Fotometria Systemu Wileńskiego

Fotometria Systemu Wileńskiego w Obserwatorium Watykańskim Robert Janusz SJ Akademia Ignatianum, ul. Kopernika 26, 31 501 Kraków Vatican Observatory, V-00120 Città del Vaticano Instytut Fizyki, Katedra Astronomii, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, 21 IV 2015, 11 00 R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 1 / 56

Robert Janusz: C.V. Mgr. fizyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Koś. lic. filozofii na Wydziale Filozoficznym Towarzystwa Jezusowego w Krakowie. Bak. teologii na Pontificia Facoltà Teologica, San Luigi a Napoli, Włochy. Dr. filozofii na Papieskiej Akademii Teologicznej [UPJP2]. Adiunkt w Akademii Ignatianum. Adjunct Scholar, Vatican Observatory. Zainteresowania: filozofia natury, informatyka, astronomia, podstawy fizyki. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 2 / 56

Planetoidy 296968 Ignatianum & 95851 StromVil Epoch 2013 Nov. 4.0 TT = JDT 2456600.5 MPC M 214.95228 (2000.0) P Q n 0.22910073 Peri. 238.32510 +0.25405361 +0.96499320 T=2457233.61769 JDT a 2.6451587 Node 46.54018-0.85422161 +0.25546340 q=2.2547457 e 0.1475953 Incl. 5.14979-0.45361018 +0.05938502 P 4.30 H 16.6 G 0.15 U 0 From 65 observations at 8 oppositions, 1994-2012, mean residual 0".48. Discovery date : 2010 03 12 Discovery site : Moletai Discoverer(s) : Černis, K., Zdanavičius, J. http://www.minorplanetcenter.net/iau/mpeph/mpeph.html RFI XIX/2(2013), 178n. Data Koordynaty Delta r mag od Ziemi od Słońca 2014.02.18 10:27:22.8 +17:49:06 1.901 2.883 20.0 2015.06.23 18:23:25.9-30:08:56 1.247 2.258 19.2 2019.05.03 15:05:14.2-17:18:49 1.397 2.400 19.5 Asteroidę Stromvil odkryli: Kazimieras Černis & Justas [& Kazimieras] Zdanavičius (Obserwatorium Molėtai koło Kulionys, Litwa, 26 III 2003). R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 3 / 56

