nr 35-II, 18 maja 2015 r. Kontynuacja kampanii Pokochaj olej rzepakowy Decyzją Komisji Europejskiej z dnia 20 kwietnia 2015 r. Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju będzie kontynuować realizację kampanii Pokochaj olej rzepakowy. Wyróżnienie dla PSPO jest tym większe, że jako jedyna organizacja z terenu UE i jedyna z Polski uzyskaliśmy możliwość realizacji kampanii na rynku polskim w ramach kwietniowej decyzji KE mówi Ewa Myśliwiec - kierownik projektu. Zgodnie z aktualną polityką Komisja wspiera bardziej promocję artykułów rolno-spożywczych na rynkach krajów trzecich, więc coraz trudniej uzyskać dotację na realizację kampanii w UE - dodaje. Zatwierdzony budżet projektu Pokochaj olej rzepakowy to 1,659 mln euro netto, co w uproszczeniu oznacza wartość kampanii ponad 8 mln zł brutto. Komisja Europejska sfinansuje 50% kosztów, 30% wyłoży Agencja Rynku Rolnego, a pozostałe 20% dołożą firmy członkowskie PSPO. Na ten moment współfinansowanie kampanii potwierdziły już: ZT Kruszwica S.A., Komagra Sp. z o.o. i ZT Bielmar Sp. z o.o. Program będzie realizowany od dnia podpisania umowy PSPO z ARR, co powinno nastąpić w najbliższych 2 miesiącach. Działania programu zaplanowana na lata 2015-2018. Oprócz Polski PSPO będzie prowadzić podobną kampanię, choć na mniejszą skalę, również przez 3 lata na Słowacji. kampanię, choć na mniejszą skalę, również przez 3 lata w Słowacji. Szczegółowe zasady realizacji projektu określa Rozporządzenie KE nr 501/2008. Organizacją wdrażającą wyłonioną w przetargu latem ubiegłego roku będzie konsorcjum firm: Marketing&Communications Consultants i Media On. M&CC jest grupą konsultantów specjalizujących się w działaniach PR, zaś Media On posiada kompetencje domu mediowego. M&CC posiada również doświadczenie wynikające z realizacji pierwszej edycji kampanii Pokochaj olej rzepakowy. W ramach programu zaplanowano m.in. działania w prasie, telewizji, Internecie i w punktach sprzedaży. Specjalne działania planowane są również do grupy opiniotwórców, w tym m.in. do nauczycieli. Nadzór nad merytorycznym przebiegiem kampanii będzie sprawowała Rada Programowa złożona z ekspertów pod przewodnictwem prof. Krzysztofa Krygiera. Kierownikiem pierwszej i drugiej edycji projektu Pokochaj olej rzepakowy jest Ewa Myśliwiec, zawodowo związana z branżą rzepakową od blisko 13 lat. Ewa Myśliwiec była odpowiedzialna za przygotowanie obu wniosków do ARR i KE, przeprowadzenie kampanii i jej rozliczenie. Zespół projektu aktywnie wspierają też specjaliści z firm członkowskich PSPO. PSPO W numerze: Kontynuacja kampanii Pokochaj olej rzepakowy.....str.1 Ograniczenie biopaliw I generacji do 7%......str.2 Rekordowy eksport rzepaku.....str.2 Decyzja ws GMO w gestii państw członkowskich....str.3 Spadek produkcji biodiesla w USA......str. 3 Rekordowe zapasy w sezonie 2014/15 str. 4 Bilans oleistych w sezonie 2015/16 wg KE str. 5 Pryszczarek powyżej progu szkodliwości ekonomicznej str. 5 Notowania........str.6 Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju ul. Grzybowska 2 lok. 49 00-131 Warszawa tel.: 22 313 07 88 fax.: 22 436 39 66 e-mail: biuro@pspo.com.pl www.pspo.com.pl Oil Express: Redakcja: Joanna Żuchniewicz Foto: własne, www.freefoto.pl, www.pixabay.com Strona 1
