Waloryzacja funkcji lasu Problem oceny potencjału funkcji: produkcyjnej, rekreacyjnej, ochronnej FUNKCJE LASU funkcje ekologiczne (ochronne), wyrażające się m.in. korzystnym wpływem lasów na kształtowanie klimatu globalnego i lokalnego, regulację obiegu wody w przyrodzie, przeciwdziałanie powodziom, lawinom i osuwiskom, ochronę gleb przed erozją i krajobrazu przed stepowieniem; funkcje produkcyjne (gospodarcze), polegające głównie na zdolności do odnawialnej produkcji biomasy, w tym przede wszystkim drewna i użytków ubocznych; funkcje społeczne, które m.in. kształtują korzystne warunki zdrowotne i rekreacyjne dla społeczeństwa i wzbogacają rynek pracy. 1
Lasy ochronne Kategorie lasów ochronnych. Ustawa z dnia 28 września 1991r. o lasach (tekst jednolity z 2000 r. Dz. U. Nr 56, poz.679, zpóźn. zm.) wart.15 wymienia 7 kategorii lasów ochronnych zależnie od roli jaką pełnią ipołożenia. Uznanie lasu za ochronny lub pozbawienie go tego charakteru. Podstawą prawną do uznania lasu za ochronny lub pozbawienia go tego charakteru są przepisy ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach (tekst jednolity z 2000 r. Dz. U. Nr 56., poz.679, zpóźn. zm.). Lasy Skarbu Państwa. Minister Środowiska uznaje las za ochronny lub pozbawia go tego charakteru wdrodze decyzji na wniosek Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych zaopiniowany przez radę gminy. 2
Lasy nie stanowiące własności Skarbu Państwa. Według art.16 ust.1 pkt 1a. ustawy o lasach decyzję wsprawie uznania lasu za ochronny lub pozbawienia go tego charakteru wydaje Wojewoda na wniosek starosty uzgodniony zwłaścicielem i zaopiniowany przez radę gminy. Rada gminy powinna wyrazić opinię wciągu 2 miesięcy od wystąpienia ojej wyrażenie. Nie wyrażenie opinii przez radę gminy wustawowym terminie oznacza, że rada nie zgłasza zastrzeżeń (art.16 ust.2). Opisane przepisy dotyczą stanu po wejściu w życie z dniem 1 stycznia 1992 r. ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach. Uznane wcześniej jako ochronne lasy położone wgranicach administracyjnych miast iw strefie 10 km od miast o liczbie ponad 50 tys. mieszkańców, na podstawie ustawy oochronie gruntów rolnych ileśnych z26 marca 1982 r. (Dz. U. Nr 11, poz. 79) pozostają nadal ochronnymi zmocy prawa. Stanowi otym art. 77 ustawy o lasach z 1991 r. Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. oochronie gruntów rolnych ileśnych (Dz. U. Nr 16, poz.78 zpóźn. zm.) nie zawiera przepisów ouznawaniu lasów za ochronne ipozbawianiu ich tego charakteru. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA z dnia 25 sierpnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej. (Dz. U. z dnia 7 września 1992 r.) 1. Za ochronne mogą być uznane lasy, które: 1) chronią glebę (lasy glebochronne), 2) chronią zasoby wód (lasy wodochronne): 3) wykazują uszkodzenia drzewostanów na skutek gazów i pyłów emitowanych przez zakłady przemysłowe, (ubytek liści ponad 25%, przewidziane do przebudowy), 4) stanowią cenne fragmenty rodzimej przyrody, 5) znajdują się na stałych powierzchniach badawczych i doświadczalnych, wydzielonych w planie urządzenia lasu, 6) stanowią drzewostany nasienne, wyłączone z użytkowania rębnego, 7) chronią środowisko przyrodnicze, 8) mają szczególne znaczenie dla obronności i bezpieczeństwa państwa.... 4. 2. Szczegółowe sposoby prowadzenia gospodarki leśnej, o których mowa w ust. 1, określa się w akcie o uznaniu lasu za ochronny. 3
Raport o stanie lasów 2010 4
INSTYTUT BADAWCZY LEŚNICTWA Zakład Ekonomiki i Polityki Leśnej Badanie opinii publicznej w zakresie preferencji funkcji lasu oraz określenie zasad jego zagospodarowania i udostępnienia dla społeczeństwa w LKP Lasy Warszawskie Nr zadania: BLP 290 Autorzy: Prof. dr hab. Stanisław Zając Dr inż.piotrgołos Mgr inż. Katarzyna Laskowska Dr inż.wojciechgil Dr inż.grzegorzzajączkowski 5