Spis treści.1 Historia Obserwatorium Watykańskiego Astronomia papieży W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo.2 Dzisiejsza działalność Specola Vaticana Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993) W Willi Papieskiej Szkic działalności.3 System Wileński w Specola Vaticana.4 Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego Grupa robocza Obserwacje na teleskopie VATT Analiza danych.5 Literatura R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 4 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego Astronomia papieży Astronomia Papieży (ok. 1580 1935) Reforma kalendarza słonecznego: korekta 10 dni (pominięcie 5 14 X 1582) + nowa reguła lat przestępnych (podzielne przez 4 ale nie przez 100, z wyjątkiem podzielnych przez 400, np. 1600: przestępne). Chodziło o zachowanie równonocy wiosennej (21 III). [idea A. Giglio, oprac. Ch. Clavius SJ, GB: 1752]. Wieża Wiatrów, ok. 1580 Grzegorz XIII R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 5 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego Astronomia papieży Astronomia Papieży (ok. 1580 1935)... 1786 (Pius VI, Pius VII, Leon XII, Grzegorz XVI) ok. 1850 (Pius IX); dyrektor (ks. diecezjalny): Calandrelli; dyrektorzy (jezuici): Dumouchel, 1824 ca; De Vico, 1839; Secchi 1848. [Kasata SJ: 1773 1814; rozbiory: 1772, 1793, 1795] Wieża Calandrelli na Kolegium Rzymskim Kościół św. Ignacego R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 6 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego Astronomia papieży Astronomia Papieży (ok. 1580 1935)... Obserwatorium Watykańskie Luigi Gilii, 1789 1820 (Pius VI, Pius VII, Leon XII); Obserwatorium Campidoglio, ok. 1820 (Leon XII); Nowe Obserwatorium Kolegium Rzymskiego, ok. 1850 1879 (Pius IX); dyrektor: Angelo Secchi SJ (1818 1878): spektroskopia, klasyfikacja gwiazd; Obserwatorium Watykańskie, Leon XIII, 1891 (Ut Mysticam) (Pius X, Benedykt XV, Pius XI); dyrektor: Denza, Rodriguez, Hagen SJ, Stein SJ; teleskopy: Carta del Cielo, 1891 (Leon XIII); Visuale Merz, 1910 (Pius X); R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 7 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego Astronomia papieży Astronomia Papieży (ok. 1580 1935)... Watykan (jedna z pierwszych fot. logniczych) R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 8 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009) Spektrum Obserwatorium Watykańskiego: Grzegorz XIII (1501 1585), A. Secchi SJ (1818 1878), Leon XIII (1810 1903), Pius XI (1857 1939) R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 9 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Papieże: Pius XI, Pius XII, Jan XXIII, Paweł VI, Jan Paweł I, Jan Paweł II, Benedykt XVI; dyrektorzy (SJ): Stein, O Connel, Trainor, Coyne, Funes; teleskopy: Visuale Zeiss, podwójny astrograf Zeiss, 1935 (Pius XI); laboratorium astrofizyczne: Gatterer, Junkes, Salpeter, ok. 1935 1980; teleskopy w Ogrodach Willi Papieskich: Carta del Cielo w Castel Gandolfo, 1942 (Pius XII); Schmidt, 1957 (Pius XII); Obserwatorium Watykańskie w Tucson, AZ, USA, 1980 (VORG), 1993 (Jan Paweł II): Vatican Advanced Technology Telescope (1995 początek obserwacji). R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 10 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Teleskopy w Ogrodach Papieskich, Castel Gandolfo R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 11 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Siostry zakonne przy pracy naukowej R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 12 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Uciekinierzy wojenni R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 13 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Papież Paweł VI w Obserwatorium R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 14 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Papież Paweł VI w Obserwatorium R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 15 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Skała z Księżyca w Laboratorium Meteorytów R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 16 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Flaga Watykanu z Księżyca R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 17 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Szkoła Astronomii w Watykanie R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 18 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Szkoła Astronomii dla biskupów R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 19 / 56

Historia Obserwatorium Watykańskiego W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo W Pałacu Papieskim, Castel Gandolfo (1935 2009)... Pałac Papieski, Castel Gandolfo R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 20 / 56

Dzisiejsza działalność Specola Vaticana Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993) Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993) Vatican Observatory Research Group & Vatican Advanced Technology Telescope Dyrektor George V. Coyne SJ R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 21 / 56

Dzisiejsza działalność Specola Vaticana Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993) Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993)... Vatican Observatory Research Group & Vatican Advanced Technology Telescope Mt. Graham, Arizona, USA R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 22 / 56

Dzisiejsza działalność Specola Vaticana Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993) Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993)... Vatican Observatory Research Group & Vatican Advanced Technology Telescope VATT, Mt. Graham, Arizona, USA R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 23 / 56

Dzisiejsza działalność Specola Vaticana W Willi Papieskiej Willa Papieska, Castel Gandolfo (2009 ) Nowa siedziba w zrekonstruowanym i zaadaptowanym byłym klasztorze Sióstr Bazylianek (obok Albano); Rok Astronomii; papieże: Benedykt XVI, Franciszek; dyrektor: Funes SJ; Posiłek w nowym miejscu R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 24 / 56

Dzisiejsza działalność Specola Vaticana Szkic działalności Szkic działalności Publikacje (wybrane) R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 25 / 56

Dzisiejsza działalność Specola Vaticana Szkic działalności Szkic działalności... Publikacje (wybrane) R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 26 / 56

