najmniej 1 z 1 2 0 0 0 rodziców 6. Inne 14 3 4 5 0 Źródło : Sprawozdanie rzeczowo finansowe z wykonywania przez powiat zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy j. Powyższe dane wskazują, iż wśród przyczyn umieszczania dzieci w pieczy j przeważają: uzależnienia w tym alkoholizm rodziców oraz bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych.. Sieroctwo jako przyczyna umieszczania w pieczy wystąpiła w 2 przypadkach. Od momentu reaktywowania powiatu i przyjęcia jako zadania prowadzenia opieki nad dziećmi, których rodzice nie wywiązują się z obowiązków - przypadki pełnego sieroctwa w momencie umieszczania dziecka występują bardzo rzadko. Natomiast powstanie sieroctwa lub półsieroctwa następuje z reguły w trakcie trwania pieczy j. Tabela Nr 3 Dzieci w pieczy j według wieku stan na 31.12.2016 r. Wyszczególnienie Rodziny spokrewni one Rodziny niezawodo we Rodziny zawodowe Rodzinne domy dziecka Dzieci w pieczy Dom Dziecka w Białowieży 35 12 10 10 21 j w tym: poniżej 1 roku 0 0 0 0 0 od 1 roku do 3 lat 2 0 1 0 0 4 6 lat 5 1 0 0 1 7 13 lat 18 3 3 6 7 14 17 lat 7 6 6 2 9 18 24 lat 3 2 0 2 4 Źródło : Sprawozdanie rzeczowo finansowe z wykonywania przez powiat zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy j. Wychowankowie umieszczani w pieczy j w większości są w wieku 7 13 lat 37 osób i 14-17 lat 30 osób. Stanowi to odpowiednio 42 % i 34 % ogółu wychowanków pieczy j. Wynika to z faktu, iż problemy opiekuńczo wychowawcze z reguły nawarstwiają się (ujawniają się) stopniowo wraz z trwaniem związku małżeńskiego. Z umieszczaniem dzieci w pieczy j wiąże się niejednokrotnie obowiązek organizowania przewiezienia dzieci z dotychczasowej rodziny biologicznej (miejsca przebywania) do pieczy j w miejscu wskazanym przez Sąd. 8
Liczba wychowanków przebywających w różnych formach pieczy j ma charakter zmienny. Do pieczy j trafiają wychowankowie na podstawie Postanowień Sądów. W większości przypadków umieszczenie dziecka w pieczy j jest zorganizowane (np. wychowankowie w rodzinach zastępczych spokrewnionych dziadkowie w dniu wydania Postanowienia Sądu już opiekują się wnukami i nie zachodzi potrzeba przemieszczania dzieci lub rodzina zastępcza ustanowiona przez Sąd bezpośrednio zabiera dzieci z rodziny biologicznej bez sprzeciwu rodziców). Zdarzają się jednak przypadki potrzeba umieszczenia dzieci w trybie natychmiastowym. Ten ostatni tryb umieszczania dzieci w pieczy j stwarza wiele problemów. W roku 2016 tut. Powiatowe Centrum zobowiązane było realizować Postanowienie Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy o przewiezienia dziecka 2,5 letniego z terytorium Wielkiej Brytanii do rodziny j zawodowej na terenie naszego powiatu. W tych czynnościach otrzymaliśmy wsparcie: Ministerstwa Sprawiedliwości Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej oraz najważniejsze wsparcie od organizatora pieczy j z Wielkiej Brytanii, który przywiózł dziecko na Lotnisko Okęcie w Warszawie. Czynności organizacyjne w tym konkretnym przypadku od momentu otrzymania Postanowienia Sądu do umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy j na terenie naszego powiatu trwały ok. 2 miesiące Finansowanie pieczy j Koszt świadczeń wypłaconych rodzinom zastępczym w 2016 r. wyniósł ogółem 792.116,27 zł. w tym: 1) świadczenia wypłacone rodzinom tzw. pomoc comiesięczna funkcjonującym na terenie powiatu hajnowskiego 622.686,71 zł. 2) pomoc jednorazowa z tytułu przyjęci a dziecka do