nr 35-II, 18 maja 2015 P Ograniczenie biopaliw I generacji do 7% Niestety po długotrwałej walce wielu organizacji branżowych, zarówno europejskich jak i krajowych w tym m.in. Koalicji na Rzecz Biopaliw dnia 28 kwietnia br. Parlament Europejski poparł ograniczenie udziału biopaliw I generacji w transporcie z 10% do 7% w 2020 roku. Wcześniej KE opowiedziała się za ograniczeniem udziału biopaliw I generacji do 5%, a PE do 6%. W połowie kwietnia Komitet ds. Ochrony Środowiska Parlamentu Europejskiego w porozumieniu z Radą zdecydował się ograniczyć udział biopaliw do 7%. Obecny projekt zakładający 7% udział jest odpowiedzią na obawy przemysłu biopaliwowego o kondycję branży. W ramach uzgodnionej reformy koncerny biopaliwowe będą musiały raportować ocenę wpływu biopaliw na środowisko naturalne wynikającą ze zmiany przeznaczenia gleb na cele nie żywnościowe - ILUC. Decyzja ta jest daleka od pełnego rozliczania emisji CO2, wspieranego przez Transport & Environment, które uniemożliwiłoby wliczanie konsumpcji szkodliwych biopaliw w osiąganiu celów wskaźnikowych. Przegląd metodyki ILUC ma być dokonany do 2018 roku. Copa Cogeca z zadowoleniem przyjęła kompromisowe ustalenia, jednak podkreśliła, że modele, które wykorzystano jako podstawę oceny wartości ILUC państwom członkowskim przez dostawców paliw nie znajdują oparcia w nauce. Nie nadają się one do precyzyjnego oszacowania zakresu zmiany użytkowania gruntów w państwach spoza UE i wynikających z niej emisji. Nowa legislacja powinna nabrać mocy prawnej do 2017 roku. Źródło: PSPO za Fammu Fapa Rekordowy eksport rzepaku W Polsce w 2014 r. poziom zbiorów rzepaku wzrósł o 21% do rekordowego poziomu 3,2 mln ton, co przyczyniło się do wzrostu wolumenu eksportu do rekordowego poziomu około 793 tys. ton tj. 3% więcej wobec 2013 roku. W 2014 roku wartość eksportu rzepaku spadła o 12% do 279,2 mln Euro na skutek spadku średniego poziomu eksportowych cen o około 57 Euro/t. W 2014 r. rzepak wywieziono z kraju przede wszystkim do Niemiec (73% ilości), Belgii (15%) oraz Holandii (8%). W 2014 roku podobnie jak w ostatnich latach największe znaczenie odgrywał import 190 tys. ton rzepaku (35% wartości i 50% wolumenu importu nasion oleistych), który zmniejszył się wobec roku 2013 o 14%. W dalszej kolejności znalazły się orzeszki ziemne (21% wartości zakupów i 11% wolumenu), a na kolejnym miejscu słonecznik (około 12% wartości oraz wolumenu importu nasion oleistych). Soja miała wartościowo w imporcie 6% udział. Czołowym dostawcą rzepaku do kraju była tradycyjnie Ukraina (67% ilości 126,6 tys. ton za 41,1 mln Euro). Na drugim miejscu znalazła się Słowacja (8% ilości), a na kolejnym Rep. Czeska, Holandia oraz Litwa (po około 4%). Źródło: PSPO za Fammu Fapa PSPO Maja 2015 Strona 2
