DOKUMENTACJA PROJEKTOWA WYKONAWCZA MONITOROWANIA ZBIORNIKÓW PALIWA ZBIORNIK NR 1 (NR REJ. UDT 2721000210) ZBIORNIK NR 2 (NR REJ. UDT 2721000209) M-P- 0287 Radomski Szpital Specjalistyczny im. dr Tytusa Chałubińskiego 26-610 Radom ul. Tochtermana 1 Opracował: Sprawdził:...... Olgierd Jędruś Andrzej Bloch Wrzesień 2011 Dla naszych dokumentacji, rysunków oraz wszystkich załączników zastrzegamy sobie prawa z ustawy o prawie autorskim. Bez naszej uprzedniej pisemnej zgody nie mogą one być powielane ani udostępniane osobom trzecim. Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
2 Spis treści Wstęp 3 1. Stan aktualny 3 2. Zakres i zadania modernizacji 5 3. Wykonanie monitoringu 7 4. Zestawienie materiałów 16 5. Dokumentacja powykonawcza 17 6. Wymagania dotyczące firmy wykonawczej 17 7. Zagadnienia bezpieczeństwa (BHP i ppoŝ) 18 8. Zagadnienia ochrony środowiska 26 9. Legalizacja zbiorników 28
3 WSTĘP Przedmiotowe zbiorniki zainstalowane są w kotłowni Radomskiego Szpitala Specjalistycznego im. dr Tytusa Chałubińskiego w Radomiu, ul. Tochtermana 1. Zbiorniki wykonane zostały jako dwupłaszczowe, jednokomorowe, stalowe, walcowe, o osi poziomej. Drugi płaszcz wykonany został z płyt polietylenowych, stanowiących płaszcz zewnętrzny. Przestrzeń międzyścienną zapewnia siatka polietylenowa, umieszczona pomiędzy stalowym zbiornikiem właściwym, a polietylenowym zbiornikiem zewnętrznym. W zbiorniku o nr ewidencyjnym UDT 2721000210 w dniu 20.03.2008 stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w związku z czym zbiornik został uznany jako nie spełniający wymagań Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001. W zbiorniku o nr ewidencyjnym UDT 2721000209 w dniu 29.12.2005 stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w związku z czym zbiornik został uznany jako nie spełniający wymagań Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001. Ze względu na fakt, Ŝe zbiorniki są usytuowane pod ziemią, zlokalizowanie uszkodzeń oraz ich naprawa jest utrudniona. Wymagane byłoby odkopanie zbiorników, wydobycie ich na powierzchnię, a następnie wykonanie nowego posadowienia. Czynności te mogą równieŝ spowodować konieczność wymiany rurociągów. W związku z powyŝszym postanowiono dokonać naprawy zbiorników poprzez wykonanie w ich wnętrzu drugiej ścianki, zapobiegającej przedostaniu się paliwa do gruntu w przypadku wystąpienia awarii, a takŝe wykonanie nowego systemu monitoringu przestrzeni mędzyściennej oraz załoŝenie systemu pomiaru ilości paliwa. 1. STAN AKTUALNY 1.1. ZBIORNIK NR EW. UDT 2721000210 Zbiornik wyprodukowany został w roku 1996 przez ZAKŁADY URZĄDZEŃ CHEMICZNYCH I APARATURY PRZEMYSŁOWE CHEMAR S.A. z Kielc.
4 Podlega on wymaganiom zawartym w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dn. 18.09.2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe, przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych (Dz. U. z dn. 9 października 2001 nr 113 poz. 1211). Przedmiotowy zbiornik został objęty dozorem technicznym. Podlega on radomskiemu Oddziałowi Urzędu Dozoru Technicznego. Zbiornik wpisany jest do rejestru pod numerem 2721000210. W dniu 20.03.2008 stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w związku z czym zbiornik został uznany jako nie spełniający wymagań Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001. W dniu 27.10.2009 przeprowadzono oględziny miejsc dostępnych zbiornika, jego połączeń rozłącznych oraz nierozłącznych. Nie stwierdzono zmian w ściankach naczynia. W dn. 05.11.2009 przeprowadzono próbę szczelności przestrzeni magazynowej zbiornika (z wynikiem pozytywnym). Obecnie w zbiorniku magazynowany jest olej opałowy, słuŝący do zasilania przyszpitalnej kotłowni. W celu dostosowania zbiornika do obowiązujących wymogów naleŝy w tym przypadku dokonać jego naprawy zbiorników poprzez wykonanie w jego wnętrzu drugiej ścianki, wykonanie nowego systemu monitoringu przestrzeni mędzyściennej oraz załoŝenie systemu pomiaru ilości paliwa. 1.2. ZBIORNIK NR EW. UDT 2721000209 Zbiornik wyprodukowany został w roku 1996 przez ZAKŁADY URZĄDZEŃ CHEMICZNYCH I APARATURY PRZEMYSŁOWE CHEMAR S.A. Podlega on wymaganiom zawartym w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dn. 18.09.2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe, przeznaczone do
5 magazynowania materiałów ciekłych zapalnych (Dz. U. z dn. 9 października 2001 nr 113 poz. 1211). Przedmiotowy zbiornik został objęty dozorem technicznym. Podlega on radomskiemu Oddziałowi Urzędu Dozoru Technicznego. Zbiornik wpisany jest do rejestru pod numerem 2721000209. W dniu 29.12.2005 stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w związku z czym zbiornik został uznany jako nie spełniający wymagań Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001. W dniu 27.10.2009 przeprowadzono oględziny miejsc dostępnych zbiornika, jego połączeń rozłącznych oraz nierozłącznych. Nie stwierdzono zmian w ściankach naczynia. W dn. 05.11.2009 przeprowadzono próbę szczelności przestrzeni magazynowej zbiornika (z wynikiem pozytywnym). Obecnie w zbiorniku magazynowany jest olej opałowy, słuŝący do zasilania przyszpitalnej kotłowni. W celu dostosowania zbiornika do obowiązujących wymogów naleŝy w tym przypadku dokonać jego naprawy zbiorników poprzez wykonanie w jego wnętrzu drugiej ścianki, wykonanie nowego systemu monitoringu przestrzeni mędzyściennej oraz załoŝenie systemu pomiaru ilości paliwa. 2. ZAKRES I ZADANIA MODERNIZACJI Przedmiotem modernizacji zbiorników ew. UDT 2721000210 oraz nr ew. UDT 2721000209, znajdujących się na terenie szpitala, jest wykonanie drugiej ścianki wewnątrz zbiorników, załoŝenie systemu monitoringu, informującego o mogących wystąpić uszkodzeniach zbiornika, polegających na wystąpieniu przecieku paliwa do gruntu oraz dostosowanie zbiorników do wymogów Głównego Urzędu Miar (pomiar stanu magazynowego paliwa). Modernizacja obejmuje poniŝszy zakres robót: 1. Wypompowanie i utylizacja pozostałości paliwa ze zbiorników;