rodziny 5.100,00 zł. 3) wynagrodzenie prowadzącego rodzinny dom dziecka - 33.028,92 zł. 4) wynagrodzenie rodzin zastępczych zawodowych - 57.441,60 zł. 5) wynagrodzenie osoby pomagającej w opiece i wychowaniu dzieci w rodzinnym domu dziecka - 17.236,19 zł. 6) zwrot kosztów poniesionych przez powiaty (miasto i powiat ziemski Białystok) za dzieci z powiatu hajnowskiego - 37.515,13 zł. 7) wydatki na utrzymanie lokalu mieszkalnego 19.571,70 zł. Na terenie naszego powiatu w 10 rodzinach zastępczych umieszczonych jest 21 wychowanków którzy przybyli z innych powiatów. Z tego tytułu 8 powiatów pochodzenia dzieci dokonało zwrotu wydatków poniesionych przez nasz powiat. W 2016 roku z tego tytułu zwrócono kwotę 167.004,04 zł. ( dwa powiaty tj. Łęczna i Ryki zobowiązania wobec rodzin zastępczych regulują bezpośrednio na konta rodzin z pominięciem pośrednictwa naszego powiatu). Zgodnie z ustawą gminy pochodzenia dzieci umieszczonych w pieczy j po 1 stycznia 2012 r. ponoszą wydatki w wysokości odpowiednio: 9
- 10 % w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy j - 30 % w drugim roku pobytu dziecka w pieczy j - 50 % w trzecim roku i następnym pobytu dziecka w pieczy j Z tego tytułu gminy pochodzenia dzieci zwróciły kwotę 50.243,64 zł. Usamodzielnienie wychowanków Stosowanie do treści art. 145 ust. 4 przywołanej ustawy warunkiem przyznania pomocy na kontynuowanie nauki i na usamodzielnienie jest złożenie wniosku oraz posiadanie zatwierdzonego indywidualnego programu usamodzielnienia, opracowanego przez osobę usamodzielnianą wspólnie z opiekunem usamodzielnienia lub koordynatorem rodzinnej pieczy j, co najmniej na miesiąc przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletności, a następnie zatwierdzonego przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie. Osobie usamodzielnianej przysługują następujące formy pomocy. 1) Pomoc pieniężna na usamodzielnienie przysługuje po ukończeniu nauki. Wysokość ww. pomocy uzależniona jest od okresu przebywania w rodzinie j lub placówce. Pomoc ta przysługuje osobie przebywającej w spokrewnionej rodzinie j przez okres co najmniej 3 lat i nie może być niższa niż 3 300 zł. Dla usamodzielnianych wychowanków, opuszczających niezawodowe i zawodowe rodziny oraz placówki opiekuńczo wychowawcze pomoc ta wynosi minimum 1 650 zł jeśli wychowanek przebywał w pieczy ponad rok i nie mniej niż 6 600zł w przypadku przebywania w pieczy ponad trzech lat. 2) Pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki w wysokości 500 zł miesięcznie przysługuje wychowankom do 25 roku życia, jeżeli kontynuują naukę. 3) Pomoc na zagospodarowanie jednorazowo. (w formie rzeczowej) Wysokość pomocy od 1.500 zł. do 3.000 zł. Na usamodzielnię wychowanków rodzinnej pieczy j w 2016 roku zostały poniesione następujące kwoty: - na kontynuowanie nauki - 81.728,70 zł. - pomoc pieniężna jednorazowa - 15 210,00 zł. - pomoc na zagospodarowanie (rzeczowa ) - 4.500,00 zł. Piecza zastępcza instytucjonalna Dom Dziecka w Białowieży jest placówką opiekuńczo wychowawczą typu socjalizacyjnego na 30 miejsc. Spełnia wymogi /standardy przewidziane dla tego rodzaju placówek w związku z tym posiada wpis do rejestru placówek opiekuńczo wychowawczych Wojewody Podlaskiego. Na koniec 2016 r. w placówce przebywało 21 wychowanków. Roczne koszty utrzymania placówki wyniosły 1.418.288,23 zł. W roku 2016 r. w Domu Dziecka przebywało 29 wychowanków w tym 22 wychowanków pochodzących z 10 rodzin z powiatu hajnowskiego i 7 wychowanków z innych powiatów. 10