nr 35-II, 18 maja 2015 Decyzje ws GMO w gestii państw członkowskich Komisja Europejska (zgodnie z planem) zaproponowała zmianę zasad importu pasz i żywności GMO (kukurydzy czy soi zmodyfikowanej genetycznie) zgodnie z którą kraje członkowskie mają mieć możliwość decyzji, co do zakazu importu tych produktów. Propozycja KE przewiduje, że nawet jeśli jakiś produkt GMO uzyska aprobatę EFSA i zostanie dopuszczony do importu na unijny rynek, to poszczególne państwa i tak będą miały możliwość ograniczenia jego importu lub jego zakazania. Państwa będą musiały podać uzasadnienie decyzji, jakkolwiek KE nie precyzuje, jakie mogą to być powody. Decyzje władz krajowych w tej sprawie muszą też być zgodne z zasadami wspólnego rynku i WTO. Zatem import GMO odbywałby się na podobnych zasadach jak zakładają obowiązujące od 2 kwietnia br. zasady możliwego zakazu lub dopuszczenia upraw GMO przez poszczególne państwa członkowskie. Propozycja wynika z faktu, że państwa członkowskie nie są w stanie się porozumieć, co do importu produktu GMO, co skutkuje arbitralną autoryzacją przez Komisję. To z kolei powoduje niezadowolenie niektórych państw, którym niejako narzuca się rozwiązania sprzeczne z ich polityką. Obecnie w UE dopuszcza się do importu i stosowania w żywności i paszy 58 organizmów GMO (w tym: kukurydza, soja, rzepak, burak cukrowy). Kolejne 17 wniosków o autoryzacje z pozytywną opinią EFSA czeka na zielone światło, które zostanie udzielone w najbliższym czasie. Kolejne kroki, to ewentualna aprobata propozycji przez PE oraz kraje członkowskie. Propozycje Komisji spotkały się już ze zmasowaną krytyką niektórych państw UE, organizacji ekologicznych, które obawiają się zalewu rynku przez import GMO na większą skalę. Również producenci i handlowcy obawiają się zakłóceń na wspólnym rynku. Do protestów dołączyli najwięksi partnerzy handlowi Unii jak USA, Kanada, Argentyna oraz Brazylia. GP jest zdania, propozycja Spadek produkcji biodiesla w USA Produkcja biodiesla w USA w 2014 roku zmniejszyła się o około 7% do około 4,2 mln ton. W 2014 roku udział oleju sojowego w wytwarzaniu biodiesla spadł z 55% do 52% do około 2,2 mln ton, jakkolwiek pozostał najważniejszym surowcem do produkcji biodiesla. Drugim co do ważności surowcem były oleje z recyklingu, których udział stanowił 14% tj. 0,57 mln ton. Na trzecim miejscu znalazł się olej kukurydziany, który stanowił 12% tj. 0,5 mln ton, natomiast olej rzepakowy 11% - 0,47 mln ton. W Stanach Zjednoczonych w styczniu br. zużycie oleju sojowego do produkcji biodiesla (metylo estru) wzrosło wobec tego samego miesiąca nie dotyka istoty problemu, jakim jest brak demokratycznych reguł w procesie zatwierdzania GMO. Głos większości, która nie godzi się na GMO w Europie, nadal nie będzie wiążący i stanie się tak pomimo wcześniejszych obietnic przewodniczącego KE Jean-Claude'a Junckera, aby większość państw członkowskich miała możliwość powstrzymania decyzji KE w sprawie GMO. Przeciw takiemu rozwiązaniu jest również Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju, które wraz z siedmioma innymi organizacjami branżowym, podpisały się pod listem wysłanym do polskich europarlamenatrzystów, w którym uzasadniają swoją niechęć do tego typu rozwiązań. Źródło: PSPO na podst. Famu Fapa rok wcześniej wbrew spadkowi podaży. W styczniu br. udział tego oleju wzrósł do 58% wobec 44% w styczniu 2014 roku. Od października poprzedniego roku do styczna br. znacząco tj. o 9% wzrosło zużycie do biodiesla oleju rzepakowego (z Canoli) z Kanady dzięki importowi z tego kraju. Źródło: PSPO za Fumma Fapa Strona 3