Elementy, cechy i wartości potencjału funkcji produkcyjnej, rekreacyjnej i ochronnej Tabela 1. Elementy, cechy i wartości potencjału funkcji produkcyjnej Elementy struktury lasu Sy m- bol Nazwa Wag a Cechy Potencjał cząstkowy Symbol Opis Poziom Wartość A Z Skład 0,24 A1 wysokoprodukcyjny 1,00 0,24 gatunkowy A2 zbliżony do wysokoprodukcyjnego 0,75 0,18 * A3 średnioprodukcyjny 0,50 0,12 A4 Niskoprodukcyjny, pozostały 0,25 0,06 Czynnik zadrzewie nia 0,40 Z1 b. wysoki: 0,9 i wyżej 1,00 0,40 Z2 wysoki: 0,7-0,8 0,75 0,30 Z3 średni: 0,6 0,50 0,20 Z4 niski: 0,5 i niżej 0,25 0,10 O Budowa 0,08 O1 jednopiętrowa z nieliczną warstwą dolną: drzewostan 1- piętrowy oraz KO i KDO z podszytem i podrostem o pokryciu do 40% 1,00 0,08 O2 złożona bez warstwy dolnej: drzewostan 2-piętrowy z podszytem i podrostem do 40%; 0,75 0,06 O3 jednopiętrowa z liczną warstwą dolną: drzewostan 1- piętrowy oraz KO i KDO z podszytem i podrostem o pokryciu powyżej 40%; 0,50 0,04 O4 złożona z warstwą dolną: drzewostan 2-piętrowy z warstwą podszytu i podrostu o pokryciu powyżej 40%; wielopiętrowy, struktura przerębowa 0,25 0,02 T Stan siedliska 0,16 T1 naturalny, zbliżony do naturalnego 1,00 0,16 T2 zniekształcony, silnie zniekształcony, 0,75 0,12 T3 przekształcony, zdegradowany,, 0,50 0,08 T4 silnie zdegradowany, zdewastowany 0,25 0,04 L U Położenie względem dróg Infrastruktu ra rekreacyjn o- turystyczna 0,08 L1 bliskie: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego do 200 m 1,00 0,08 L2 odległe: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego - 200 500 0,75 0,06 L3 dalekie: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego 600-1000 m; 0,50 0,04 L4 bardzo dalekie: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego powyżej 1000 m 0,25 0,02 0,04 U1 brak 1,0 0,04 U2 nieliczna: pojedyncze obiekty - parking, miejsce postoju, pole biwakowe itp. osobliwość przyrody, drzewostany zachowawcze, użytki ekologiczne 0,75 0,03 U3 U4 liczna: skupione obiekty, boiska, bary i kawiarnie, pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej, zbiorniki wody, 0,50 0,02 b. liczna: ścieżki dydaktyczne, rowerowe i do jazdy konnej, szlaki turystyczne, aleje, parki leśne, ośrodki wypoczynkowe, 0,25 0,01 6
Elementy struktury lasu Symbol A Z O Nazwa Symbo l Skład gatun kowy* Czynni k zadrze wienia Budo wa Cechy Opis Funkcja produkcyjna Potencjał (wartości) Funkcja rekreacyj na Funkcja ochronna A1 wysokoprodukcyjny 0,24 0,04 0,04 A2 zbliżony do wysokoprodukcyjnego 0,18 0,08 0,08 A3 średnioprodukcyjny 0,12 0,12 0,12 A4 Niskoprodukcyjny, pozostały 0,06 0,16 0,16 Z1 b. wysoki: 0,9 i wyżej 0,40 0,08 0,12 Z2 wysoki: 0,7 0,8 0,30 0,16 0,16 Z3 średni: 0,6 0,20 0,12 0,08 Z4 niski: 0,5 i niżej 0,10 0,04 0,04 O1 jednopiętrowa z nieliczną warstwą dolną: drzewostan 1 piętrowy oraz KO i KDO z 0,08 0,16 0,08 podszytem i podrostem o pokryciu do 40% O2 złożona bez warstwy dolnej: drzewostan 2 piętrowy z podszytem i podrostem do 40%; 0,06 0,12 0,16 O3 jednopiętrowa z liczną warstwą dolną: drzewostan 1 piętrowy oraz KO i KDO z podszytem i podrostem o pokryciu powyżej 40%; O4 złożona z warstwą dolną: drzewostan 2 piętrowy z warstwą podszytu i podrostu o pokryciu powyżej 40%; wielopiętrowy, struktura przerębowa 0,04 0,08 0,24 0,02 0,04 0,32 T Stan siedlis ka T1 naturalny, zbliżony do naturalnego 0,16 0,04 0,28 T2 zniekształcony, silnie zniekształcony, 0,12 0,03 0,21 T3 przekształcony, zdegradowany,, 0,08 0,02 0,14 L U Położe nie wzglę dem dróg Infrast ruktur a rekrea cyjnoturyst yczna T4 silnie zdegradowany, zdewastowany 0,04 0,01 0,07 L1 L2 L3 L4 bliskie: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego do 200 m odległe: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego 200 500 dalekie: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego 600 1000 m; bardzo dalekie: odległość od drogi dostępnej dla ruchu kołowego powyżej 1000 m 0,08 0,20 0.04 0,06 0,15 0.03 0,04 0,10 0.02 0,02 0,05 0.01 U1 brak 0,04 0,07 0.04 U2 nieliczna: pojedyncze obiekty parking, miejsce postoju, pole biwakowe itp. osobliwość przyrody, drzewostany zachowawcze, użytki ekologiczne 0,03 0,14 0.03 U3 U4 liczna: skupione obiekty, boiska, bary i kawiarnie, pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej, zbiorniki wody, b. liczna: ścieżki dydaktyczne, rowerowe i do jazdy konnej, szlaki turystyczne, aleje, parki leśne, ośrodki wypoczynkowe, 0,02 0,21 0.02 0,01 0,28 0.01 7
Zadanie do wykonania Oddział i pododdz. Powierzchnia Funkcja produkcyjna Suma dla drzewos t. Potencjał funkcji w drzewostanie Funkcja rekreacyjna Suma dla drzewost. Funkcja ochronna Suma dla drzewo st. Zadanie do wykonania Dla drzewostanów z opisu taksacyjnego dokonać oceny potencjału funkcji - produkcyjnej, - rekreacyjnej, - ochronnej Skomentować uzyskane wyniki. Które cechy mają najsilniejszy wpływ na wyniki waloryzacji wg przyjętej metody? Czy jest to wpływ właściwy?... 8