6 2. Wytworzenie w zbiornikach drugiej ścianki włącznie z dokumentacją i wymaganymi odbiorami; 3. Zamontowanie w zbiornikach czujników przecieków; 4. ZałoŜenie w płaszczu zbiorników dodatkowych króćców, słuŝących do zamontowania systemu pomiaru ilości paliwa; 5. Zamontowanie centralki słuŝącej do pomiaru ilości paliwa oraz sygnalizującej przeciek; 6. Dokonanie legalizacji zbiorników zgodnie z wymogami Głównego Urzędu Miar. Modernizacja polega na wykonaniu wewnątrz zbiornika dodatkowej ścianki, tworzącej przestrzeń międzyścienną oraz na zamontowaniu systemu monitoringu z centralką sygnalizującą uszkodzenia ścianki wewnętrznej lub zewnętrznej. Wytworzenie przestrzeni międzyściennej nie powoduje konieczności odkopywania zbiornika. Przestrzeń zostaje wytworzona wewnątrz zbiornika. Jest ona wykonana z arkuszy blach ocynkowanych o grubości 0,5 mm, zgrzewanych z płaszczem zbiornika zewnętrznego zgrzeinami punktowymi. Przestrzeń dodatkowo zapewniają nakładki zgrzane z płaszczem. Powierzchnię wewnętrzną płaszcza wewnętrznego pokrywa się następnie powłoką wykonaną z Ŝywicy wzmacnianej matą szklaną, pokrytą dodatkowo farbą elektroprzewodzącą. Uzyskana w ten sposób przestrzeń międzyścienna jest monitorowana za pomocą cieczowego czujnika przecieków, połączonego z centralką. W przypadku uszkodzenia płaszcza zbiornika lub drugiej ścianki w centralce powstaje alarm. Centralka, zamontowana w pomieszczeniu obsługi słuŝy jednocześnie do pomiaru stanu magazynowego paliwa. Modernizację w zakresie załoŝenia drugiej ścianki w zbiorniku moŝe wykonywać jedynie firma do tego uprawniona przez UDT. W części walcowej płaszcza zbiornika zostanie wspawany dodatkowy króciec, słuŝący do zamontowania sondy do ciągłego pomiaru ilości paliwa. Sonda połączona zostaje z centralką alarmową przecieków.
7 Przez zamontowanie drugiej ścianki oraz systemu monitoringu przecieków spełnione zostają wymagania: - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosięŝne słuŝące do transportu ropy naftowej i produktów i ich usytuowanie (Dz. U. z 2006 nr 243 poz. 2063), wraz ze zmianą z dn. 12.12.2007. - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 września 2001 roku w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych (Dz. U. z dn. 9 października 2001 nr 113 poz. 1211). - Warunki Urzędu Dozoru Technicznego Specyfikacja Techniczna WUDT-ZB- 2009 Zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe Wymagania ogólne Modernizacja Tryb postępowania, dokumentacja, badania. - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 stycznia 2008 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać zbiorniki pomiarowe, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych. 3. WYKONANIE MONITORINGU 3.1. DOKUMENTACJA MODERNIZACJI PoniewaŜ zbiorniki podlegają dozorowi technicznemu, przed rozpoczęciem modernizacji naleŝy wykonać dokumentację techniczną modernizacji w oparciu o Warunki Urzędu Dozoru Technicznego. Dokumentacja zgodnie z Warunkami WUDT-ZB-2009 powinna zawierać: 1. Opis techniczny modernizacji zawierający określenie czynników dokumentujących utrzymanie lub podwyŝszenie poziomu bezpieczeństwa zbiornika w stosunku do jego stanu przed modernizacją, 2. Wykaz zastosowanych przepisów, Polskich Norm lub specyfikacji technicznych, 3. Schemat lub rysunek techniczny zbiornika z zaznaczeniem zakresu/obszaru modernizacji,
8 4. Wykaz materiałów i elementów stosowanych do modernizacji z podaniem danych lub charakterystyk oraz odpowiadających im specyfikacji technicznych, 5. Warunki techniczne wykonania i odbioru modernizacji, 6. Instrukcje techniczne badań doraźnych eksploatacyjnych po modernizacji, 7. Instrukcje technologiczne spajania, laminowania, 8. Skorygowaną instrukcję techniczną eksploatacji, 9. Dane dotyczące zastosowanego systemu monitorowania przestrzeni międzyściennej, 10. Protokół z wynikami pomiarów grubości ścianek zbiornika. Tak wykonaną dokumentację naleŝy przedłoŝyć do uzgodnienia do radomskiego Oddziału Urzędu Dozoru Technicznego. 3.2. PRZYGOTOWANIE ZBIORNIKÓW DO PRAC Po uzgodnieniu dokumentacji z Oddziałem Urzędu Dozoru Technicznego oraz wyraŝeniu przez Oddział zgody na rozpoczęcie prac w zbiornikach moŝna przystąpić do przygotowania zbiornika do rewizji wewnętrznej. Przed otwarciem zbiorników naleŝy upewnić się, czy znajdują się w nich pozostałości paliwa, szkodliwe opary, itp. W tym celu naleŝy za pomocą listwy pomiarowej sprawdzić stan paliwa w zbiorniku. W przypadku stwierdzenia obecności paliwa w zbiorniku naleŝy je wypompować, a pozostałe odpady ropopochodne usunąć w sposób mechaniczny za pomocą iskrobezpiecznych przyrządów. Pracownik dokonujący czyszczenia wewnątrz zbiornika winien zostać w odpowiedni sposób przeszkolony, a czyszczenie powinno odbywać się według reguł bezpieczeństwa podanych w rozdziale nr 6 - Zagadnienia bezpieczeństwa (BHP i ppoŝ). Powierzchnie blach płaszcza zbiornika naleŝy najpierw oczyścić z resztek oleju. Zanieczyszczenia usuwa się za pomocą odpowiednich środków chemicznych, właściwych dla danego rodzaju zanieczyszczenia. Podstawowymi są tutaj rozpuszczalniki i rozcieńczalniki.