nr 34-II, 18 maja 2015 Rekordowe zapasy w sezonie 2014/15 W bieżącym sezonie 2014/15 prognozy globalnej produkcji 7 podstawowych surowców oleistych z końca kwietnia br. wzrosły o 3,2 mln ton (wobec lutego 15), a wobec poprzedniego sezonu o 6,4% czyli o 31,1 mln ton do rekordowego poziomu 518,2 mln ton wobec 480,7 mln ton sezon wcześniej oraz 459,3 mln ton przed dwoma sezonami. Przez dwa miesiące wzrosły prognozy dla soi, ale nieznacznie zmniejszyły się dla pozostałych 6 upraw poza brakiem korekty dla ziaren palmy olejowej. Największy przyrost wobec poprzedniego sezonu dotyczy soi (+12%) do 315,9 mln ton, ziarna palmy olejowej do 15,3 mln ton (+5%) oraz bawełny (+0,7%) do 45,1 mln ton. Równolegle spadki zbiorów dotyczą: rzepaku do 69,0 mln ton (-0,7%), słonecznika do 40,9 mln ton (-5,5%), orzechów ziemnych do 26,9 mln ton (-4,9%). W sezonie 2014/15 o około 3,4 mln ha wzrosły zasiewy 7 najistotniejszych upraw oleistych do rekordowego poziomu 262,8 mln ha dzięki ekspansji obszarowej upraw w Ameryce Płn. i Płd., WNP czy Indonezji oraz Malezji. W bieżącym sezonie produkcja soi powinna wzrosnąć istotnie o 34,2 mln ton do rekordowego poziomu 315,9 mln ton. Dzięki rekordowej produkcji, podaż 7 najważniejszych surowców oleistych wzrośnie o 39 mln ton do rekordowego poziomu około 597,7 mln ton (październik/wrzesień), w tym największy przyrost podaży dotyczy soi. Globalna produkcja rzepaku się zmniejszy, ale jego podaż również wzrośnie dzięki zużywaniu zapasów. Wzrośnie zależność od soi, bowiem jej zużycie wzrośnie o 15,7 mln ton równoważąc spadki podaży zwłaszcza słonecznika i orzechów ziemnych. W trakcie bieżącego sezonu wbrew wzrostowi przerobu 7 oleistych na czele z soją, rosną zapasy 7 surowców oleistych, aby pod koniec sezonu osiągnąć rekordowe 103,2 mln ton (+24%), czyli więcej o 23,7 mln ton. Zapasy samej soi również osiągną rekordowe 90 mln ton (+37%). Źródło: PSPO za Fammy Fapa Strona 4
nr 34-II, 18 maja 2015 Bilans oleistych w sezonie 2015/16 wg KE Agenda Komisji DG Agri przewiduje (26 marca br.) produkcję surowców oleistych w Unii w sezonie 2015/16 na 31,11 mln ton wobec 34,73 mln ton sezon wcześniej (-10%). DG Agri przewiduje spadek produkcji rzepaku w UE o 2,7 mln ton do poziomu 21,3 mln ton oraz produkcji soi o 0,05 mln ton do 1,41 mln ton, natomiast dla słonecznika o 0,84 mln ton do 8,37 mln ton. Import oleistych w następnym sezonie 2015/16 powinien wzrosnąć do poziomu 16,2 mln ton wobec 15,4 mln ton sezon wcześniej. Poziom importu poszczególnych surowców oleistych powinien się zwiększyć i dla soi powinien znaleźć się na poziomie 12,75 mln ton, rzepaku do około 3,2 mln ton, natomiast słonecznika do około 0,3 mln ton. Podaż 3 podstawowych surowców oleistych łącznie w następnym sezonie zmniejszy się o 3,3% do blisko 51,6 mln ton. W sezonie 2015/16 zapowiada się 1,3% spadek przerobu surowców oleistych do około 44,2 mln ton, w tym spadek dla rzepaku o 0,77 mln ton do około 24 mln ton. Nieznaczny spadek przerobu nastąpi m. in. dzięki Zużywaniu