Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej Biuro Rozpoznawania Zagrożeń Zakłady dużego ryzyka powstania awarii przemysłowych w Europie. Nowa dyrektywa SEVESO. bryg. dr inż. Paweł JANIK Poznań, 23 listopada 2011 r.
1200 1000 1077 Zakłady dużego ryzyka w Unii Europejskiej i Norwegii - stan na 31 grudnia 2008 r. 800 600 553 518 400 295 409 200 0 174 52 112 44 21 83 33 11 30 17 8 63 6 221 79 161 62 113 24 40 127 195 92 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raportu Komisji Europejskiej
127; 3% 24; 1% 62; 1% 79; 2% 6; 0% Zakłady dużego ryzyka w UE i Norwegii - stan na 31 grudnia 2008r. 40; 1% 113; 2% 63; 1% 8; 0% 17; 0% 161; 3% 30; 1% 221; 5% 11; 0% 195; 4% 518; 11% 409; 9% 33; 1% 92; 2% 174; 4% 52; 1% 553; 12% 112; 2% 44; 1% 1077; 23% 295; 6% 21; 0% 83; 2% Belgia Bułgaria Czechy Dania Niemcy Estonia Grecja Hiszpania Francja Irlandia Włochy Cypr Łotwa Litwa Luksemburg Węgry Malta Holandia Austria Polska Portugalia Rumunia Słowenia Słowacja Finlandia Szwecja Wielka Brytania Norwegia
Poważne awarie zarejestrowane w bazie MARS w latach 2001 - X.2011 40 39 35 32 33 32 30 27 27 27 26 25 23 20 18 15 14 10 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 X.2011
Poważne awarie zarejestrowane w bazie MARS w latach 2001 - X.2011 według rodzaju obiektu 200 195 180 160 140 120 100 80 69 60 40 34 20 0 ZDR ZZR Inne lub brak danych
Poważne awarie zarejestrowane w bazie MARS w latach 1979 - X.2011, według branż przemysłowych Chemia ogólna 230 Przemysł petrochemiczny i rafinerie 133 Handel i dystrybucja, z wyłączeniem LPG 58 Środki ochrony roślin Przemysł metalurgiczny 46 45 Inne 39 Tworzywa sztuczne i guma 30 Oczyszczalnie ścieków Przemysł spożywczy Energetyka Przemysł papierniczy 19 17 15 10 0 50 100 150 200 250
Projekt Dyrektywy SEVESO III Główny powód zmian - wprowadzenie nowego systemu klasyfikacji substancji - GHS
Rozporządzenie CLP (wdrażające GHS) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.U.UE.L.08.353.1, zm. Dz.U.UE.L.2009.235)
Od dnia 1 grudnia 2010 do 1 czerwca 2015 okres przejściowy Po 1 czerwca 2015 tylko nowe zasady klasyfikacji GHS Substancje Mieszaniny (w miejsce preparatów)
Klasy zagrożenia charakter zagrożenia (właściwości fizyko chemiczne, zagrożenia dla zdrowia i środowiska). Zwrot określający zagrożenie zwrot przypisany klasie i kategorii Kategorie zagrożenia podział kryteriów w klasach zagrożeń GHS Przykłady porównujące dotychczasowe i nowe zwroty zagrożenia: T,R23 gaz Acute Tox.3 H331, F+; R12 substancja ciekła Flam.Liq.1 H224
H1 Toksyczność ostra, Kategoria 1, wszystkie drogi narażenia: ZZR 5 t, ZDR 20 t H2 Toksyczność ostra, Kategoria 2, wszystkie drogi narażenia oraz Kategoria 3, droga inhalacyjna: ZZR 50 t, ZDR 200 t SEVESO III (załącznik 1, progi ryzyka -zagrożenia dla zdrowia) H3 Toksyczność celowa dla narządów (STOT) narażenie pojedyncze, Kategoria 1 : ZZR 50 t, ZDR 200 t
P1a Wybuchowe, niestabilne lub podklasy 1.1, 1.2, 1.3, 1.5, 1.6 lub substancje oraz mieszaniny o właściwościach wybuchowych określonych metodą opisaną w części A.14 załącznika do rozporządzenia (WE) nr 440/2008) i nienależące do klas zagrożenia, jakie wywołują nadtlenki organiczne lub substancje i mieszaniny samoreaktywne) : ZZR 10 t, ZDR 50 t SEVESO III (załącznik 1, progi ryzyka -zagrożenia fizyczne) P1b Wybuchowe, podklasa 1.4 : ZZR 50 t, ZDR 200 t
P2 Palne gazy, Kategoria 1 lub 2, wszystkie drogi narażenia: ZZR 10 t, ZDR 50 t P3a Palne aerozole, Kategoria 1 lub 2, zawierające palne gazy Kategorii 1 lub 2 lub palne ciecze Kategorii 1 : ZZR 150 t (netto), ZDR 500 t (netto) P3b Palne aerozole, Kategoria 1 lub 2, nie zawierające palnych gazów Kategorii 1 lub 2 lub palnych cieczy Kategorii 1 (Uwaga! Aby zastosować tę pozycję, należy udokumentować, że dozownik aerozolu nie zawiera palnego gazu Kategorii 1 lub 2 ani palnej cieczy Kategorii 1): ZZR 5000 t (netto), ZDR 50000 t (netto) SEVESO III (załącznik 1, progi ryzyka -zagrożenia fizyczne) P4 Gazy utleniające, Kategoria 1: ZZR 50 t, ZDR 200 t