W 2016 roku w DD w Białowieży zostało umieszczone 1 dziecko z powiatu łomżyńskiego i w tym czasie DD opuściło 8 wychowanków. Według aktualnie obowiązującej ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy j powiaty pochodzenia dzieci ponoszą koszty utrzymania swoich wychowanków. Z tego tytułu powiaty z których pochodzą wychowankowie umieszczeni w Domu Dziecka w Białowieży zwróciły dla powiatu hajnowskiego koszty utrzymania za swoich wychowanków w wysokości: - Powiat Siemiatycze - 31.113,96 zł. - Powiat Ostrów Mazowiecka -13.447,57 zł. - Powiat Grajewo - 63.791,70 zł. - Powiat Zambrów - 48..054,93 zł. - Powiat Łomża - 37.661,08 zł. - miasto Suwałki - 48.054,93 zł. Ogółem zwrot powiatów pochodzenia dzieci za pobyt wychowanków w Domu Dziecka w Białowieży.- 242.124,17 zł. Ponadto gminy z których wychowankowie zostali umieszczeni od 01.01.2012 r. w DD w Białowieży ponoszą również wydatki za pobyt tych wychowanków. Z tego tytułu gminy pochodzenia dzieci zwróciły dla powiatu hajnowskiego następujące kwoty: - miasto Hajnówka - 119.797,99 zł. - gmina Narew - 24.027,51 zł. - Ogółem - 143.825,50 zł. Dodatkowo gmina Białowieżą zawracała koszty za pobyt okresowy swoich trzech wychowanków umieszczonych w Pogotowiu Opiekuńczym i Dom Powrotu w Białymstoku kwota 319,19 zł. Usamodzielnianie wychowanków z placówek opiekuńczo wychowawczych w tym DD w Białowieży. Pełnoletni wychowankowie opuszczający placówki opiekuńczo wychowawcze, MOW, MOS lub Zakłady Poprawcze mogą być objęci wsparciem mającym na celu ich usamodzielnienie. Ogółem procesowi usamodzielnienia z instytucjonalnej pieczy j w roku ubiegłym podlegało 10 wychowanków. Występują następujące formy wsparcia usamodzielnianych wychowanków: 1)pomoc na kontynuowanie nauki : 8 osób : 7 wychowanków z DD i 1 wychowanek Zakładu Poprawczego - łączna kwota - 21.598,74 zł. z tego: - kwota - 20.048,94 zł. (DD w Białowieży) - kwota - 1.549,80 zł. (Zakład Poprawczy) 2) na usamodzielnianie jednorazowa pomoc finansowa 2 osoby (DD w Białowieży) - liczba świadczeń - 2 - kwota - 13.488,00 zł. 3) na zagospodarowanie w formie rzeczowej 2 wychowanków, 1 DD w Białowieży i 1 Zakład Poprawczy - liczba świadczeń - 2 - kwota - 2.999,00 zł. 11
Wydatki z tytułu finansowania pieczy j rodzinnej i instytucjonalnej ponoszą powiaty i gminy pochodzenia dzieci jako zadanie własne. Wszelkie wydatki na poszczególne rodzaje zadań zostały przedstawione przy omawianiu poszczególnych form pieczy j. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce w związku z istniejącym stanem prawnym w obszarze finansowania pieczy j dokonuje : 1) przygotowania dokumentacji wymaganej do wypłaty świadczeń przysługującej rodzinom zastępczym oraz przekazanie przysługującej pomocy na rzecz tych rodzin, 2) przygotowanie dokumentacji wymaganej do wypłaty świadczeń przysługujących usamodzielnianym wychowankom pieczy następczej rodzinnej i pieczy instytucjonalnej oraz osobom usamodzielnianym po opuszczeniu MOW, MOS, Zakładu Poprawczego itp. Realizacja przysługujących świadczeń, 3) przygotowanie dokumentacji wymaganej do zwrotu poniesionych wydatków przez powiat hajnowski od powiatów i gmin pochodzenia wychowanków ( z pieczy j rodzinnej i instytucjonalnej ), 4) monitoring przepływu i realizacji zwrotu środków przez właściwe samorządy. Powiaty co miesiąc przekazują dotację z tytułu realizacji powyższych Porozumień na podstawie przesłanych