9 Następnie powierzchnię wewnętrzną naleŝy oczyścić z rdzy, zgorzeliny i innych obcych materiałów. Czyszczenie z rdzy i zgorzeliny odbywa się za pomocą miejscowego szlifowania powierzchni blach. Po wyczyszczeniu zbiornika inspektor Urzędu Dozoru Technicznego przeprowadza jego rewizję wewnętrzną. Po pozytywnym wyniku rewizji wewnętrznej, ale przed wykonaniem przestrzeni międzyściennej zbiornik naleŝy poddać próbie szczelności w obecności inspektora na nadciśnienie 0,75 bara zgodnie z wymaganiami punktu 8.5 wg WUDT-ZB-2009. Laboratorium przeprowadzające próbę winno posiadać właściwe uprawnienia UDT. W razie posiadania przez właściciela zbiornika aktualnego, pozytywnego wyniku próby szczelności (wykonanej wg warunków technicznych UDT) powyŝszą próbę, po uzyskaniu zgody inspektora UDT, moŝna traktować jako międzyoperacyjną, nie wymagającą obecności inspektora. W przypadku stwierdzenia nieszczelności zbiornika, przed rozpoczęciem modernizacji naleŝy dokonać jego naprawy, w oparciu o wykonaną dokumentację techniczną naprawy, którą naleŝy uzgodnić z Oddziałem Urzędu Dozoru Technicznego. Naprawę zbiornika moŝe wykonać jedynie firma do tego uprawniona. Po dokonaniu naprawy zbiornika naleŝy przeprowadzić jego odbiór, zgodnie z uzgodnioną dokumentacją. Do dalszych prac związanych z zakładaniem przestrzeni do monitorowania moŝna przystąpić dopiero po uzyskaniu pozytywnego wyniku próby szczelności. 3.3. WYKONANIE PRZESTRZENI MIĘDZYŚCIENNEJ W ZBIORNIKACH 3.3.1. MATERIAŁY 3.3.1.1. BLACHA OCYNKOWANA O GRUBOŚCI 0,5 mm Blachy zastosowane do wytworzenia przestrzeni międzyściennej powinny odpowiadać właściwościom grupy stali 1 zgodnie z normą PN-EN 288-3. Zastosowane blachy powinny być ocynkowane. Handlowe formaty blach 0,5x1000x2000. Dopuszcza się zakup blach o innych formatach. równorzędnej. Świadectwo odbioru: atest 3.1 wg PN-EN 10204+A4, lub innej normy
10 3.3.1.2. śywica EPOKSYDOWA C.E.S. R70 WRAZ Z UTWARDZACZEM C.E.S. H71 śywica słuŝy do wykonania szpachli oraz do przesycania mat uszczelniających krawędzie blach. Dystrybutorem Ŝywicy jest firma Connector Sp. z o.o. - 61-249 Poznań ul. Obodrzycka 67. 3.3.1.3. FARBA ELEKTROPRZEWODZĄCA STEOPOX 248HCB SłuŜy do pokrycia wewnętrznej powierzchni modernizowanego zbiornika, w celu odprowadzenia ładunków elektrycznych. Producentem farby jest firma: Bergolin GmbH & Co. Lackfabrik, 27 717 Ritterhude, Kiepelbergstr. 14, Niemcy. Farba powinna posiadać Aprobatę Techniczną właściwej instytucji, zezwalającą na jej stosowanie do wymalowań wewnętrznych powierzchni stalowych zbiorników na paliwa. 3.3.1.4. MATA ORAZ WELON Z WŁÓKNA SZKLANEGO UŜywane są do otrzymania właściwej wytrzymałości laminatu. Dopuszcza się ich zakup u dowolnego producenta (np. Krośnieńskie Huty Szkła). Stosuje się matę szklaną o gramaturze 150 450 g/m 2 oraz welon szklany o gramaturze 30 50 g/m 2. 3.3.1.5. TALK UŜywany jest do zagęszczania Ŝywicy C.E.S., jako wypełniacz. Dopuszcza się jego zakup u dowolnego producenta. 3.3.1.6. KRZEMIONKA KOLOIDALNA Krzemionka koloidalna uŝywana jest do tiksotropii Ŝywicy C.E.S. MoŜna uŝywać krzemionki pod handlową nazwą np. Cobosil, Aerosil. Dopuszcza się jego zakup u dowolnego producenta.
11 3.3.1.7. INHIBITOR KOROZJI Inhibitor korozji uŝywany jest do ochrony antykorozyjnej wewnątrz przestrzeni do monitorowania. MoŜna stosować inhibitor korozji do ochrony przestrzeni zamkniętych, dowolnego producenta. Przykładowym produktem jest inhibitor korozji VpCl 609, będący w dystrybucji firmy OTIK Sp. z o.o. z Gdyni. 3.3.1.8. RURA STALOWA ORAZ RURA ZE STOPU NA BAZIE MIEDZI NaleŜy zastosować rurę stalową oraz rurę ze stopu na bazie miedzi. 3.3.1.9. SYSTEM MONITORINGU PRZESTRZENI MIĘDZYŚCIENNEJ Do monitorowania przestrzeni międzyściennej oraz pomiaru ilości paliwa zastosowany zostanie system firmy PetroVend. System powinien posiadać deklarację zgodności. 3.3.2. PRZYGOTOWANE ZBIORNIKA ZEWNĘTRZNEGO W pierwszej kolejności naleŝy zagruntować wszystkie spoiny, znajdujące się wewnątrz zbiornika, łącznie ze spoinami łączącymi pierścień wzmacniający z płaszczem. Masę gruntującą wykonuje się z Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71 (mieszanina zgodnie z zaleceniami producenta). Gruntowanie ma na celu przygotowanie podłoŝa pod szpachlowanie. Następnie zagruntowane spoiny pokrywa się szpachlą, przygotowaną z Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71, wymieszanych z talkiem. Nie wolno kłaść szpachli na surową blachę płaszcza zbiornika modernizowanego, ze względu na jej stosunkowo słabą przyczepność. 3.3.3. PRZYGOTOWANE BLACH PŁASZCZA WEWNĘTRZNEGO NaleŜy sporządzić plan rozkroju blach płaszcza wewnętrznego w oparciu o dokumentację uzgodnioną z Oddziałem UDT. W celu polepszenia przyczepności warstwy Ŝywicy do wstawianych blach, ich powierzchnię naleŝy wcześniej lekko zszorstkować śrutem. Blachy naleŝy odpowiednio rozcinać na wymiary zgodne z dokumentacją za pomocą gilotyny, noŝyc itp. Wycięte elementy naleŝy oznaczać kredą zgodnie z
12 planem rozkroju. Na powierzchni wewnętrznej zbiornika zewnętrznego naleŝy równieŝ nanieść kredą siatkę obrazującą rozmieszczenie elementów, wraz z oznaczeniami zgodnymi z planem rozkroju. Dodatkowo naleŝy przygotować elementy dystansowe (paski o wymiarach około 0,5x50x1000) wykonane z blachy identycznej z blachami wstawianych elementów. Miejsca płaszcza zewnętrznego, do których będą przygrzewane blachy przestrzeni do monitorowania, naleŝy wyszlifować do SA2,5. Bezpośrednio przed nałoŝeniem blach płaszcza wewnętrznego naleŝy jeszcze raz skontrolować czystość powierzchni blach zbiornika zewnętrznego oraz blach nakładanych. Przygotowane elementy płaszcza wewnętrznego naleŝy następnie sukcesywnie wprowadzać do wnętrza zbiornika. Do tego celu wykorzystuje się otwór włazowy. Elementy płaszcza wewnętrznego naleŝy układać wewnątrz zbiornika zgodnie z planem rozkroju blach płaszcza wewnętrznego oraz zgodnie z siatką naniesioną wewnątrz zbiornika zewnętrznego. Na początku przygrzewa się do płaszcza zbiornika elementy dystansowe. Opis zgrzewania zamieszczono w p. 3.3.4. W miejscach o zmiennej geometrii dopuszcza się zastosowanie elementów dystansowych o odpowiednio innych długościach. Układanie blach płaszcza wewnętrznego na powierzchni wewnętrznej zbiornika zewnętrznego rozpoczyna się od układania i mocowania wewnątrz zbiornika blach stanowiących wypełnienie zasadniczej powierzchni zbiornika (część walcowa płaszcza bez elementów dodatkowych, wzmocnień itp.). Jako pierwsze układa się blachy w górnej części zbiornika. Następne blachy zakłada się schodząc w dół ścianek. Krawędzie blach uszczelnia się następnie zgodnie z p. 3.3.6. Przed załoŝeniem ostatniej blachy nasypuje się do przestrzeni do monitorowania inhibitora korozji, zapobiegającego powstawaniu korozji wewnątrz zamkniętej szczelnie przestrzeni do monitorowania w ilości ok. 0,4 grama na 1 m 2 powierzchni zbiornika.