zapasów. Dla słonecznika oczekiwany jest spadek przerobu o 0,8 mln ton do 7,2 mln ton, natomiast dla soi przerób powinien wzrosnąć o 1 mln ton do poziomu około 13,1 mln ton. W trakcie następnego sezonu 2015/16 zapasy oleistych (rzepak, soja oraz słonecznik) powinny się zmniejszyć z 4,3 mln ton do 3,3 mln ton (najbardziej dla rzepaku tj. spadek do 1,4 mln ton, dla soi spadek do 1,1 mln ton, a dla słonecznika spadek do 0,8 mln ton). Źródło: PSPO za Famu Fapa Pryszczarek powyżej progu szkodliwości ekonomicznej Producenci rolni informują nas o obserwowanych masowych nalotach na plantacje rzepaczane pryszczarka kapustnika. W połączeniu z również dość intensywnymi lokalnymi nalotami chowacza podobnika, przy braku odpowiedniej ochrony można się spodziewać wielu uszkodzonych łuszczyn. Zwalczanie szkodników łuszczynowych, gdy ich naloty są rozciągnięte w czasie bywa trudne. Decyzja o wykonaniu zabiegu insektycydowego powinna być zawsze poprzedzona wcześniejszą obserwacją plantacji. Chemiczną ochronę rzepaku wykonuje się w przypadku przekroczenia progu ekonomicznej szkodliwości to jest stwierdzenia: średnio 5 uszkodzonych łuszczyn na 1 roślinie, 1 pryszczarka kapustnika na 1 roślinie - przy słabym wystąpieniu chowacza podobnika lub 1 pryszczarka kapustnika na 3-4 roślinach - przy silnym wystąpieniu chowacza podobnika. Wielu rolników wykonała już zabieg insektycydowy. Według monitoringu prowadzonego przez Bayer CropScience wystąpił dopiero częściowy nalot szkodników na plantacje, szacowany w zależności od regionu na 40-80 proc. Według tej samej sygnalizacji wylot większości chowaczy jest już zakończony i jedynie niewielki nowy nalot jest możliwy. W wielu regionach kraju panują ciągle optymalne warunki do nalotów szkodników warto zatem obserwować swoje plantacje. Po wykonaniu pierwszego zabiegu insektycydowego należy prowadzić systematyczny monitoring nalotów chowacza podobnika oraz pryszczarka głównie w strefach brzegowych pola. W przypadku stwierdzenia dużej ilości szkodników zabieg warto przede wszystkim w tych strefach powtórzyć. Źródło: PSPO za Farmer.pl Strona 5
nr 35-II, 18 maja 2015 Ceny nasion rzepaku w Polsce [PLN/t] Średnie ceny produktów rzepakowych w Polsce 4.V 10.V Wg MRiRW Produkt Cena netto [PLN/t] Zmiana roczna [%] Nasiona rzepaku 1539-13,3 Olej rafinowany 2937-9 Śruta 904-16,3 Makuch 985-17,8 Polski handel zagraniczny Wg MRiRW [t] Nasiona rzepaku I-II.2014 I-II.2015 Ceny oleju rzepakowego w Polsce [PLN/t] Eksport 56 321 92 693 Import 19 219 8 573 Olej rzepakowy I-II.2014 I-II.2015 Eksport 91 118 69 240 Import 19 057 7 991 Notowania MATIF na rzepak (FOB) z dn. 15. V Wg Euronext Notowania MATIF na rzepak FOB [EUR/t] Dostawa Sierpień 15 Listopad 15 Luty 16 Cena [Euro/t] 353,75 Kurs EUR Cena [PLN] (NBP) [PLN/t] 1435,8 355,50 1442,9 4,0587 357 1448,9 opracowanie PSPO na podst. Euronext Maj 16 357,25 1450 Notowania różne Wg FAMMU/FAPA, Orlen Produkt Jednostki Cena Nasiona rzepaku CIF październik/grudzień [USD/t] 416 Hamburg 30 IV Olej rzep. sur. FOB [EUR/t] 682 wrzesień Rotterdam 7.V BIO 100 PKN Orlen 18 V BIO ON PKN Orlen 18 V [PLN/m 3 ] netto [PLN/m 3 ] netto Strona 6 3 694 3744