przez Centrum kserokopii przelewów bankowych potwierdzających wypłatę świadczeń. Dokonywane wpłaty są analizowane przez Centrum pod kątem ich zgodności z zawartymi Porozumieniami, wydanymi decyzjami oraz terminem ich przekazania. Po zakończeniu roku Centrum rozlicza otrzymaną dotację oraz przygotowuje informację o jej wykorzystaniu. Powiat Hajnowski poniósł w roku ubiegłym wydatki na częściowe utrzymanie dzieci pochodzących z naszego powiatu a umieszczonych: - w rodzinach zastępczych funkcjonujących na terenie innych powiatów 37.516,13 zł.: - w placówkach opiekuńczo wychowawczych poza powiatem 9.529,68 zł. Powiatowe Centrum na podstawie otrzymanych dokumentów potwierdzających wypłatę świadczeń rodzinom zastępczym, po ich przeanalizowaniu w zakresie zgodności z zawartymi porozumieniami, przekazuje, co miesiąc dotacje poszczególnym powiatom. Zgodnie z art. 193 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy j za pobyt dziecka w pieczy j rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń. Uchwałą Nr XIV/106/12 Rady Powiatu Hajnowskiego z dnia 26.04.2012 r. określono szczegółowe warunki umarzania w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odraczania terminu płatności, rozkładania na raty lub odstępowania od ustalania opłaty za pobyt dziecka lub osoby pełnoletniej w pieczy j, zgodnie z art. 194 ust. 2 wspomnianej ustawy. Na podstawie skompletowanej dokumentacji stwierdzono, iż nie ma możliwości ustalenia opłaty za pobyt dzieci w rodzinach zastępczych ze względu na 12
trudną sytuację finansową rodzin biologicznych. Dla części rodziców biologicznych nie ma możliwości ustalenia odpłatności za pobyt ich dzieci w pieczy j z powodu braku ustalonego adresu ich pobytu. Opłata za pobyt dzieci w placówkach opiekuńczo wychowawczych jest ustalana na takich samych zasadach jak w rodzinach zastępczych. Na podstawie sporządzonych z rodzicami ocen stwierdzono, iż w 9 rodzinach nie ma możliwości ustalenia opłaty za pobyt dzieci w placówkach ze względu na trudną sytuację finansową, zdrowotną (uzależnienia) rodzin biologicznych. Jednej wychowance Domu Dziecka w Białowieży przyznane zostało prawo do zamieszkania w mieszkaniu chronionym na okres od 30.09.2016 r. do 30.06.2017 r. Wsparcie rodzin zastępczych i usamodzielnianych wychowanków polega również na świadczeniu przez Pracowników PCPR w Hajnówce pracy socjalnej. Byłym wychowankom pieczy j, udzielono wsparcia przy ubieganiu się o przydział mieszkania z zasobów Gminy Miejskiej Hajnówka, dwóm rodzinom zastępczym udzielono pomocy w sformułowaniu wniosków do Sądu w celu zwiększenia uprawnień rodziny j i zwolnienie z pelnienia funkcji opiekuna prawnego dziecka, informowano usamodzielnianych wychowanków o możliwości skorzystania z kursów, szkoleń, udzielano pomocy przy kompletowaniu dokumentów niezbędnych przy ubieganiu się o pracę. Zgodnie z wyżej cytowaną Ustawą PCPR w Hajnówce zorganizował 2 szkolenia: - obszary wspólnego działania Asystenta Rodziny, Pracownika Socjalnego i Koordynatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej. Szkolenie skierowane do kadr pomocy społecznej i pieczy j z terenu powiatu hajnowskiego. W spotkaniu uczestniczyło 25 osób: Asystenci Rodziny 4 osoby, Pracownicy Socjalni 13, 3 pracowników Domu Dziecka w Białowieży i 5 pracowników PCPR w Hajnówce. - wpływ rodziny alkoholowej na psychospołeczne funkcjonowanie dziecka w pieczy j. Władza rodzicielska, ingerencja sądu we władzę rodzicielską, standardy