13 Następnie wypełnia się miejsca o zmiennej geometrii, tj. np.: - przejście pomiędzy częścią walcową dennic, a częścią wypukłą lub płaską dennic; - środkową część dennicy w przypadku dennic o małej wypukłości; - miejsca styku płaszcza zbiornika z pierścieniem wzmacniającym; - miejsca styku dennicy z Ŝebrami wzmacniającymi; UłoŜony we właściwym miejscu element płaszcza wewnętrznego naleŝy od razu, zgodnie z kartą technologiczną zgrzewania, przygrzewać do płaszcza zewnętrznego. Przestrzenie poszczególnych komór znajdujących się pomiędzy pierścieniami wzmacniającymi naleŝy połączyć ze sobą wykorzystując rurkę miedzianą. 3.3.4. PRZEPROWADZANIE ZGRZEWANIA 1. Doboru parametrów spawania dokonuje się zgodnie z uzgodnioną z Oddziałem Urzędu Dozoru Technicznego technologią (WPS). Nakładane blachy płaszcza wewnętrznego obejmują min. 300 o dolnej części obwodu zbiornika tj. około 97% poziomu napełnienia zbiornika. 2. Odpowiedzialnym za dokonanie właściwych nastawów na urządzeniu zgrzewającym jest zgrzewacz-nastawiacz. Wypełnia on równieŝ ksiąŝkę zgrzewania, zawierającą dane dotyczące parametrów zgrzewania. Wpis podpisuje równieŝ osoba nadzorująca prace. 3. Zgrzewanie naleŝy wykonywać zgodnie z uzgodnionymi z Oddziałem Urzędu Dozoru Technicznego Warunkami Technicznymi oraz z uzgodnioną technologią zgrzewania - WPS. UłoŜony we właściwym miejscu element płaszcza wewnętrznego naleŝy od razu, zgodnie z kartą technologiczną zgrzewania, przygrzewać do płaszcza zewnętrznego. Elementy stykające się z sobą łączy się na zakładkę, której minimalna szerokość powinna wynosić ok. 30 40 mm. 4. BieŜącą kontrolę zgrzein wykonuje się zgodnie z uzgodnionymi Warunkami Technicznymi oraz Instrukcją Kontroli Jakości. 5. Identyfikacja złączy zgrzewanych - w przypadku, kiedy zgrzewanie wykonuje więcej niŝ jeden zgrzewacz naleŝy przeprowadzić identyfikację złączy zgrzewanych. NaleŜy do tego celu wykorzystać plan rozkroju blach wykonany
14 zgodnie z p. 3.3.3., na którym nanosi się obszary ze znakami przygrzewających je zgrzewaczy. 3.3.5. MONTAś ELEMENTÓW SYSTEMU MONITORINGU W dalszym etapie mocuje się wewnątrz zbiornika elementy składowe monitoringu oraz króćce wyprowadzające, zgodnie z Dokumentacją Techniczno- Ruchową producenta. 3.3.6. USZCZELNIENIE ORAZ POKRYCIE ANTYKOROZYJNE 1. Uszczelnienie komór - Przed uszczelnieniem krawędzi blach przestrzeni do monitorowania łączących się z płaszczem zbiornika naleŝy powierzchnie przy łączonych krawędziach zagruntować mieszaniną Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71, wymieszanych z Cobosilem. 2. Następnie wszystkie krawędzie nakładanych blach zarówno łączących się z płaszczem zbiornika, a takŝe łączących się ze sobą na zakładkę naleŝy zaszpachlować mieszaniną Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71, wymieszanych z talkiem. 3. Miejsca połączenia powłoki z płaszczem zbiornika uszczelnia się laminatem, wykonanym z Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71, wzmocnionym matą szklaną. 4. Na nałoŝoną warstwę szpachli nakłada się pas maty szklanej o szerokości min. 60 mm po ok. trzydzieści milimetrów na stronę od miejsca połączenia blach. 5. NałoŜony pas maty naleŝy następnie przesycać Ŝywicą dogodnie za pomocą wałków oraz pędzli. 6. Składniki Ŝywicy naleŝy dokładnie wymieszać wiertarką z mieszadłem zgodnie z zaleceniem producenta zawartym w aprobacie technicznej. 7. Następnie całą powierzchnię nałoŝonych blach oraz nałoŝonego pasa laminatu uszczelniającego komorę pokrywa się warstwą Ŝywicy, na którą nakłada się matę szklaną. NaleŜy ją przesycić ponownie Ŝywicą i nałoŝyć na nią welon szklany. 8. Tak przygotowaną powierzchnię oraz pozostałą, nie zakrytą przez nakładaną powłokę powierzchnię zbiornika (górna część zbiornika, wzmocnienia, rury króćców itp.) pokrywa się w całości warstwą farby Steopox 248 HCB. 9. Po wykonaniu powłoki przestrzeni do monitorowania naleŝy wykonać międzyoperacyjną próbę szczelności stosując podciśnienie 0,02 Mpa. W przypadku negatywnego wyniku próby naleŝy zlokalizować nieszczelność, a
15 następnie dokonać naprawy tego miejsca poprzez dodatkowe nałoŝenie warstwy laminatu. Po utwardzeniu się naprawionej warstwy naleŝy wykonać ponownie międzyoperacyjną próbę szczelności. 3.4. MONTAś APARATURY MONITORUJĄCEJ Zastosowany system monitoringu przecieków oraz ilości paliwa jest zakładany przez wykonującego modernizację, lub przez podwykonawcę, będącego autoryzowanym dystrybutorem urządzenia. W pomieszczeniu obsługi mocuje się centralkę. W wyprowadzonych przez ściankę zbiornika króćcach monitoringu umieszcza się czujniki przecieków. Wewnątrz króćców pomiarowych montuje się sondy do pomiaru ilości paliwa. Czujniki oraz sondy łączy się następnie z centralką za pomocą przewodów elektrycznych. 3.5. BADANIA ZBIORNIKA PO WYKONANIU PRZESTRZENI MIĘDZYŚCIENNEJ ZBIORNIKÓW 1. Przeprowadzenie badań - Po zakończonej modernizacji inspektor Urzędu Dozoru Technicznego przeprowadza ponowną rewizję wewnętrzną zbiornika. W jego obecności naleŝy wykonać badania wyszczególnione w poniŝszych punktach. 2. Badanie szczelności - Po wykonaniu przestrzeni do monitorowania wymagane jest przeprowadzenie próby szczelności przestrzeni międzyściennej. Szczelność przestrzeni międzyściennej sprawdza się metodą podciśnieniową, z zastosowaniem podciśnienia 0,04 MPa. Próba powinna trwać 30 minut. Spełnia ona wymagania specyfikacji WUDT-ZB pkt. 8.5.6.1. Próbę przeprowadza w obecności inspektora UDT. 3. Sprawdzenie wykonania odprowadzenia ładunków elektrostatycznych - W celu sprawdzenia wykonania odprowadzenia ładunków elektrostatycznych naleŝy sprawdzić zgodność sposobu i miejsca podłączenia odprowadzenia ładunków elektrostatycznych z uzgodnioną dokumentacją techniczną modernizacji. 4. Sprawdzenie droŝności przestrzeni do monitorowania - Zgodnie ze specyfikacją WUDT-ZB pkt. 8.2.4. badania droŝności przestrzeni międzyściennej, wykonanej z elementów stalowych dokonuje się metodą równowaŝną, wykorzystując zamontowane w wykonywanym płaszczu korki odpowietrzające oraz połączenia rurkami poszczególnych sekcji przestrzeni międzyściennych.