System Wileński w Specola Vaticana Związki między obserwatoriami Jezuici w Wilnie (i Krakowie) Obserwatorium w Wilnie: projekt 1742: Tomasz Żebrowski SJ (1714 1758); wsparcie: Elżbieta Ogińska-Puzynina (1700 1768); rozpoczęcie budowy: 1753; rozkwit: dyr. Marcin Odlanicki-Poczobut SJ (1728 1810). Pojezuickie dziedzictwo w Krakowie: 1773 kasata jezuitów i powstanie Komisji Edukacji Narodowej; 1781 z inicjatywy Jana Śniadeckiego (1756 1830) pojezuicki budynek jest przerabiany na obserwatorium astronomiczne oraz 1783 powstaje Ogród Botaniczny. [Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, XVIII] [ ] I ja astronomiji słuchałem dwa lata W Wilnie, gdzie Puzynina, mądra i bogata Pani, oddała dochód z wioski dwiestu chłopów Na zakupienie różnych szkieł i teleskopów; Ksiądz Poczobut, człek sławny, był obserwatorem I całej Akademiji naonczas rektorem, Przecież w końcu katedrę i teleskop rzucił, Do klasztoru, do cichej celi swej powrócił I tam umarł przykładnie. Znam się też z Śniadeckim, Który jest mądrym bardzo człekiem, chociaż świeckim. Owoż astronomowie planetę, kometę, Uważają tak jako mieszczanie karetę; [ ] R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 32 / 56

System Wileński w Specola Vaticana Ważniejsze projekty ostatnich lat Wprowadzenie Systemu Wileńskiego do Obserwatorium Watykańskiego 1976 [Dust Ring]: G.V. Coyne (UoAz), F.J. Vrba (UoAz) jeszcze poza VO R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 33 / 56

System Wileński w Specola Vaticana Ważniejsze projekty ostatnich lat... Wprowadzenie Systemu Wileńskiego do Obserwatorium Watykańskiego 1976 [Dark Cloud]: F.J. Vrba (USNO), G.V. Coyne & S. Tapia (UoAz) jeszcze poza VO R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 34 / 56

System Wileński w Specola Vaticana Ważniejsze projekty ostatnich lat... Wprowadzenie Systemu Wileńskiego do Obserwatorium Watykańskiego 1976 [Photometric System]: Straižys i G.G.D. Philip jeszcze poza VO R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 35 / 56

System Wileński w Specola Vaticana Ważniejsze projekty ostatnich lat... Wprowadzenie Systemu Wileńskiego do Obserwatorium Watykańskiego 1978: [Dark Cloud]: F.J Vrba (USNO), G.V. Coyne & S. Taptia (UoAz) jeszcze poza VO R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 36 / 56

System Wileński w Specola Vaticana Ważniejsze projekty ostatnich lat... Wprowadzenie Systemu Wileńskiego do Obserwatorium Watykańskiego Problematyka badań i jej rozwój zmierzały m.in. do wyboru fotometrii i optymalnego systemu. Dokumenty Obserwatorium ukazują tę ewolucję (inne projekty, np. meteoryty, spektroskopia, kosmologia itd. są tu pominięte). [An.Rep. 1980, pp. 363n] G.V. Coyne, F.J. Vrba USNO, S. Tapia (UoAz) A study of three years duration of massive dark clouds as the matrix for star formation. Papal Palace: plan (nearing completition) basement + flors (2,4,5). [An.Rep. 1981, pp. 367n] Richard P. Boyle SJ, a member of the staff of the SV (Manila Observatory, Boston College, Air Force Cambridge Research Laboratories, Bedford, Massachusetts). R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 37 / 56