P5a Palne ciecze: Kategoria 1. Kategoria 2 lub 3 użytkowane w temperaturze powyżej punktu wrzenia, inne ciecze o temperaturze zapłonu poniżej 60 C użytkowane w temperaturze powyżej punktu wrzenia: ZZR 10 t, ZDR 50 t P5b Palne ciecze: Kategoria 2 lub 3, jeśli szczególne warunki procesowe, jak wysokie ciśnienie lub temperatura, mogą powodować zagrożenie poważną awarią, inne ciecze o temperaturze zapłonu poniżej 60 C 3, jeśli szczególne warunki procesowe, jak wysokie ciśnienie lub temperatura, mogą powodować zagrożenie poważną awarią: ZZR 50 t, ZDR 200 t SEVESO III (załącznik 1, progi ryzyka -zagrożenia fizyczne) P5c Palne ciecze, Kategoria 2 lub 3, nieobjęte P5a i P5b ZZR 5000 t (netto), ZDR 50000 t (netto)
P6a Substancje i mieszaniny samoreaktywne oraz nadtlenki organiczne, Typ A lub B: ZZR 10 t, ZDR 50 t P6b Substancje i mieszaniny samoreaktywne oraz nadtlenki organiczne, Typ C, D, E lub F: ZZR 50 t, ZDR 200 t SEVESO III (załącznik 1, progi ryzyka -zagrożenia fizyczne) P7 Stałe lub ciekłe substancje piroforyczne, Kategoria 1 ZZR 50 t, ZDR 200 t P8 Utleniające ciecze lub ciała stałe, Kategoria 1, 2 lub 3: ZZR 50 t, ZDR 200 t
E1 Niebezpieczne dla środowiska wodnego, Kategoria Ostrość 1 lub Przewlekłość 1: ZZR 100 t, ZDR 200 t SEVESO III (załącznik 1, progi ryzyka -zagrożenia dla środowiska naturalnego) E2 Niebezpieczne dla środowiska wodnego, Kategoria Przewlekłość 2 : ZZR 200 t, ZDR 500 t
O1 Substancje lub mieszaniny ze zwrotem wskazującym zagrożenie EUH014 : ZZR 100 t, ZDR 500 t O2 Substancje lub mieszaniny które w kontakcie z wodą wydzielają palne gazy, Kategoria 1: ZZR 100 t, ZDR 500 t SEVESO III (załącznik 1, progi ryzyka inne zagrożenia) O3 Substancje lub mieszaniny ze zwrotem wskazującym zagrożenie EUH029 ZZR 50 t, ZDR 200 t
Obowiązek sformułowania na piśmie Możliwość wprowadzenia przez państwa członkowskie obowiązku przesłania do właściwych władz Polityka zapobiegania awariom (MAPP) Weryfikacja co najmniej raz na 5 lat. Sposób wdrożenia polityki nadal dyskutowany
Rozszerzenie obowiązku (dla prowadzących zakłady SEVESO) współpracy w zakresie informacji z sąsiednimi zakładami niesevesowskimi Efekt domino
Doprecyzowanie wymagań w zakresie konsultacji społecznych w procesie podejmowania decyzji
Doprecyzowanie wymagań w zakresie informowania społeczeństwa, w tym wskazanie zakresu informacji dotyczącej wszystkich zakładów SEVESO oraz obowiązku zapewnienia ciągłej dostępności, włączając formę elektroniczną
Wprowadzenie ograniczenia czasowego na przesłanie raportu o poważnej awarii (maksymalnie 12 miesięcy)
Zapewnienie przez Komisję Europejską publicznego dostępu do baz danych w zakresie informacji jawnych
W przypadku ustanowienia przez kraj członkowski więcej niż jednego właściwego organu obowiązek wskazania organu koordynującego
Obowiązek opracowania, weryfikacji i uaktualniania planów kontroli na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym
Dopuszczenie możliwości modyfikacji przez Komisję (w celu dostosowania do postępu technicznego) załączników II - VI w formie tzw. aktów delegowanych
Możliwość wydania przez Komisję aktu wykonawczego dotyczącego zastosowania Dyrektywy w odniesieniu do substancji lub mieszanin szczególnych
Implementacja do dnia 31 maja 2015 roku
Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej Biuro Rozpoznawania Zagrożeń Zakłady dużego ryzyka powstania awarii przemysłowych w Europie. Nowa dyrektywa SEVESO. bryg. dr inż. Paweł JANIK Poznań, 23 listopada 2011 r.