16 4. ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW Do wykonania systemu monitoringu na obydwu zbiornikach wymagane są poniŝsze materiały: L.p. Materiał Ilość 1 Centralka PetroVend wraz z czujnikami oraz 1 kpl. sondami 2 Rura stalowa 4 ~3,0 m 3 Rura osłonowa z tworzywa ~30 m - średnica 32 mm 4 Blacha ocynkowana grubości 0,5 mm wg grupy 190 m 2 stali 1 PN-EN 288-3 5 Farba elektroprzewodząca STEOPOX 246 HCB ~220 kg firmy BERGOLIN 6 śywica epoksydowa C.E.Z. R70 90 kg firmy CONNECTOR 7 Utwardzacz do Ŝywicy epoksydowej C.E.Z. H71 45 kg firmy CONNECTOR 8 Mata szklana o gramaturze 450 86 m 2 9 Mata szklana o gramaturze 150 222 m 2 10 Mata szklana o gramaturze 30 50 345 m 2 11 Aceton 100 l 12 Talk 65 kg 13 Krzemionka koloidalna (np. Cobosil, Aerosil) wg potrzeb 14 Inhibitor korozji (np. VpCl 609 firmy OTIK Sp. z 150 g o.o. z Gdyni) 15 Rura miedziana 6 m 16 Rura stalowa 1-2 6 m 17 Śruby, nakrętki, elementy mocujące wg potrzeb 18 Przewody elektryczne ~150 m
17 5. DOKUMENTACJA POWYKONAWCZA Po zakończeniu modernizacji, rewizji wewnętrznej oraz przeprowadzeniu wymaganych badań zbiorników naleŝy przedłoŝyć inspektorowi UDT oświadczenie o zakończeniu modernizacji oraz dokumentację powykonawczą zawierającą: 1. dokumenty kontroli materiałów i elementów, potwierdzające zgodność zastosowanych materiałów i elementów z wymaganiami określonymi w warunkach technicznych, 2. protokoły badań wykonanych przez kontrolę jakości, 3. kopie świadectw kwalifikacyjnych osób wykonujących i kontrolujących czynności spajania, 4. kopię świadectwa uznania jednostki przeprowadzającej badania, świadectwa kwalifikacyjne i autoryzację osób badających oraz uzgodnione specyfikacje techniczne badań, 5. protokoły przeprowadzonych badań i oceny badań nieniszczących lub niszczących, 6. świadectwa badania powłok przeciwkorozyjnych, 7. instrukcję eksploatacyjną zbiornika zawierającą między innymi opis działania i kontroli systemu monitorującego, 8. protokół pomiarów związanych z ochroną przed elektrycznością statyczną. Szczegółowy zakres wymaganej dokumentacji powykonawczej naleŝy uzgodnić z inspektorem UDT. 6. WYMAGANIA DOTYCZĄCE FIRMY WYKONAWCZEJ Firma wykonująca modernizację zbiorników w zakresie załoŝenia monitoringu powinna posiadać aktualne uprawnienia nadane przez Urząd Dozoru Technicznego do wykonywania tego typu modernizacji. Uprawnienia powinny być nadane zgodnie z Warunkami Urzędu Dozoru Technicznego nr WUDT-ZB-2009 Zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe Wymagania ogólne Modernizacja Tryb postępowania, dokumentacja, badania. Wykonujący modernizację powinien wykazać się udokumentowanym doświadczeniem w prowadzeniu tego typu prac.
18 Pracownicy wykonujący przestrzeń międzyścienną oraz wykonujący powłokę Ŝywiczną powinni być przeszkoleni przez właściciela firmy lub wyznaczoną przez niego osobę w zakresie technologii uzgodnionej z Urzędem Dozoru Technicznego. Pracownicy wykonujący przygrzewanie blach przestrzeni międzyściennej winni posiadać aktualne i uprawnienia Urzędu Dozoru Technicznego do wykonywania tych czynności. Wykonujący modernizację powinien być wyposaŝony w sprawny sprzęt niezbędny do prowadzenia tego typu prac. Urządzenia, dla których jest to wymagane, powinny posiadać aktualne dopuszczenia do prowadzenia prac (zgrzewarka, urządzenia pomiarowe atmosfery w zbiorniku, środki ochrony osobistej, urządzenia pomiarowe do odbioru monitoringu). 7. ZAGADNIENIA BEZPIECZEŃSTWA (BHP I PPOś.) Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac w zbiornikach, naleŝy je we właściwy sposób przygotować. Na początku naleŝy wykonać poniŝsze czynności: 1. Uzyskać od uŝytkownika obiektu pisemne zezwolenie na wykonanie prac w zbiornikach, włącznie z pozwoleniem na wejście do ich wnętrza. Ze względu na to, Ŝe praca związana będzie z uŝyciem zgrzewarki, zezwolenie winno teŝ obejmować tą opcję. W zezwoleniu winna znajdować się informacja o mediach, jakie znajdowały się lub będą znajdować w zbiorniku. 2. Teren wokół zbiornika naleŝy oznakować taśmą, przy przejściach obok oznakowanego terenu umieścić odpowiednie ostrzeŝenia, szczególnie o zakazie uŝywania otwartego ognia, palenia tytoniu, itp. 3. Wyznaczyć miejsce odpoczynku dla pracowników pracujących w środkach ochrony indywidualnej. W miejscu tym powietrze winno być wolne od substancji szkodliwych. 4. Przeprowadzić szkolenie pracowników wykonujących prace przy zbiorniku, uwzględniające niebezpieczeństwa związane z rodzajem wykonywanej pracy. Ustalić i przetrenować sposoby sposób porozumiewania się w warunkach hałasu. Uprzedzić o bezwzględnym przestrzeganiu ustaleń zawartych w zezwoleniu oraz przepisów bezpieczeństwa. Szkolenie bhp winno uwzględniać wymagania bhp uŝytkownika zbiornika i terenu, na którym zbiornik się znajduje.