System Wileński w Specola Vaticana Ważniejsze projekty ostatnich lat... Wprowadzenie Systemu Wileńskiego do Obserwatorium Watykańskiego Każdy ma do czynienia z fotometrią? R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 38 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego Charakterystyka Systemu Wileńskiego Wileński System Fotometryczny, składający się z optymalnego układu kolorowych filtrów średniopasmowych, pozwala wyznaczyć: temperaturę gwiazd; jasność; metaliczność; niektóre typy nieregularności; poczerwienienie od materii międzygwiezdnej. Pozwala także: obserwować słabsze gwiazdy, niedostępne metodom spektralnym; otrzymać ilościowe wartości parametrów gwiazdowych; na matematyczną analizę wyników; opracowanie ciasnych pól gwiezdnych. [V. Straižys, p. 189]: McCarthy, Philip, Coyne (1979). R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 39 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego Klasyfikacja gwiazd System StromVil = Strömgren + Vilnius Odpowiedniość Systemu Wileńskiego i Systemu StromVil. Pozwala na klasyfikację (prawie) wszystkich gwiazd dostępnych obserwacjom naziemnym. Czasem pięć magnitud pozwala na pełną klasyfikację, z określeniem poczerwienienia (gdy zna się przybliżony typ gwiazdowy). Wszystkie magnitudy pozwalają na pełną klasyfikację (prawie) dowolnej gwiazdy (o dowolnym, znanym spektrum). R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 40 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego 1986: [Fotografia & CCD] R.P. Boyle (VO), F. Smriglio (UoRome), V. Straižys (Vilnius), K. Nandy (ROE) R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 41 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego Ważniejsze założenia Systemu Wileńskiego filtry racje separacja [nm] λ klas jasności U 345 40 Balmer 1/2 P 374 26 Balmer Jump B-A-F X 405 22 Balmer 1/2 Y 466 26 ekstynkcja Z 516 21 molekularne G-K-M V 544 26 kalibracja S 656 20 H-α U, X: obejmują skok Balmerowski z obu stron (klasyfikacja temperaturowa gwiazd młodego typu). P: na skoku (separacja klas jasności dla B-A-F). Y: przecięcie (435.5) przybliżonych linii ekstynkcji (z pasma 300 800). Z: Pasmo molekularne (Mg I, MgH) separacja klas jasności dla G-K-M. V: zgodność z klasycznym UBV. S: H-α (Balmer-α): emisja/absorbcja itd. n 3 n 2. Normalizacja dla gwiazd typu O: 0 = UP = PX = XY = YZ = ZV = VS. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 42 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego Rzeczywisty pomiar filtrów wileńskich w VO Położenie filtrów na widmach: α-lyr i gwiazd K5 filter U P X Y Z V S λ [nm] 345 374 405 466 544 516 656 ± 40 26 22 26 21 21 20 R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 43 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego Klasyfikacja gwiazd Wyznaczanie niektórych wielkości astrofizycznych Transformacja mierzonych kolorów C i do standardów : (C i V) std = c 0 + c 1 (Y V) instr + (C i V) instr. Eliminacja poczerwienienia wyliczenie parametrów Q (zwykle Q UYV, Q PYV, Q XYV, Q ZVYV, Q VSYV ; ale także: Q UPY, Q UXY, Q PYZ, Q XYZ, Q XZV, Q XZS, Q YZV ): Q αβγδ = (α β) E α β E γ δ (γ δ). Minimalizacja odległości δ(q): n ( Q i ) 2 i δ =, Q = (Q star Q intr ) n SpCl. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 44 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Grupa robocza Grupa robocza współpracująca z VO Vatican Observatory: Richard P. Boyle Robert Janusz. Vilnius Observatory, Molėtai Observatory (Litwa): Vytautas Straižys Algirdas Kazlauskas Vygandas Laugalys Stanislava Bartašiūtė Kazimieras Černis Kazimieras & Justas Zdanavičius Casleo Observatory (Argentyna): Olga Pintado. Rome University La Sapienza, Loiano Observatory (Włochy): Filippo Smriglio. Union College, Schenectady (USA, NY): A.G. Davis Philip. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 45 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Grupa robocza Grupa robocza Fotometria w Systemie Wileńskim Foto Mix R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 46 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Obserwacje na teleskopie VATT Obserwacje na teleskopie VATT 1994/5 Początkowo pożyczane: filtry, kamery Pierwsze dane CCD fotometryczne (UBV): Marzec (24) 1996. Regularne obserwacje fotometryczne: Grudzień (20) 1998 (Fazy projektu ;) Entuzjazm. Rozczarowanie. Panika. Poszukiwanie winnego. Skazanie niewinnego. Owoce i honory dla tych, którzy nie brali udziału. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 47 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Analiza danych Analiza danych IRAF STSDAS, DS9, Topcat, Aladin + SQLite, Perl, Python, XPA, XML, Git Fotometria aperturowa: Command Log [Specola, 2002]; organizacja zbioru danych; Command Phot [Molėtai, 2007]. Fotometria profilowa (PSF). Transformacja z korektą Flat-Fieldu. Kolejny Workshop w Krakowie [Wrzesień (8 12) 2008]. Klasyfikacja gwiazd (zdolna do optymalizacji) [2010]: w wewnętrznych ramach Systemu Wileńskiego; w zbiorze gwiazd sklasyfikowanych (opublikowanych). Workshop w Molėtai [2013]: obserwacje szczątkowe (z niepełnym zestawem filtrów); obserwacje bez standardów (tie-in); optymalizacja zera transformacji w klasyfikacji. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 48 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Analiza danych Viraf System Jeden z pierwszych GUI do analizy danych Viraf System R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 49 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Analiza danych Aplikacja do klasyfikacji gwiazd Serwer www The rjvclass: klasyfikacja gwiazd R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 50 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Analiza danych Wyniki klasyfikacji Przeglądarka www The rjvclass: wyniki i odsyłacze R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 51 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Analiza danych Odsyłacz do CDS Odsyłacz do bazy CDS R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 52 / 56

Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Analiza danych Podsumowanie Obserwacje obiektu kalibracyjnego (M67, M29). Obserwacje badawcze: krótkie, długie, bardzo długie. Problemy: brak filtrów, brak standardów, korekta flatu, korekta zera. Otrzymanie: fotometrii aperturowej, profilowej; klasyfikacja; obliczenie parametrów astrofizycznych. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 53 / 56

Literatura.1 Historia Obserwatorium Watykańskiego Astronomia papieży W Pałacu Papieskim w Castel Gandolfo.2 Dzisiejsza działalność Specola Vaticana Castel Gandolfo & VORG (1980) & VATT (1993) W Willi Papieskiej Szkic działalności.3 System Wileński w Specola Vaticana.4 Filtry, obserwacje, redukcja, analiza Charakterystyka Systemu Wileńskiego Grupa robocza Obserwacje na teleskopie VATT Analiza danych.5 Literatura R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 54 / 56

Literatura Literatura [An.Rep. 1979], George V. Coyne, S.J. and Juan Casanovas, S.J., Vatican Observatory Publications. Annual Report 1979, Vol. 1, No. 18. [An.Rep. 1980], George V. Coyne, S.J., Vatican Observatory Publications. Annual Report 1980, Vol. 1, No. 19. [An.Rep. 1981], George V. Coyne, S.J., Vatican Observatory Publications. Annual Report 1981, Vol. 1, No. 20. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 55 / 56

Literatura Literatura... [V. Straižys], V. Straižys, Problems and Prospects of Multicolor Stellar Photometry,. [in:] Specola Vaticana, Ricerche Astronomiche, Vol. 9, Special No., Spectral Classification of the Fututre, International Astonomical Union Colloquium 47 commemorating the 100 th anniversary of the death of Angelo Sechi, S.J., edited by M.F.McCarthy, S.J., A.G.D. Philip, G.V.Coyne, S.J. Specola Vaticana, Città del Vaticano 1979. R. Janusz SJ (AIK, VO) Fotometria UPK, 21 IV 2015 56 / 56