w pieczy j. W szkoleniu wzięło udział 2 Koordynatorów Rodzinnej Poie4czy Zastępczej, 2 prowadzących rodzinne domu dziecka w Hajnówce, 2 osoby zatrudnione w RDD, 2 zawodowe rodziny, 11 rodzin zastępczych i 3 pracowników Powiatowego Centrum. Sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy j oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego. W 2016 r. przekazano w wersji elektronicznej do Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku za pomocą Centralnej Aplikacji Statystycznej (CAS) sprawozdania rzeczowo-finansowe z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy j, tj. w lipcu 2016 r. sprawozdanie za okres od 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. oraz w styczniu 2017 r. sprawozdanie za okres od 1 lipca 2016 r. do 31 grudnia 2016 r. Hajnówka. Wykaz potrzeb w zakresie systemu pieczy j na rok 2017 oraz planowane kierunki działań w tym zakresie. 13
Potrzeby w zakresie systemu pieczy j obejmują zadania powiatu i organizatora rodzinnej pieczy j z tego zakresu i są ujęte w budżecie na 2017 rok i wynoszą 1.130.850 zł. ( bez środków na 500+). Przyznany ustawą budżetową plan środków na br. na funkcjonowanie pieczy j naszego powiatu, uwzględniając aktualną liczę wychowanków przebywających w pieczy j pozwala na realizację zobowiązań obligatoryjnych wynikających z ustawy. Tym niemniej każdy wzrost liczby nowych wychowanków umieszczanych w ciągu roku w pieczy j wymagać będzie analizy możliwości zabezpieczenia realizowanych zadań w posiadanym budżecie Powiatowego Centrum. Za priorytetowe w 2017 r. uznano: 1) zabezpieczenie obligatoryjnych wydatków związanych z funkcjonowaniem różnych form pieczy j na terenie powiatu w tym w szczególności, - na świadczenia pieniężne na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dzieci w rodzinach zastępczych, - na pomoc jednorazową rodzin zastępczych, - na wynagrodzenie zawodowych rodzin zastępczych, - na wynagrodzenie koordynatorów rodzinnej pieczy j, - na zatrudnienie do pomocy dla prowadzącego rodzinny dom dziecka, - na opłaty związane z utrzymaniem i remontem lokali prowadzących zawodowe rodziny i rodzinne domy dziecka, 2) na pomoc pieniężną dla osób usamodzielnianych wychowanków z pieczy j w tym: - na kontynuowanie nauki, - na wyprawki rzeczowe, - na usamodzielnienie pomoc jednorazowa, 3 ) na dotacje dla powiatów na dzieci w rodzinach zastępczych, 4) na dotacje dla powiatów na dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych ( aktualnie brak dzieci z powiatu hajnowskiego umieszczonych w placówkach opiekuńczo wychowawczych na terenie innych powiatów)) 5) zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach opieki j dla dzieci pozbawionych opieki rodziców oraz odpowiednich warunków, adekwatnych do pojawienia się potrzeby umieszczenia nowych dzieci w pieczy j. ( 3 wolne miejsca w RDD i wolne miejsca w DD Białowieża) 4) wsparcie procesu usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków rodzinnej i instytucjonalnej pieczy j, także pod względem finansowym; 5) objęcie rodzin opieką koordynatorów rodzinnej pieczy j; 6) dalsze wspieranie Stowarzyszenia Rodzin Zastępczych Uśmiech Dziecka w zakresie możliwości korzystania z pomieszczeń PCPR, 8) Analiza stopnia realizacji dotychczasowego 3 letniego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w powiecie oraz przygotowanie projektu kolejnego Planu na lata 2018-2020 Sporządził: pracownicy PCPR Hajnówka 14
Hajnówka, luty 2017 r. 15