19 5. Z uwagi na sposób uŝytkowania zbiornika ustalić i wywiesić w widocznym miejscu informację o częstości i metodyce sprawdzania atmosfery zbiornika. Na tablicy umieścić wartości stęŝeń czynników chemicznych, których pod Ŝadnym pozorem nie naleŝy przekraczać. Przeszkolić załogę o sposobie interpretacji zmierzonych wartości. Po wykonaniu tych czynności moŝna przystąpić do wykonywania właściwych prac w zbiornikach. 7.1. PRZYGOTOWANIE ZBIORNIKÓW DO PRAC 1. Przygotowanie do remontu zbiorników, wymaga przede wszystkim ich naleŝytego oczyszczenia oraz usunięcia substancji chemicznych. 2. NaleŜy sprawdzić stan techniczny zbiornika i jego opróŝnienie z mediów. Sprawdzić szczelność zaworów związanych ze zbiornikiem. Jeśli istnieje moŝliwość niepoŝądanego otwarcia zaworu, naleŝy nałoŝyć na niego blokadę mechaniczną i w widoczny sposób oznakować stosownym ostrzeŝeniem. Najlepiej wszystkie połączenia rurowe odłączyć i oczyścić. 3. Zbiorniki zawierające szkodliwe i niebezpieczne opary przedmuchiwać gazami obojętnymi, a na końcu powietrzem. 4. Przedmuchiwanie zbiorników powietrzem jest konieczne ze względu na to, Ŝe do ich wnętrza mają wejść ludzie. Zawartość tlenu musi być stwierdzona na podstawie przeprowadzonych pomiarów. Wejście do atmosfery gazu obojętnego grozi śmiercią przez uduszenie. 5. Oczyszczenie zbiorników z cieczy i ciał stałych odbywa się poprzez przepłukiwanie oraz mehanicznie. W przypadku, gdy nie jest to wystarczające, niezbędne jest uŝycie do czyszczenia pary niskociśnieniowej. Przedmuchiwanie trwa kilka godzin. W tym czasie trzeba zadbać o to, by opary nie zanieczyszczały miejsca pracy. Na zakończenie przepłukiwania parą wodną zbiornik równieŝ naleŝy przedmuchać za pomocą powietrza. 6. Wykonywanie robót w zbiorniku magazynującym materiały ciekłe zapalne wymaga posługiwania się narzędziami nie iskrzącymi. Przygotowanie obiektów do napraw i modernizacji wymaga przestrzegania i wykonywania następujących czynności:
20 pobrania próbek atmosfery zbiornika i badanie zawartości tlenu, palnych par lub substancji toksycznych; pisemne zezwolenie na wejście do zbiornika winno być podpisane przez uŝytkownika instalacji i kierownika robót remontowych; pracownik wykonujący czyszczenie zbiornika oraz nadzorujący go przy zbiorniku, winni być wyposaŝeni w szelki bezpieczeństwa i liny; w strefach zagroŝonych kaŝdy pracujący winien być wyposaŝony w maskę. Dopływ świeŝego powietrza naleŝy zapewnić kaŝdemu wchodzącemu do zbiornika oraz nadzorującemu. pracownik stojący przy wejściu do zbiornika winien stale obserwować pracujących w zbiorniku. Wymagane jest, aby w pobliŝu zbiornika znajdowały się inne osoby, które w razie zagroŝenia mogłyby udzielić skutecznej pomocy; dla wejścia robotników do zbiornika naleŝy przygotować odpowiednią drabinkę lub inne urządzenia, ułatwiające wejście i wyjście. Nie wolno zezwalać na zejście do zbiorników, jeśli nie ma zapewnionego wyjścia; nie wolno pozwolić na wejście do zbiornika pracownikowi, który musi się przeciskać przez właz. Nie mógłby on być szybko ewakuowany w przypadku zagroŝenia. Włazy powinny być dostatecznie duŝe. 7.2. PRACA W ZBIORNIKACH 1. Zbiorniki posiadają na zewnątrz rurociągi doprowadzające media, zawory, włazy, aparaturę kontrolno-pomiarową. Powoduje to, Ŝe, przygotowanie zbiornika do modernizacji wymaga rozwaŝnego postępowania. Wymagany jest demontaŝ wszystkich rurociągów, a w wyjątkowych sytuacjach załoŝenie widocznych zaślepek. Jest to konieczne, aby na wskutek błędu nie zaczęto dozować mediów w czasie gdy w zbiorniku znajdują się ludzie. Zachodzi przewaŝnie równieŝ potrzeba oświetlenia wnętrza zbiornika i wtedy naleŝy stosować lampy o bezpiecznym napięciu 24V.
21 2. Przewietrzanie zbiorników Stosuje się wentylację nawiewną za pomocą przenośnych wentylatorów. W szczególnych przypadkach w trakcie prowadzenia prac, pracownicy powinni być wyposaŝeni w maski z doprowadzonym z zewnątrz świeŝym powietrzem. NaleŜy dbać, aby przewody zasilające maskę nie załamywały się. 3. Do prac w zbiornikach moŝna dopuścić wyłącznie pracowników zdrowych. Stosowanie aparatu tlenowego dla ochrony dróg oddechowych wymaga właściwego stanu zdrowia od pracownika i dlatego pracownik powinien zostać poddany odpowiedniemu badaniu lekarskiemu. 4. Jest bardzo waŝne, aby pracownicy stosujący maski z pochłaniaczami zdawali sobie sprawę z tego, Ŝe taka maska moŝe być skutecznie uŝyta tylko wtedy, gdy w powietrzu jest wystarczająca ilość tlenu (powyŝej 17%) i występują jedynie niewielkie zanieczyszczenia związkami szkodliwymi. DuŜe stęŝenia szybko niszczą pochłaniacz i mogą spowodować przedostanie się trucizn do dróg oddechowych. 5. NaleŜy pamiętać, Ŝe maska z pochłaniaczem nie chroni człowieka przed wypadkiem w atmosferze gazu obojętnego. 6. Nie wolno poprawiać atmosfery w zbiorniku przez celowe wpuszczanie do niego tlenu. Pracujący z tlenem, a szczególnie w zbiornikach powinni pamiętać, aby ich ubrania nie były poplamione smarami lub olejami, gdyŝ to ułatwia zapalenie się ubrania. 7.3. PRACA Z UśYCIEM OGNIA 1. Do prac z uŝyciem ognia zalicza się spawanie, zgrzewanie, cięcie. Ogień lub iskra mogą łatwo spowodować poŝar, naleŝy więc te prace traktować jako szczególnie niebezpieczne i wymagające starannego przygotowania i wykonania. Prace z ogniem organizowane w warunkach niebezpiecznych i w obiekcie będącym w uŝytkowaniu, powinny być wykonywane przez pracowników o duŝym poczuciu odpowiedzialności. NaleŜy mieć pod ręką środki gaśnicze oraz trzeba przewidzieć moŝliwe komplikacje po uŝyciu ognia, a takŝe sposób opanowania niebezpiecznej sytuacji.
22 2. Po opróŝnieniu zbiornika z cieczy i ciał stałych stęŝenie par i gazów naleŝy obniŝyć za pomocą wentylacji poniŝej dolnej granicy wybuchowości. 3. Wentylacja jest realizowana przez nadmuch wentylatorem. W zbiornikach, które zawierały produkty naftowe lub inne związki o niskiej temperaturze wrzenia, początkowe stęŝenie par przekracza górną granicę zapalności. W miarę przewietrzania stęŝenie spada, a mieszanina par i powietrza przechodzi przez obszar między górną i dolną granicą zapalności. W tym przypadku nawet iskra moŝe zniszczyć zbiornik. MoŜe ona powstać w wentylatorze tłoczącym lub ssącym, moŝe teŝ przedostać się przewodem tłoczącym do zbiornika lub na odwrót. Wybuchy z tego powodu miały niejednokrotnie miejsce. 4. W zbiorniku zawierającym pary produktów o niskiej temperaturze wrzenia, wentylacja szybko obniŝa niebezpieczne stęŝenie, a w zbiornikach z wysoko wrzącymi cieczami, których pary posiadają temperatury zapłonu znacznie wyŝsze od temperatury otoczenia, nigdy nie powstaną stęŝenia niebezpieczne, nawet w warunkach nasycenia. Realne niebezpieczeństwo wybuchu pojawia się w przypadku miejscowego zapłony cięŝkiej pozostałości. Jest to niebezpieczeństwo specyficzne i dlatego nie zawsze się je odpowiednio ocenia. 5. Za pomocą wentylacji moŝna usunąć pary produktów lekkich. Ich cięŝka pozostałość zawiera równieŝ znaczne ilości związków lekkich, które nie usunięte stanowią realne niebezpieczeństwo wybuchu. Ciepło wydzielone podczas spawania lub zgrzewania, powoduje rozkład i odparowanie tych produktów. 6. Przed rozpoczęciem prac z ogniem naleŝy w takim przypadku usunąć pozostałość ze zbiornika. Ludzie mogą wejść do zbiornika, zachowując środki ostroŝności zgodnie z przepisami bezpieczeństwa. JeŜeli jest moŝliwe dobre przewietrzenie zbiornika, to po chemicznej analizie atmosfery w zbiorniku moŝna wejść do niego bez sprzętu zabezpieczającego. 7. W przypadku zapłonu w czasie parowania, gaszenie wodą jest bardzo niebezpieczne, gdyŝ ochłodzenie zbiorników powoduje zassanie powietrza i powstanie bardzo korzystnych warunków dla wybuchu. Zapłon powstały w czasie parowania moŝna zlikwidować przez zwiększenie podawania pary wodnej do obszaru ognia.
23 8. Czyszczenie zbiorników wykonuje się za pomocą ciepłej lub zimnej wody, przy zastosowaniu specjalnych urządzeń, dających strugę wodną pod wysokim ciśnieniem. W takim przypadku trzeba wcześniej przygotować pojemniki na odpady ze zbiornika. JeŜeli parowanie lub zmechanizowane oczyszczanie nie zapewnią usunięcia wszystkich pozostałości palnych, to końcowe oczyszczenie prowadzi się ręcznie. Wejście ludzi do zbiornika musi być naleŝycie przygotowane i zabezpieczone przed działaniem substancji toksycznych i moŝliwością zapalenia się pozostałości. Jest to praca trudna i niebezpieczna. 7.4. ZGRZEWANIE I SPAWANIE W ZBIORNIKACH 1. Prace spawalnicze i zgrzewalnicze, wykonywane bezpośrednio w zbiorniku stanowią zwiększone niebezpieczeństwo dla pracujących. 2. Niebezpieczeństwo związane z tymi pracami dotyczy uszkodzenia oczu i naskórka, wynikających z promieniowania podczerwieni i nadfioletu. Promienie podczerwone emituje stopiony metal podczas spawania, natomiast promieniowanie ultrafioletowe łuk elektryczny. Ponadto cała operacja zgrzewania, cięcia lub spawania wytwarza intensywne światło widzialne. 3. Dla spawacza, zgrzewacza, a takŝe dla innych pracujących, promieniowanie i oślepiające światło stanowią powaŝny problem, szczególnie zaś dla osób nie noszących właściwego ubioru lub okularów ochronnych. Nagłe i pulsujące błyski są bardzo szkodliwe dla oczu, powodując często zapalenie spojówek. Jest to bolesne i jeŝeli powtarza się, moŝe spowodować trwałe uszkodzenie oczu. Poza tym energia promieniowania moŝe uszkodzić naskórek. 4. Normalnym wyposaŝeniem spawacza i zgrzewacza jest wełniana lub skórzana odzieŝ, hełm, rękawice, okulary (maska, przyłbica), fartuch i inne. Potencjalna szkodliwość gazów i dymów powstających w czasie spawania zaleŝy od ich chemicznego składu, stęŝenia w strefie oddychania i czasu oddziaływania. Skład dymów zaleŝy z kolei od spawanych materiałów, a takŝe od temperatury spawania. NajwaŜniejszym zanieczyszczeniem powietrza są: ozon, dwutlenek węgla, tlenek węgla, tlenki azotu, a takŝe składniki specyficzne dla elektrod, otulin elektrod, oraz metali lub stopów spawanych.
24 5. Podczas spawania elektrycznego i zgrzewania spawacz (zgrzewacz) moŝe być naraŝony na poraŝenie elektryczne, którego uniknięcie jest jednak moŝliwe, jeŝeli spawacz zachowa naleŝytą ostroŝność. Stwierdzono, Ŝe stosowane napięcie spawania nie powoduje powaŝniejszych urazów. Niekiedy jednak poraŝenia średniej mocy mogą spowodować kurcze mięśni, co moŝe prowadzić, np. do upadku spawacza. Noszenie ubrania wilgotnego od potu lub praca w warunkach wilgotnych zmniejsza odporność i powoduje wzrost ryzyka szoku elektrycznego. 7.5. WYMAGANIA PRZEPISÓW BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY 1. Zbiornik przedmuchać nawiewem wentylatora dopuszczonego do pracy w atmosferze wybuchowej. Prace w zbiorniku dopuszczalne są tylko w warunkach stałego nadmuchu lub wyciągu z wentylatora. 2. Przed rozpoczęciem prac w zbiorniku, obok niego w wyznaczonym miejscu zgromadzić niezbędne podręczne środki ochrony przeciwpoŝarowej. 3. Odłączyć dopływ do zbiornika materiałów, substancji i czynników z innych zbiorników, przewodów itp. 4. Odłączyć od źródeł zasilania wszelkie znajdujące się w zbiorniku urządzenia mogące spowodować zagroŝenie. 5. Bezpośrednio przed rozpoczęciem prac naleŝy zbadać atmosferę wewnątrz zbiornika na zawartość tlenu oraz gazów i par substancji palnych i toksycznych urządzeniami dopuszczonymi do pracy w atmosferze wybuchowej. Kalibrowanie urządzenia zgodnie z instrukcją stosowania. Kalibracja musi być wykonana tylko przez certyfikowanego kontrolera i poświadczona stosownym świadectwem. 6. Zapewnić asekurację osób pracujących wewnątrz zbiornika przez co najmniej jedną osobę znajdującą się na zewnątrz. Osoba ta powinna być w stałym kontakcie z pracującymi wewnątrz zbiornika i mieć moŝliwość niezwłocznego powiadomienia innych osób w celu zorganizowania akcji ratowniczej. Osoba asekurująca musi być wyposaŝona w takie same środki ochrony indywidualnej, jak osoby pracujące w zbiorniku. 7. Zapewnić bezpieczne miejsce odpoczynku dla osób pracujących w zbiorniku lub w atmosferze niebezpiecznej.
25 8. Kontrolować i zawsze znać ilość osób znajdujących się w strefie niebezpiecznej. 9. Pracowników wykonujących prace wewnątrz i na zewnątrz zbiorników naleŝy wyposaŝyć w niezbędne środki ochrony zbiorowej i indywidualnej (wszystkie posiadające aktualne znaki bezpieczeństwa i dopuszczone do pracy w warunkach szkodliwych i wybuchowych), a w szczególności: OdzieŜ ochronną, antyelektrostatyczną; Obuwie robocze antyelektrostatyczne, przeciwpoślizgowe, nieprzemakalne; Szelki bezpieczeństwa z linką zamocowaną do odpowiednio wytrzymałego elementu konstrukcji na zewnątrz zbiornika; Hełm ochronny i odzieŝ ochronna; Ochronny sprzęt izolujący układu oddechowego; Dobre oświetlenie wnętrza, jak i otoczenia zbiornika bezpiecznym źródłem światła (osłona dopuszczona do pracy w atmosferze wybuchowej, odporna na wstrząsy i uderzenia, zasilana napięciem bezpiecznym 24V). Przed przystąpieniem do pracy w zbiorniku, osoba kierująca pracami ma obowiązek poinformować pracowników o: Zakresie prac, jakie mają wykonać; Rodzaju zagroŝeń, które mogą wystąpić; Niezbędnych środkach między pracującymi wewnątrz zbiornika, a osobami asekurującymi; Postępowania w razie zagroŝenia. 7.6. WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRAC Z FARBAMI I śywicami Prace związane z przygotowaniem i nakładaniem farby i Ŝywicy naleŝy prowadzić w oparciu o Karty charakterystyki substancji chemicznej dostarczane przez producenta dla uŝywanych składników. Fakt przeszkolenia pod względem BHP pracownicy powinni potwierdzić własnoręcznym podpisem.
26 8. ZAGADNIENIA OCHRONY ŚRODOWISKA Podczas prac przygotowawczych zachodzi konieczność usunięcia oraz utylizacji odpadów pozostałych po jego czyszczeniu. Są to: Resztki paliwa; Osady stałe, rdza ze ścianek zbiornika; Sorbenty materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne; Podczas prac modernizacyjnych pozostają do usunięcia odpady: Opakowania po farbach i Ŝywicach; wałki, pędzle, worki, rękawiczki; niewykorzystane opakowania po innych substancjach. 8.1. WYSZCZEGÓLNIENIE RODZAJÓW ODPADÓW Lp. Kod Nazwa odpadu Miejsce powstania 1. 16 07 08 Odpady zawierające ropę naftową lub jej Stacja paliw produkty 2. 15 02 02 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do Stacja paliw wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi 3. 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma Stacja paliw i siedziba firmy Odpady zawierające ropę naftową lub jej produkty ( 16 07 08): Odpad pochodzi ze zbiornika magazynowego produktów ropopochodnych. Odpad powstaje podczas prac przygotowujących zbiornik do badań technicznych i prac modernizacyjnych. Odpad jest niebezpieczny ze względu na zawartość substancji ropopochodnych, szlamu z rdzy. Przy gromadzeniu w niewłaściwych warunkach moŝe dojść do skaŝenia gruntu i wód wgłębnych poprzez odsiąkanie ciekłej frakcji ropopochodnej. Odpad ma konsystencje od ciekłej do stałej. W przypadku odpadu w postaci stałej moŝe następować wydzielenie frakcji ciekłej łatwo migrującej do gruntu lub wody.
27 Odpad zawiera aromatyczne i alifatyczne węglowodory, a takŝe dodatki uszlachetniające i zanieczyszczenia o róŝnym składzie. Przy właściwym transporcie i magazynowaniu odpad nie oddziałuje na środowisko. SORBENTY materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (15 02 02): Odpad jest niebezpieczny ze względu na zawartość substancji ropopochodnych - aromatycznych i alifatycznych węglowodorów z zanieczyszczeniami. Substancje niebezpieczne są zawarte w tkaninach do usuwania zabrudzeń w zbiorniku i na urządzeniach stacji paliw. Odpad ma konsystencję stałą. Przy gromadzeniu w niewłaściwych warunkach moŝe dojść do skaŝenia gruntu poprzez kontakt wierzchniej warstwy ziemi z odpadem. Odpad powstaje w wyniku czyszczenia zbiornika oraz prac modernizacyjnych, prowadzonych w zbiornikach paliwowych. TWORZYWA SZTUCZNE - ścinki, niewykorzystane kawałki, opakowania, wałki, pędzle, worki, rękawiczki lateksowe (19 12 04): Odpady powstają w wyniku prac modernizacyjnych prowadzonych w zbiorniku paliwowym oraz podczas prac przygotowawczych (półfabrykaty) prowadzonych na terenie firmy. 8.2. ILOŚĆ PRZEWIDYWANYCH ODPADÓW: Lp. Kod Ilość odpadów 1. 16 07 08 100 kg 2. 15 02 02 25 kg 3. 19 12 04 40 kg 8.3. ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW Firma wykonująca modernizację winna zawrzeć umowę odbioru: odpadów zawierających ropę naftową lub jej produkty (16 07 08); sorbentów, materiałów filtracyjnych, tkanin do wycierania i ubrań ochronnych zanieczyszczonych substancjami niebezpiecznymi (15 02 02);
28 tworzyw sztucznych - ścinek, niewykorzystanych kawałków, opakowań, wałków, pędzli, worków, rękawiczek (19 12 04); z odbiorcami posiadającymi niezbędne w świetle ustawy Prawo ochrony środowiska. 9. LEGALIZACJA ZBIORNIKÓW Po przeprowadzonej modernizacji naleŝy zgodnie z obowiązującymi przepisami Głównego Urzędu Miar przeprowadzić legalizację zbiorników. NaleŜy zwrócić się do Okręgowego Urzędu Miar celem uzgodnienia trybu postępowania.